Pressan - 22.10.1992, Blaðsíða 37

FIMMTUDAGUR PRESSAN 22. OKTÓBER 1992
LfFIÐ EFTIR VINNU
37
Það eru engarýkjur að
segja að Megas sé
langbesti textasmiður
íslenskrar poppsögu.
Afköst hans á þessari
plötu mundu nægja
sem ævistarfhvers
meðaltextasmiðs. “
GUNNAR HJÁLMARSSON
sárasjaldan skrifuð í íslenskum
nútíma er því haldið fram að ís-
lensk skáldsagnagerð líði fyrir
dýptarleysi. Þetta er skoðun sem
byggist á fyrirframgefnum for-
sendum sem ég tel vægast sagt
hæpnar.
Reyfari klúbbsins kemur að
þessu sinni frá Danmörku, neínist
Bamið á að sofna og er eftir Kirs-
ten Holst. Þetta er góður reyfari,
allspennandi og persónur eru eft-
irminnilegar. Stíll höfundar er
einfaldur, skýr og Iaus við tilgerð,
utan einu sinni.
Þegar Kirsten Holst segir um
morðingjann í sögu sinni: „Hann
sá Iíf sitt og framtíð fyrir sér sem
eyðilegt og ófrjótt landslag á
tunglinu“ er líkingin hreinasta
klúður, flatneskjuleg og fullkom-
lega innihaldslaus. Semingar svip-
aðar þessari skrifuðum við flest
um tvítugt þegar við svifum um
með skáldadrauma og vorum
stolt af, en það er merkilegt að sjá
setningu eins og þessa hjá höfundi
sem skrifar annars af öryggi. Lík-
lega er þarna ágætt dæmi um það
þegar höfundur hættir að treysta á
eigin getu og fer að skrifa eins og
hann heldur að rithöfundur eigi
að skrifa — um leið fellur hann í
gryfju.
Skiptibók klúbbsins er að þessu
sinni í Dyflinni, æskuverk James
Joyce. Joyce skrifaði þrjú afburða-
skáldverk sem tryggt hafa honum
öruggt sæti í bókmenntasögunni.
f Dyflinni er ekki eitt þessara
verka, en hver sá sem skrifar jafh
góða bók rúmlega tvítugur mætti
lengi ganga sperrtur um stræti
stórborga. Smásögurnar minna
mest á myndir, allt er dregið skýr-
um dráttum og unnið er af um-
talsverðu öryggi. Það gerist í raun-
inni ekki svo ýkja margt, oftast er
látið nægja að veita sýn í huga ein-
staklings og það er gert á ástríðu-
Iausan hátt, galdurinn er að velja
einfóld orð af nákvæmni. Við lest-
ur þessara sagna mætti hæglega
ímynda sér að Tsékov hefði
brugðið sér til Dyflinnar en mun-
urinn kann að vera sá að Joyce
notar nokkru fleiri orð en Tsékov
hefði þótt þörf á.
Sverrir Hólmarsson þýðir
Conrad og danska reyfarann og
Sigurður A. Magnússon á Joyce-
þýðinguna. Þýðingamar eru góð-
ar en mér þykir orðið „tapari" í
danska reyfaranum afar ljótt og
það sama má reyndar segja um
„þýðari" sem kemur fyrir í for-
mála SAM að verki Joyce.
Kápumyndir á Uglukiljum hafa
yfirleitt verið til sóma með tveim-
ur eftirminnilegum undantekn-
ingum þó en það voru kápur á
Gunnlaðar sögu og Felix Krull.
Þar mátti vart á milli sjá hvor
meiddi augun meir. (Sérkennileg-
asta kápumynd klúbbsins er lík-
lega á Snorra af Húsafelli, en hún
samrýmist vel hugmyndum
manns um þá kápu sem Kínverjar
mundu velja bókum Stephens
King). Nú er allt með felldu í
kápumálunum og Ingibjörg Ey-
þórsdóttir á lof skilið fyrir sinn
þátt. Kápur hennar eru einfaldar
og smekklegar og hún hefur sér-
lega gott auga fyrir litasamsetn-
ingum.
Kolbrún Bergþórsdóttir
Gratt á hjalla
MEGAS
ÞRÍR BLÓÐDROPAR
SKfFAN
★★★★
^^^■Nýja platan hans Megas-
^^^■ar er ein af allra bestu
^jSNIplötum hans. Hún slagar
hátt í „Náttkjólana“ að fersk- og
frumleika og er án efa besta
„þurra“ Megasarplatan til þessa.
Megas og hjálparkokkar hans
hafa sem betur fer lagt hallæris-
lega nýaldarstæla síðustu platna á
hiÚuna. Þótt platan minni á margt
á litríkum ferli Megasar er þó ein-
hver órói í loffinu, einhver löngun
til að gera nýja hluti í tónlistinni.
Hljómsveit Megasar er að vanda
vel skipuð. Sigtryggur, Hilmar
Örn, Guðlaugur Ottarsson og
Haraldur Þorsteinsson eru farnir
að kunna andskoti vel á karlinn,
enda þaulvanir liðsmenn, og ný-
liðinn, hinn nýdanski Jón Olafs-
son, kemur skemmtilega út. Nýja-
brumið í tónlistinni er ekki síst
honum að þakka en hljómborðs-
spilirí hans minnir einnig þó-
nokkuð á fornar Megasar-stemm-
ur. Það eru sextán lög á plötunni
og flest pottþétt. Þegar dregur að
lokum plötunnar skýtur þó upp
nokkrum lögum sem skemma
heildarsvipinn. „Ég get líka“, sem
Bubbi raular með Megasi, er t.d.
hundleiðinlegt lag og „Súðavíkur-
úðan“ er enn ein grísalappalísan.
Það er þó auðvelt að láta þessi lög
sem vind um eyru þjóta þegar
tékkað er á öllum hinum ffábæru
lögunum. Það allra frábærasta er
„Viltu byrja með mér?“; mergjuð
kveikjaraballaða sem gæti fengið
fullorðna menn til að tárast ef svo
illa vildi til að þeir heyrðu það í út-
varpinu í leigubílnum einir á
heimleið klukkan fjögur að laug-
ardagsnóttu.
Það eru engar ýkjur að segja að
Megas sé langbesti textasmiður ís-
lenskrar poppsögu. Afköst hans á
þessari plötu mundu nægja sem
ævistarf hvers meðaltextasmiðs.
Hann er í ffábæru formi á „þrem-
ur blóðdropum", fyndinn og ótrú-
lega hnyttinn. Megas virðist enda-
laust geta fundið nýja fleti á yrkis-
efnum sínum, sem eru annars
svipuð og áður; basl ógæfumanna
og „vangaveltur um tilveruna“, að
ógleymdum óvenju afdráttarlaus-
um söngvum um freistingar
holdsins. Það er óskandi að Meg-
asi haldist á greddunni því ég er
viss um að enginn — ekki einu
sinni pakkið sem hneykslast —
mundi nenna að hlusta á náttúru-
lausan Megas.
Gunnar Hjálmarsson
Tvœr
umdeildar
YOKO
WALKING ON THIN ICE
★★
SINÉAD O'CONNOR
AMINOTYOURMAN?
★★
Það eru uppi tvær kenningar
um Yoko Ono. Sú vinsælli er að
hún sé ekki merkileg fyrir annað
en að hafa verið með Lennon og
rústað Bítlunum en hin kenningin
er sú að hún sé stórkostlegur lista-
maður á öllum sviðum. Líklega
hefði Yoko þó aldrei farið út í
rokkið ef hún hefði ekki kynnst
Lennon í stiganum forðum.
Tilraunakennd listiðja hennar
með Fluxus-hópnum segir heil-
mikið um rokkið sem hún fram-
leiddi. Lengi vel sérhæfði hún sig í
hippalegu djammi sem vinir
Lennon lögðu lið hárugir og út úr
áðí. Þegar fram í sótti fór tónlist
Yoko að minna á mussunýbylgju-
rokk þeirra Ninu Hagen og Lenu
Lovich.
„Walking on thin Ice“ hefur að
geyma brot af því „venjulegasta"
sem ffá Yoko kom og er margt at-
hyglisvert af lögunum nítján. Fyrir
framsæknari lesendur er vert að
minnast á heildarútgáfu af tónhst
Yoko, heiiir sex tímar á sex geisla-
plötum, og ætti sá skammtur að
duga jafnvel hinum vönkuðustu
til aldamóta.
Sinéad O’Connor hefur á síð-
ustu árum sungið nokkur fi'n lög
en þó aðallega vakið umtal fyrir að
vera kjafffor og ffökk og skallinn
er mörgum minnisstæður. Frá
svona kvensu átti maður því ekki
von á jafnvæminni plötu og þeirri
nýjustu. Þar sökkvir Sinéad sér í
mýkt æskuvæmninnar og syngur
nokkur lög sem hún ólst upp við;
gamla. big-band-slagara sem
söngkonur eins og Billie Holiday
og Ella Fitzgerald gerðu fræga.
Þetta uppátæki minnir nokkuð á
gling-glóið hennar Bjarkar nema
hvað Björk fór ótroðnar slóðir í
flutningi laganna en Sinéad fer eff-
ir bókinni í einu og öllu. Það er því
ekki hægt að mæla með „Am I not
your Man?“ nema fyrir slagara-
fíkla, gallharða Sinéad-aðdáendur
og fólk sem bráðvantar „eitthvað
rólegt" í safiiið og sættir sig við
hvað sem er.
Gunnar Hjálmarsson
18.00 39 systkini í Úganda
18.30 Babar.
18.55 Táknmálsfréttir.
19.00 Úr ríki náttúrunnar. Af fjölskrúðugu dýralífi í Kletta-
fjöllum.
19.30 ★ Auðlegð og ástríður
20.00 Fréttir.
20.35 Ódysseifur í Dyflinni. Arthúr Björgvin bregður sér
til Dublin, ekki þó til að versla, heldur til að skoða
söguslóðir Ódysseifs, skáldsögu eftir James Joyce
sem er að koma út á íslensku.
21.15 Svaðilförin. Annar þáttur. Bandarísk sjónvarpsmynd
í fjórum hlutum sem gerist á blómaskeiði kúrekanna.
í hlutverkum eru meðal annarra frægir og góðir leik-
arar á borð við Robert Duvall, Tommy Lee Jones,
Danny Glover og Anjelicu Huston.
23.00 Fréttir.
23.10 Þingsjá.
■^Tiuiinini—
17.40 Þingsjá E
18.00 Hvar er Valli? Vinsæll breskur teiknimyndaflokkur
hefurgöngu sfna.
18.30 Barnadeildin
18.55 Táknmálsfréttir
19.00 Magnimús
19.25 Skemmtiþáttur Eds Sullivan Aðeins tuttugu ár-
um of seint birtast þeir þessir frægu skemmtiþættir.
Þetta er reyndar úrval úr því helsta sem þá var sýnt.
20.00 Fréttir
20.35 Kastljós
21.05 ★★ Sveinn skytta Við eigum hvíta víkinginn, Danir
eiga gunguhöfðingjann.
21.35 ★★ Matlock
22.25 Svafiilförin. Þriðji þáttur í seríu sem fjallar um land-
búnað ÍTexas á ofanverðri 19. öld.
23.55 Kabarettsöngkonan Ute Lemper. Um þessar
stundir þykir enginn fara betur með lög eftir Kurt
Weill en Ute Lemper. Hún syngur líka lög sem Edith
Piaf og Marlene Dietrich gerðu fræg.
LAUGARDAGU R
13.25 Kastljós. E
13.55 Enska knattspyrnan. Bein útsending frá leik Black-
burn Rovers og Manchester United sem fer fram í
Blackburn.
16.00 íþróttaþátturinn. Arnar Björnsson sýnir beint frá
leik Hauka og Keflvíkinga í körfubolta.
18.00 Ævintýri úr konungsgarði.
18.25 Bangsi besta skinn.
18.55 Táknmálsfréttir.
19.00 * Strandverðir
20.00 Fréttir.
20.35 Lottó.
20.40 ★★ Leiðin til Avonlea.
21.30 Manstu gamla daga? Blómatímabilið 1965-75. Til
að rifja upp þennan tíma mætir í sjónvarpssal
vinstrafólkið Kristín Ólafsdóttir, óskar Guðmundsson
og Svavar Gestsson, en til mótvægis Hannes H. Giss-
urarson. Undirleik annast Hljómar, Pops, Júdas og Jet
Black Joe.
22.00 Svaðilförin. Fjórði og síðasti þáttur um félaga sem-
reka nautgripahjörð frá Texas til Montana.
23.10 ★★★ Árásin. TheAssault. Hollensk, 1986. Kvikmynd
sem á sínum tíma fékk Óskarsverðlaun og var talin
besta erlenda myndin. Hún gerist á stríðsárunum og
fjallar um dreng sem verður vitni að því að Þjóðverj-
ar myrða fjölskyldu hans af nánast engu tilefni. Góð
mynd.
SUNNUDAGUR
14.35 Söngskemmtun José Carreras. Carreras, tenórinn
geðþekki, syngur ásamt vinum sínum Katiu Ricciar-
elli, Ruggero Raimondi og Agnesi Baltsa. Allt er það
til að styrkja alþjóðlega stofnun sem berst gegn hvít-
blæði, sjúkdómi sem hafði næstum fellt Carreras.
16.05 f fótspor Muggs. Þáttur sem Björn Th. Björnsson og
Valdimar Leifsson gerðu í tilefni af því*að 100 ár eru
liðin frá fæðingu Muggs. E
17.00 Skandinavía. Fyrri hluti. Fjallað um náttúru og dýra-
líf í Noregi og Svíþjóð.
17.50 Sunnudagshugvekja
18.00 Stundin okkar
18.30 Sjoppan
18.40 Birtingur. Norræn klippimyndaþáttaröð.E
18.55 Táknmálsfréttir.
19.00 Tréhesturinn.
19.30 ★ Auðlegð og ástríður
20.00 Fréttir
20.35 Hvíti víkingurinn Lokaþáttur. Hrafn Gunnlaugsson
í stuði.
22.15 Dagskrá næstu viku.
22.25 ★ Vínarblóð Það eru búnir fimm þættir og Strauss
er ekki byrjaður á Dóná svo blá.
23.45 Sögumenn.Ævintýri frá Fílabeinsströndinni.
17.00. Undur veraldar Síðasti þáttur.
18.00 Spánn í skugga sólar. E
SUNNUDAGU R
17.00 Skýjakljúfar E
18.00 Dýralff. Fjallað um hvali, seli og höfrunga.
16.45 Nágrannar
17.30 Mefi afa. E
19.19 19.19
20.15 Eiríkur
20.30 Eliott-systur. Breskurframhaldsmyndaflokkur.
21.25 Aðeins ein jörð
21.40 Laganna verðir
22.10 Banvæn fegurð. Mynd sem hvergi er getið og eng-
um sögum fer af, svo varla er þetta ýkja traustvekj-
andi. En myndin mun fjalla um fréttakonu sem telur
sig sjálfkjörna til að verða fréttastjóri. Sigrúnu Stef-
ánsdóttur?
23.40 ★★ Stjörnuvíg S. Star Trek 5: The Final Frontier.
Amerísk, 1989. Fimmta og líklega síðasta myndin í
Star Trek-flokknum. f meðallagi æsandi og söguhetj-
urnar eru farnar að eldast allískyggilega. En líklega
möst fyrir þá sem hafa fýlgst með. E
16.45 Nágrannar
17.30 Á skotskónum.
17.50 Litla hryllingsbúðin
18.15 Eruð þið myrkfælin?
18.30 Eerie Indiana E
19.1919.19
20.15 Eiríkur
20.30 KæriJón
21.00 ★Stökkstræti 21.
21.50 ★★ Góðir gæjar. Tough Guy$. Amerísk, 1986.
Gömlu brýnin Burt Lancaster og Kirk Douglas leika
glæpamenn sem sleppa úr fangelsi eftir langa vist
og þurfa að aðlagast nútímanum. (raun ekki sam-
boðið þessum ágætu leikurum.
23.30 ★★ Samneyti Communion. Amerísk, 1989. Christ-
opher Walken leikur rithöfund sem heldur þvf fram
að sér og fjölskyldu sinni sé annað slagið rænt af
geimverum. Spurningin er hvort hann sé vitlaus.
01.15 ★★ Blekkingarvefir. Spennumynd með lögreglu-
manninum Columbo. Peter Falk er oftastnær
skemmtilegur. E
^miiiimE
09.00 Með afa
10.30 Lísa í Undralandi
10.50 Súper Maríó-bræður.
11.15 Sögur úr Andabæ
11.35 Merlín
12.00 Landkönnun National Geographic
12.55 Bílasport. E
13.25 Visasport. E
13.55 Austurlandahraðlestin og Peter Ustinov. Ef þarf
að gera þátt um Austurlandahraðlestina þá klikkar
Ustinov ekki.
15.00 ★★★★ Þrjúbíó. Mary Poppins. Sígild barnamynd
frá Disney. Julie Andrews er ákaflega traustvekjandi
sem barnfóstran sniðuga, en Dick Van Dyke er mátu-
lega trúverðugur sem enskur cockney. Það næstum
eini gallinn á stórskemmtilegri mynd.
17.10 Hótel Marlin Bay. Þar gengur allt á afturfótum.
18.00 Tónar á Fróni. Fylgst með hljómsveitinni Todmo-
bile á hljómleikaferðalagi og sýnd myndbönd. E
18.40 .★★ Addams-fjölskyldan
19.1919.19
20.00 ★ Falin myndavél
20.30 Imbakassinn. Grín, glens, háð og spé.
20.50 ★★ Morðgáta.
21.40 ★★★ Snögg skipti. Quick Change. Amerísk, 1990.
Sniðug lítil gamanmynd um bankaræningja sem er
fyrirmunað að komast út úr New York-borg. Leikar-
arnir Bill Murray, Randy Quaid og Geena Davis virð-
ast skemmta sér vel.
23.05 ★★ Leikskólalöggan Kindergarten Cop. Amerísk,
1990. Myndin er full af sætum börnum og það er
sjálfur Arnold Schwarzenegger sem gætir þeirra.
Niðurlag myndarinnar er þó meira í anda hefðbund-
inna Schwarzenegger-mynda.
00.50 ★ Fullt tungl. Full Moon in Blue Water. Amerísk,
1988. Það er voða mikið spjallað og skrafað í þessari
mynd þar sem Gene Hackman leikur ekkjumann
sem vorkennir sjálfum sér. En frekar er þetta leiðin-
legt. E
SUNNUDAGUR
09.00 Kormákur
09.10 Regnboga-Birta.
09.20 össi og Ylfa
09.45 Dvergurinn Davíð
10.10 Prins Valíant.
10.35 Maríanna fyrsta
11.00 Lögregluhundurinn Kellý.
11.30 Blafiasnáparnir
12.00 ★ Draugapabbi. Ghost Dad. Amerísk, 1990. Bill
Cosby ætlar ekki að takast að meika það á hvíta
tjaldinu. Leikstjórinn, sjálfur Sidney Poitier, hefur ætl-
að sér að gera fjölskyldumynd, en maður þarf að
vera ansi ungur til að hlæja. E
13.25 ftalski fótboltinn. Bein útsending.
15.20 ★ Fyrirburinn. Tárvot sjónvarpsmynd um miðaldra
hjón sem eignast barn sem fæðist fyrir timann. Barn-
ið verður hálfgerður leiksoppur lækna. E
17.00 Listamannaskálinn. Mark Morrís, ungur danshöf-
undur sem starfar f Brussel. E
18.00 60 minútur. Bandarískurfréttaskýringaþáttur.
18.50 Afieins ein jörð. E
19.1919.19
20.00 ★ Klassapíur
20.25 ★★ Lagakrókar. LA Law.
21.15 Málsvarar réttlætisins. Framhaldsmynd f tveimur
þáttum sem fjallar um mann sem játar á sig að hafa
myrt konu sina en dregur sfðan játninguna til baka.
22.55 Gltarsnillingar. Fyrsti þáttur af þremur þar sem
helstu gítarleikarar heims troða upp í Sevilla.
23.50 ★★ Blóðpeningar. Blood Money. Amerísk, 1988.
Sjónvarpsmynd um smáglæpamann og mellu sem
tengjast samsæri um að selja vopn til Nicaragua. I
hlutverkum eru Andy Garcia, Ellen Barkin og Morgan
Freeman. E
★★★★Pottþétt ★★★Ágætt ★★Lala ★Leiðinlegt 0 Ömurlegt E Endursýnt efni