Heimilistíminn - 19.02.1976, Qupperneq 4

Rasputin — 3. grein
Endalokin
í fyrstu hafði betra fólk i Rússlandi öllu
meiri áhuga á tilræöinu við Rasputin, en
morðunum i Sarajevo. Keisaraynjan
sendi af stað þann bezta skurðlækni, sem
hún gat fundið, Breden prófessor, sem
framkvæmdi vandasama aðgerð og
bjargaði lifi Rasputins. Konur úr hópi
betra fólks, sem talið var að hefðu verið
ástmeyjar hans, komu með dýrar gjafir
og hjúkruðu honum, meðan Rússland
dróst fyrirvaralaust inn i styrjöldina.
Innan dúmunnar undirbjó Rodsjanko
forseti og flokkur hans áróðursherferð
gegn Rasputin. Al.lt útlit var fyrir
hneyksli, sem átti sér enga hliöstæðu og
forsetinn bauðst til að draga sig i hlé, ef
Rasputin yrði leiddur fyrir rétt. En ekki
voru finnanlegar neinar sannanir, sem
verið gætu grundvöllur réttarhalda og
ákæra á hendur Rasputin.
Lögfræðingurinn ungi, Alexej Chovstov,
vel máli farinn og afar metnaðargjarn,
kom i veg fyrir hneykslið. Hann var sá
eini, sem talaði vel um Rasputin við keis-
arahjónin og keisaraynjan taldi ánægju
þvi samfara aö starfa með þessum unga
manni, svo hún lét keisarann gera hann
að innanrikisráðherra. En út á við beiddi
Chovstov út sögur um að Rasputin væri
þýzkur njósnari og starfaði með keisara-
, ynjunni, sem var þýzkrar ættar...
Keisaraynjan
gefst upp......
Eftir tilræðið fékk Rasputin lifvörð,
sem nú var aukinn með þvi að lögregluof-
urstanum Komisarov og fulltrúa hans var
bætt við. Lifvörðurinn varð að fylgja Ras-
putin hvert sem hann fór, til guösþjón-
ustu snemma morguns, I veizlur og á
fylliri. Hinn llfsglaði munkur fékk bil til
umráða og einkaskrifstofa keisarans
borgaði brúsann, ásamt leigunni á ibúð
Rasputins I Leningrad.
Þar bjó Rasputin siðustu ár ævinnar
með dætrunum, sem gengu i skóla, tveim-
ur gömlum frænkum frá Siberiu og fyrr-
verandi nunnu, Akúlinu, sem fórnaði sér
gjörsamlega fyrir hann.
Nú komust á kreik sögusagnir um að
striðsmálaráðherrann Suchomlinov og
hæstráðandi, frændi keisarans, hefðu i
frammi alls kyns svik og pretti i sam-
bandi við vopnakaup. Keisaraynjan vildi
að Rasputin færi á vigstöðvarnar og at-
hugaði máiiö um leið og hann blessaði
hersveitirnar. Rasputin sendi frænda
keisarans skeyti:
— Kæri Nikolai Nikolaijevitsj. Lofaðu
mér aö heimsækja þig við viglinuna. Mér
4
Völd Rasputins
aukast í upphafi
styrjaldarinnar.
En margir vilja
hann feigan.
Hér lýkur þessum
greinaflokki um
munkinn og
töframanninn
frá Síberíu.
liggur dálitið á hjarta. Pabbi og mamma
biðja að heilsa. Þinn Grigorij.
Hæstráðandi svaraði þegar i stað: — Ef
þú kemur, hengi ég þig. Nikolaj.
Keisaraynjan fékk þá mann sinn til að
ákveða að reka frænda sinn og taka sjálf-
ur við stjórninni, Þegar það fréttist, var
keisarinn aðvaraður úr öllum áttum, en
keisaraynjan var sterkari öllum þeim
öflum og Rasputin stóð að baki hennar.
Keisarinn framfylgdi ákvörðun sinni og i
ágústlok 1915 skrifaði keisarinn konu sinni
frá aðalstöðvunum:
— I kvöld, þegar við vorum að enda við
spil af domino, kom skeyti um að við hefð-
um ráðizt á og tekiö til fanga 150 þýzka
yfirmenn og 7000óbreytta hermenn. Þetta
gerist strax eftir aö ég tek við stjórninni.
Það hlýtur að vera guðs vilji!
En tilkynningar um sigra tóku enda og
keisaraynjan tók upp á þvi i örvæntingu
sinni, að senda þúsundir litilla helgi-
mynda, sem Rasputin hafði blessað, til
vigstöövanna.
Siöan vildi húh, aö Rasputin færi sjálfur
á vigstöövarnar, stæði við hlið keisarans
og blessaði hersveitirnar, en yfirherfræð-
ingurinn mótmælti þvi og þar sem keis-
arinn var undirmaður hans hvað herinn
varöaði, varð svo að vera. En keisaraynj-
an kom þá sjálf og spurði herfræðinginn,
hvað hann hefði á móti Rasputin.
— Ekkert, yðar hátign, ég þekki hann
ekki einu sinni, svaraði herfræðingurinn.
— Það eru ekki blessanir, sem herinn
þarfnast, heldur vistir og skotfæri, stigvél
og fallbyssur, en þó fyrst og fremst sam-
göngutæki. Hann minnti hana á, að fyrri
hæstráðandi hefði sagt að Rasputin yrði
hengdur, ef hann sýndi sig á vigstöðvun-
um. Þetta var ekki af persónulegum
ástæðum, en þar sem Rasputin verkaði
sem rauð dula á dúmuna og alla mennta-
mannakliku Rússlands, var ekki hægt að
láta hann blessa herinn.
Keisaraynjan varð að láta i minni
pokann. Loksins.
Myrkraáætianir
Meðan á þessu gekk, starfaði Rasputin
upp á eigin spýtur. Hann náði um fimm
þúsund mönnum úr fangelsum, sem þar
höfðu setið fyrir að neita herþjónustu og
setti þá i venjulega vinnu. Hann stöðvaði
lika útrýmingu tataranna á Krim — sem
Stalin lauk siðar.
Rasputin varð þekktur sem velgjörða-
maður þjóðarinnar og margir leituðu
hjálpar hans daglega. Hann hjálpaði fólki
á sinn sérstaka hátt. Stundum sendi hann
einhvern til ráðherra eða háttsetts
embættismannsmeðmiða: — Kæri vinur,
gerðu það sem þú getur fyrir þennan
mann. Hann er góður maður. Þinn
Grigorij.
Morgun einn sat hjá honum öldruð
ekkja ofursta og kvartaði yfir þvi að hún
fengi ekki eftirlaun sin frá ráðuneytinu.
— Þessar skepnur! hrópaði Rasputin
þá svo hátt að allir i yfirfullri biðstofunni
heyrðu. — Þessar skepnur eru ekki að
hugsa um að þeir fjalla um lifandi fólk. í
augum þeirra eru þetta aðeins pappirs-
blöð.
Siðan sneri hann sér að kaupsýslu-
manni, sem vildi fá meðmæli hans til for-
sætisráðherra og sagði i skipunartón:
— Láttu mig hafa þá peninga, sem þú
ert með á þér. Maðurinn greip undrandi
upp budduna og siðan varð hver af öðrum
að gera hið sama. Siðan sneri Rasputin
, sér að ekkjunni með fullar hendur fjár. —
Taktu þetta og gakktu með guði.
Rasputin tók einnig ráöherrana til bæna
og viðstaddir skemmtu sér konunglega
yfir samræðum hans við Goremykin for-
sætisráðherra.
— Segðu mér, þú guðs þræll, spurði
Rasputin. — Segiröu keisaranum sann-
leikann, allan sannleikann?
Ráðherranum varð illa við og svaraði
þvi til, að keisarinn fengi að vita sannleik-
ann um það sem hann spyrði. En þá
kvaðst Rasputin vita ailt um það, hverju
væri haldið leyndu fyrir keisaranum og
endaði mál sitt i ógnandi rómi:
— Jæja, guös þræll, biddu guð um aö
fyrirgefa þér vanræksluna.
Goremykin var rekinn og að beiðni
keisaraynjunnar var Sturmer nokkur
settur i hans stað, en eiginkona hans var
sögð ástmey Rasputins.
En innanrikisráðherrann, Chovstov,
sem keisaraynjan lét ráöa i það embætti
fyrir að tala vel um Rasputin, var búinn
að ákveða að verða sjálfur forsætisráð-
herra og vildi þess vegna ryðja Rasputin
úr vegi. Fyrir 7000 rúblur keypti hann tvo