Tíminn - 12.06.1974, Blaðsíða 3

Miðvikudagur. 12, júnl 1974
TÍMINN
3
Þetta er teikning Þorbergs ólafssonar aö víkingaskipinu, sem áður var nótabátur.
Víkingaskipið á
Vatnsfjarðarvatni
Þorbergur í Bdtalóni hefur einnig hug d að smíða knörr
HRAFNA-FLÓKI, Þórólfur
smjör og þeir félagar höfðu
vestursetu i Vatnsfirði við
Breiðafjörð áður en land var
numið, svo sem segir i fornum
bókum. Á þjóðhátið Vestfirðinga,
sem haldin verður i Vatnsfirði
13. og 14. júli á eyrunum innan við
Vatnsfjarðarvatn, mun vikinga-
skip verða á siglingu um vatnið.
Þetta vikingaskip var úpphaf-
lega nótabátur, smiðaður i Báta-
stöð Breiðfirðinga i Hafnarfirði,
er nú heitir Bátalón h.f., og gerði
Þorbergur Ólafsson skipasmiða-
meistari, forstjóri Bátalóns, upp-
haflega teikninguna að nóta-
bátunum og siðan að vikinga-
skipinu, en Gunnar Guðmundsson
á Fossi á Barðaströnd hefur
annazt breytingarnar eða við-
bótarsmiðina.
Fullvist er talið, að notuð hafi
verið i fornöld segl, er ofin voru
úr ull, og er álitið, að dúkarnir
hafi oft verið mislitir með hvitum
og dökkum langröndum. Þetta
virðast rúnaristur, sem fundizt
hafa frá vikingaöld, fyllilega
staðfesta Vikingaskipið á Vatns-
fjarðarvatni, verður búið, seglum
i likingu við hin fornu, en gert er
ráð fyrir, að notuð verði hjálpar-
vél til þess að auðvelda siglingu
skipsins um vatnið, ef veður
verður óhagstætt,
Knerrir voru einkum notaðir til
úthafssiglinga og ferða landa á
milli, svo sem til íslandsferða, og
eru ekki taldar miklar likur til
þess, að þorri þeirra skipa, sem
sigldu til Islands á landnámsöld,
hafi verið með drekahöfuð og
sporð. Slikur búnaður mun hafa
verið algengari á langskipum, er
voru herskip þeirrar tiðar. Þó eru
fornar sagnir, sem herma, að
bannað hafi verið að sigla að
landi með gapandi höfuð og
ginandi trjónu, og skyldu dreka-
höfuð tekin niður, er kom að
landi, svo að landvættir styggðust
ekki.
Fyrirætlun Vestfirðinga um
siglingu vikingaskipsins um
Vatnsfjarðarvatn þjóðhátiðar-
dagana er frumleg, og átti blaðið
þess vegna tal við Þorberg Ólafs-
son, forstjóra Bátalóns, er svo
mikinn hlut hefur átt að þessu, en
hann er sjálfur Breiðfirðingur,
ættaður frá Hallsteinsnesi i
Gufudalssveit, þar sem Hall-
steinn, sonur Þórólfs Mostrar-
skeggs, nam forðum land.
— Þjóðhátiðarnefnd Vest-
firðinga átti hugmyndina að
þessu, og hún sneri sér siðan til
min, sagði Þorbergur. Aður en
kraftblökkin kom til sögunnar
hafði ég teiknað hringnótabáta,
sem mikið var smiðað af i Báta-
lóni og útrýmdu að mestu út-
lendum nótabátum. Nótabátur af
þessari gerð var- i eigu einhvers
fyrir vestan, um 38 fet á lengd, og
á hann teiknaði ég svo dreka-
höfuð og sporð, svo að hann fengið
svipmót vikingaskips.
Svo fórust Þorbergi orð. En það
er annars af honum að segja, að
hann hefur lengi haft hug á að
smiða knörr af þeirri gerð, er
notuð var i fornöld.
— Ég teknaði hugmynd að
knerri, áður en skipin fimm
fundust i Hróarskeldufirði, sagði
Frh. á bls. 15
Draumsýn frá Odda:
Nýtt Heklu-
gos í aðsigi
,,Eg hef sagt fáeinum bændum þetta, og
einn bölvaði mér bara í sand og ösku",
sagði Guðmundur
Geir og Gylfi
og 200 mílurnar
Sjálfstæðismenn finna, að
þeim er illa treyst i land-
helgismálinu vegna fortiðar
þeirra, þess vegna reyna þeir
nú að látast vera miklir
áhugamenn um útfærslu fisk-
veiðilögsögunnar i 200 miiur.
Það var þó ekki fyrr en i
ágústlok á siðastl. sumri, sem
Sjálfstæðismenn lýstu fylgi
sinu við 200 milna útfærsluna.
Þá hafði rikisstjórnin látið
flytja fyrir mörgum mánuðum
tillögu i hafsbotnsnefnd Sam-
einuðu þjóðanna um 200 milna
efnahagslögsögu, og fulltrúar
íslands i nefndinni unnið að
þvi á annað ár undir forustu
Hans G. Andersen sendiherra,
að skipuleggja samstarf
þeirra þjóða, sem ætla að
flytja 200 milna efnahagslög-
sögu á hafréttarráðstefnunni.
Til að látast sýna áhuga sinn
i verki, fluttu Sjálfstæðismenn
tillögu á siðasta þingi um út-
færslu fiskveiðilögsögunnar i
200 milur fyrir lok þessa árs.
Tillögunni var visað til utan-
rikismálanefndar og var for-
maður nefndarinnar tilbúinn
til að afgreiða tillöguna frá
nefndinni fljótlega eftir ára-
mótin. Gylfi Þ. Gislason bað
hins vegar hvað eftir annað
um frest, þvi að Alþýðuflokk-
urinn væri ekki búinn að taka
afstöðu til tillögunnar. Geir
Hallgrimsson taldi rétt að
verða við þessari beiðni Gylfa,
og var tillagan þvi aldrei af-
greidd frá nefndinni, en hins
vegar stóð ekki á stjórnar-
flokkunum að afgreiða hana.
Menn geta svo dæmt af
þessu hvort Sjálfstæðismenn
hafa haft á þvi mikinn áhuga,
aðfá tillöguna afgreidda. Hún
var ekki flutt til annars en
málamyndar til að breiða yfir
forsögu Sjálfstæðisflokksins i
landhelgismálinu.
Þorvarðarson
— Ntr ER Heklugos I aðsigi, og
ég get búizt við því á þessu sumri
áður en sláttur er úti. Hraunið
rennur vestur af eins og i gosinu
1947!
Þannig komst Guðmundur Þor-
varðarson bifreiðarstjóri að orði,
er hann snaraðist inn á ritstjórn-
arskrifstofur Timans i gær, en
hann er kunnur fyrir sýnir ýmsar,
sem fyrir hann ber.
— Þetta bar fyrir mig aðfara-
nótt 5. mai, og ég var vakinn
klukkan fimm um morguninn, er
mér hafði verið sýnt þetta. Mér
fannst ég hefði verið staddur i
Odda, en þaðan hefur mér einmitt
verið sýnt ýmislegt, bæði fyrr og
siðar. Ég sá, hvernig askan lagð-
ist yfir Rangárvallasýslu, og það
var aðeins auð rönd niðri við sjó-
inn, sem fór smáminnkandi, og i
gegnum öskukófið glórði i hraun-
straumana og eldstrókana upp úr
fjallinu.
Af birtunni ræð ég, að þetta
verði áður en sumarið er liðið, en
þó getur verið, að þessir atburðir
verði ekki fyrr en næsta sumar.
Ég hef sagt þetta fáeinum bænd-
um fyrir austan. Og hvernig tóku
þeir þvi? spyrð þú. Einn bölvaði
mér nú bara I sand og ösku.

Stefnulaus í öllum stórmálum
Formaður Sjálfstæðisflokksins hefur lýst þvl yfir, að varnarmálin,
efnahagsmálin og landhelgismálið verði helztu baráttumál flokks-
ins I þingkosningunum 30. júni. Það broslega er, að Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur verið stefnulaus i öllum þcssum stórmálum. 1
varnarmálunum vill hann ekkert gera. t efnahagsmálunum haföi
hann engin úrræði, þegar fjallað var um þau, skömmu fyrir þingrof-
ið. Og I landhelgismálinu hefur Sjálfstæðisflokkurinn verið flokka
óheilastur. t 12 löng viðreisnarár var nákvæmlega ekkert gert I
landhelgismálinu. Þegar svo núverandi stjórnarflokkar settu út-
færslu landhelginnar I 50 milur á oddinn, fóru forystumenn Sjálf-
stæðisflokksins i fýlu, en dröttuöust að lokum með, þegar sýnt var,
að þjóðin var óskipt i þessu lifshagsmunamáli sinu.
Brandari ársins
Það er þess vegna, sem þjóðin brosir nú, er Sjálfstæðisflokkurinn
þykist vilja hafa forystu um frekari útfærslu landhelginnar. Þaö
hljómar eins og brandari ársins, að Geir Hallgrimsson og Gunnar
Thoroddsen skuli nú tala um 200 mflur, sömu mennirnir og treystu
sér ekki fyrir þremur árum til aö standa að úrfærslu landhelginnar i
50 milur. Trúir þvi nokkur, að
þessum mönnum sé alvara,
þegar rætt er um frekari út-
færslu landhelginnar? Treystir
nokkur þessum mönnum til að
tryggja frekari útfærslu land-
helginnar?
Kjósendur munu aö sjálf-
sögðu svara þvi 30. júni, en rétt
er að minna á, að útfærsla land-
helginnar I 12 milur 1958 og I 50
milur 1972 var ibáðum tilvikum
gerð án þátttöku Sjálfstæðis-
manna. 1 bæði skiptin maldaði
Mbl. ekki aðeins i móinn, heldur beinlinis stóð með Bretum og var
með harðan áróður gegn rikisstjórn Hermanns Jónassonar 1958, og
síðan rikisstjórn ólafs Jóhannessonar, eins og mönnum er enn I
fersku minni. Og svo koma þessir herrar nú og þykjast vilja hafa
forystu i landhelgismálinu!!
Sérfræðingur Sjálfstæðisflokksins
Helzti sérfræðingur Sjálfstæðisflokksins I landhelgismálinu er
Magnús Sigurjónsson, starfsmaður Félagsmálastofnunar Reykja-
vikurborgar. Þessi maður hefur látið ljós sitt skina I Mbl. öðru
hverju, en hins vegar hefur mönnum innan Sjálfstæðisflokksins,
sem kynnt hafa sér landhelgismálið rækilega, verið meinað að
skrifa I blaðið, og jafnvel neitað um auglýsingapláss undir skrif sin.
Það er ekki amalegt fyrir Sjálfstæðisflokkinn að eiga sérfræðinga
á borð við Magnús Sigurjónsson til að fjalla um landhelgismál. Ann-
ars er það harla merkilegt, að Magnús er ekki eini landhelgissér-
fræðingur Sjálfstæðisflokksins, sem kemur frá Félagsmálastofnun-
inni. Samstarfsmaður Magnúsar hjá stofnuninni, Hreggviður Jóns-
son er lika framarlega I flokki landhelgissérfræðinga Sjálfstæðis-
flokksins.
Það skyldi þó aldrei vera, að einhverjir fleiri snillingar leyndust á
bak við lokaðar dyr Félagsmálastofnunarinnar, sem Sjálfstæðis-
flokkurinn gæti notað sem sérfræðinga? Tæplega eru þaö þó sér-
fræðingar I efnahagsmálum.
Fyrir og eftir kosningar
Það er einkar fróðlegt fyrir Reykvikinga aö bera saman skrif
Dagblaðsins Visis fyrir og eftir borgarstjórnarkosningar. Fyrir
kosningar var þvi haldiö fram, að stjórn borgarinnar væri i góðum
höndum. Lofi var ausið yfir borgarstjórann.
AHt var I stakasta lagi undir öruggri stjórn
Sjálfstæðisflokksins, ekki sizt I nýju Breið-
holtshverfunum, þar sem nánast höfðu veriö
unnin kraftaverk, að sögn blaðsins.
Jæja, kosningarnar eru afstaðnar, og nú
blasir raunveruleikinn við. Nú skýrir Visir frá
þvi, að ibúar Hólahverfis I Breiðholti óttist
mjög um börn sin vegna slysahættu I hverfinu.
Ekkert hefur nefnilega verið hugsað fyrir þvi
að koma upp gæzluvöllum I hverfinu. Og nú
skora ibúarnir á borgaryfirvöld að gera eitt-
hvað i málinu. Birgir Isleifur og félagar hans^
hafa fjögur ár til aö koma þvi I verk. Skyldi þaö vera nógu langur
timi?
a.þ.
Ibúar Hólahvems vilja gœzluvöll
..Slysahætta hér i hvérfinu er
mikil, þar sero allar íbúðarbtokk-
irnar eru i byggingu og mikið er
hér af ungum börnum, sem erfitt
er að fylgjast með, svo að ve! sé.”
Þetta segir í áskorun til borgar-
'ráðs.sem næratiir fullorðnir ibú-
ar f Hólahverfi I efra Breiðholti
hafa undirritað.
barnafólk, börnin yfirleitt korn-
ung, á „hættulegasta aidrí” 4-6
ára Foreldrar eru yftrJeiU
ungir.og margar mæðuroar vinna
úti.
Gert er ráð fyrir gæzluveíli
fyrir haustið, en ibúarair álita
það of seint að telja mikla mildi,
að ekki skuii haf oröið sfórslys á