Tíminn - 12.06.1974, Blaðsíða 14
14
TÍMINN
Miövikudagur. 12. júni 1974
Útlaginn
Fulmar átti hundrað raddir. Á sama hátt og ísjakinn
virtisteyjan miklu heillegri en hún var í raun og veru, og
enginn hafði til nokkurrar hlítar rannsakað þann urmul
af hellum, sem var við rætur eyjunnar. Hver breyting á
sjávarföllunum hafði i för með sér vissa tóna, og hver
breyting vindsins færði með sér vissa hljóma. Stundum
titraði loftið af Ijóðrænum tónum, og í stormum kváðu
við þung högg eins og voldugur trumbusláttur inni i
klettaeynni.
í hellinum, þar sem Eiríkur lá og hvíldist, heyrði hann
drunurnar og þytinn frá nærliggjandi hellum. Fulmar
andaði og andvarpaði eins og risi. Það var eins og þessi
tröllstóri drangur væri haldinn innri óró og kvöl, og löðr-
ið um útsker hans og boða svaraði stununum frá hellun-
um.
Brimlöðrið við strönd Noto hafði minnt Eirík á draum
bernskuáranna um hvíta sæhesta, og það var ef til vill
þyturinn frá freyðandi löðrinu, sem aftur rifjaði upp
draumana. Það munaði minnstu, að íshófarnir trömpuðu
hanntil ólífs, og ógnandi voru snæhvítir hausarnir, sem
skókust fram og aftur, þangað til þeir leystust upp í
froðu, þangað til hann leið framhjá eyju, þar sem ung
stúlka stóð og teygði f ram hendurnar til hans — og þessi
unga stúlka var Svala.
Þá vaknaði hann.
Enda þótt honum virtist, að hann hefði aðeins sofið
andartak eða svo, hlaut hann að hafa sof ið í nokkra tíma.
Sólin var komin hátt yf ir sjóndeildarhringinn, og hann sá
í f jarska segl Skarðsstöðvarbátanna, sem voru að halda
á veiðar.
Hann hélt út á stíginn. sem lá upp á flötina, en sneri
svo við aftur til hellisins eins og hann hefði gleymt ein-
hverju.
Það var aðeins frá hæsta tindinum á Fulmar, sem
hann grillti í Skarðsstöð í f jarska.
Þegar hann var aftur kominn inn í hellinn, tók hann
vélrænt að útbúa morgunverðinn. Hann kveikti undir
olíuvélinni og sauð vatn í kaffið. Jafnsannur vinur og
Jónas var, hafði hann ekki gleymt neinu. Þegar Eiríkur
var að taka matvælin upp, fann hann litið kramarhús
með salti. Hann stóð góða stund með kramarhúsið í
höndunum og tárin komu fram í augu hans.
Hann minntist þess, þegar hann hitti Jónas, þrem ár-
um áður. Það var í Kaupmannahöfn, um borð í Fjóni,
litlum guf udalli í eigu símaf yrirtækisins. Þeir voru báðir
nýráðnir, og Jónas var að enda við að troða farangri sín-
um inn í koju, sem Eiríkur hafði tileinkað sér. Hann
kastaði því drasli Jónasar í burtu, og hefði ekki verk-
stjórinn gengið á milli, hefði allt logað í slagsmálum.
Vikum saman yrtu þeir ekki hvor á annan, en svo jaf nað-
ist þetta einhvern veginn, og milli þeirra varð einhvers
konar vinátta. Jónas var með afbrigðum erfiður í um-
gengni, og þetta hafði sín áhrif á Eirík. Þegar aðrir og
smámunasamari menn voru að rífast við Jónas, tók
Eiríkur aldrei neinn þátt í því, en var alltaf vingjarnleg-
ur — að vísu á sinn hreina, hranalega hátt, en vingjarn-
legur samt. í raun og veru var ekki til í eðli Eiríks
minnsti vottur þess smásálarskapar, sem orsakar
gremju. Til þess var hann alltof heilbrigður. Góða skapið
hans var af því taginu, sem orsakast af fullkominni
meltingu og ótakmarkaðri lífsorku, og þegar fram liðu
stundir, fór hann að hafa gaman af þessum sérkennum
vinar síns, ótalmörgum og sumum smávægilegum. Án
þess að gera sér það Ijóst, höfðu þessir tveir mikil áhrif
hvor á annan, og alltaf til góðs. Jafnvel veiku hliðar
þeirra og gallar höfðu átt sinn sterka þátt í því að efla
þessi kostulegu bönd, vináttuna. Þetta leyndardóms-
fulla, að fólki skuli þykja vænt hvort um annað, þessi
tilfinning, sem rúmar skilning og umburðarlyndi, og
megnar ef til vill einhvern tíma að binda þjóðirnar
bræðraböndum, höfðu haft sín áhrif á þá Eirík og Jónas,
haldið hjörtum þeirra heitum og lifandi og laðað fram
góðmennskuna í þeim, allt til þess að þessi seinasta,
skelfilega reynsla sannaði það.
( augum Eiríks, sem stóð með litla kramarhúsið í
höndunum, skipaði Jónas þann sess, sem jaf nvel stærsta
sjálfsaf neitun hefði ekki getað af lað honum. Stórbrotnar
aðgerðir, sem framkvæmdar eru fyrir augum okkar,
hafa stundum ekki minnstu áhrif á okkur, stundum
gremst okkur meira að seg ja að verða öðrum háð, ef það
hvarf lar að okkur að efast um raunverulegt göf uglyndi
þeirra í efasemdum okkar.
Ef tilviljanakennd uppgötvun lítillar vingjarnlegrar
hugsunar getur hins vegar snert okkur í hjartastað.
Þannig fór Eiríki, þegar hann fór að rifja fortíðina
upp og hreinsaði sorann frá gullinu. ( fyrsta skipti sá
hann Jónas, eins og hann var í raun og veru. Hann gerði
sér Ijóst, að Jónas myndi fórna öllu fyrir hann og standa
við hlið hans allt til dauða, enda þótt það kynni að kosta
hann sjálfan sömu dapurlegu örlögin. Það mátti ekki
gerast, og það myndi heldur ekki gerast, á meðan hann
væri gæddur því þreki, sem forlögin geta ekki rænt neinn
mann.
Hann tók til við máltíðina, og þegar hann hafði borðað
og lagt borðföngin til hliðar, gekk hann niður á ströndina.
Enn langaði hann til að ganga upp á efsta tindinn, en
hann barði þá löngun sína niður, af því að hann gerði sér
Ijóst, að það var Skarðsstöðin, sem lokkaði hann. Kallaði
Hann er yfir hellisinn
ganginum. Hann reynir
aödrepa okkUr.yg-g-^;ndi
a-z .uppfljúgandí
' .njósnaauga”
til að fylgjast
með honum.
Það er harkan.
Hættið
Skepnurnarf Þú gætir þaðeinni
ykkar! jdúkkulisa... og
Þeir gætu\Jfaðir þinn. Fariö
.dáið. hugleiða það!
mmmi ilí
Miðvikudagur
12. júni
7.00 Morgunútvarp.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar.
13.30 Með sinu lagi Svavar
Gests kynnir lög af hljóm-
plötum.
14.30 Síðdegissagan: ,,Vor á
bilastæðinu” eftir
Christiane Rocheford.
Jóhanna Sveinsdóttir þýðir
og les (11).
15.00 Miðdegistónleikar.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
16.15 Veðurfregnir.
16.25 Popphornið.
17.10 Undir tólf. Berglind
Bjarnadóttir stjórnar óska-
lagaþætti fyrir börn undir
tólf ára aldri.
17.40 Það er leikur að læra
Anna Brynjúlfsdóttir
stjórnar þætti fyrir yngstu
hlustendurna.
18.00 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki.
Tilkynningar.
1945 Landslag og leiðir. Dr.
19.35 Haraldur Matthiasson
talar um óbyggðaferðir.
20.00 Einleikur á gitar. Johan
Williams leikur lög eftir
Heitor Villa-Lobos,
Fernando Sor, Manuel de
Falla, Alonso Mudarra og
Joaquin Turina.
20.20 Sumarvaka.a. Kreppuár
i Borgarfirði eystra. Ár-
mann Halldórsson kennari á
Eiðum flyturfrásöguþátt. b.
Þrjár rimur kveðnar
Sveinbjörn Beinteinsson
kveður rimu um Jón i
Möðrudal eftir Erlu og rimu
til Þuru i Garði og Reykja-
vikurrimu eftir Valdimar
Benónýsson. c Runólfs
þáttur. Sigurður Ó. Pálsson
skólastjóri flytur frásögu
eftir Guðmund Eyjólfsson.
d. Kórsöngur. Tónlistar-
félagskórinn syngur lög
eftir Ólaf Þorgrimsson. Páll
Isólfsson stjórnar.
21.30 Ctvarpssagan: „Gatsby
hinn mikil” eftir Francis
Scott Fitzgerald. Atli
Magnússon les þýðingu sina
(3).
22.00 Fréttir.
22.15 Veðurfregnir. Frá lista-
hátið. Tónleikar Sinfóniu-
hljómsveitar Lundúna i
Laugardalshöll fyrr um
kvöldið, — siðari tónleikar
hljómsveitarinnar. Hljóm-
sveitarstjóri André Previn.
Einleikari: Pinchas Zuker-
man frá tsrael. a. Háskóla-
forleikur op. 80 eftir
Johannes Brahms. b.
Fiðlukonsert i e-moll op 64
eftir Felic Mendelssohn. c.
Sinfónia nr. 5 op. 100 eftir
Sergej Prókofjeff.
23.45 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
MIÐVIKUDAGUR
12. júni 1974
20.00 Fréttir
20.25 Veður og augiýsingar
20.30 Fleksnes. Nýr, norskur
gamanleikjaflokkur, byggð-
ur á nokkuð breyttum og
staðfærður leikritum eftir
bresku gamanleikjahöfund-
ana Galton og Simpson.. Af-
sakið — tæknileg bilun.Þýð-
andi Dóra Hafsteinsdóttir.
21.00 Flokkakynning. Fyrri
hluti. Fulltrúar stjórnmála-
flokkanna, sem bjfiða fram
til Alþingis i kosningunum
30. júni, kynna stefnumál
sin i sjónvarpssal. 1 þessum
áfanga kynningarinnar
koma fram fulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins, Kommún-
istasamtakanna, Marxist-
anna-Leninistanna, Alþýðu-
bandalagsins, Samtaka
frjálslyndra og vinstri-
manna og Lýðræðisflokks-
ins i Reykjavik.
23.00 Dagskráriok.