Tíminn - 22.12.1978, Blaðsíða 6

6
i
Föstudagur 22. desember 1978
Ctgefandi Framsöknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson og Jón Sigurbsson. Auglýsinga-
stjóri: Steingrlmur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur,
framkvæmdastjórn og auglýsingar Siöumóla 15. Sfmi
86300. — Kvöldsimar biabamanna: 86562, 86495. Eftir kl.
20.00: 86387. Vcrö i lausasölu kr. 125.00. Askriftargjald kr.
2.500.00 á mánuöi.
Biaöaprent
v_______________________________________________________________J
Erlent yfirlit
Sex konur eiga sæti
í sænsku stjórninni
Eru konur gagnorðari sem ráðherrar en karlar?
Meginstefna
fjárlaga
Undan farnar vikur hafa þjóðmálaumræðurnar
að mestu leyti snúist um afgreiðslu fjárlaga fyrir
næsta ár, um stefnu þá sem mótuð er i fjárlaga-
frumvarpinu og um stjórnarsamstarfið og fram-
tið þess i þvi sambandi.
Meginstefna fjárlagafrumvarpsins kom fram
þegar f jármálaráðherra, Tómas Árnason, mælti
fyrir þvi upphaflega á Alþingi.
Fjármálaráðherra tók það þá þegar greinilega
fram — og lagði á það sérstaka áherslu að fjár-
lögin ættu að vera vopn i baráttunni gegn verð-
bólgunni. Þetta var meginsjónarmiðið sem lá að
baki þeim miklu breytingum sem fjármálaráð-
herra hafði beitt sér fyrir á þeim frumvarpsdrög-
um, sem fyrir lágu þegar rikisstjórnin tók til
starfa, og þessar breytingar voru i samræmi við
stjórnarstefnuna.
Fjármálaráðherra tók það einnig fram, að
miðað væri við aðhald i öllum opinberum rekstri i
þessu skyni, dregið yrði úr framkvæmdum að
raungildi og létt yrði á skuldum rikissjóðs.
Einna þyngsta áherslu lagði fjármálaráðherra
á það að ef f járlögin og þar með rikisbúskapurinn
eiga að duga sem vopn i baráttunni við verðbólg-
una, þá verður öruggur og óumdeilanlegur
greiðslu- og rekstrarafgangur að nást.
Greiðslu- og rekstrarafgangur á fjárlögum er
undirstaða þess, við núverandi aðstæður, að rik-
isreksturinn stuðli að jafnvægi i efnahagsmálum
þjóðarinnar.
Af þessari meginástæðu leiðir að allar áætlan-
ir, sem fljóta af þeirri viðleitni rikisstjórnarinnar
að vernda kaupmáttinn, hljóta að leiða af sér
aukna tekjuöflun rikissjóðs. Það eru einfaldlega
tvær hliðar sama veruleika, og öll andmæli við
fjárlögum af þeim sökum falla dauð og ómerk —
nema menn vilji hverfa frá og láta hendur siga
frammi fyrir vágesti verðbólgunnar.
Þegar þetta er ritað virðist ljóst að samstaða
hefur náðst meðal stuðningsflokka rikisstjórnar-
innar um meginstefnu og afgreiðslu fjárlaga fyr-
ir næsta ár, og einnig um lánsfjáráætlun enda
þótt timi vinnist ekki til afgreiðslu hennar fyrir
hátiðir.
Þá hefur enn fremur náðst samstaða um það
hvernig staðið verður að mótun framtiðarstefnu i
efnahagsmálum i samræmi við samstarfsyfirlýs-
ingu stjórnarflokkanna frá þvi i haust og greinar-
gerð með frumvarpinu um efnahagsráðstafanir
frá þvi i nóvember sl.
Þegar allt kemur til alls er það ekki verulegt
sem gerst hefur málefnalega. Eftir allar hinar
miklu umræður og nokkrar tafir hafa menn kom-
ist að þeirri niðurstöðu, sem fram hafði komið i
stefnuræðu forsætisráðherra i haust og i fram-
söguræðu fjármálaráðherra með fjárlagafrum-
varpinu.
Hafi þessi framvinda hins vegar hreinsað loftið
i stjórnmálunum, er ekki vafi að stefnir til far-
sældar með hækkandi sól.
JS
ÞEGAR Ola Ullsten myndaöi
minnihlutastjórn Þjóöarflokks-
ins eöa Frjálsiynda flokksins á
síöastliönum vetri, var búizt viö
þvi fyrirfram, aö konur skipuöu
a.m.k. tvo fimmtu hluta ráö-
herrasætanna. Þjóöarfiokkur-
inn hefur nefnilega sett sér þær
starfsreglur, aö annaö kyniö má
ekki gegna meira en 60% af
trúnaöarstörfum í samtökum
flokksins. M.ö.o. þýöir þetta, aö
konum er tryggt, aö þær hafi
a.mJc. 40% sllkra trúnaöar-
starfa meö höndum. Meö þess-
um hætti hefur flokkurinn reynt
aö tryggja sem mesta þátttöku
kvenna I flokksstörfum.
Ullsten fylgdi þessari
reglu ekki nákvæmlega, þegar
hann myndaöi rlkisstjórn sina.
Alls eiga 19 ráöherrar sæti I
stjórnhans og af þeim eru ekki
nema sex konur eöa tæpur
þriöjungur. Til viöbótar má
geta þess, aö þær gegna ekki
veigamestu ráöherraembættun-
um. Aö þvl leyti stóö Miö-
flokkurinn sigbetur, þegar hann
geröi Karin Söder aö utanríkis-
ráöherra. Ullsten setti þó met
aö þvi leyti, aö ekki munu jafn-
margar konur hafa átt sæti eöa
eiga sæti I annarri rikisstjórn,
þótt leitaö sé um viöa veröld.
KONUR þær, sem eiga sæti i
rikisstjórn Ullstens, eru þessar:
Birgit Friggebo, sem er hús-
næöismálaráöherra, 36 ára
gömul. Hún var áöur aöstoðar-
ráöherra og er ein umræddra
sex kvenna, sem hefur haft ein-
hverja nasasjón af ráöherra-
störfum. Hún hefur áöur unniö
hjá ýmsum byggingarfélögum.
Hún hefur starfaö innan Þjóöar-
flokksins undanfarin fjórtán ár
og er nú fulltrúi hans á þingi
Stokkhólmsfylkis Húner gift ogá
eitt barn.
Anitha Bondestam er sam-
göngumálaráöherra, lögfræö-
ingur aö menntun og var áöur
deildarstjóri I stjórnarráöinu.
Þá hefur hún átt sæti I sænsku
jafnréttisnefndinni. Hún er 37
ára, gift og á tvö börn.
Hedda Lindahl er heilbrigöis-
ráöherra. Hún er 59 ára, gift og
er þriggja barna móöir. Hún
hefur ekki áöur gegnt starfi
utan heimilisins, en hins vegar
tekiö mikinn þátt I félagsmálum
og veriö I nefndum á vegum
svcitar- oghéraösstjórna I Álvs-
borgarfylki. Mest hefur hún
látið heilbrigöismál taka til sln.
Birgit Rothe er menntamála-
ráöherra. Hún er 63 ára, gift og
fjögurra barna móöir. Hún lauk
á slnum tlma háskólaprófi i sögu
og hefur siöan gegnt ýmsum
ströfum á sviöi kennslumála.
Karin Söder
Fremst á myndinni er Birgit Rodhe, en siöan taliö frá vinstri: Eva
Winther, Marianne Wahlberg, Hedda Lindahl, Anitha Bondestam
og Birgit Friggebo
Hún er ógift og barnlaus. Hún
hefur átt sæti á héraösþingi og
siöan 1976 hefur hún átt sæti á
sænska þinginu. Hún á sæti i
miöstjórn Þjóöarflokksins.
Allt munu þetta mætar konur,
en eru ekki mikiö þekktar.
Sænsku blööin segja þaö gilda
hiö sama um þær og aöra ráö-
herra I stjórn Ullstens, þær séu
valdar úr B-liöinu, en ekki A-lið-
inu.
FRÉTTAMAÐUR frá danska
blaöinu Berlingske Tidénde
ræddi fyrir skömmu viö þessa
sex kvenráöherra I stjórn
Ullstens. Sitthvaö kom athyglis-
vert fram I þessum viötölum en
þaö sennilega athyglisveröast,
aö konurnar væru gagnoröari
sem ráöherrar en karlmenn.
Astæöan væri sú, aö þær gengju
hreinna til verks. Þær temdu
sér meira aö láta ræöu sina vera
já eöa nei. Karlmenn gripu
meira til málalenginga, ef þeir
væru I vanda, og reyndu aö
komast hjá þvi aö svara beint.
Ef til vill mætti oröa þetta
þannig, aö konur væru hrein-
skilnari. Þð viðurkenndi ein
þeirra, aö stundum yröi ekki
komizt hjá þvi aö gefa nokkuö
óákveðin svör.
Þessmágeta,þóttþaöséef til
vill ekki umræddum konurn að
þakka, heldur fyrst og fremst
Ullsten, aö skoöanakannanir,
sem birtar voru nýlega, sýna
verulega aukið fylgi Þjóöar-
flokksins síöan hann'ók einn við
stjórnartaumunum. Miöflokkur-
inn, sem lét af stjíriiaríorust-
unni.hefur einnig bíítthiut sinn.
Hins vegar hefur Ihaldsflokkur-
inn tapaö verulefu fylgi og
einnig sóslaldemckratar. Ef
kosiö yröi nú, myadu úrslitin
veröa mjög tvisýn samkvæmt
desember-könnuninni, en _áöur
voru sósialdemók) atar taldir
sigurvissir. Þ.Þ.
Siðustu árin hfefur \hún veriö
rektor við menntpskóla I
Malmö. Hún hefur tekiö mikinn
þátt I sveitastjórnarmálum og
átt sæti I ýmsum h^fndum, m.a.
útvarpsráöi og menningarráði
rikisins. Hún hefur veriö fulltrúi
sænsku kirkjunnar i ýmsum al-
þjóðanefndum.
Marianne Wahlberg er launa-
málaráðherra. Hún er 61 árs,
fráskilin og á þrjú börn. Hún
hefur ekki áöur gegnt meiri-
háttar starfi utan heimilisins,
en tekið þátt i sveitarstjórnar-
málum og átt sæti i ýmsum
nefndum I sambandi viö þaö.
Eva Winther stjórnar ráðu-
neytinu, sem sér um málefai út-
lendinga, sem erubúsettir i Svi-
þjóð. Hún er 67 ára og er barna-
hjúkrunarkona aö menntun.