Tíminn - 22.12.1978, Blaðsíða 11

Föstudagur 22. desember 1978
11
alþingi
Frumvarp um forfalla- og afleysingaþjónustu i sveitum:
Bændur og húsfreyjur
njóti sama réttar og
aðrir launþegar
— slfk þjónusta mikilvæg fyrir þjóðfélagið
Landbúnaöarráöherra,
Steingrlmur Hermannsson, hefur
lagt fram á Alþingi frumvarp til
iaga um forfalla- og afleysinga-
þjónustu I sveitum.
I 1. gr. frumvarpsins segir, aö
tilgangur þjónustunnar sé ,,að
veita aöstoö viö nauösynleg bús-
og heimilisstörf þegar veikindi,
slys eöa önnur forföll ber aö hönd-
um”.
í 2. gr. er lagt til aö Búnaöar-
félag Islands hafi yfirstjórn aö-
stoöarþjónustunnar i umboöi
landbúnaöarráöuneytisins. Þá er
gert ráö fyrir, aö ráönir veröi 2
menn til afleysinga fyrir hver 150
Sem fyrr hló
þingheimur
heimili. Miöaö við fjölda bænda I
landinu, þá mun vera þörf fyrir
50-60 afleysingamenn, ef öll bún-
aðarsambönd ákveða aö koma á
stofn forfalla- og afleysingaþjón-
ustu.
1 3. gr. er gert ráö fyrir aö af-
leysingamenn hafi rétt til aðildar
að Lifeyrissjóöi bænda, og hafi
hliðstæö laun og frjótæknar. Lagt
er til aö rlkissjóöur leggi fram fé
til aö greiða föst mánaöarlaun
starfsmanna forfalla- og afleys-
ingarþjónustunnar i dagvinnu, en
bændur greiði annan kostnaö s.s.
eftirvinnu og ferðakostnaö. Jafn-
framt fái afleysingamenn fritt
fæöi og húsnæöi hjá viðkomandi
búi á starfstlmanum.
Gert er ráð fyrir aö heildar-
kostnaður ríkissjóös, þegar starf-
semin veröur komin I fullan gang,
verði 160-190 millj. kr. á ári miðaö
viö núgildandi verölag.
svo sem viö töku orlofs. Er þá
gert ráð fyrir að viökomandi
bóndi greiöi allan kostnaö af
starfinu.
Frumvarp þetta um forfalla- og
afleysingaþjónustu I sveitum er
flutt i samræmi viö fyrirheit
rikisstjórnarinnar um félagsleg-
ar umbætur, er hún gaf við setn-
ingu desemberlaganna.
1 greinargerð meö frumvarpinu
segir m.a.:
„Ekki er óeölilegt aö bændur og
húsfreyjur njóti sama réttar og
launþegar I landinu þegar um
veikindi eöa slys er aö ræða,
þannig aö tekjur þeirra skeröist
ekki vegna timabundinna for-
falla. Eins og er, er ekki gert ráð
fyrir þessum þætti i verölags-
grundvelli.
Einnig er mjög mikilvægt fyrir
þjóöfélagiö, ekki siöur en
einstaklinginn aö bændur geti
Steingrlmur Hermannsson
fengið afleysingamann I veik-
indatilfellum. Afleiöingarnar
geta,vegna smithættu, á margan
hátt orðið alvarlegar, ef sllkt er
ekki tryggt.
Þau réttindi sem launþegar
njóta vegna veikinda og slysa
samkvæmt kjarasamningum eru
nokkuö mismunandi. Minnstan
rétt hafa lausráðnir verkamenn,
full laun I tvo veikindadaga fyrir
hvern starfsmánuð hjá sama at-
vinnurekanda. Fastráðnir opin-
berir starfsmenn hafa full laun
allt frá 90 til 360 daga á 12 mánuö-
um eftir starfsaldri.
Hér er lagt til að sett veröi
löggjöf um forfalla- og afleys-
ingaþjónustu vegna veikinda og
slysa i landbúnaði. Meö þvi yröi
tryggt visst öryggi fyrir bændur
þegar veikindi eöa slys ber aö
höndum sem teljast veröur
réttlætismál.”
Lög frá
Alþingi
Ýmis lagafrumvörp voru i
gær afgreidd sem lög frá
Aiþingi. Má þar nefna frumvarp
um Timabundið vörugjald;
Kj aramál; Iöntæknistofnun
tslands; breyting á lögum um
almannatryggingar; Flugvalla-
gjald; breyting á lögum um
Tekjustofna sveitarfélaga;
frumv. um Nýbyggingagjald;
frumv. um skatt á skrifstofu- og
verslunarhúsnæöi og um
heimild til lántöku vegna láns-
fjaráætlunar 1978. Þá var
þingsályktun afgreidd sam-
hljóöa um sparnaö I fjármála-
kerfinu.
V___________________>
Veröjöfnunar-
gjald af
raforku 19%
Veröjöfnunargjald af raforku
var mjög til umræöu I neöri deild
Alþingis I gær, en sem kunnugt er
lagöi meirihluti iönaöarnefndar
fram þá breytingartillögu viö
frumvarpiö, aö gjaldiö yröi á-
fram 13% en hækkaöi ekki i 19%
samkvæmt frumvarpinu.
Breytingartillagan kom tíl at-
kvæöa i gærkvöld og var felld
meö 19 atkvæöum gegn 18 og
frumvarpiö samþykkt óbreytt.
SS — Þegar atkvæöagreiösla fór
fram um frumvarp rikisstjórnar-
innar um breytingu á lögum um
tekju- og eignaskatt geröi Vil-
mundur þá grein fyrir atkvæöi
sinu, aö þjóöin væri skattpind og
engin stefna fyrirliggjandi um
aö hverfa af þeirri braut. En
hann sviki ekki flokkinn sinn og
samþykkti þvl frumvarpiö. En
hér um verulega breytingu á af-
stööumyndun Vilmundar aö
ræöa, þar sem hann hefur Itrekaö
upplýst þingheim um þaö, aö
hann greiddi atkvæöi á Alþingi I
nafni kjósenda sinna. Hvaö veld-
ur hér um er ei aö vita, en Albert
Guömundsson henti gaman aö
oröum Vilmundar og kvaöst
greiöa atkvæöi gegn frumvarpinu
á nákvæmlega sömu forsendum
Vilmundur greiddi atkvæöi meö...
og sem fyrr hló þingheimur.
í 6. gr. frumvarpsins er gert ráö
fyrir að yfirstjórn afleysinga-
þjónustunnar sjái um aö nýta sem
best þá starfskrafta sem ráönir
eru til afleysingastarfa. Ef ekki
er þörf fyrir afleysingamann til
starfa i veikinda- og slysatilfell-
um skal leitast viö að ráöa hann
til starfa hjá bændum sem fara
þurfa frá búi af öðrum orsökum,
Úr „félagsmálapakkanum”:
Forgangsréttur
launakröfu við
gjaldþrot lengdur
í 18 mánuði
Steingrimur Hermannsson
dómsmálaráöherra, mælti i
fyrradag fyrir lagafrumvarpi um
breytingu á lögum um skipti á
dánarbúum og félagsbúum o.fl.
Steingrlmur sagöi m.a.;
„Frumvarp þetta er flutt I sam-
ræmi viö þau fyrirheit sem rikis-
stjórnin gaf launþegasamtökun-
um um umbætur i félags- og
réttindamálum launþega sam-
fara setningu laga um tima-
bundnar ráöstafanir til viönáms
gegn verðbólgu sem samþykkt
voru á Alþingi I nóvemberlok.
Frumvarpiö er þvi hluti af „hin-
um félagslega pakka” sem ætlaö
er aö mæta 3% af hækkun verö-
bótavlsitölu á timabilinu frá þvi I
ágúst þar til i nóvember sl.
I frumvarpi þvi sem hér er til
umræöu er gert ráö fyrir þeim
breytingum á núgildandi lögum
um skipti á dánarbúum og félags-
búum o.fl. að forgangsréttur
launakröfu, svo og annarra
þeirra krafna sem rikisábyrgö
tekur til viö gjaldþrot, er lengdur
úr 6 mánuöum I 18 mánuöi. Slik
breyting er nauðsynleg vegna
þess aö oft liöur langur timi frá
þvi að fyrirtæki komast i
greiösluþrot og þar til gjald-
þrotaúrskuröur er kveöinn upp.
Þessi dráttur hefur valdiö þvl aö
kröfur um laun eöa aörar lög-
mætar greiöslur hjá þrotabúi
hafa glatast, ýmist algjörlega eða
þá aö hluta tÖ, Réttur launþega á
hendur rikissjóði hefur þá jafn-
framt falliö niöur þar sem rlkisá-
byrgöin takmarkast viö þær kröf-
ur sem forgangsréttur fylgir.
I þessu sambandi er rétt aö
vekja athygli á þvl aö nú um ára-
mót taka gildi ný gjaldþrotalög.
Meö gildistöku þeirra er stefnt aö
þvi aö hraöa gjaldþrotameöferö,
en þaö ætti að koma til góöa laun-
þegum sem og öörum þeim sem
kröfur eiga á hendur þrotabúi.
Loks er aö finna i frumvarpinu
þaö nýmæli aö örorku- og dánar-
búbótum til launþega, maka
þeirra og barna er veittur til-
svarandi forgangsréttur og
launakröfum.”
Austurstrœti 7
Sími 10966
KINDERMANN Telefocus
• Fjarstýrö með kapli, áfram aftur á bak, fókus
• Tekur 36,50 mynda og hringmagasin
• Hljóðlaus loftkæling.
• Halogen lampi 24v. 150 wött
• Forskotsljós, hægt að auka og minnka birtu
• Myndskoðari fyrir eina og eina mynd innbyggðar
KINDERMANN Autofocus
Eins og Telefocus að viðbættu:
• Sjálfvirk fókusstilling
• Timastillir. Skiptir sjálf á 1-10 sek bili.