Fréttablaðið - 22.10.2008, Page 13
Sögurnar... tölurnar... fólkið...
Miðvikudagur 22. október 2008 – 43. tölublað – 4. árgangur Veffang: visir.is – Sími: 512 5000
H E L S T Í Ú T L Ö N D U M
Norsk Hydro | Tekjur Norsk
Hydro af áframhaldandi starf-
semi eru meira en helmingi
minni á þriðja ársfjórðungi en
á sama tíma í fyrra. Samkvæmt
nýbirtu uppgjöri eru þær 968
milljónir norskra króna, á móti
2.114 milljónum í fyrra. Ástæðan
er sögð samdráttur á heimsmark-
aði og aukinn kostnaður.
Franskir bankar | Hlutabréf
franskra banka hækkuðu hratt í
gærmorgun eftir að stjórnvöld
samþykktu að veita lán að upp-
hæð 10,5 milljarðar evra til sex
stærstu banka landsins. Christ-
ine Lagarde, fjármálaráðherra
Frakka, segir að ekki sé verið að
horfa til lausafjárþarfar bank-
anna, heldur aðgangs einstakl-
inga og fyrirtækja að lánsfé.
Huga að öryggi | Kínversk
stjórnvöld leggja nú sérstaka
áherslu á öryggi barnavarnings.
Forbes hefur eftir talsmanni kín-
verskra stjórnvalda að áhersla sé
lögð á öryggi í hvívetna, sérstak-
lega hvað börn varði. Með þessu
mun brugðist við áföllum tengd-
um menguðum mjólkurvörum og
innköllun á gölluðum vöggum í
Bandaríkjunum.
Norsk olía | Norðmenn hafa ekki
í hyggju að draga úr olíufram-
leiðslu líkt og OPEC-ríkin hafa
lagt til. Í viðtali við norsku frétta-
veituna NTB áréttaði Jonas Gahr
Støre, utanríkisráðherra Noregs,
að slíkar ákvarðanir tækju Norð-
menn á eigin forsendum.
Áfall fyrir Parmalat | Hluta-
bréf í ítalska matvælafyrirtæk-
inu Parmalat féllu skarpt í gær
eftir að fyrirtækið var í Banda-
ríkjunum dæmt til að greiða
Citigroup 364 milljónir dala í
bætur. Parmalat höfðaði mál á
hendur bankanum eftir þrot fé-
lagsins 2003 og bankinn höfðaði
mál á móti.
Breskar fasteignir | Velta á
breskum fasteignamarkaði hefur
dregist saman um 53 prósent á
einu ári samkvæmt nýbirtum
tölum þar í landi. Samkvæmt
frétt BBC voru 59 þúsund íbúð-
ir seldar þar í landi í septemb-
er, miðað við 126 þúsund á sama
tíma í fyrra.
Áslaug Árnadóttir, formaður
stjórnar Tryggingarsjóðs inn-
stæðueigenda, segist hafa vitað
um hugsanlegar ábyrgðir sjóðs-
ins vegna Icesave-reikninganna,
þegar hún tók við sjóðnum í
mars.
Áslaug segir að sjóðnum berist
upplýsingar um heildarstöðu inn-
lána hjá bönkunum. Það sé ann-
ars ekki brotið niður á einstaka
reikninga. Spurð um hvort hún
hafi gert einhverjar ráðstafan-
ir vegna hugsanlegrar ábyrgð-
ar sjóðsins á erlendum innstæð-
um, vísar hún í að sjóðurinn fái
upplýsingar um heildina og segir
að greitt hafi verið til trygging-
arsjóðsins í samræmi við lög.
Ekki hafi verið vakin athygli ann-
arra á hugsanlegum ábyrgðum
sjóðsins vegna hárra innstæðna
í bönkunum.
Um hvort slíkt hafi áður verið
gert, vísar hún á Jónas Þórðar-
son, fyrrverandi framkvæmda-
stjóra sjóðsins. Jónas neitar að
svara fyrirspurnum fjölmiðla.
Nítján milljarðar króna eru
í íslenska tryggingarsjóðnum.
Samkvæmt lögum um sjóðinn
ábyrgist hann að lágmarki sem
nemur 20.887 evrum hjá hverjum
innistæðueiganda.
Ábyrgðir vegna Icesave-reikn-
inganna í Bretlandi gætu numið
hundruðum milljarða króna.
Stjórnvöld hafa sagst vona að
eignir Landsbankans ytra dugi
fyrir innistæðunum. - ikh
Vissu um Ice-
save-ábyrgðir
Á BLAÐAMANNAFUNDI Björgvin G. Sigurðs-
son viðskiptaráðherra og Geir H. Haarde
for sætis ráðherra hafa sagst vona að eignir
Landsbankans standi undir skuldbindingum
tengdum Icesave. MARKAÐURINN/STEFÁN.
Orðskýringin
Hvað er
bjarnarmarkaður?
6
Hugspretta
Framtíðin liggur
hjá sprotunum
4-5
Frosti Ólafsson
Engin velmegun
án framtíðar
6
Björn Ingi Hrafnsson
skrifar
„Það liggur í hlutarins eðli að Seðlabankinn getur
tapað verulegu fé á hruni bankakerfisins enda var
hann einn helsti lánveitandi bankanna. Í lok síðasta
mánaðar skulduðu fjármálastofnanir Seðlabank-
anum nær 500 milljarða króna, mikið af því lánað
gegn veðum sem nú virðast haldlítil,“ segir Gylfi
Magnússon, dósent við Háskóla Íslands.
Kröfur Seðlabanka Íslands um aukin veð fjár-
málafyrirtækja í endurhverfum viðskiptum ollu
miklu uppnámi í íslensku fjármálalífi í gær. Frétta-
blaðið skýrði frá því í gær, að svo virðist sem lang-
stærstur hluti lánakrafna Seðlabankans í endur-
hverfum viðskiptum við banka og fjármálastofnan-
ir hér á landi hafi tapast við hrun bankanna síðustu
daga. Seðlabankinn býður næst út endurhverf verð-
bréf í dag og í vikunni hefur hann óskað eftir við-
bótartryggingum hjá fjölmörgum fjármálafyrir-
tækjum. Mesta krafan er gerð á hendur Icebank,
en bankanum er gert að koma með viðbótarveð
upp á 60 milljarða króna. Ólíklegt er að bankinn
geti brugðist við þeirri beiðni og blasir því þrot við
að óbreyttu, sem gæti haft keðjuverkandi áhrif á
marga sparisjóði í landinu. Fundað var með stjórn-
völdum og Seðlabanka vegna þessara mála í gær.
Straumur lagði fram viðbótarveð í gær, sama
gerði Askar Capital. VBS fjárfestingarbanki segir
að verði staðið við samninga sem bankinn hafi gert,
verði eigið fé ekki í hættu. Byr og SPRON sendu frá
sér tilkynningu, þar sem fram kemur að greiðslu-
miðlun þeirra innanlands hafi ekki farið gegnum
Icebank. SPRON segist hafa gert ráð fyrir að kall-
að yrði eftir frekari veðum og forsvarsmenn Byrs
segjast aðeins hafa unnið með ríkisskuldabréf í við-
skiptum sínum.
„Ef Seðlabankinn væri venjulegt fyrirtæki eða
banki stæði hann nú hugsanlega frammi fyrir
tæknilegu gjaldþroti,“ segir Ólafur Ísleifsson lekt-
or. „Komi til umtalsverðs eignatjóns bankans kemur
í hlut ríkissjóðs að leggja honum til nýtt fé svo að
hann verði starfhæfur. Hafa má í huga að eigið fé
Seðlabankans er 90 milljarðar króna en óvissa ríkir
um 350 milljarða króna.“
Kröfur Seðlabanka
setja allt í uppnám
Fjármálafyrirtæki í enn frekari vandræðum eftir kröfur
Seðlabanka Íslands um aukin veð í endurhverfum við-
skiptum. Fundað um málið við fulltrúa ríkisstjórnarinnar.
„Ákveðið var að skipta þessum bönkum upp í
„góða“ og „slæma“ banka og þetta er skref í því
ferli,“ segir Gylfi Magnússon, dósent í hagfræði
við Háskóla Íslands. Fjármálaeftirlitið (FME)
hefur auglýst ákvörðun um ráðstöfun eigna og
skulda Landsbanka og Glitnis yfir í nýju ríkis-
bankana.
Eignir sem ekki eru fluttar eru fyrst og fremst
kröfur á hina bankana og verðbréf þeirra. Þá verða
allar eignir erlendra dótturfélaga, og kröfur bank-
anna á útibú og dótturfélög erlendis, eftir í eldri
bönkunum. Sömu leiðis munu „útlán í verulegri
tapsáhættu“ skilin eftir.
Samkvæmt auglýsingu FME fær skilanefndin
nú 90 daga til að meta virði allra þeirra eigna sem
fluttar eru yfir í nýju bankana. Sigurður Tómas
Magnússon, lögfræðingur og kennari við Háskól-
ann í Reykjavík, bendir á að að því ferli loknu hljóti
að hefjast gjaldþrotaskipti gömlu bankanna. „Og
þá ráða kröfuhafarnir ferðinni. Skiptastjóri eða
kröfuhafar geta höfðað mál til endurheimtu verð-
mæta sem ráðstafað hefur verið í bága við jafnræði
kröfuhafa áður en gjaldþrotaskipti hófust.“
Sigurður telur ekki útilokað að kröfuhafarn-
ir reyni þá jafnvel að rétta gerninga Fjármáleftir-
litsins „og eiga dómstólar þá síðasta orðið, eins og
í öðru. Í lögunum fólst röskun á eignarréttindum,
en það verður að hafa í huga að Fjármálaeftirlit-
ið hefur starfað undir neyðaraðstæðum og maður
vonar að allir gerningar þess standist.“
Varðandi hvort skilanefndir gætu ekki allt eins
ráðstafað til sölu innlendri starfsemi bankanna, líkt
og ef lífeyrissjóðirnir hefðu keypt starfsemi Kaup-
þings, segir Björgvin G. Sigurðsson viðskiptaráð-
herra það ekki samrýmast heimildum þeirra. „Sam-
kvæmt neyðarlögunum og uppleggi okkar er það
þannig að Fjármálaeftirlitið tekur yfir alla starfs-
semi bankanna og vald hluthafafundar. Upplegg-
ið var að skipta starfseminni í tvennt, taka með
lögmætum hætti innlenda hlutann út úr starfsemi
gömlu bankanna og sjá til þess að í nýju bankana
fari það eitt sem henni viðkemur,“ segir hann. Í
gömlu bönkunum verði svo eftir gríðrleg verðmæti
sem standi upp á skilanefndirnar að passa að fari
ekki forgörðum. Björgvin segir lykilatriði í ferlinu
að kröfuhöfum verði ekki mismunað. - msh / óká
Vona að gerningar FME standist
Skilanefndir hafa nú 90 daga til að meta virði eigna áður en kemur til
gjaldþrotaskipta gömlu bankanna. Við gætu tekið málshöfðanir kröfuhafa.
Tíma - og verkskráning
Flotastýring og eftirlit
www.trackwell.com
Er prentverkið
Svansmerkt?
SEÐLABANKI ÍSLANDS Upphaflega stóð til að Seðlabankinn hefði
forgang á veðskuldbindingar „gömlu“ bankanna en fallið var frá því
þar sem sú skipan var ekki talin standast lög. MARKAÐURINN/ARNÞÓR