Réttur - 01.07.1982, Side 12

aldri til ca. 15 ára). (Pess ber að geta að
greindarmælingar eins og hér um ræðir eru
umdeildar).
2.4
Uppeldisaðstæður og stétt
Uppeldislegar aðstæður í fjölskyldu eru
einnig tengdar stétt. Þegar kannað var
annars vegar metnaður og hlýja og hins
vegar kuldi, sinnuleysi og stjórnsemi koma
stéttir 1 og 6 fram sem andstæður. Metn-
aður og hlýja eru í hámarki í 6. stétt, en
í lágmarki í 1. stétt. Kuldi, sinnuleysi og
stjórnsemi eru aftur á móti í hámarki í 1.
stétt en í lágmarki í 6. stétt. Ótrúlegur
munur virðist vera á uppeldisaðstöðu
barna eftir því hvar í stétt foreldrarnir
standa.
Ég læt nú lokið tilvitnunum í þessar
rannsóknir Sigurjóns og félaga hans, en
sný mér að spjalli út frá þessum stað-
reyndum.
3.0
Aðstöðumunur nemenda
Ljóst er að um mikinn aðstöðumun er
að ræða milli stétta og kynja. Munur
vegna búsetu bætist þar við. Því vaknar
sú spurning hvort skólinn geti við þessar
aðstæður verið eða sé hlutlaus stofnun
opinn öllum jafnt? Hvaða þátt á skólinn
e.t.v. í þeim gífurlega aðstöðumun sem
hér kemur fram? Er skólinn fær um að
jafna þennan mun? Eða leggst hann e.t.v.
á eina sveif með þeim öflum sem orsaka
þennan aðstöðumun og eða jafnvel eykur
hann?
Andspænis þeim niðurstöðum sem hér
hefur verið greint frá læðist að sá grunur
að skólinn hljóti að eiga einhverja aðild
að þeim mikla mun sem virðist vera á
menntunaraðstöðu stétta og kynja. Pað
ætti að vera bæði foreldrum og skóla-
mönnum umhugsunarefni, einkum þar
sem bilið milli stétta hvað menntun barn-
anna varðar breikkar frekar en hitt, þrátt
fyrir allar félagslegar framfarir og stór-
aukna möguleika á menntun.
Hér eru ákveðin öfl að verki, illsýnileg
eða alveg dulin — „dulda námsskráin".
Skólinn hefur ákveðið hvaða atriði eða
námsefni öllum nemendum er fyrir bestu
að ná valdi á, hvaða leikni öllum er
gagnlegt að öðlast og hvers konar sam-
skiptahætti allir eigi að temja sér, o.s.frv.
Hér er talað um alla burtséð frá stétt og
búsetu, og menningararfleifð viðkomandi
stéttar eða staðar.
3.1
Mismunun eftir stétt í duldu
námsskránni.
Þar sem millistéttar- og hástéttarbörn-
um virðist ganga betur í skóla en lágstétt-
arbörnum burtséð frá greind, er ekki
fráleitt að draga þá ályktun að skólinn
höfði síður til lágstéttanna. Sú staðreynd
að lágstéttarbörn fara frekar í lágstéttar-
störf og millistéttarbörn fara í millistéttar-
störf þrátt fyrir að þeim er ætlað að öðlast
sams konar reynslu af skólagöngunni,
bendir til þess að skólinn viðhaldi aðeins
stéttamynstrinu en vinni ekki gegn því.
Kennurum er vel ljóst að þeim gengur
misvel að kenna nemendum sínum. Sumir
taka mjög vel við en aðrir virðast ekkert
innbyrða af því sem fyrir þá er lagt. Við
köllum þau ýmsum illum nöfnum en
ræðum sem minnst vanda þeirra. Ég ætla
nú að velta eilítið vöngum yfir þessum
hópi.
140