Andvari - 01.01.1951, Page 16

12
Guðmundur Gíslason Hagalín
ANDVARI
sínu, að það skemmdi þá ekki, lieldur yki þeim ánægju og þroska
— og að atvinnu- og menningarlíf í landi hér blómgaðist sam-
hliða. Hann var gerður að landsbókaverði, og gegndi hann því
embætti, unz hann varð sjötugur. Hann hafði ekki neina sér-
lega hneigð til bókavörzlu, en hann sinnti cmbætti sínu af sam-
vizkusemi, sá vel um fjárreiður safnsins og aflaði því allmikils
af bókum, þó að fé væri skorið við nögl af hendi þings og
stjórnar.
Ef til vill liefur liið leiða sýndarkarp flokkanna um sparnað
á því herrans ári 1924 ýtt undir óánægju Guðmundar út af
göllum flokksræðisins í landinu og átt sinn þátt í því, að hann
skrifaði bókina Stjórnarbót. Hún kom út 1924. Um skylt efni
fjallaði bókin Samlíf — þjóðlíf, sem út kom átta árum síðar, en
þar studdist höfundurinn við rit eftir ensk-ameríska sálfræðing-
inn Mac Dougall. Loks skrifaði Guðmundur um þjóðfélagsmál
greinaflokkinn Urræði, sem kom út í bókarformi 1936, og vék
hann þar einkum að því, sem hann taldi gerlegt til þess að
þjóðin mætti komast betur af á þeim árum, sem jafnvirðiskaup
voru orðin höfuðviðskiptareglan í millilandaviðskiptum.
Árið 1919 var fyrir tilstilli Verkfræðingafélags íslands stofn-
uð nefnd, sem „skyldi safna teknískum heitum og nýyrðum ís-
lenzkum". í nefndinni áttu sæti Guðmundur Finnbogason, Sig-
urður prófessor Nordal og Geir T. Zoéga vegamálastjóri, en þeir
skyldu hafa sér til fulltingis sérfróða menn i hverri grein, sem
fyrir yrði tekin. Nefnd þessi starfaði allt til ársins 1933 og hélt
154 fundi. Voru birtir orðalistar frá nefndinni, og er nú fjöldi
af þeim orðum, sem bún stakk upp á, orðinn löghelgaður af
notkun almennings. Guðmundur vann þetta starf af miklum
áhuga og ánægju. Hann var mjög orðhagur, hugkvæmur með
afbrigðum og hafði yndi af að reyna og sanna hæfni íslenzk-
unnar til nýsköpunar. Hann lagði og vígreifur til orrustu við
Sveinbjörn heitinn Egilsson ritstjóra Ægis, þá er hann taldi óhæf
orð þau, sem koma skyldu í stað erlendu slettnanna í máli ís-
lenzkra sjómanna. Mun starf nefndarinnar hafa borið einna