Stúdentablaðið - 15.12.1994, Blaðsíða 18
Bls. 18
HÁSKÓLINN
STBL. • Desember 1994
Þjóðarbókhlaðan - illa nýtt fjárfesting?
Stúdentar safna
22,5 milljónum!
Það hefur varla farið fram hjá
nokkrum manni að stúdentar
settu sitt mark eftirminnilega á
opnun Þjóðarbókhlöðunnar
þann l.des. síðastliðinn. Á opn-
uninni afhenti formaður SHI,
Dagur B. Eggertsson, Einari
Sigurðssyni landsbókaverði
22,5 milljónir að gjöf í Þjóð-
bókasjóð: Afrakstur söfnunar-
innar „Fyllum bókhlöðuna",
sem hefur verið í gangi síðan í -
haust. Þessi söfnun og árangur
hennar vakti verðskuldaða at-
hygli enda langstærsta gjöfin
sem barst Þjóðarbókhlöðunni
við opnun hennar. í máli nokk-
urra ræðumanna kom jafnframt
fram að sennilega hefur framtak
stúdenta gert meira fyrir Bók-
hlöðuna en nokkuð annað, bæði
hvað varðar þá upphæð sem
safnaðist og ekki síður þá já-
kvæðu umfjöllun um Þjóðar-
bókhlöðuna, bókasafnsmál og
menntun í landinu sem fylgdi á-
taki stúdenta. En áfram streym-
ir endalaust. Þjóðarbókhlaðan
hefur verið tekin í notkun og nú
er það stúdenta að taka þátt í
mótun hennar, jafnt við aðra
sem að henni standa.
Er kaffistofan í Þjóðarbókhlöðunni fokdýr?
Stúdentablaðið framkvæmdi verðkönnun á dögunum og niðurstöðurnar eru ótvíræðar
Þjóðarbókhlaðan er falleg og
glæsileg bygging. En eins og
menn hafa bent á, þá er bók-
hlaðan ekki bara bygging, hún
er líka vinnustaður. Og hvað
þurfa menn umfram annað í
vinnunni? Jú, kaffi! Og þar eð
stúdentar eru láglaunaminni-
hlutahópur skiptir meira að
segja verðið á kaffisopanum
máli. Nokkuð hefur borið á óá-
nægju vegna þeirrar staðreynd-
ar að bannað er að borða nesti
í Þjóðarbókhlöðunni annars
vegar, og hins vegar að veit-
ingar í Þjóðarbókhlöðunni hafa
verið sagðar dýrari en annars
staðar í Háskólanum. Þessu
hafa sumir mótmælt. Stúdenta-
blaðið kannaði málið og bar
saman verð á fimm vinsælum
veitingum í Odda og Þjóðar-
bókhlöðunni. I Odda er kaffi-
bollinn á 50 kr. en í Þjóðar-
bókhlöðunni kostar hann 70
kr. fyrir stúdenta og 90 krónur
fyrir aðra gesti. Rúnstykki með
osti og skinku kostar í Odda
125 en í Þjóðarbókhlöðunni
kostar rúnstykki með osti og
grænmeti 120 kr. í Odda er
kleinan á 60 kall en í Þjóðar-
bókhlöðunni
fer hún á 40
krónur, Tópas-
inn er á 55 í
Odda en á 54 í
Þjóðarbók-
hlöðunni. Að
lokum kostar
kókómjólk 50
kr. í Odda en
54 kr. í Þjóðar-
bókhlöðunni.
Þess ber að
geta að stúdentar fá 20% af-
slátt af öllum veitingum í
Þjóðarbókhlöðunni. Af þessu
má sjá, að því fer
fjarri að á kaffi-
stofu Þjóðarbók-
hlöðunnar sé
okrað á stúdent-
um. Hins vegar
má spyrja hvort
ekki sé aukið
hagræði af því,
að rekstur kaffí-
stofunnar í Þjóð-
arbókhlöðunni sé
í höndum FS
eins og aðrar kaffistofur í Há-
skólanum?
Opnunartími of skammur og nesti bannað!
Stúdentar hafa flykkst í Þjóðarbókhlöðuna síðustu daga, bæði til þess að berja herlegheitin
augum og ekki síður til þess að lesa og stunda sín fræði. Húsakynnin eru eins og allir vita til fyrir-
myndar en einn er hængur á. Bókhlaðan lokar virka daga klukkan 19.00. og á laugardögum
klukkan 17.00. Þetta er náttúrulega ótækt því nemendur eru oft og tíðum búnir í tímum klukkan
fimm og því aðeins opið í eina tvo tíma. Margir treysta aukinheldur á kvöldin til þess að hamast í
skruddunum og þá er lok, lok og læs í hlöðunni. Að sögn kunnugra ku ástæða þessa vera mann-
ekla í Þjóðarbókhlöðunni en vonir standa til að kippa þessu í liðinn hið snarasta. Annað mál hef-
ur vakið upp nokkra óánægju meðal stúdenta, en það er bann við því að borða nesti í bókhlöð-
unni. Að sögn nemenda er megn óánægja með það bann, enda stúdentar staurblankur þjóðfélags-
hópur og aðeins tveir kostir í stöðunni: Hækka námslán um helming eða leyfa nestisát í hlöðunni.
í Ijósi reynslunnar hlýtur síðari lausnin að teljast raunsærri. Stúdentablaðið ræddi við Einar Sig-
urðsson, landsbókavörð og Dag B. Eggertsson formann SHÍ um þessi mál.
Dagur B. Eggertsson
Stbl: Hvað er Stúdentaráð er
gera í „nestis- og opnunarmál-
um “ Þjóðarbókhlöðunnar.
Dagur: „Við höfum lagt á-
herslu á það varðandi opnunar-
tíma Þjóðarbókhlöðunnar að
þessi fjárfesting sem Þjóðarbók-
hlaðan nýtist sem best. Við vilj-
um helst sjá Þjóðarbókhlöðuna
opna milli 8.00 og 23.00 dag
hvem, a.m.k. frá 9.00 til 22.00.
Við lögðum fram þessar óskir
okkar strax fyrstu helgina eftir
að Bókhlaðan opnaði, því að
öðmm kosti nýtist Bókhlaðan
illa sem lesaðstaða."
Stbl: Hver var svo niðurstaóa
þess?
Dagur: „Erindinu hefur ekki
enn verið svarað. En opnunar-
tími safnsins hangir saman við
Qárveitingar til þess, við gemm
okkur fulla grein fyrir þvi. Við
höfum rætt við þingmenn og
ráðherra og þá sem íjárveiting-
arvaldið hafa um það mál og
gerum okkur vonir um að okkur
verði svarað í þeim efhum
næstu daga.“
Stbl: En hverju sœtir að
lestofan upp í Aðalbyggingu var
tekin úr notkun?
Dagur: „Það rými var tekið
undir prófstofu. Hins vegar var
komið til móts við þarfír nem-
enda þar sem lesaðstaða er fyrir
hendi í tveimur kennslustofum í
byggingunni sem og í fordyri
gamla Háskólabókasafnsins.“
Stbl: Hvað fmnst þér um þœr
raddir sem segja að Þjóðarbók-
hlaðan sé ekki œtlað að vera
lesaðstaða fyrir Háskóla- og
framhaldsnema?
Dagur: „Auðvitað er Þjóðar-
bókhlaðan ekki eingöngu lesað-
staða. Því hefur enginn haldið
fram. En ef þetta hús á að vera
lifandi og draga til sín straum af
fólki sem nýtir það sem safnið
hefur upp á að bjóða, þá verður
starfsemi hússins að taka mið af
óskum stúdenta.
Stbl: Hvað með þá stefnu
safnsins að banna nesti I bygg-
ingunni?
Dagur: „Við höfum rætt við
Einar Sigurðsson landsbóka-
vörð um það. Það liggur engin
endanleg ákvörðun fyrir um
það, hvernig þeim málum verð-
ur háttað í framtíðinni. Þangað
til svo verður höfúmn við vil-
yrði fýrir því að starfsfólk muni
sjá i gegnum fíngur sér hvað
varðar nesti á kaffistofunni. Við
stúdentar leggjum hins vegar
mikla áherslu á að menn geti
komið með nesti að heiman í
Þjóðarbókhlöðuna. Annað væri
óeðlilegt á almenningsbóka-
safni, að menn neyddust til þess
að kaupa þar veitingar, einkum
námsmenn sem verða að horfa í
aurinn.“
Einar Sigurðsson
Stbl: Nú eru stúdentar al-
mennt mjög óánœgðir að ekki
sé leyft að borða nesti í Þjóðar-
bókhlöðunni. Hvaða skýringar
gefur þú þessu fólki?
Einar: „Vissulega hefur kom-
ið upp nokkur óánægja út af
þessu en hún virðist stafa af
ókunnugleika. Ástæðan fyrir
þessu er einföld. Menn verða að
lúta nokkru strangari reglum í
Þjóðarbókhlöðunni en á öðrum
lessvæðum því Bókhlaðan er
meira en lessvæði. Hér viljum
við halda uppi ákveðnum staðli
- að vísu ekki svo merkilegum
að stúdentum verði ekki vært -
en sem tryggir að Þjóðarbók-
hlaðan geti sinnt sínu tvíþætta
hlutverki sem Háskóla- og
Landsbókasafn. Ég vona að
stúdentar sýni því skilning að
að í Bókhlöðunni gilda í sumu
strangari reglur en í Háskól-
anum.“
Stbl: En er það ekki einfald-
lega sanngirnismál að stúdent-
ar fái að borða nesti sitt innan-
dyra, getur það skaðað ein-
hvern?
Einar: „Veitingastofa Þjóðar-
bókhlöðunnar getur ekki mætt
því með góðu móti. Sérstaklega
með tilliti til þess hvað gæti
gerst ef allir aðrir myndu líka
mæta með nesti, t.d. framhalds-
skólanemar. En til þess sð
koma til móts við stúdenta höf-
um við ákveðið að lækka verð
verulega til stúdenta í veitinga-
stofunni."
Stbl: En hvað með ganginn
fyrir framan veitingastofuna,
má ekki leyfa nesti þar?
Einar: „Það er nú eitt í þessu
enn. Þjóðarbókhlaðan er ekki
fullbúinn enn, það á eftir að
ganga frá ýmsum lausum end-
um, t.d. varðandi þetta svæði
þar sem ætlunin er að koma upp
margs konar aðstöðu. Ég held
að það sé rétt að málin fái að
þróast í rólegheitunum fram eft-
ir vetri og meta svo þetta mál
þegar húsið er komið í endalegt
form. Og það er engin ástæða
til þess að vera með of mikla
óþreyju í þessu máli eins og brá
við í upphafi. Við vinnum hér
saman í safninu, starfsfólk og
stúdentar og því mun tæpast
koma til viðurlaga í þessum
nestismálum."
Stbl: Hvað með opnunartíma
safnsins. Kom aldrei til greina
að haj'a hann rýmri, ekki síst
með það til hliðsjónar að ftmm
þúsund stúdentar eru I
próflestri?
Einar: „Við vorum hreinlega
að opna safnið fyrir fáeinum
dögum. Starfsfólk hér hefur
unnið sleitulaust og lagt nótt við
nýtan dag til þess að safnið gæti
opnað. Það hefur meira að segja
gengið illa að fullmanna vaktir
til 19.00 síðustu daga. Starfs-
fólk hér hefur unnið gríðarlegt
starf. í þessu máli sem öðrum
eru einnig fjármál lykilatriði og
auðvitað vantar okkur peninga.
Á móti kernur hefur alltaf kom-
ið til greina að ráða stúdenta i
tímavinnu og afleysingar í safn-
inu og auka þannig okkar svig-
rúm. Þetta er afar algengt t.d. í
Bandaríkjunum. Með þessu
vinna stúdentar sér inn
aukapening og styrkja tengslin
við Bókasafnið. Allra leita
verður leitað við að hafa
opnunartíma sem rúmastan."
Sthl: Segjum sem svo að eng-
in aukajjárveiting fáist til Þjóð-
arbókhlöðunnar. Þýðir það ó-
breytta opnunartíma á nœsta
ári eða er mögulegt að hag-
rœða eða forgangsraða innan
núverandi jjárlagaramma
þannig að opnunartími verði
lengdur? ,
Einar: „Það er e.t.v. skiljan-
legt að stúdentar líti á safnið að
miklu leyti sem lesaðstöðu. En
skv. lögum hefur hið nýja safn!
samfélagslegar og menningar-
legar skyldur. Þær skyldur setja
okkur á herðar afar umfangs-
mikið starf og þær skyldur er
ekki hægt að skera rnjög róttækt
niður og það starf er ekki hægt
að svclta til þess að auka opn-
unartímann. En við getum von-
andi náð að drýgja opnunartím-
ann mcð því að nýta okkur
starfskrafta stúdenta.“
Borðaði Jóhanna nestið sitt við opnun þjóðarbókhlöðunnar?