Kirkjuritið - 01.04.1947, Blaðsíða 56
112
Benjainín Kristjánsson:
Apríl-Júní.
Er hann þó i Jónssögu nefndur „ástvinur biskups1*1), svo
að það gæti bent til lengri kunningsskapar en frá því,
að hann ræðst til Hóla. Gerði Jón liann að kapelán sín-
um og erkipresti. Af því er sýnt, að Jón hefir mjög samið
alla liáttu sína eftir því sem tíðkaðist við dómkirkjuskóla
suður í löndum2). Rikini kenndi söng og versagerð. Er
sagt, að liann hafi diktað vel og' versað og svo glöggur hafi
hann verið á sönglist og minnugur, að hann hafi kunnað
utanbókar allan söng á tólf mánuðum, bæði dagtíðum og
óttusöngvum, mcð öruggri tónasetning og hljóðagrein.
Sjálfur var biskup forkunnarmikill raddmaður og lék á
hörpu, og liefir liann „kennt kenningar“, er honum gafsl
tími til og liaft hið bezta eftirlit með öll-u.
Heimildir eru þannig ágætar fyrir því, að skólahald
Jóns Ögmundssonar liefir verið hið prýðilegasta, og
sennilega hvergi staðið að baki ýmsum dómskólum suð-
ur í álfu. Lýsir Gunnlaugur munkur skólabragnum hið
fegursta: Þar mátti sjá um öll hús biskupsstólsins mikla
iðn og athöfn. Sumir lásu heilagar ritningar, sumir rit-
uðu, sumir sungu, sumir kenndu. Þar var að námi
„lireinferðug ungfrú“, sem Ingunn hét. Varð hún svo vel
fær í bóklistum, að hún kenndi mörgum grammaticam
og fræddi hvern, er nema vildi, og urðu margir vel mennt-
ir undir hennar hendi. Hún rétti mjög latínubækur, svo
að hún lét lesa fyrir sér, mcðan hún sjálf saumaði, tefldi
(þ. e.: óf), eða vann aðrar hannyrðir, með heilagra
manna sögum. Fræðifýsi manna og námgirni var svo
mikil, að kirkjusmiðurinn, Þóroddur (rúnameistari)
Gamlason, nam latínu, ])ar sem liann var að smíð sinni,
er hann hlýddi á að prestlingum var kennt, og er þetta
sagt til marks um þann lærdómsanda, er ríkti á Hólum.
„Skein með þvílíkri birti yfirlit heilagrar kristni undir
þessum biskupi".
G Bisk. I, 168.
2) Sbr. Dómkirkjan á Hólum 212.