Kirkjuritið - 01.04.1947, Blaðsíða 66
152
Benjamín Kristjánsson:
April-Júní.
það, ef nokkuð vav, að liafa embætli sitl að féþúfu. Hafa
þeir að sjálfsögðu ekki kært sig um að leggja fé til skóla-
lialds. Ormur Ásláksson (1342—’56) átti i sífelldum erj-
um við skagfirzka bændur út af tíundamálum um sína
daga og var löngum í utanferðum iit af því þjarki. Sóaði
hann eignum stólsins, en liirti minna um það, sem triiar-
lífinu mátti verða til viðhalds og eflingar. Líkt var á
komið með Jón skalla Eiríksson (1358—’91), að hann
átli ófriðsamt á hiskupsstóli framan af og var valtur í
sessi. I Pétursmáldága 1394 eru þó ncfndir þrir prestar:
Jón, Halldór og Brandur, sem lialdið hafa Yelli í Svarf-
aðardal á þessu tímabili, og hefðu þeir átt að vera skóla-
meistarar á Hólum, ef lialdizt liefði skipan Laurentíusar
biskups, en því miður vitum við nú eklcert frekar um þessa
rnenn1). Aftur á móti virðist Pétur biskup Nikulásson
(1391—1410) hafa verið nýtur maður og gcta annálar
þess, skömmu eftir að hann kom til stóls, að skóli hafi
verið haldinn á Hólum, og hafi Böðvar djákni verið skóla-
meistari-). Er það líklegast sami maður og Böðvar djákni
Ögmundsson á Möðruvöllum í Hörgárdal* 3). Pétur bisk-
up hafði út með sér munk danskan, sem Enis hét, og all-
mikla sveit danslcra og norrænna klerka, er hann kom lil
stóls, og munu sumir þeirra liafa dvalið hér svo árum
skiptir. Ekki er ólíklegt, að biskup hafi ætlað einhverj-
um þeirra kennslustörf, þó að um það bresti heimildir.
Finnur biskup segir í kirkjusögu sinni, að undir aldamót
hafi verið fyrir skólanum Hans nokkur Doctor Decret-
orum, sem sennilega hefir verið danskur og komi hann
við bréf á staðnum 13994). Nú er það ætlun fræðimanna,
að Pétur biskup hafi farið utan 1396 og eigi komið hing-
að lil Islands eftir það5). Þá fór með officialisstarf i Hóla-
1) DI, III, 513. 2) Flateyjarbók IV, 370.
3) DI, III, 503—504; 018—619.
4) Hist. eccl. I, 590; II, 219—220.
n) Dómkirkjan á Hólum bls. 18.