Vera - 01.09.1989, Blaðsíða 28
HEÐAN OG ÞAÐA\
FORUM FOR
KVINDE-
FORSKNING
Þrúöur G. Öskarsdótt-
ir og Halldóra G.
Ólafsdóttir.
Ljósmynd:
Laura Valentino
SAUM-
NÁLIN
Þær Þrúður G. Óskarsdóttir og
Halldóra G. Ólafsdóttir stofnuðu
fyrirtækið ,,Saumnálin“ fyrir um
það bil þremur árum. Þærbyrjuðu
á Vesturgötunni en eru nú á Grett-
isgötunni.
Þær vinna að alls konar breyting-
um og viðgerðum á fatnaði. Þrúð-
ur segir að stofnun fyrirtækisins
hafi eiginlega komið af sjálfu sér.
„Þetta kunnum við og höfðum
unnið við og þegar við misstum
vinnuna þýddi ekkert að leggja
hendur í skaut. Þess vegna stofn-
uðum við þetta fyrirtæki.“
Halldóra og Þrúður láta vel af
viðskiptunum. „Þegarviðopnuð-
um fyrst á Vesturgötunni var enga
slíka þjónustu að hafa í bænum og
allt fylltist hjá okkur. Síðan hefur
verið nóg að gera hjá okkur og
stundum höfum við ekki haft
undan. Við höfum stundum ekki
haft undan og jafnvel orðið að
loka þegar mest er að gera og bið-
tíminn kannski kominn upp í
þrjár vikur. En við viljum ekki
bæta við okkur fólki, það stóð
aldrei til að þetta yrði stórt fyrir-
tæki, við ætluðum bara að skapa
okkur sjálfum atvinnu. Það er svo
mikið í kring um það að ráða, þótt
ekki sé nema eina manneskju í
vinnu. Og þegar við hrökkvum
upp af lýkur sögu fyrirtækisins
væntanlega.
Það er alltaf þörf á svona þjón-
ustu. Fólk kaupir eitthvað úr búð
sem er of sítt eða stutt, ermarnar
of langar og þar fram eftir götun-
um, og þá er komið til okkar með
breytingarnar. Viðskiptavinirnir
eru konur og karlar í nokkurn veg-
inn jöfnum hlutföllum. Stundum
er um dýrar flíkur að ræða, til
28
dæmis leður, og bagalegt er það
passar ekki.
Annars er það áberandi að fólk
er farið að hugsa meira um að laga
fötin sfn og breyta þeim en áður.“
Eru það kannski kreppuein-
kenni eða er fólk bara að verða
meðvitaðra um að nýta fötin.
„Ætli það sé ekki frekar að fólk sé
meðvitað um það, ef það er með
góða flík í höndunum og vilji eiga
hana sem lengst. Föt eru orðin
mjög dýr.
Hins vegar er mjög erfitt að fá
almennileg föt. Tískuföt eru alveg
hræðilega óvönduð í einu orði
sagt.“ Um það eru þær sammála.
„Ég var að lesa það í Neytenda-
blaðinu," segir Þrúður ,,að flest
föt væru nú orðið úr mjög óvönd-
uðum efnum.“ Þær þekkja af eigin
raun allt of mörg dæmi um slíkt.
, ,Verst er það með leðurfatnað-
inn,“ segir Halldóra. Hún hefur
talsverða þekkingu á leðurfötum,
hefur unnið við leðursaum og við-
gerðir um margra ára skeið og þær
Þrúður unnu einmitt við skinna-
saum hjá Sláturfélaginu áður en
þær stofnuðu eigið fyrirtæki.
„Það eru til ágætis leðurvörur hér
á landi, en þá eru þær skelfilega
dýrar. En mikið af því sem hingað
er flutt inn er handónýtt rusl,
saumaskapurinn fyrir neðan allar
hellur og það er hart þegar ný-
keypt flík hreinlega liðast í sundur
á eigandanum. Fúi er ótrúlega al-
gengur í leðurfatnaði sem seldur
er hér og víðar í Evrópu.
Oft er verkuninni ábótavant allt
frá sútun skinnsins, og þess vegna
er lítið við því að gera þegar fötin
eyðileggjast við minnstu notkun.
Við slíku er alls ekki alltaf hægt að
gera.“
Kemur það fyrir að þær verði að
neita að gera við föt af því þau séu
svo léleg?
„Við verðum stundum að benda
á ef flík ber ekki viðgerðarkostn-
aðinn, það er alveg jafn dýrt að
laga fóður í lélegum eða ónýtum
jakka en nýjum og heilum. En oft
er erfitt að sannfæra fólk, það trú-
ir því hreinlega ekki að uppáhalds
jakkinn eða frakkinn sé ónýtur."
Er fólk kannski ótrúlega tilfinn-
ingasamt gagnvart fötunum sín-
um? ,Já, það vill bregða við, en
stundum verðum við nú að grípa
í taumana ef flíkin er orðin svo lé-
leg að hún þolir ekki einu sinni
viðgerðina.“
Oft er mikið að gera í „Saum-
nálinni" og unnið til skiptis á
margar vélar, en finnst þeim Hall-
dóru og Þrúði gaman að sauma?
„Ég er nú sveitabarn, en frá því ég
fluttist til Reykjavíkur tvítug hef
ég saumað og mér finnst það gam-
an,“ segir Halldóra. Þrúður segist
sauma minna en Halldóra og sinna
afgreiðslunni með, en hún er sam-
mála um að saumaskapur sé
skemmtilegur.
Fyrirsögnin hér að ofan er heiti á
dönsku tímariti sem kemur út
fjórum sinnum á ári. Markmiðið
með útgáfunni er að miðla
kvenna- og kynjarannsóknum
ýmist með greinum eða með því
að segja frá nýútkomnum bókum.
Útgefandinn eru samtök sem kalla
sig KVINDFO en þau eru n.k.
landsmiðstöð þar sem hægt er að
fá allar mögulegar og ómögulegar
upplýsingar um kvennarannsókn-
ir auk þess sem þau reka sérstakt
bókasafn með bókmenntum sem
tengjast slíkum rannsóknum.
KVINDFO lánar út bækur og tíma-
rit en einnig lokaritgerðir há-
skólanema og annað efni sem ekki
hefur birst opinberlega. KVIND-
FO heldur efnisflokkaða skrá, sem
inniheldur yfir 1000 efnisatriði,
sem auðveldar mjög alla leit að
bókmenntum sem tengjast
kvenna- og kynjarannsóknum og
hjá KVINDFO er til liúsa Ljós-
myndasafn danskra kvenna sem
inniheldur myndir sem teknar
hafa verið af konum á síðustu 150
árum. Er þá aðeins fátt eitt nefnt
af því sem þessi merka miðstöð
tekur sér fyrir hendur.
FORUM FOR KVINDEFORSKN-
ING — eða Vettvangur kvenna-
rannsókna eins og tímaritið
myndi kallast á íslensku — hefur
nú komið út í níu ár en með fyrsta
tölublaði þessa árs var gerð á því
breyting sem varðar bæði útlit og
innihald. Er tímaritið nú sérlega
læsilegt og svo fallegt að það er
unun að hafa það fyrir augunum
og lesa það. Þó tímaritið kenni sig
við kvennarannsóknir þá er óþarfi
að láta það hræða sig frá lestri
þess. Greinarhöfundar umgangast
rannsóknarhugtakið af hæfilegri
léttúð og tímaritið virðist fyrst og
fremst til þess ætlað að koma á
framfæri þeim hugmyndum og
vangaveltum sem eru hvati rann-
sókna en ekki rannsóknunum
sjálfum. Torskilin hugtök og
flóknar fræðilegar skilgreiningar
eru víðs fjarri þessum greinum
enda virðist læsileikinn sitja í fyr-
irrúmi. Ef konurgeta lesið dönsku
sér til einhvers gagns ættu þær
ekki að eiga í erfiðleikum með