Dagblaðið Vísir - DV - 14.08.2009, Blaðsíða 24

Vér fyrirgefum ekki
Svarthöfði er klofinn milli kristi-legs kærleika og þeirra bunka-greiðslna sem lagðar eru á herðar hans vegna píramída-
svindls útrásarvíkinga. „Fyrirgefum
vorum skuldunautum,“ segir í Faðir
vorinu, en hverjar eru forsendur þess
að fyrirgefa?
Það hefur lengi vafist fyrir Svarthöfða hvers vegna eng-inn þeirra manna sem felldu íslenskt efnahagslíf hefur
beðist afsökunar. Í stað þess að axla
ábyrgð grafa þeir sig ýmist ofan í holu,
eins og Saddam Hussein, eða fara úr
landi. Einstaka sinnum stökkva þeir
þó fram á sjónarsviðið. Einna fyrstur
kom Hannes Smárason, skömmu
eftir hrun. 27. október í fyrra var hann
spurður af fréttamanni Stöðvar 2 hvort
hann sæi eftir einhverju, til dæmis
frá þeim tíma sem hann stýrði
FL Group. Allir muna nú hvern-
ig Hannes stýrði því fyrirtæki í
brotlendingu með mesta tapi Ís-
landssögunnar, en Hannes
fór skyndilega að tala
um einhverja menn:
„Auðvitað akkúr-
at í dag þá sjá allir
að menn stækkuðu
umfram það sem
baklandið gaf tilefni
til og ég held að sjálf-
sagt hefðu menn átt
að fara hægar yfir.“
Björgólfur Guðmundsson, sem ber meðal annars ábyrgð á Icesave, Eimskipi og Árvakri, skaut upp koll-
inum í Morgunblaðsviðtali rétt eftir
hrun og skellti skuldinni meðal ann-
ars á almenning. Hann sagði fólk hafa
keypt sér flatskjái. „Kaupæðið, sem
rann á okkur Íslendinga var óskaplegt
og ég hygg að þar séu fáir undanskild-
ir. Jeppar voru keyptir í hundraða vís,
sumarhús sömuleiðis og hjólhýsi, svo
dæmi séu nefnd, að nú ekki sé talað
um alla flatskjáina, raftækin.“
Næst dúkkaði Björgólfur upp í nóvember og hóf upp raust sína til að sefa áhyggj-ur þjóðarinnar af Icesave:
Hann fullyrti að andvirði eigna bank-
ans væri nægilegt „meira en fyrir Ice-
save-málinu“.
Sigurjón Árnason Landsbankastjóri sagði lítið eftir hrun, en hélt
þetta: „Í dag þrátt fyrir
að hafa tjónast mjög
mikið núna á
undanförn-
um vikum
sé álíka
mikið og
öll innlán
Lands-
bankans á
erlendum
vettvangi.
Þar með talið Icesave.“ Eftir þetta
þagnaði hann og heyrðist ekki af hon-
um fyrr en hann tók kúlulán út á líf-
eyrissjóðinn sinn í Landsbankanum.
Björgólfur Thor Björgólfsson stökk fram og kenndi stjórn-völdum og Seðlabankanum um allt saman. Lárus Weld-
ing Glitnisstjóri hefur sagt fátt frá því
hann fullyrti að Glitnir stæði sterkum
fótum rétt fyrir yfirtöku ríkisins. Hreið-
ar Már Sigurðsson hefur því sem næst
þagað frá því Seðlabankinn dældi
í hann tugmilljörðum og Sigurður
Einarsson telur helstu mistök sín hafa
verið að flytja ekki með Kaupþing úr
landi.
Í þau fáu skipti sem útrásarvík-ingar og bankastjórar stíga fram kenna þeir öðrum um og halda áfram að blekkja fólk. Bara ef þeir
bæðust afsökunar væri
hægt að fyrirgefa upp
að vissu marki. En
Svarthöfði hefur á til-
finningunni að þeir
séu frekar
að bíða eft-
ir að aðrir
biðji þá
afsök-
unar.
Sandkorn
n Margir velta því nú fyrir sér
hver verði skipaður næsti þjóð-
leikhússtjóri frá og með byrjun
næsta árs en umsóknarfestur
um stöðuna rann út í lok júní.
Meðal umsækjenda um stöð-
una er núverandi þjóðleikhús-
stjóri, Tinna Gunnlaugsdóttir.
Sú saga gengur fjöllum hærra
um þessar mundir að einstaka
leikarar í
Þjóðleikhús-
inu séu ekki
alls kostar
sáttir við þá
hugmynd
að Tinna
verði ráðin
áfram. Eng-
in nöfn hafa
verið nefnd
í þessu samhengi en þó þykir
ljóst að um þungavigtarmenn í
leikhópnum sé að ræða. Tinna
hefur alls ekki setið á friðarstóli
í Þjóðleikhúsinu síðan hún hóf
störf þar árið 2005 og er nokk-
uð ljóst að svo verður áfram ef
hún verður endurráðin. Spurn-
ingin er hvort einhverjir leikar-
anna muni leita á önnur mið ef
svo verður.
n Flótti einhverra leikara úr
Þjóðleikhúsinu gæti hins vegar
komið sér vel fyrir Borgarleik-
húsið þar sem Magnús Geir
Þórðarson ræður húsum.
Magnús hefur nú þegar náð til
sín nokkrum
af þekktari
leikurum
landsins,
meðal ann-
ars Hilmi
Snæ
Guðnasyni
og Rúnari
Frey Gísla-
syni, og
myndi örugglega ekki fúlsa við
þaulreyndum starfsmönnum úr
Þjóðleikhúsinu. Slíkt myndi lík-
lega enn frekar auk það forskot
sem margir telja að Borgarleik-
húsið hafi byrjað að ná á Þjóð-
leikhúsið síðan Magnús Geir
tók við því í ársbyrjun 2008.
n Umræðan um skipunina í
stöðu þjóðleikhússtjóra hefur
líka snúist um það hvort það
gæti farið svo að Kolbrún
Halldórsdóttir, fyrrverandi
ráðherra og þingmaður VG,
verði ráðin í starfið. Katr-
ín Jakobsdóttir, þingmaður
VG og menntamálaráðherra,
mun skipa í það. Margir telja
að ólíklegt sé að Katrín muni
gefa færi á sér og ráða flokks-
systur sína í stöðuna. Slíkt bryti
þó ekki endilega í bága við
stefnu núverandi ríkisstjórnar í
mannaráðningum sem byggst
hefur á tryggð við sig og sína,
eins og nýlegar ráðningar Sam-
fylkingarfólksins Einars Karls
Haraldssonar og Kristrúnar
Heimisdóttur í þægileg störf
hjá hinu
opinbera
sýna fram á.
Sumt breyt-
ist kannski
aldrei, sama
hver er við
völd í land-
inu.
LyngháLs 5, 110 Reykjavík
Útgáfufélag: Útgáfufélagið Birtíngur ehf.
Stjórnarformaður: hreinn Loftsson
framkvæmdaStjóri: elín Ragnarsdóttir
ritStjórar:
jón Trausti Reynisson, jontrausti@dv.is
og Reynir Traustason, rt@dv.is
fréttaStjórar:
Brynjólfur Þór guðmundsson, brynjolfur@dv.is
og Þórarinn Þórarinsson, toti@dv.is
auglýSingaStjóri:
ásmundur helgason, asi@birtingur.is
dv á netinu: dv.is
aðalnÚmer: 512 7000, ritStjórn: 512 7010,
áSkriftarSími: 512 7080, auglýSingar: 512 70 50.
umbrot: dv. Prentvinnsla: Landsprent. dreifing: árvakur.
dv áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
„Við vorum sennilega
líklegri en þeir til þess að
vinna leikinn.“
Brynjar Björn Gunnarsson sem bar
fyrirliðaband Íslands gegn Slóvökum var á því að
Ísland hefði átt að vinna æfingaleikinn sem endaði
1-1. Ísland lék illa í fyrri hálfleik en jafnaði í þeim
síðari. - Morgunblaðið
„Ég vil ekkert tjá mig um
þetta. Þetta er hans mál.“
Rebekka Kolbeinsdóttir söngkona vill ekkert tjá
sig um alhæfingar Fréttablaðsins um að bróðir
hennar, Ívar Örn sem varð frægur fyrir framgöngu
sína í hljómsveitinni Dr. Mister and Mr. Handsome,
hafi framið vopnað rán í 10-11. - DV
„Kostirnir við að búa úti á
landi eru helst þeir að hér
er lífið miklu rólegra.“
Spaugstofuleikarinn Pálmi Gestsson unir hag
sínum vel á Bolungarvík á sumrin þar sem hann
meðal annars leysir bróður sinn af sem
hafnarvörður. - DV
„Þetta er bara mín Silvía
Nótt.“
Uppistandarinn
Sveinn Waage er
kominn með nýjan
karakter sem hann
notar á sviði. Sá er Skoti
og heitir Brian
McBastard. Honum
hefur verið boðið til
útlanda með
uppistand sitt sem
er flutt á ensku.
- Fréttablaðið
Að eyða mannauði
Leiðari
Eitt skynsamlegasta viðbragðið við atvinnuleysi og kreppu er að auka aðgengi fólks að menntun. Íslensk stjórnvöld hafa hins vegar komið
því þannig við að það er mun hagkvæmara
fyrir fólk að vera á atvinnuleysisbótum en að
stunda háskólanám.
Í dæmigerðu tilfelli fær fólk 50 þúsund
krónum meira mánaðarlega fyrir að vera
á bótum en á námslánum frá Lánasjóði ís-
lenskra námsmanna. Margir eru neyddir
til atvinnuleysis í stað náms vegna fjárhags-
legra yfirburða atvinnuleysisins. Þessi til-
högun er bæði óþörf og skaðleg fyrir þjóð-
ina. Í fyrsta lagi er það svo með námslán að
fólk borgar þau til baka. Atvinnuleysisbætur
eru ekki endurgreiddar. Í öðru lagi skilar það
samfélaginu meiri arði til lengri tíma ef fólk
menntar sig frekar en að gera ekkert. Í þriðja
lagi getur langvarandi atvinnuleysi haft
margvísleg eyðileggjandi áhrif á fólk, sem
varða ekki einungis það sjálft, heldur sam-
félagið í heild. Rannsóknir hafa sýnt tengsl
á milli atvinnuleysis og aukinnar tíðni
glæpa, ofneyslu áfengis og sjálfsvíga, svo fátt
eitt sé nefnt. Stjórnvöld slá tvær flugur í einu
höggi með því að valda beinlínis aukningu á
þessum skaðvöldum og koma í veg fyrir að
ríkið endurheimti útgjöld í kreppunni.
Í hagfræðilegu tilliti hefur þessi
stefna yfirvalda eyðileggjandi
áhrif á mannauðinn, sem hef-
ur verið nefndur helsti kost-
ur Íslands fyrir utan náttúru-
auðlindir. Það er almennt
viðurkennt að sterk fylgni sé
á milli menntunarstigs þjóða
og hagvaxtar. Ríkisstjórnin
gerir ráð fyrir töluverðum
vexti íslenska hagkerfis-
ins á næsta ári, sem
forsendu fyr-
ir því að
ríkinu
takist að borga niður gríðarlegar skuldir sem
það undirgengst nú.
Í blaðagrein 23. apríl síðastliðinn und-
ir titlinum Endurreisn benti Gylfi Magnús-
son viðskiptaráðherra á að fjármálakreppan
hefði ekki eyðilagt mannauðinn, heldur fyrst
og fremst hlutabréf og skuldabréf. Hann
sagði Ísland öfundsvert og hér væri engin
ástæða til svartsýni. Hann endaði á orðun-
um: „Vel menntuð og ung þjóð, með sterka
menningu, trausta lýðræðishefð, góða inn-
viði og ríkulegar náttúruauðlindir. Ekkert
af þessu hefur farið forgörðum.“
Ríkisstjórnin heldur á lofti mann-
auði sem lykilatriði fyrir endur-
reisn Íslands, en kemur á sama
tíma í veg fyrir að fólk geti bætt
sjálft sig og starfsmöguleika sína
með menntun í stað atvinnu-
leysis. Hún virðist vera litlu
hæfari til að fara með mann-
auð en eigendur bankanna með
hlutabréf og skuldabréf.
Jón TrausTi reynisson riTsTJóri skrifar. Í dæmigerðu tilfelli fær fólk 50 þúsund krónum meira mánaðarlega fyrir að vera á bótum en á námslánum.
bókStafLega
KROSSFESTUM KRISTJÁN
Kæru vinir, nú er komið að því. Ég
hef ákveðið að taka á mig banka-
hrunið, Icesave og alla þá glæpi sem
helmingaskiptaveldi Framsóknar-
flokks og Sjálfstæðisflokks skildi eftir.
Hér fengu stjórnmálamenn þessara
flokka að fara um einsog haugsugur
og mykjudreifarar í nær tvo áratugi
og svo segja þeir sem þjóðin tekur
mest mark á, að núverandi stjórnar-
liðar séu að vinna fyrir Breta og Hol-
lendinga. Enn einn kjáninn og Sig-
mundur Davíð Oddsson, eða hvað
hann nú heitir sá ágæti maður, halda
því fram að ríkisstjórnin sé að klúðra
Icesave. Þetta segja menn vegna
þess að þeir kunna ekki að skamm-
ast sín. Þeir vita að ef þeim tekst að
drepa málum á dreif og villa um fyrir
kjósendum mun þeim, enn og aftur,
takast að fela sig í fjóshaugum.
Þið megið krossfesta mig því ég
mun stoltur taka á mig allar þær
skuldbindingar sem mér ber með
réttu að axla. Ég viðurkenni það
nefnilega, að ég var einn af þeim
sem tóku þátt í því að lifa hér á landi
á meðan okkur leyfðist að njóta
mylsna sem féllu af gnægtaborði
glæpamannanna.
Auðvitað treysti þjóðin frjáls-
hyggjupostulunum, jafnvel þótt
boðorð þeirra gæfu ekki fyrirheit
um neitt annað en óréttlæti. Auð-
vitað treysti þjóðin hinum ástsæla
öðlingi Finni Ingólfssyni (sem í dag
á skítnóg af peningum) og hinni
yndislegu konu Valgerði Sverrisdótt-
ur, þegar kom að því að skipta Sam-
vinnutryggingum á milli þeirra sem
hlut áttu að máli. Þau stofnuðu Gift
og höfðu tugi milljarða í farteskinu.
Í dag hefur framsóknarmaðurinn
Finnur Ingólfsson týnt þeim pening-
um öllum og gott betur. Hann skilar
erfingjum Giftar veglegum skulda-
hala þegar allt kemur til alls.
Þegar blind þjóð gengur á vegg
þarf að veita henni aðstoð. Í dag
verður þessi aðstoð að koma frá
okkur sjálfum. Við verðum að við-
urkenna mistökin og við verðum
að treysta á að þeir sem hér stjórna
ætli að hafa réttlæti að leiðarljósi svo
kenna megi okkur að rata úr ógöng-
unum. Við verðum að sýna okkur
sjálfum samstöðu – þannig og að-
eins þannig mun okkur takast að op-
inbera fyrir alþjóðasamfélaginu hvar
Davíð keypti ölið.
Núna eigum við að treysta Ög-
mundi Jónassyni sem segir: „Þannig
vildi ég sjá Icesave-samninginn af-
greiddan á Alþingi, með sextíu og
þremur atkvæðum gegn engu. Það
hefur pólitíska, félagslega og efna-
hagslega þýðingu að skapa sam-
stöðu um afgreiðslu Icesave.“
Göfuglyndur geng ég hér
af glæsilegu kyni
og fagnandi ég fórna mér
fyrir mína vini.
SkáLdið Skrifar
Svarthöfði
24 föstudagur 14. ágúst 2009 umræða
kristján hreinsson
skáld skrifar
„Þegar blind
þjóð gengur á
vegg þarf að
veita henni
aðstoð.“