Lögmannablaðið - 01.12.2006, Blaðsíða 10
0 < LÖGMANNABLAÐIÐ – 4 / 2006
skjólstæðingi sínum lögfræðilega ráðgjöf
og því þunga miðja sambands lögmanns
og umbjóðanda hans. Án vissu skjólstæð
ingsins um að fullkominn trúnaður ríki
um þær upplýsingar eða gögn sem hann
af hendir lögmanni sínum er þetta traust
fyrir borð borið. Í ljósi mikilvægi trún
aðarskyldu lögmanna er lögð á það rík
áhersla að undantekningar frá henni séu
eins skýrar og afmarkaðar og unnt er.”
Þrátt fyrir þessa ábendingu virðist lög-
gjafinn ekki hafa sé ástæðu til að fjalla
sérstaklega um þetta atriði en hugs-
anlega mun það verða gert í reglugerð,
sem viðskiptaráðherra er heimilt að
setja um framkvæmd laganna sam-
kvæmt 28. gr. þeirra auk þess sem
dómaframkvæmdin mun án efa leggja
línurnar hvað þetta varðar í framtíð-
inni.
Tilnefning ábyrgðar
manns, þjálfun, innri
reglur og eftirlit
Samkvæmt 22. gr. laganna er tilkynn-
ingarskyldum aðilum skylt að tilnefna
einn úr hópi stjórnenda sem sérstakan
ábyrgðarmann sem að jafnaði annast
tilkynningar til lög reglu og skal lög-
reglu tilkynnt um tilnefningu þessa
ábyrgðarmanns. Þá ber tilkynningar-
skyldum aðilum skylda til að setja sér
skriflegar innri reglur og hafa innra
eftirlit sem miðar að því að koma í
veg fyrir að starfsemi þeirra sé notuð
til peningaþvættis og fjár mögnunar
hryðjuverka. Skulu þeir m.a. sjá til þess
að starfsmenn hljóti sérstaka þjálfun í
þeim tilgangi. Þá er öllum tilkynning-
arskyldum aðilum gert að gera skrif-
legar skýrslur um allar grunsamlegar
og óvenjulegar færslur sem verða til
við framkvæmd viðskipta í starfsemi
þeirra.
Þá ber lögaðilum sem nefndir eru í 1.
mgr. 2. gr. laganna einnig að búa yfir
sérstöku kerfi sem gerir þeim kleift að
bregðast skjótt við fyrirspurnum frá
lögreglu eða öðrum lögbær um yfir-
völdum. Þessum aðilum ber jafnframt
við ráðningu starfsfólks að setja sér-
stakar reglur um hvaða athuganir skuli
gerðar á ferli umsækjenda um stöður
hjá fyrirtækjunum og í hvaða tilvikum
skuli krafist sakavottorðs eða annarra
sambærilegra skilríkja um feril og fyrri
störf.
Fjármálaeftirlitið hefur samkvæmt lög-
unum virkt eftirlit með því að tilkynn-
ingarskyldir aðilar fari að ákvæðum
laganna. Felst eftirlitið m.a. í heimild-
um til að kalla eftir hvers konar gögn-
um auk heimilda til sérstakra athug-
ana á starfsstöð. Láti aðili hjá líða að
upp fylla skyldur sínar um afhendingu
gagna getur Fjármálaeftirlitið lagt
dagsektir á viðkom andi í samræmi við
ákvæði laga um opinbert eftirlit með
fjármálastarfsemi.
Viðurlög
Í viðurlagakafla hinna nýju laga, þar
sem m.a. er kveðið á um sektir fyrir
vanrækslu á tilkynningaskyldu, er einn-
ig að finna athyglisverða refsiheimild í 2.
mgr. 27. gr., þar sem sönnunarbyrðinni
er snúið við. Í ákvæðinu segir m.a. að
þegar brot á lögunum er framið í starf-
semi lögaðila og í þágu hans megi gera
lögaðilanum sekt án tillits til þess hvort
sök verður sönnuð á fyrir svarsmann
eða starfsmann lögaðila. Jafn framt að
hafi fyrirsvars maður eða starfsmaður
hans gerst sekur um brot á lögum þess-
um megi einnig gera lög aðila num sekt
ef brotið var í þágu hans.
Þá er í lögunum kveðið á um að van-
ræki tilkynningarskyldur aðili af ásetn-
ingi eða stór kostlegu hirðuleysi að
kanna áreiðanleika upplýsinga um við-
skiptamenn sína skv. II. og III. kafla,
vanræki tilkynningarskyldu eða aðrar
skyldur skv. V. kafla eða að veita upplýs-
ingar eða láta í té aðstoð, skýrslur eða
gögn svo sem kveðið er á um í lög-
unum eða regl um settum samkvæmt
þeim, skuli hann sæta sektum.
Niðurlag
Lögmannafélagið hvetur félagsmenn
sína til að kynna sér þessar nýju regl-
ur og þær auknu kröfur sem gerðar
eru til lögmanna í þeim. Jafnframt eru
lögmenn hvattir til að setja upp þá
nauðsynlegu verkferla, eftirlitsþætti og
þjálfun starfsfólks sem kveðið er á um í
lögunum, hafi þeir ekki þegar gert við-
eigandi ráðstafanir. Lögmannafélagið
stefnir að því að bjóða félagsmönn-
um upp á námskeið í byrjun næsta
árs þar sem farið verður nánari ofan
í einstakar skyldur laganna og hvernig
best sé að uppfylla þær. Einnig hefur
félagið ákveðið að setja upp leiðbein-
andi reglur fyrir lögmenn þar sem
finna má tillögur að útfærslu einstakra
kvaða laganna.