Iðjuþjálfinn - 01.06.1998, Blaðsíða 16

HUGLEIÐINGAR UM FRAMTÍÐINA
í iðjupjálfun á íslandi
Þaö voru margar spurningar sem vökn-
uöu þegar ég var aö hugsa um efni í
lokaritgerð mína frá Iðjuþjálfaskólanum
í Árósum. Ég velti því fyrir mér hvaö
væri að gerast í iöjuþjálfun á islandi í
dag. Hverning dreifing iöjuþjálfa væri ?
landsvísu og hvernig framtíðarhorfur
væru meö tilkomu námsbrautar á Ak'ir-
eyri. í þessari grein mun ég fjalla um
megin efni lokaritgeröarinnar.
SlGURÐUR ÞÓR
SlGURSTEINSSON
fjallar um lokarit-
gerö sína
Allt frá því að ég hóf
nám mitt, árið 1995,
hef ég heyrt talað um
mikla þörf fyrir iðjuþjálfa á Is-
landi, allt frá 150 og upp í 300
iðjuþjálfa. Þegar ég byrjaði
nám mitt hugsaði ég ekki svo
mikið út í það hvort það væru
einhverjar lausar stöður eða
hversu mikil þörf væri fyrir
iðjuþjálfa á Islandi.
I upphafi var sú ákvörðun
að flytja til Danmerkur og læra
iðjuþjálfun jafnvel meiri ævin-
týraþrá heldur en alvara. Ég
vissi ekki mikið um fagið, en
seinna komst ég að því að ég
valdi rétt nám. I þau þrjú ár
sem ég var við nám frétti ég
reglulega frá Islandi að mikil
þörf væri fyrir iðjuþjálfa þar.
Mér fannst það að sjálfsögðu
hið besta mál, þar sem ég var
ákveðinn í að flytja heim strax
að námi loknu. A svipuðum
tíma heyrðist einnig frá Islandi
að niðurskurður ætti sér stað í
heilbrigðisgeiranum. Þannig
fór ég smám saman að velta
því fyrir mér hvað hæft væri í
þessum fréttum.
Arin liðu og það kom að því
að ég þurfti að velja efni í loka-
ritgerð. Ég ákvað að skrifa um
iðjuþjálfun á íslandi. Þegar ég
velti því fyrir mér hvað ég ætti
að fjalla um í lokaritgerðinni
þótti mér áhugavert að líta að-
eins á stöðuna í dag. Einnig að
skoða hvernig framtíðin hugs-
anlega lítur út.
Með tilkomu námsbrautar í
iðjuþjálfun við Háskólann á
Akureyri fjölgar iðjuþjálfum
trúlega um 15 árlega frá og
með árinu 2001, þannig að
fjölgun í stéttinni verður mikil.
Tilgangurinn með verkefninu
var að kanna hvort grundvöll-
ur væri fyrir þessari aukningu
og hvort hafin væri áætlun um
hvar þessir iðjuþjálfar fái stöð-
ur í framtíðinni.
Ég ákvað að skipta verkefn-
inu í þrjá hluta. í fyrsta lagi að
nefna staðreyndir um iðjuþjálf-
un í dag, hvað varðar stærð
stéttarinnar og dreifingu á
landsvísu. I öðru lagi að finna
heimildir um það sem skrifað
hefur verið um framtíðina í
iðjuþjálfun á Islandi og í þriðja
lagi að taka viðtöl við einn að-
ila frá Iðjuþjálfafélaginu og
annan frá Heilbrigðisráðuneyt-
inu. Ég valdi Iðjuþjálfafélagið
og Heilbrigðisráðuneytið til
þess að fá sjónarhorn þeirra á
sama málinu. Einnig vildi ég
komast að því hvort þessir að-
ilar hefðu einhverjar áætlanir
um að skapa fleiri störf fyrir
iðjuþjálfa í framtíðinni.
Fjöldi og dreifing
Iðjuþjálfafélag íslands var
stofnað af tíu iðjuþjálfum árið
1976. Að meðaltali hefur fjölg-
unin í stéttinni verið tveir til
þrír iðjuþjálfar á ári. Ef við lít-
um á vöxtinn í stéttinni, þá
voru iðjuþjálfar 15 árið 1980,
áriðl985 voru þeir 35, árið
1990 voru þeir 57 og árið 1995
voru þeir 63.1 dag eru þeir um
84 talsins, en af þeim eru í
kringum 71 starfandi við fagið.
Af þeim 71 sem starfa við fagið
eru 61 iðjuþjálfi í Reykjavík, en
aðeins tíu á landsbyggðinni. Á
þessu má sjá að dreifingin á
landsvísu er afar takmörkuð
og þróunin hefur verið í þá átt
að iðjuþjálfar starfa aðallega á
höfuðborgarsvæðinu.
Ein af ástæðunum getur
verið sú að nýútskrifaðir iðju-
þjálfar sækja á staði þar sem
þeir vinna með öðrum iðju-
þjálfum. Ég tel að þeir hafi
þörf fyrir að starfa með reynd-
ari iðjuþjálfum í byrjun. Hing-
að til hafa allir þurft að læra
erlendis og þekkja þar af leið-
andi síður til aðstæðna hér á
landi. Þeir sækja í ákveðið ör-
yggi og það fá þeir í samvinnu
með öðrum iðjuþjálfum. Þess
vegna eru þeir kannski ekki til-
búnir í að starfa úti á lands-
byggðinni, þar sem þeir í
mörgum tilfellum þyrftu að
starfa einir.
Sum sjúkrahús á lands-
byggðinni hafa ekki iðjuþjálfa
meðal starfsmanna sinna.
Ástæðan er meðal annars sú að
16 IÐJUÞJÁLFINN 1/98