Skólavarðan - 01.05.2008, Blaðsíða 14

14
vIÐTAL vIÐ óLAF ELíASSON
SKÓLAVARÐAN 3.TBL. 8. ÁRG. 2008
Skemmtilegast uppi á lofti
Ólafur Elíasson píanóleikari og píanókennari
við Tónlistarskóla Garðabæjar stundar
MBA nám við Háskóla Íslands um þessar
mundir. Hann hefur mikinn áhuga á
málefnum tónlistarskóla í víðum skilningi
og segir þörf fyrir aukna, ígrundaða og
málefnalega umræðu bæði um tilhögun og
gildi tónlistarmenntunar í landinu.
Ólafur hefur í námi sínu í HÍ unnið verkefni
sem tengjast starfi tónlistarskólanna í land-
inu, þ. á m. um breytingar sem eru að verða
á umhverfi þeirra, og beitt meðal annars
kenningum skipulagsfræðanna, organization
theory. Breytingarnar eru margþættar en
þær helstu eru samræming námskrár tón-
listarskóla við almenna skólakerfið, færsla
hljóðfærakennslu inn í grunnskólana og til-
koma hinna mörgu einkaskóla sem bjóða
fram hljóðfærakennslu, oft í nýjum hverfum
á höfuðborgarsvæðinu. Þessir einkaaðilar,
sem margir bjóða upp á frambærilega
tónlistarkennslu, gera í auknum mæli tilkall
til þess að þeir fái sambærlegt fjármagn frá
sveitarfélagi til sinnar starfsemi og hefð-
bundnir tónlistarskólar. Ólafur telur afar
mikilvægt að tónlistarskólakennarar standi
fyrir málefnalegri umræðu um stöðu og
markmið tónlistarskóla og láti ekki þær
breytingar sem fyrirsjáanlegar eru á næstu
árum skella á án þess að hafa áhrif á þróun
mála.
„Mér finnst bæði hagfræði og skipu-
lagsfræði talsvert áhugaverð fög,“ segir
Ólafur, „og margt í kenningum þeirra er
mjög gagnlegt þegar kemur að greiningu
á skólastarfi.“ Í verkefninu sem fyrr var
getið kom hann með tillögur um hvernig
hefðbundinn tónlistarskóli gæti brugðist við
fyrirsjáanlegum breytingum á umhverfi og
tekur Tónlistarskóla Garðabæjar sem dæmi.
„Ég er reyndar mjög fylgjandi hefðbundnum
tónlistarskólum,“ segir hann. „Ég er sjálfur
alinn upp í einum slíkum og tel það uppeldi
hafa verið algera frumforsendu þess að ég
lagði tónlistina fyrir mig. Tónlistarskólarnir
hafa þjónað þjóðinni afbragðsvel og tel ég
að tónlistarkennslu í landinu sé best borgið
með öflugu starfi þeirra.“
Hefðbundnir hérlendir tónlistarskólar
standa að mati Ólafs mjög framarlega.
Þrátt fyrir það telur hann að þeir þurfi að
laga sig að breyttum tímum eins og aðrar
stofnanir í þjóðfélaginu og mikilvægt að
þeir taki frumkvæði um stefnumótun sína
og markmiðssetningu en láti ekki hlutina
þróast af sjálfu sér án afskipta.
Viljum við að allt hljóðfæranám fari inn í
grunnskólana?
„Staða hefðbundnu skólanna í Reykjavík
er ekki eins sterk og áður var og kemur
þar til aukin samkeppni frá einkaskólum
og hlutfallsleg minnkun á fjárveitingum til
þeirra, meðal annarra þátta,“ segir Ólafur.
„Tónlistarskólar utan Reykjavíkur standa
hinsvegar víða enn sterkt og njóta góðs fjár-
stuðnings og metnaðar sinna sveitarfélaga
en þetta gæti breyst í náinni framtíð. Ekki er
til að mynda ólíklegt að rekstraraðilar líti til
þess sem gert er í Reykjavík og fylgi reykvísku
fordæmi að einhverju leyti. Verulegt magn
hljóðfærakennslu er einnig að færast yfir í
grunnskólana, sérstaklega á yngstu stigum,
og nýjar námskrár endurspegla mikið breyt-
ingaferli sem tónlistarmenntun er að ganga
í gegnum. Í Reykjavík eykst fjölbreytni í
menntunartilboðum og þar með sérhæfing
skóla. Þar eru ólíkir skólar með ólíkt náms-
framboð. Ný hverfi spretta upp innan sem
utan borgarmarkanna og gera nýjum
tónlistarskólum unnt að ná fótfestu, það
er að segja fá kennslukvóta. Einkaskólarnir
veita gömlu skólunum harða samkeppni.
Eitt af því sem breytingarnar fela í sér er
að kennslukvóti minnkar í hverjum skóla fyrir
sig og mun fleiri nemendur eru en áður um
sama magn kvóta. Með einhverjum fyrirvara
get ég sagt að þótt framtak margra, ef til vill
flestra, einkaskóla sé mjög glæsilegt eru þar
líka hlutir sem þarf að varast og við viljum
ekki að festist í sessi. Að mínu mati verða
hefðbundnu tónlistarskólarnir að bregðast
við þessum breytingum öllum og laga sig
að þeim að hluta til en án þess þó að fórna
klassískri tónlistarmenntun með gamla
sniðinu. Við þurfum einnig að spyrja okkur
þeirrar spurningar hvort við viljum til dæmis
að þróunin verði eins og í Bretlandi og víðar
í Evrópu þar sem mest allt hljóðfæranám
fer fram innan grunnskólanna og ekki er
óalgengt að nemendur fái aðeins 20-30
mínútna kennslu á viku í hljóðfæraleik?
Við þurfum ennfremur að leggja mat á
væntingar og viðhorf hagsmunaaðila tón-
listarskóla og þróa stefnu og markmið skól-
anna með tilliti til þeirra. Það var einmitt það
sem ég leitaðist við að gera í verkefninu um
- mikilvægt að tónlistarskólakennarar móti sjálfir og stýri umræðunni um framtíð tónlistarmenntunar
Sterk ímynd hinna hefðbundnu tónlistarskóla ekki sjálfgefin
þegar til lengri tíma er litið, segir Ólafur Elíasson