Morgunblaðið - 19.03.1987, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. MARZ 1987
Nýtum fjármagnið, sem ligg-
ur í Reykjavíkurflugvelli
eftirBergG. Gíslason
Það hefur verið ánægjulegt að
vinna að og fylgjast með uppbygg-
ingu á vélmenningunni, sem flestir
á þessu landi hafa nýtt sér. Nú
hugsa ég til ársins 2000. Þá verð
ég líklegast ekki sjáandi. Það hlýtur
að verða stórkostlegt eða hitt þó
heldur, ef marka má margt af því
sem sagt er um þessar mundir.
Útgerðinni og öllu sem henni til-
heyrir verður að ýta til hliðar vegna
þess að hún lyktar og máski gæti
fiskur og slor fallið á veginn í flutn-
ingi! Smákaupmaðurinn á hominu
er horfinn. Allir sem hafa vald á
að kaupa rándýrar bifreiðir og aka
á rándýru benzíni og hjólbörðum
geta farið út í stórverzlanir í útjöðr-
um bæjarins — og glerþak komið
y:fir stóran hluta miðbæjarins.
Áburðarverksmiðjan flutt langt í
burtu þar sem hún getur sprungið,
án þess að Reykvíkinga varði. Ál-
verksmiðjan horfin vegna þess, að
það er svolítil mengun frá henni!
Flugvöllurinn í Reykjavík horfinn,
því það var ekki hægt að bíða eftir
því að sjá hvemig nýjustu flugvél-
ar, sem Boeing hefur nú byrjað að
framleiða, reyndust. Máski hljóðlát-
ari en brezku fjögurra hreyfla
þoturnar, sem vom hér á æfinga-
flugi í fyrra og engir eða sárafáir
urðu varir við.
Umferð hægari, því fjöldi af fólki
væri horfínn á brott. Bærinn upp-
fullur af öldruðu fólki og þeim sem
líta eftir því. Skrifstofur í öðru
hveiju húsi fyrir félagsmál, allt nið-
ur í kjallara eins og sjá má í
Moskvu. Ameríski herinn líklegast
horfinn og íslendingar þurfa ekki
að hugsa um annað en að slá lán
til þess að halda flugvellinum í
Keflavík forsvaranlega við, því það
kostar meira en búskapurinn hér á
landi þolir. Megnið af starfsfólki
flugsins, þá kannski um 2000
manns, allt komið í svefnbæi í
næsta nágrenni við flugvöllinn
þama suðurfrá. Ferðamálaiðnaðin-
um haldið í skefjum með háum
gjöldum á útlendinga jafnt sem inn-
lenda, sem sé öfugt við það sem
nú er að gerast í Java og í Mal-
asýu, þar sem aðeins þeir innfæddu
em stórtollaðir við brottför frá
landinu. Og vesalings fólkið, sem
byggir Singapore, er að fara á haus-
inn, því ferðamennina vantar. Ekki
má gleyma öllum ríkisstarfsmönn-
unum og bæjarstarfsmönnum, sem
sitja eftir, því það verður ábyggi-
lega arðbærasti atvinnuvegurinn,
ekki síður en nú.
Já, það verður víst gaman að lifa,
þegar búið verður að koma flestum
þeim, sem að atvinnuvegunum
standa, á brott. Annars!: Ef allt
fólkið, sem býr í þessum bæ vildi
verða samhent um að halda iðnaði
og samgöngum í nágrenninu, þá
vildi ég leyfa mér að benda á, hvað
Reykjavíkurflugvelli væri fyrir
beztu, þ.e. að austur-vestur-brautin
verði færð til í austurendanum,
þannig að stefnan frá Skeijafjarð-
arbrautarenda stefndi meira til
suðurs. Þetta myndi hafa í för með
sér, að yfir 70% af umferð flugvall-
ar Reykjavíkur myndu beinast á þá
braut. Flugvélar þyrftu ekki að
fljúga yfir Borgarspítalann, hvorki
í flugtaki né lendingu, brautina
mætti lengja mjög mikið og ef ein-
hvern tíma þyrfti að fara yfír þá
lengd, sem ég hef í huga, þá er
fyrst kominn tími til að tala um
lengingu út í Skeijafjörðinn. í
mínum huga er sú framlenging
ekki til umræðu og geri ég ráð fyr-
ir, að ekki verði farið út í slíkt,
fyrr en þau böm sem nú eru í bama-
skóla komast til vits og ára.
Mitt álit er, að strax og hinar
nýju flugvélar með gjörbreyttum
hreyflum koma til sögunnar sé jafn
sjálfsagt að reka innalandsflug sem
Evrópuflug héðan frá þessum
gamla, góða Reykjavíkurvelli og
nýta það gífurlega fjármagn, sem
liggur nú þegar í þessu mannvirki.
Það mundi líka koma sér vel fyrir
farþega, sem þyrftu ekki að fara
jafn langt til og frá flugvelli og nú.
Reisa þarf stærra flugskýli á heppi-
legum stað. En þá er fyrst hægt
að endurheimta allar viðgerðir jafnt
á innanlands- sem Evrópuflugför-
um.
Einu ánægjufréttimar í fluginu
hafa verið þær ágætu byggingar,
sem reistar hafa verið á flugvöllum
úti á landi, og því skyldi ekki fara
vel um farþegana? Það er fólkið sem
greiðir rekstrarkostnaðinn. Næstu
góðu fréttimar þurfa að birtast sem
fyrst í því, að fast og hart lag verði
lagt a.m.k. 50-70 metrana á hverri
„Á undanförnum árum
hefur Tónlistarfélag'ið
sýnt það lofsverða
framtak að prenta þýð-
ingu í óbundnu máli
með söngskránni þegar
ljóðatónieikar hafa ver-
ið haldnir. Þetta hefur
aukið skilning og
ánægju áheyrenda.“
endurskoðuð kom út hjá Leiftri
1982. Hefur Þórður vikið ýmsu til
betri vegar og sniðið nokkra hnökra
af fyrri gerð ljóðaflokksins. Guð-
mundur Jónsson söng Vetrarferðina
í íslenzkum búningi Þórðar í
Ríkisútvarpið fyrir mörgum árum.
braut, sem notuð er úti á landi.
Þetta mundi auka stórlega allt ör-
yggi við flugreksturinn, því það
má ekki gleyma hve bagalegt það
er að aka flugvélum út á brautar-
enda með talsverðu vélarafli og
þyrla upp sandi og moldryki, þegar
verið er að snúa þeim við, sem fer
í fínni hluta vélarinnar og því miður
hefur alltof oft nær valdið slysum.
Ég ætal ekki að voga mér út á
þann hála ís að ræða um slys,
hvorki á flugvélum né samgöngu-
tækjum. Þetta er stórmál, sem
mikillar athugunar þarfnast, en við
megum ekki gleyma því í þessu
sambandi, að mesta slysahættan
er líklega ennþá á heimilunum og
ekki sízt í eldhúsinu. Auðvitað eig-
um við að gera allt sem í okkar
valdi stendur til þess að forðast slys,
en það veltur alltaf á einhveiju. Það
fylgir vélmenningunni. Engum datt
Nokkur þeirra laga eru til á hljóm-
plötu með söng Guðmundar og er
það lofsvert framtak. Linditréð er
sennilega það þeirra kvæða Vetrar-
ferðarinnar í íslenzkri gerð Þórðar
sem oftast er sungið.
En fleiri en Þorsteinn og Þórður
hafa lagt sitt af mörkum. Daníel
Á. Daníelsson, fyrrv. héraðslæknir
á Dalvík, hefur þýtt marga ljóða-
flokka úr þýzku. Mér vitanlega
hafa þeir ekki birzt á prenti, en
e.t.v. væri fengur í því. Nokkrir
þessara ljóðaflokka hafa heyrzt í
útvarpi. Þannig hefur Ólafur Þ.
Jónsson sungið Myinustúlkuna
fögru (Die schöne Múllerin) og
Sigríður Ella Magnúsdóttir hefur
sungið Konuljóð (Frauenliebe und
-leben). Eiður Á. Gunnarsson hefur
sungið Ástir skáldsins (Dichter-
liebe) í þýðingu Daníels og einnig
nokkur lög úr Svanasöng (Schwan-
engesang).
„Ef allt fólkið, sem býr
í þessum bæ viidi verða
samhent um að halda
iðnaði og samgöngum í
nágrenninu, þá vildi ég
leyfa mér að benda á,
hvað Reykjavíkurflug-
veili væri fyrir beztu,
þ.e. að austur-vestur-
brautin verði færð til í
austurendanum, þannig
að stefnan frá Skerja-
fj ar ðarbrautarenda
stefndi meira til suð-
urs.“
í hug um aldamótin að sprengja upp
klettinn í Viðeyjarsundinu eftir að
seglskipið rak þarna upp í vonsku-
veðri og Reykvíkingar máttu horfa
á alla mennina týnast í sjónum og
farast.
Að endingu: Hver einasti fer-
metri, sem verður byggður í breyttri
austur-vestur-brautinni, verður til
góðs. Við höfum nægilegt afl, sem
nú liggur í dvala, sem sé þessi stór-
virku vinnutæki, sem eru í biðstöðu,
eftir hinar miklu framkvæmdir í
raforkumálum uppi á hálendinu. I
þessu sambandi langar mig til að
rifja upp þegar hinn ágæti verk-
stjóri Flugmálastjómarinnar, Guðni
Jónsson, sem nú býr í Kópavogi
háaldraður, nýtti hveija stund með
sínum mönnum og skrapaði á flug-
vallarsvæðinu allt nothæft efni og
byggði með sínum mönnum smátt
og smátt undirstöðuna undir fram-
lengingu aðalbrautarinnar, sem nú
liggur út í sjóinn. Þetta var stór-
átak, sem aldrei hefur verið haft
hátt um, unnið í kyrrþey, og Qár-
magn fyrst fengið til þess, þegar
að því kom að leggja slitlagið ofan
á hina ágætu undirstöðu, sem þess-
ir starfsmenn Flugmálastjómarinn-
ar skildu eftir sig. Ekki dettur mér
í hug, að þessir menn hafí fengið
greitt fyrir alla sína vinnu eins og
þeir áttu skilið. Ég vona að enn
megi framlengja þessa lengingu
100 metra út í sjóinn, þó dýptin sé
farin að segja til sín. Hveijir 50-100
metrar hafa geysilega mikið að
segja, hvað snertir hávaða og ör-
yggi, því að flugvélamar verða þá
komnar svo miklu hærra yfír bæinn
og búnar að ná eðlilegu skriði, og
flugmaðurinn hefur dregið úr afl-
inu, sem minnkar hávaðann.
Til gamans má geta þess, að ég
hitti okkar ágæta hafnarstjóra, sem
nú er fallinn, Valgeir Bjömsson,
um það leyti sem leyti sem lenging-
in var komin út í sjóinn. Valgeir
orðaði við mig, að þetta hefði nú
verið mál, sem hafnarstjómina
varðaði um. Mér varð nú orðfátt,
en hugsaði til sýslumannsins á
Húsavík, sem lét þau orð falla, þeg-
ar allt var komið í óefni með fjármál
hafnarinnar í því góða plássi: „Þeir
taka þó ekki höfnina."!
Nýlega söng ung og efnileg söng-
kona, Elísabet Waage, ljóðaflokkinn
Haugtussa eftir Grieg í útvarpi. Öll
ljóð Ames Garborg í þessum flokki
eru til í íslenzkri gerð Bjama Jóns-
sonar frá Vogi og í fljótu bragði
sýnist mér að sú þýðing sé vel söng-
hæf. Fengur væri að því að heyra
þessa ljóðaflokka, sem ég nefndi
að ofan, oftar í útvarpi, sungna á
íslenzku. Mörg kvæði sem kunn
sönglög eru til við, em til í íslenzkri
gerð góðra skálda. Notagildi slíkra
þýðinga getur einkum verið við
söngkennslu og æfíngar, en margir
söngvarar og söngelskt fólk hafa
ekki nægilega kunnáttu í erlendum
tungumálum til þess að geta komið
hinum réttu hughrifum ljóðs og lags
til skila.
Höfundur er dónent í lífefnafræði
við læknadeild Háskólans og
áhugamaðurum tónlist.
Vetrarferðin
eftirBaldur
Símonarson
Flutningur Kristins Sigmunds-
sonar og Jónasar Ingimundarsonar
á Vetrarferðinni laugardaginn 14.
marz er án efa með eftirminnileg-
ustu tónlistarviðburðum vetrarins.
Því miður er það svo að margir
áheyrendur njóta fegurstu söngiaga
tónmenntanna ekki sem skyldi
vegna þess að kvæðin við lögin em
á erlendum málum, einkum þýzku.
Á undanfömum ámm hefur Tónlist-
arfélagið sýnt það lofsverða fram-
tak að prenta þýðingu í óbundnu
máli með söngskránni þegar ljóða-
tónleikar hafa verið haldnir. Þetta
hefur aukið skilning og ánægju
áheyrenda. Þorsteinn Gylfason hef-
ur verið einkar ötull við slíkar
þýðingar.
Einnig er æskilegt að kvæðaþýð-
ingar við erlend sönglög séu til í
sönghæfum þýðingum í bundnu
máli. í fómm mínum er yfirlætis-
lítið kver. Þetta er Vetrarferðin eftir
Wilhelm Múller sem Þórður Krist-
leifsson hefur íslenzkað. Þórður
kenndi lengi á Laugarvatni,
íslenzku, þýzku og söng. Hann hef-
ur snúið kvæðum við mörg þekkt
sönglög á íslenzku, t.d. „Ég beið
þín heima um helgi“ (Det var en
lordag aften). Einnig hefur hann
fmmsamið kvæði sem oft em sung-
in, t.d. „Er haustið ýfír sævar svið“
við lag Páls ísólfssonar. Vetrarferð-
in kom fyrst út 1956, en 2. útgáfa