Tíminn - 24.12.1946, Blaðsíða 27

um daggléttu gosdrykkjum Norðurpólsins
til þunglamalegustu verkfæra. Þá voru
þarna ýmsar myndir, línurit og skýrslur
frá hinum og þessum félögum, er sýndu
vísi, vöxt og viðgang. Landbúnaðurinn
hafði af miklu að státa og H. S. B. bauð
hverjum, sem hafa vildi, að byggja fyrir
hann hagkvæmt ög ódýrt.
Rörstrandverksmiðjan sýndi geysilegt
úrval af sínu listræna postulíni. Gestirnir
áttú þess kost að greiða atkvæði um sex
eða átta forkunnar falleg matarstell, sem
snerust hægt og hátíðlega kringum súlu.
Það vár alltaf ös við þá súlu. Atkvæðunum
ásamt fullu nafni og heimilisfangi þess,
sem kaus, var stungið í kassa. Að sýning-
unni lokinni átti síðan að velja fallegasta
stellið — eða kannske átti atkvæðamagn
að ráða — og draga síðan nöfn þeirra, er
greitt höfðu því atkvæði, en sá heppni
skyldi hljóta að gjöf einn af listmunum
verksmiðjunriar.
Það þurfti engum getum að því að leiða
að tíminn yrði alltof stuttur, enda margt
eftir, þegar klukkan kallaði, sem við hefð-
um gjarnan viljað sjá, t. d. paradís barn-
anna og skála flugklúbbsins. Fiskimenn og
veiðimenn höfðu líka sýningar. Þá var
hér tombóla og sykurhlutafélagið bauð upp
á kvikmyndasýningu. Hér og hvar voru
seldar veitingar, bæði undir berum himni
og innan veggja.
Sýningarsvæðið liggur að ánni og voru
þaðan fastar ferðir til Sköttorp, sem liggur
fjórtán kílómetra fyrir sunnan Lidköping.
Annan febrúar þessa árs átti sér þar stað
eitt hið mesta skriðuhlaup, sem orðið hefir
í Svíþjóð á seinni öldum, og fýsti marga
að fara þangað t'il að sjá þetta náttúru-
undur.
Lítil járnbrautarlest gekk milli sýningar-
svæðisins og skemmtanasvæðisins. Þar var
Tivoli, ennfremur fóru þar fram dýrasýn-
ingar, kappakstur og fl. En þangað var
auðvitað mest gaman að koma að kvöldi
til, þegar allt var uppljómað.
Á sýningarsvæðinu var aftur á móti leik-
pallur og ræðustóll og allur útbúnaður fyrir
hin veigameiri hátíðahöld, sem hófust 15.
júní og héldu áfram, stundum að vísu með
nokkurra daga millibili, þangað til sýn-
ingunni var lokað, en það var 28. júlí.
Margt var þar til skemmtunar, eitt af því
helzta var leikrit um Gunnar Wennerberg
og hét það: „Magistern frán Lidköping."
Við ferðafélagarnir frá Lundsbrunn átt-
um að hitta bílstjórann okkar á Nýja torg-
inu. Einn af félögunum var svo aðfram-
kominn eftir rjátlið um sýninguna að hann
settist á fyrsta bekkinn, sem við komum
að ásamt tveimur öðrum, og ætluðu þeir að
láta þar fyrirberast, þangað til bílstjórinn
sækti þá. Það var þá eiginlega bara kven-
fólkið, sem var svo gangfrátt að treysta
sér til torgsins, en á leiðinni urðum við
viðskila. Ég fór inn í kortabúð, hinar höfðu
við orð að leita að álitlegri ávaxtabúð.
Þegar ég kom út úr minni búð voru hinar
horfnar. Til þess að vera nú alveg viss um
að ég yrði ekki skilin eftir í ógáti gekk ég
út á mitt torgið, stóð þar eins og stytta
skammt * frá greifanum og skrifaði eldri
syni mínum, Lilla, (hann er nú reyndar
vaxinn upp úr nafninu), nokkrar línur á
kort. Von bráðar sá ég hvar samferðakonur
minar skiluðu sér fyrir horn og báru nú
allar hvíta poka með skrautlegum myndum
af ávaxtaklösum.
Við borðuðum strax og við komum til
Lundsbrunn, ég afþakkaði kaffið, sem átti
að fara að drekka i svalarstofunni fyrir
framan herbergið mitt, og reikaði í hátt-
JDLABLAO TÍMANB 1946
in. Renndi niður bláa gluggatjaldinu, svo
að herbergið lá í þægilegu rökkri og var
óvenju fljót í svefn þetta kvöld, þó að
brotsjóar af hlátri skyllu yfir mig framan
úr stofunni. Það var verið að segja presta-
sögu.
/V. Brúðkaup í Varnhem.
Kapteinninn tók okkur Ellu Lind með'
sér í skottúr til Skara einn daginn eftir
skrifstofutíma. Ég átti að fá nudd innan
stundar, en hiinn samdi við nuddlækninn,
frú Jördísi Lundberg, um það að hún tæki
á móti. mér hálfri til einni stundu síðar
en venjulega.
Það var rigningartíð en þó úrkomulaust
þennan stutta tíma, sem ferðin tók, en
akrar og skógar voru bólgnir af vætu og
grátt loft. Þó skyggni væri í lakara lagi
sáum við þó hina tignarlegu tvíburaturna
dómkirkjunnar í Skara bera við himininn
stundarkorni áður en við ókum inn í
þennan aldna bæ, þessa gömlu menning-
armiðstöð, biskupssetrið og skólasetrið.
í þetta sinn var enginn tími ætlaður til
að skoða sögulegar menjar, tilgangur ferð-
arinnar var að líta á golftæki.
Við komum á tilsettum tíma á golfvöll-
inn í Skara og hittum þar manninn, sem
kapteinninn hafði mælt sér mót við. Hann
hljóp út um víðan völl, eins og stendur í
ævintýrinu. Hann sýndi okkur allan völl-
inn og bauð okkur í golfleik, en tíminn
leyfði okkur engan leikaraskap. Nú bætt-
ist annar heimamaður í hópinn og við
héldum öll fimm til hússins, sem golftækin,
er sýna átti kapteininum, voru geymd í.
Þetta var gríðarlangt hús, lofthátt og vítt
til veggja og einkum notað fyrir gripa-
sýningar. Nú hófst hringferðin milli golf-
tækjanna með svo greinargóðum útskýr-
ingum og talandi tilburðum annars leið-
sögumannsins að fyllilega samgilti
kennslustund í golfleik. Kapteinninn sýndi
mikinn áhuga, en um kaup var ekki samið
að þessu sinni, málið var til athugunar.
Nú miðaðist allt við að ég kæmist í tæka
tíð nuddið og háttin, svo að við gáfum
okkur rétt aðeins andartak til að staldra
við hinn mikla gosbrunn á torginu. Við
gengum upp steinþrepin og horfðum á
höggmyndirnar, sem eiga að tákna ýmsa
sögulega viðburði. Vatnið fossaði yfir
myndirnar, ofan í þróna og úðaði á okkur.
Svo gengum við í kringum dómkirkjuna,
sem er í senn traust og fíngerð með hinum
mörgu turnum, veggsúlum, hvelfingum og
skrautlegu gluggum. Bygging kirkjunnar
var hafin á fyrri hluta tólftu aldar, var
hún í upphafi í rómverskum stíl, en þegar
hún var endurbyggð og stækkuð varð hinn
gotneski stíll algerlega einsráðandi.
í heimleiðinni ókum við framhjá hinum
gamla, fræga menntaskóla og amtsbóka-
safninu, sem er vegleg bygging með háum
bogagluggum og skreyttum þakbrúnum.
Hvílík ógrynni hlutu að vera þarna saman-
komin af bókum. Ég hugsaði til bókavarð-
arins dr. Jakobovsky, sem ég var málkunn-
ug, hvort ég skyldi ekki gera innrás í ríki
hans við tækifæri og sjá hvernig þar væri
umhorfs.
„Þetta er bókasafnið hans Jakobovsky
okkar,“ sagði kapteinninn.
Þegar við ókum út úr bænum sáum við
fornmenjasafnið í stórum, fögrum lysti-
garði, en fjöldi gamalla bygginga hafa
verið fluttar þangað og settar niður á víð
og dreif um garðinn. Þar eru kirkjur,
bóndabýli og kornmyllur, jafnvel hlöður.
27
í útjaðri bæjarins er vinalegt smáhúsa-
hverfi í H. S. B. stíl. Svo strjálast bygg-
ingarnar og við ókum í gegnum skóginn,
sem umlykur Skara. í faðmi hans hvíldi
sléttubærinn í friðsæld kvöldsins og beindi
hug til hæða með himingnæfandi turnum
dómkirkj unnar.
Ferðin milli Skara og Lundsbrunn tók
ekki meira en 15—20 mínútur.
Ég þakkaði.
„Ekkert að þakka,“ sagði kapteinninn.
„Þetta var svo sem engin koma, ekki tími
til að skoða neitt. En það er auðvelt að
bæta úr því. Það er ekki steinsnar á milli
og alltaf ganga lestirnar. En nú heitum við
á okkur, ef vel viðrar á sunnudaginn kem-
ur, að fara til Varnhem. Þar er margt
merkilegt að sjá.“
Það rigndi næsta sunnudagsmorgun, þeg-
ar kom fram á hádegi stytti upp, en grátt
var í lofti og tvísýnt veður.
Eftir vanda drakk ég hádegiskaffið í
sólbyrginu, þó að ekki væri fyrir sólinni
gengist í það skiptið. Ég hafði ekki fengið
nein boð frá kapteininum og hvorki séð
honum né Éllu Lind bregða fyrir, svo að
ég bjóst ekki við að neitt yrði af Varn-
hemsferð þennan daginn og fór inn í her-
bergið mitt og lagði mig. Innan skamms
var klappað á dyrnar og inn kom Ella
Lind í ljósbláum kjól með hvítan kraga og
hvíta húfu. Hún var síður en svo rigning-
arleg. Kannske voru sjö sólir á lofti? Ég
leit til gluggans, nei, það bjarmaði ekki
fyrir neinu himinljósi.
„Við erum ferðbúin,“ sagði Ella Lind
eftir hæfilega langan formála. „Veðrið er
að batna.“
„Ekki skal standa á mér,“ sagði ég og
svifti mér fram úr rúminu. Stundarkorni
síðar vorum við lögð af stað fjögur — frú
Jördís Lundberg var með. Veðrið fór batn-
andi, eins og Ella Lind hafði sagt, það voru
komnar bláar vakir í gráan skýjafeldinn
og það glampaði góðviðrislega á litlu skóg-
artjarnirnar, sem við ókum fram hjá.
Kirkjur og kirkjur, hver man þær,allar?
Er nokkurs staðar í heiminum, á álíka
bletti, fleiri kirkjur en í Vesturgautalandi?
Og svo var frægur konungsgarður. En
hvaða Karl gerði garðinn frægan og með
hverju? En hvað þeir, s$m skrifa dag-
bækur, hljóta að vita mikið. Minnið er
sannarlega engin spjaldskrá, sem hægt er
að fletta upp eftir þörfum og finna allt,
sem maður hefir einhvern tíma heyrt.
„Bara að við komum í tæka tíð til þess
að sjá brúðkaupið," sagði Ella Lind, þegar
við vorum nýlögð af stað. Hún endurtók
það nokkru seinna, henni var það mikið
áhugamál að sjá þetta brúðkaup. Ekki fyrir
það, að hún þekkti brúðhjónin, heldur
vegna þess að kirkjubrúðkaup er alltaf
glæsilegur sjónleikur og notalega kitlandi
fyrir allflestar ógiftar konur. Hver veit,
hver giftir sig að ári? Það er ekki lengi
manninn að bera að konunni.
Við komum meira en nógu snemma.
Kapteinninn greiddi gjaldið og svo gengum
við inn í kirkjuna og höfðum tíma til að
skoða okkur dálítið um áður en hjóna-
vígslan hófst. En leiðsögumaðurinn var
víst með allan hugann við hið væntanlega
brúðkaup, því að hann sinnti okkur ekki
neitt.
Nú fóru brúðkaupsgestirnir að tínast inn
1 kirkjuna og taka sér sæti. Við tókun okkur
líka sæti út við hliðarvegg kirkjunnar, þar
sem lítið bar á, en við höfðum þó góða yf-
irsýn.
Það var rétt eins og við hefðum lent á
tízkusýningu í stað þess að vera stödd í