Tíminn - 11.03.1960, Blaðsíða 8

T í M I N N, föstudaginn 11. marz 1960,
Annan marz s. I. hófst í
-orginni Choster í Englandi
•ræðuþing brezku bænda-
í amtakanna um byggingamál.
Þing þessi eru vanalega hald-
in tvisvar á ári og mæta þar
fulltrúar frá öllum Bretlands-
eyjum, auk nokkurra frá nær-
Liggjandi löndum.
Teil-nis'tofu landbúnaðarins hef-
ur nýlega oorizt dagskrá þingsins,
og þar sem jafnan er fróðlegt að
vita hvað starfsbræður í öðrum
löndum telja aðkallandi umræðu-
efni líðandi stundar, birti ég hana
hér:
1. Fjós a búgörðum án beiti-
lands (Zeero grazing).
2. Ný byggingaefni.
3. Skásettir mjaltabásar í
dyngjufjósum og rimlafjósum.
4. Rimlafjós, skipulag og efnis-
val.
5. Umsagnir baenda um rimla-
fjós.
6. Svínahús með rimlagólfum.
Hver dagskrárliður hefst með
einu eða fleiri inngangserindum,
en að þeim loknum hefjast um-
ræður. Séð er fyrir því, að minnst
3—4 sérfræðingar taki þátt í um-
ræðunum auk framsögumanna og
bænda.
Þegar mer barst dagskrá þessi
í hendur, vaíkti það athygli mína,
að nimur ‘hefeningur dagskrárliða
var urn peningshús með rimla-
gólfum. Þetta var þó efcki alveg
óvænt, því að Bretar hafa sýnt
mikinn áhuga á þessari gerð gólfa
á seinni tímum og gert margvís-
legar tilraunir með þau.
Þótt fslendingar væm fyrsta
þjóðin, sem notaði rimlagólf í
peningshús, barst þó hugmyndin
um rim.afjós hingað frá Noregi.
Fyrstu fjósin af þeirri gerð voru
reist að tlh'lutan tilraunadeildar
landbúnaðarháskólans í Ási og
vöktu strax mikla athygli. Reistu
Sviar nokkur fjós í sama skyni,
en Bretar fóru af stað um tveim-
ur árum síðar og hafa síðan byggt
þau manna mest.
Teilknistofa landbúnaðarins
hafði aðstöðu tií að fylgjast með
gangi þeæara mála þegar frá upp
hafi og gerðu íslendingar tiliaun
ir með rilmilafjós næstir á eftir
Norðmönnum og byggðu á i'yrstu
reynslu þeirra. Munu alls 7 rimla
fjós hafa verið reist hér á landi
fyrir mjólkurkýr og eru fjósin
í Þi'ándarholti og Laugarvatni
Kýr í mjaltabásum — éta kjarnfóður meðan á mjöltum stendur.
Þóvlr BaSdvinssod, :
Þau hafa mikla og marga kosti en eru dýr í
byggingu — hafa gefiS gófta raun hér á landi.
stærst og myndarlegust í þeim
j flokki og hin fyrstu, sem byggð
I voru hér. Reynsla sú, er fengizt
; hefur af þessum fjósum er mjög
! þýði'ngarmikil fyrir Teiknistofu
I landbúnaðar'ins' og mun koma að
gagni öðrum bændum. er byggja
kynnu fjós þessarar tegundar í
framtíðinni.
Laugarvatnsfjósið er langstærst
rimlafjósið hérlendis. Það var
skipulagt og teiknað á Teiknis'tofu
landbúnaðarins, byggt af Sigfúsi'
Jónssyni byggingameistara í Hafn
arfirði, en uppdrættii- og útreikn
ingar að undirstöðum og máttar-
viðum voru gerðir af Skúla Guð-
mundssym verkfr. hjá Reykjavíkur
bæ. Er fjós þetta tvímælaiaust
í flokki vönduðustu og traustustu
landbúnaðarbygginga á Suður-
landi.
i Þetta er sérstaklega tekið hér
fram, þar sem nýlega hafa birzt
I fávísleg níðskrif um hús þessi í
tvermur blöðum hér sunnanlands.
Auðsætt er að visu, að greinar-
höfundar hafa meiri áhuga á
mannskemmdum en bygginga I-
um. Er það iila farið og því ir
, ekki nýtt ,að góð málefni og b.: "il
| ryðjendaetörf líða af þe'm cr-
j söikum.
I Þegar hafizt var handa r'"
byg'gingu riímlafjós'a voru að .. If
sögðu ýms atriði óreynd eða lítt
reynd og gat tíminn einn skor ð
úr um það. Eitt þeitrra var S'lit
'gólfrimlanna. Eftir norskri reyn i.u
var sýnt, að ditið var allmikið,
en þó ekki til vandræða. Hér fór
á annan veg og eru orsakir aðal-
lega tvær. Önnur er sú, að inniL
s'töðutími gripa er mun lengri hér
en í nærliggjandi löndurn, hin,
að timbur það, sem flutt er til
landsins, er jafnan í lakara lagi;
mýkra og siitþol þess minna en
þyrfti að vera. Við höfum notað
gólfrimla af s'ama sverleika og
Norðmenn, eða 3x5 þuimlunga. —
Ending þessara rimla er ekki
meira en 3— 4ár í fjósuim fyr'r
mjólkurkýr, en það er langt frá
þvi ag vera nægi’legt. Gólf með
riimlum af þessum sverleika kosta
100,00 kr. á fermetra (rimiaefnið).
Nokkrir hafa sett eins þurnlungs
s'lifclag úr borðviði á rilmlana og
kostar þá efniS um kr. 135,00 á
fermetrann. Hygg'jast þeir endur-
nýja þetta slitlag og rýrist bá
ekki' bui'ðarþol riml'anna sjálfra
Er þessi hugmynd ekki fráleb.
er. þó vandkvæðum bundin, vegr.a
1 neglingarinnar, sem getur orð;ð
vafasöm við slit borðanna, sé ekki
' 'gætt ýtrasta eftirlits. — Önnur
leið og öruggari, er að hafa gólf-
rimlana úr forstrengdri stein-
steypu. Það lenti’ í hlut Norð-
manna að vera upphafsmenn að
þeirri aðferð, en fyi'sta tilraun
meg það var gerð hér af Brynjólfi
Melsteð bónda á Bólstað í Gnúp-
verjahreppi. Fékk hanin Stein-
stólpa h.f. í Reykjavík til þess
að gera steinrimla í fjós sitt og
eru þeir 8x8 sentimetrar að þver
má'li, járnaðir stálvírum með
tveggja tonna „strekkingu“ og
furðulega sterkir. Virðast þeir
þola vel haf upp í 2,30 m. Reynsla
þessara steinriimla var svo góð að
skipt var urn rimla í nokkrum
hluta gólfsins í Laugarvatnsfjós-
inu efti-r rúmlega þrtggja ára notk
un.
Steinrimlarnir kosla um kr.
300,00 á ferm. og er það að sjálf
sögðu hátt verð. SJitþoI þ?';n\i
er hins vegar margfalt bor:ð =?.m
an við timbrið og búast má v'i
að verðbilið minnki nú nokkuð,
þegar timbrið hækkar
í rimlafjósum eru kýi mjólk-
aðar í sérstökum mjaltabásum.
Kýrnar eru hreinar og frjálsar í rimlafjósinu.
innar en margt fleira er að
sjá á þeirri leið.
Sigurður Einarsson er mað
ur í bezta lagi ritfær og
málsnjall. Honum er því Irú
andi til að geta sagt ferða-
sögu svo að iag væri á. En
þessi bók er annað og meira
en venjuleg ferðasaga. Hof-
undur rekur að vísu ferða-
söguna da'g frá degi og bqrg
úr borg. En hið eíginlega
efni bókarinnar er allt ann-
að og meira en það, að rekja
feril Signrðar Binarssonar
og ferðafélaga hans.
Mikil er saga þeirra staða,
Halldór Kristjánsson rit-
ar um bók séra SigurSar
Einarssonar, „För um forn-
cr helgislóðir".
oera Sigurður Einarsson í
Holti hefur gert bók um ferð
sína til landanna við austan
vert Miðjarðarhaf, Egypta-
lands og fleiri Arabalanda og
Ísraelsríkis hins nýja Bók
slna nefnir hann: För um
var pílagrímsför til að vitja
fornar he’gidóðir. Þ?s=i ferð
fornhelgra sögustaða kristn