Tíminn - 12.04.1960, Page 13

Tíminn - 12.04.1960, Page 13
T.tHI3tffl,.j>rigftidagInn 12. apríl 1960. 13 MINNING: HJHJHJEJHJHJHJHfHJHJHJHJHraJHiHJHrajHJHJHjajHJajHJHjajsjajHrHjajajHJHJBJHJHiHJHJHJHJHrHJHJHJHraiHJajHJHJHiHJ Margrét Kjartansdottir, Reynivöllum, Skerjafirði Hinn 5. þessa mánðar andaðist Margrét Kjartansdóttir, húsfreyja á Reynivöllum á Skildinganesi. Hún verður borin til moldar í dag. Margrét Kjartansdóttir var fædd 2. ágúst 1896 að Efrihúsum í Ön- undarfirði. Foreldrar hennar voru Kjartan bóndi á Efrihúsum (f. 12. júlí 1848, d. 21. janúar 1918) Jóns- son bónda á Kirkjubóli í Bjarnar- dal í Önundarfirði og Ytri-Lamba dal í Dýrafirði, Arnfinnssonar, og kona hans Halldóra (f. 21. nóvem- ber 1855, d. 2. apríl 1940) Jóns- dóttir bónda á Ytri-Veðrará í Ön- undarfirði, Halldórssonar. Eru þar á báða bóga þróttmiklar, vestfirzk- ar bændaættir, auðraktar til mikil- hajfra höfðingja, Mágnúsar prúða, Daða Eggerts hirðstjóra Hannes- sonar, Daða í Snóksdal, Björns í Ögri og margra fleiri. Margrét ólst upp hjá foreldrum sínum í Efrihúsum. Gerðist hún snemma þroskavænleg, námfús jafnt ti-1 munns sem handa, ötul og atkvæðamikil að hverju sem hún gekk. Margrét gekk í kennaraskólann og lauk þaðan kennaraprófi vorið 1924. Næsta vetur var hún kenn- ari í Geithellnahrcppi í Suður- Múlasýslu. Þar kynntist hún manns efni sínu, Georg Jónssyni, atorku- manni miklum, austfirzkum að ætt, bróður hinna kunnu listamanna Ríkarðs myndhöggvara og Finns málára. Gengu þau í hjónaband 5. marz 1927 og reistu bú á Lauga- bökkum í Ölfusi. Árið 1931 flutt- ust þau að Reynivöllum á Skild- inganesi við Skerjafjörð þar sem þau hafa áfct heima síðan. Ráku þau þar búskap með myndarbrag, enda dugmikil bæði og samhent. Var hjónaband þeirra einkar far- sælt, heimilishættir til fyrirmynd ar, og blessun í búi. Margrét og Georg eignuðust tvö börn: Önnu, f. 20- febr. 1928, stúdent, gifta Gunnari Péturssyhi og Kjartan, f. 7. maí 1933, búfræð- ing, bvæntan Sigríði stúdent Pét- ursdóttur. Margrét Kjartansdóttir var kona ágætlega vel gefin, svo sem hún átti ætt til, stefnuföst og ákveðin í skoðunum. Hjá henni fóru sam- an orð og gerðir, eins og vænta mátti um svo heiisteypta konu. Skaprík var hún nokkuð og sagði hiklaust skoðun sína, hver sem í hlut átti. En auk hreinskilninnar var hún gædd hjartahlýju, hjálp- semi og góðvild. Öfluðu þessir eiginleikar henni virðingar og vin- áttu þeirra, sem af henni höfðu kynni. Kona, sem þekkt hefur Mar- gréti Kjartansdóttur um áratuga skeið, lét í gær svo ummælt við höfund þessara lína: Henni mátti treysta- Jafnan var gott til henn- ar að leita og því betra, sem meira lá við. — • Slíkt eru fögur eftir- mæli. Kjarkmikil kona var Margrét. Kom það jafnan i ljós, þegar á reyndi, en þó aldrei fremur en í hinum iangvinnu og erfiðu veik- indum hennar. Fjögur síðustu ár- in háði hún baráttu við sjúkdóm þann, sem að lokum varð lífskraft- inum yfirsterkari. Allt til hinztu stundar hélt hún andlegu þreki sínu og beið þess með hugarró, sem verða vildi. Kvíðalaust og án æðru tók hún öllu sem að hönd- um bar um ævina, einnig því að verða nú að kveðja. Þeir munu í dag verða margir, •sem minnast Margrétar Kjartans- dóttur með virðingu og þökk, biðja henni blessunar og senda ástvinum hennar einlæga samúðar kveðju. G. G. í dag veröur jarðsungin hér í Reykjavík merkiskonan Margrét Kjartansdóttir frá Efrihúsum í Önundrfirði. Ung að árum útskrifaiðst hún úr Kennaraskólanum, og skömmu síðar tók hún að sér kennslustörf austur í Geit- hellahreppi í Álftafirði. Kann vetur kynlitist hún eftirlif- andi manni sínum, Georg Jónssyni frá Strýtu við Ham arsfjörð. Eigi alllöngu síðar giftust þau ‘ og byfjuðU' búskap á Laugabökkum í-,rÖlfusi,'>en; lengstaf hafa þáu búið rausn arbúi á Skildinganesi við Skerjafjörð, langa farsældar tíð, sannkgllað blómaskeið æfinnar. Þeim varð tveggja barna auðið og ólu upp hið þriðja. Eru þau nú öll gift og.búsett hér syðra. Margrét Kjartansdóttir var greind kona og mikilhæf. Hún var ásjáleg hvar sem á var litið, kona sem dró að sér athygli hvar sem var, hún vakti tráust allra sem nokk- uð kynntust henni, og var gædd þeirri meðfæddu göfug' mennsku sem öllum vildi: hjálpa, enda var heimili þeirra hjóna löngu alkunn- ugt fyrir alúð og gestrisni. Voru það ekki síst vinir og venslafólk austan af landi og vestan sem þangað leitaði. Svo var mikill sálarstyrkur Margrétar, að ekki mun hún allsjaldan hafa orðið nærri .einasta andlegt athvarf vina sinna í þeirra sárustu hörm- úm. Það var hverjum manni Ijóst að slíkur ættarmeiður hlaut að vera af styrkum rót um runninn. En annar mér; fróðari mun greina frá ætt! hennar og uppruna. Þessi örfáu minningarorö eru um leið hinzta kveðja og þakkir fjölda vina og venzla fólks, fyrir langa, lærdóms- ríka og ómetanlega viðkynn- ingu. Já, nú er sannarlega Skarð fyrir skildi í samfylk- ingu okkar vina þinna. Rikarður Jónsson. í dag verður Margrét Kjartans- dóttir, Reynivöllum í Skerjafirði, PÁSKAFÖTIN FRÁ OKKUR STAKIR JAKKAR STAKAR BUXUR VORTÍZKAN 1960 Skíðabuxur úr ull/helanga-nylon. JHJajaJHJHJHJHJHJaJHJHJHJHjaJHJHfaJHJHJHJHjaJHJHJEJHJJHJaJHJHJHJHJHJHJajajHJHJaJajHJHjaJHJHJaJHfaJHrHJHITjJ jarðsett í Fossvogskirkjugarði. Margrét var fædd að Efri-Hús- um í Önundarfirði 2. ágúst 1896. Sumarið 1924 útskrifaðist Mar- grét úr kennaraskólanum, réðist hún strax til farkennslu á önd- verðu landshorni, í Álftafirði í Suður-Múlasýslu, og kom til Djúpa vogs um haustið . Um þetta leyti gekk mislinga- faraldur í Reykjavík, og héraðs- læknirinn á Djúpavogi ákvað því að setja Margréti í sóttkví. — Ör- lögunum er stundum ráðstafað nobkuð kynlega. — Árið 1907 höfðu komið upp misl ingar í faktorshúsinu á Djúpavogi, og var heimilið sóttkvíað, nema auðvitað krambúðin, sem allir þurftu að skipta við. Um þetta leyti var drenghnokki úr sveitinni, inn frá Djúpavogi, sendur í kaupstaðinn til að kaupa eitthvert lítilræði. Er hann kemur út úr búðinni svífur einn af fakt- orssonunum á hann: og segir: „Nú skal ég setja í þig mislinga“, en þessir drengir voru þekktir fyrir ærsl og gáska. Ekki þarf að orð- lengja það, að .sveitadrengurinn, og heimili hans, Strýta, smitaðist. Urðu þessi tvö heimili þau einustu í sveitinni, sem tóku veikina í þetta sinn. Nú víkur sögunni aftur til árs- ins 1924 er ungu kennslukonunni hafði skolað á land á Djúpavogi og var grunuð um smithættu. Faktors- fólkið var flutt til Vesturheims fyrir lön-gu og Strýtuheimilið það einasta í sveitinni, sem ómóttæki- legt var fyrir mislinga, tók héraðs læknirinn því það ráð að koma Margrétu þar fyrir í sóttkví. Og þar með hafði örlagadísin lokið fyrsta þætti að einni af sínum snotru smásögum. Margrét Kjartansdóttir og Georg Jónsson frá Strýtu gengu í hjóna- band 5. marz 1927. Síðan er liðinn heill mannsaldur að gömlu tali, langur annatími skins og skúra, elju og strits utan húss og innan, eins og gengur hjá þeim, sem við búskap fást. Margrét og Georg hófu búskap að Laugabökkum í Ölfusi, fluttust um tíma að Melshúsum á Seltjarn- arnesi og loks að Reynistað í Skild inganesi árið 1931 og hafa dvalið þar síðan. Þau eignuðust 2 börn, Önnu og Kjartan, sem bæði eru uppkomin og gift, og ólu auk þess upp frænku Margrétar, Jónu Sigur- jónsdóttur. Margrét var vel gefin kona og vel lesin, hafði mikla kímnigáfu, skemmtin og létt í tali og fylgdi henni hressandi blær. Húsmóðir var hún góð. Mundi reyndar kann- ske á sparnaðarárunum hafa verið telin eyðslusöm. En sú eyðslusemi var öll bundin hjálpsemi og gest- risni, enda voru henni ekki settar neinar hömlur í því efni, og mun henni jafnan stundum hafa verið lagt meira upp í hendur en efnin raunverulega leyfðu. Oft líktist heimilið að Reynivöllum gömlu, góðu íslenzku heimilunum, þar sem margt var heimamanna og mangt gesta, sem komu og fóru eftir vild. Og nú er Margrét dáin. Þriggja ára vonlaus barátta er loks á enda. Samt eru umskiptin ástvinunum alltaf þungt áfall. Við, sem fjær stöndum tökum innilega þátt í sorg þeirra, og við söknum þeirrar Margrétar, sem vár og hét. Vinur. Ný Ijóðabók Bjarni M. Brekkmann frá Brekku á Hvalfjarðarströnd hefur gefið út nýja ljóðabók eftir sig og nefnist hún Fræ korn, ljóð II. — Bókin er prentuð í 500 tölusettum ein tökum og árituð af höfundi. Hún er prentuð sem handrit og á kostnað og ábrgð höf- undar. í formála, sem séra Jón M. (Framhald á 15. síðu).

x

Tíminn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.