Tíminn - 03.06.1961, Blaðsíða 5

Tíminn - 03.06.1961, Blaðsíða 5
T Í MIN N, laugardaginn 3. júní 1961. 5 Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN. Framkvæmdastjóri: Tómas Arnason Rit- stjórar: Þórarinn Þórarmsson (áb ), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason Fulltrúi rit- stjórnar: Tómas Karlsson Auglýsinga- stjóri: Egill Bjarnason — Skrifstofur í Edduhúsmu — Simar: 18300—18305 Auglýsmgasimi: 19523 Afgreiðslusími: 12323 — Prentsmiðjan Edda h.f. Frystihús ríkis- stjórnarinnar Ríkisstjórnin starfrækir frystihús, sem hefur langtum dýrari yfirstjórn en nokkurt annað frystihús á íslandi. Þetta frystihús er þó ekki rekið í þágu þess að auka fram- leiðsluna, eins og er hlutverk annarra frystihúsa. Frysti- hús ríkisstjórnarinnar er þvert á móti rekið til þess að draga úr framleiðslunni. Þetta frystihús, sem ríkisstjórnin rekur, er Seðlabanki íslands. Með „viðreisninni“ svonefndu var sá háttur tek- inn upp að skylda banka og sparisjóði til þess að afhenda Seðlabankanum svo og svo mikið af því sparifé, sem þess- ir aðilar hafa fengið til varðveizlu frá almenningi. Þetta fé er svo fryst í Seðlabankanum, eins og það er kallað, þ. e. að það er ekki látið fara til útlána. Útlánin verða því minni, er þessari frystingu nemur. Samkvæmt upplýsingum, er Tíminn hefur aflað sér, og birtust hér í blaðinu í gær, nemur spariféð, sem þannig hefur verið fryst í Seðlabankanum, orðið 150 millj. kr. Eða með öðrum orðum: Möguleikar viðskiptabanka og sparisjóðs til að lána fé með eðlilegum hætti til fram- leiðslu og framkvæmda hafa verið skertir, sem þessari upphæð nemur. En sagan er hér ekki öll sögð. Til viðbótar þessu, hefur ríkisstjórnin látið draga verulega úr því, sem lánað er út á afurðir hlutfallslega við verðmæti, þrátt fyrir miklar verðhækkanir vegna gengislækkunarinnar og þar af leið- andi stórum vaxandi rekstrarfjárþörf framleiðslunnar. Afleiðingar alls þessa hafa í fjölmörgum tilfellum orðið þær, að framleiðsla hefur dregist saman og ný fram- leiðslustarfsemi ekki getað byrjað. Lánsfé, sem hefði mátt nota í þessu skyni, hefur verið fryst í Seðlabankanum — frystihúsi ríkisstjórnarinnar. Eitt stjórnarblaðið skýrði nýlega frá því, að þjóðin hefði orðið fyrir tugmilljóna tjóni vegna þess, að allt fiskimjölið hefði verið selt áður en verðið hækkaði. Allir vissu, sem eitthvað þekktu til, að verðhækkunin var á næstu grösum. Samt var mjölið selt. Vegna lánsfjárhafta og vaxtaokurs treystu seljendurnir sér ekki til að bíða. Framleiðslutjónið, sem hlotizt hefur af óhóflegum lánsfjárhöftum og vaxtaokri, nemur vafalaust orðið mörg- um hundruðum milljóna kr. og þetta tjón mun halda áfram að sívaxa vegna þess að framkvæmdir hafa dregizt og dragast, — framkvæmdir, er geta gefið af sér mikla framleiðslu. Með þessari stefnu er beinlínis stefnt að því að skerða lífskjörin, því að raunhæfar kjarabætur byggjast fyrst og fremst á því að framleiðslan vaxi. Ríkisstjórnin verður að hætta að nota Seðlabankann sem frystihús í þjónustu samdráttar- og kreppustefnunn- ar. Hið rétta hlutverk hans er að stuðla að framleiðslu og framförum á allan skynsamlegan hátt. Utanlandsflugið Það væri óhappaverk, ef utanlandsflug flugfélaganna þyrfti að stöðvast vegna verkfallsins, Slíkt myndi stór- spilla aðstöðu þeirra í samkeppninni við erlendu flug- félögin. Vinnuveitendasambandið ætti þvi að gefa flugfélög- unum leyfi til að gera sérsamninga. Aðstaða þeirra er svo sérstök, að það skapaði ekki neitt almennt fordæmi. Vonandi lætur Vinnuveitendasambandið því utan- landsflugið ekki stöðvast. Frá vettvangi Sameinnðu þjóðanna: Helmingur jarðarbúa býr ýmist við matarskort eða neytir rangrar fæðu FAO skipuleggur a'ðsto'ð viS vanþróuSu löndin. — Flugvélarými eykst hra'ÍS- ar en farþegafjöldinn. — Geimflug Bandaríkjanna hyllt. — Fjársöfnun vegna flóttamanna. — Nýjar aÖferÖir til aíi finna og nýta vatn. — Ýmsar fréttir. Frá upplýsingaskrifstofu S. Þ. í Kaupmannahöfn. „Sulturinn er elzti og harð- svíraðasti fjandi mannsins", sagði Charles H. Weitz, sá er samræmir aðgerðir FAO (Mat- ;væla- og landbúnaðarstofnun- ar S.Þ.) í baráttunni fyrir |„frelsi frá hungri", þegar hann hitti blaðamenn í Kaup- mannahöfn ekki alls fyrir löngu. „Það er erfitt að trúa því, þegar við lítum á vísinda- lega og tæknilega sigra sam- tímans, að rúmur helmingur allra íbúa jarðarinnar (1500 milljónir) svelti enn, sé van- nærður eða neyti rangrar fæðu." FAO hefur hafið baráttu sína til að finna lausn á þessu geigvæn- lega vandamáli. Stofnunin hvetur ekki fólk til að gefa þeim, sem svelta, mat, því að það er engin lausn á vandanum, en hún biður ríki, einkasamtök, kir'kjur, verzl- unar- og iðnaðarfyrirtæki, skóla og klúbba, verkalýðsfélög — í stuttu máli borgara í öllum stétt- um — um að taka höndum saman og lijálpa íbúum hinna vanþróuðu landa til sjálfhjálpar. Til að koma öllum þessum sundurleitu hópum saman og hefja raunhæft starf er fyrsta skrefið að setja upp fram- kvæmdanefndir í öllum löndum. Aukning flugferða. Á áratugnum, sem lauk 1960, höfðu flugfélögin í þeim 84 ríkj- um, sem eru meðlimir ICAO, kom izt að raun um að flugferðum hafði fjölgað þrefalt, segir í skýrslu, sem stjórn ICAO sendi frá sér nýlega. En þrátt fyrir hina miklu aukn ingu á flugferðum, minnkaði með- altal álagsins á flugvélar (þ. e. hlutfallið milli farþegafjölda og rúmsins, sem hann tekur) frá 56,9 af hundraði árið 1959 niður í 55,5 af hundraði árið 1960. Meðaltal álagsins á flugvélar var mest árið 1951 eða 62,6 af hundraði. Hlut- fallstalan á alþjóðlegum flugleið- um árið 1960 var 58,4 af hundraði, en álagið er alltaf meira á slíkum leiðum en í innanlandsflugi. Bandaríkin hyllt vegna geimflugsins stökum samtökum, sem voru aðil- ar að Alþjóðanefnd flóttamanna- ársins. Stærstu framlögin koma frá eftirtöldum löndum (talið í doll- urum): Dag Hammarskjöld fram- kvæmdastjóri og margar sendi- nefndir hjá Sameinuðu þjóðunum hafa óskað Bandaríkjamönnum til hamingju með hið giftusamlega geimflug bandarísks geimfara. í orðsendingu til bandaríska fasta- fulltrúans, Adlai E. Stevensons, sagði Hammarskjöld, að hin vel- heppnaða tilraun með að senda mann út í geiminn væri enn eitt dæmi um vísindalegt samstarf, sem mundi færa mannkynið nær því marki að ná tökum á geimn- um öllum jarðarbúum til gagns. Svipaðar hamingjuóskir komu frá fulltrúum Hollands, Sovétríkj- anna og Arabiska sambandslýð- veldinu. í þakkarræðu sinni sagði banda- ríski fulltrúinn, John M. Ray- mond, að Bandaríkjamenn væru sérlega ánægðir með að hafa fund ið raunhæfa aðferð til að fram- kvæma geimflug, sem sé undir stjórn sjálfs geimfarans. Hann kvaðst líka vera ánægður yfir því, að öll sú vitneskja, sem fengist með þessari tilraun, yrði Iögð fyr- ir vísindamenn heimsins, og myndi það án efa efla friðsamlega sam- vinnu. Bretland 24.995.399 Bandaríkin 19.725.996 Austurríki 10.367.307 Vestur-Þýzkaland 5.248.333 Kanada 4.208.254 Svíþjóð 2.747.296 Noregur 2.693.544 Frakkland 2.530.612 Holland 1.933.156 Ástralía 1.931.138 Sviss 1.879.717 Danmörk 1.751.846 Nýja Sjáland 1.220.946 Ítalía 905.030 Belgía 862.225 Túnis 700.000 Arabiska sambandslýðv. 465.000 Formósa (Kína) 231.000 írland 196.531 Júgóslavía 183.900 Nýting vatns. Miðstöð S. Þ. fyrir nýtingu vatns hefur sent á markaðinn handbók upp á 84 blaðsíður — „Large Scale Ground Water Development“ — þar sem vikið er að ýmsum tæknilegum, efna- hagslegum og skipulagslegum hlið um á nýtingu grunnvatnsins. í upphafi bókarinnar segir, að á síð- ari árum hafi grunnvatnið fengið æ meiri þýðingu í sambandi við Hjálpin til flóttamanna. Norðurlönd hafa fulla ástæðu til að vera ánægð með framlag sitt til hins alþjóðlega flótta- mannaárs. Viðbótarskýrsla, nýlega útgefin, um sérstök framlög á tímabilinu fram til 28. febrúar 1961, sýnir, að af 67 löndum og landsvæðum eru Svíþjóð, Noregur og Danmörk í hópi þeinra 12 ríkja, sém mest hafa lagt af mörk- um. (Hér er ekkert tillit tekið til þess að þessi lönd hafa hlutfalls- lega miklu færri íbúa). Alls söfn- uðust 85,845.137 dollarar — bæði í peningum og vamingi — frá rík- isstjórnum og söfnunarnefndum, sem nutu stuðnings ýmissa sam- taka og tugþúsunda einstaklinga á öllum aldri. Þar við bætast svo fimm milljónir dollara fr'á sér- öflun vatns, m. a. vegna nýrra að- ferða, sem gera mönnum kleift að nýta grunnvatn, er liggur mjög djúpt í jörðu. Með nýtízku borum er hægt að komast einn kílómetra niður í jörðina, og dæla þaðan upp vatn með sérstökum dælum, sem nu eru á markaðnum. Meðal hinna nýju aðferða við að finna grunnvatnssvæði, er ljósmyndun og tæki, sem taka við _ áhrifum frá geislavirkum efnum. í bókinni er lögð rík áherzla á þá miklu þýðingu, sem þessi þróun mun hafa á ræktun eyðimarka og ann- arra þurrsvæða. í stuttu máli. AlþjóðaheEbrigðismálastofnunin (WHO) hefur nú 105 aðildarríki, eftir að Máritanía, Rúanda-Úrundi (FramhaJd á 15 síðu) Fundur bænda á Egilsstöoum Föstudaginn 12. maí 1961 var fundur haldimi í bændafélagi Fljótsdalshéraðs í Egilsstaðakaup- túni. Aðal umræðuefni fundarins voru verðlagsmál landbúnaðarins. Bænd- ur úr Hlíðarhreppi undirbjuggu þennan fund, en fundarstjóri var Þorsteinn Sigfússon bóndi í Sandbrekku. Sverrir Gíslason bóndi í Hvammi mætti á þessum fundi, og flutti hann allangt erindi um verðlags- mál og svaraði fyrirspurnum sem fram komu á fundinum. Fundinn sátu nokkuð á annað hundrað manns og yfir 20 manns tóku þátt í umræðum Aðal ályktun fundarins fylgir hér með: Fundur í Bændafél. Fljótsdals- héraðs haldinn að Egilsstöðum 12. maí 1961 lýsir stuðningi sínum við till. um verðl.mál samþ. á síðasta aðalfundi Stéttarsambands bænda, þar sem segir svo m. a.: „að verð- lágsgrundvöllur sá sem nú gildir sé algerlega óviðunandi og þurfi því bráðrar og gagngerðrar endur- skoðunar við.“ Leiðir þær, sem tillagan bendir á til úrbóta telur fundurinn athyglis- verðar og með hliðsjón af þeim vill hann leggja áherzlu á, að verð- lagsgrundvöllinn beri að byggja upp sem rekstrarreikning raun- verulegs bús, þar sem aukatekjum og hlunnindum sé ekki blandað inn í, en öll vinna, sem og aðrir kostnaðarliðir full talið. 1 Fundurinn telur æskilegt að rekstrarreikningur þessi hafi að baki sér nákvæma og endurskoð- aða búreikninga frá 20—30 búum með misjöfnum framleiðsluhlutföll um af aðalframleiðsluvörum land- búnaðarins og séu þau staðsett víðs vegar um landið. Verð afurðanna verði síðan ákveðið þannig að afrakstur bú- anna verði sambærilegur, hver sem aðalbúgreinin er. Stærð bú- anna verði ákveðin með hliðsjón af landsmeðaltali. Sýni reynslan að þrátt fyrir gagngerðar umbætur á verðlags- grundvellinum verði hlutur bænda lítt eða ekki viðunandi, þá beri að vinna ákveðið að því, að fram- leiðsluráðslögin verði afnumin og bændur taki í sínar eigin hendur 1 verðskráningu búvara k

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.