Tíminn - 29.09.1962, Blaðsíða 7
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
F'ramkvæmdast.ióri Tómas Arnason Ritst.iórar Þórarinn
Þórarinsson <áb» Andrés Krisl.iánsson Jón Helgason og Indriði
G Þorsteinsson Fulltrúi ritst.iórnar: Tómas Karlsson Auglýs
ingast.ión- Sigur.jón Davíðsson Ritst.iórnarskrifstofui i Eddu
liúsinu: afgreiðsia auglýsingar og aðrai skrifstol'ur i Banka
stræti 7 Símar 18300—18305 Auglýsingasim; 19523 Af-
greiðslusími 12323 - Askriftarg.iald kr 55 á manuði tnnan
lands. í lausasölu kr 3'eintakið — Prentsmiðjan Edda h.f. — 1
Viðskilnaðwr vinstri-
stjórnarinnar
í blöðum ríkisstjórnarinnar er enn haldið áfram gamla
söngnum, að vinstri stjórnin hafi skilið við allt í rústum.
Þetta á að vera helzta afsökun þess, hvernig nú er komið
„viðreisninni“.
Staðreyndirnar eru hins vegar þessar:
1. Gjaldeyrisstaðan út á við var mun betri í árslok 1958
en hún var í árslokin 1961. Heildarskuldir þjóðarinn-
ar erlendis voru mörgum hundruðum milljóna króna
lægri í árslok 1958 en þær eru nú.
2. Afkoma ríkissjóðs var með allra bezta móti á árinu
1958.
3. Bændum og útvegsmönnum mun áreiðanlega koma
saman um, að afkoma landbúnaðar og sjávarútvegs
var stórum betri á árinu 1958 en nú.
4. Kaupmáttur launa var stórum mun meiri á árinu 1958
en nú. Þetta geta launþegar bezt dæmt um með því
að bera saman kjör sín nú og þá.
5. í árslok 1958 hafði þjóðin gott lánstraust, eins og sést
á því, að á árinu 1959 voru tekin erlend lán, sem námu
500—600 millj. kr., miðað við núv. gengi.
Hér var því góð afkoma og velmegun, þegar vinstri
stjórnin lét af völdum. Ástæðan til fráfarar hennar var
því vissulega ekki sprottin af því, að fjárhagurinn væri
í rústum. Hins vegar var ósamkomulag milli stjórnar-
flokkanna um þær ráðstafanir, sem taldar voru nauðsyn-
legar, til að tryggja þessa góðu afkomu áfram. Framsókn-
armenn töldu mikla hættu á ferðum, nema ráðstafanir
yrðu gerðar til að mæta nýju verðbólguflóði. Um þetta
náðist ekki samkomulag og því klofnaði stjórnin.
Stjórnin, sem tók við af vinstri stjórninni, gerði í meg-
indráttum þær ráðstafanir, sem Framsóknarmenn vildu
að yrðu gerðar. Á grundvelli þeirra aðgerða hélzt hin
góða afkoma atvinnuveganna og almennings áfram á
árinu 1959. Sú þróun hefði getað haldið áfram enn í dag,
ef ,,viðreisnin“ hefði ekki komið til sögu í ársbyrjun 1960
og skekkt og breytt öllum grundvellinum.
Þeir erfiðleikar, sem nú er glímt við, rekja þannig
sízt rætur til viðskilnaðar vinstri stjórnarinnar heldur
c-ru afleiðing „viðreisnarinnar“, sem var tekin upp í árs-
byrjun 1960.
Kórvillan
i t
Margt hefir „viðreisnar“-stjórnin gert rangt, en þó
ekkert eins og hinar miklu gengisfellingar. Gengisfelling-
in 1960 var miklu meiri en nauðsyn krafði til að losna við
uppbótakerfið. Gengisfellingin í fyrra var óþörf með öllu.
Þegar vinstri stjórnin lét af völdum, var raunveru-
legt meðalgengi krónunnar, þegar yfirfærslugjöldin
vegna uppbótakerfisins voru reiknuð meS, 65 kr. hvert
sterlingspund. Nú er það 120 kr.
Þetta, ásamt ýmsum nýjum álögum, hefur tvöfaldað
dýrtíðina, gerbreytt allri tekiuskiptingu og skekkt
allan grundvöllinn. Þessari gengisfellingarstefnu verður
þó haldið áfram, ef „viðreisnarstefnan“ fær að drottna
eftir næstu kosningar.
oumedienne gegn Ben Bella?
Herforinginn, sem nú er rautiverulega mesfi valdamaðurinn í Alsír
BEN BELLA
FYRSTA þing Alsír kom
saman nú í vikunni, en kosn-
ingar til þess fóru fram í «íð-
astl. viku. Þessu þingi eru aðal-
lega ætluð tvö verkefni. Annað
verkefnið er að mynda hina
fyrstu viðurkenndu stjórn sjálf
stæðs Alsírs, en hitt verkefnið
er að setja hinu nýja riki
stjórnarskrá. Ætlazt er til, að
því verki verði lokið innan
eins árs og þá verði kosið að
nýju.
Kosningarnar til þingsins
fóru fram :neg næsta óvenju-
legum hætti. Áðeins einn listi
var i kjöri, og höfðu fylgis-
menn Ben Bella ráðið skipun
hans. Fylgismenn hans voru
vitanlega í miklum meirihluta
á listanum, en fyrir hygginda-
sakir voru þó nokkrir andstæð-
ingar hans látnir fljóta með.
FIokkurjBen Bella verður því
í yfirgnæfandi meirihluta á
þingiifu, enda var það fyrsta
verk þess að loknu kjöri þing-
forseta að kjósa hann forsætis-
ráðherra. Að lokinni stjórnar-
myndun, mun Ben Bella senni-
lega fara til New York og vera
viðstaddur, þegar Alsír fær
inngöngu í Sameinuðu þjóð-
irnar.
Rökin, sem Ben Bella og
félagar hans færa fyrir því, að
kosningarnar til þingsins fóru
fram með áðurgreindum hætti,
eru einkum þau, að Alsír þoli
nú ekki mikla flokkadrætti og
Boumedienne
íbúar landsins séu eftir ný-
lendustjórn Frakka ekki á því
stigi, að vestrænt lýðræði eigi
þar við. Þess vegna verði hér
að fara eins konar millileið
milli einræðis og lýðræðis. Því
er áreiðanlega ekki að neita,
að í Afríku og Asíu hafa þessi
rök við mikið að styðjast, því
að ekkert stjórnarfyrirkomulag
krefst meiri þroska af almenn-
ingi en vestrænt lýðræði.
SVO mætti nú ætla, ag Ben
Bella væri búinn að festa sig
vel í sessi. Hann virðist alveg
hafa sigrað í deilunni við Bel
Khedda og Belkacem Krim,
þótt sá síðarnefndi getir vel
átt eftir að koma enn vig sögu.
Margt virðist hafa stuðlað að
sigri Ben Bella yfir þessum
andstæðingum sínum. Hann
var strax í upphafi einn þekkt
asti leiðtogi skæruliðanna, og
það dró ekki úr vjnsældum
hans, að hann sat í fangelsi
hjá Frökkum um margra ára
skeið. Hann er einna glæsileg-
astur f sjón af foringjum sjálf-
stæðishreyfingarinnar og nýt-
ur viðurkenningar fyrir ein-
beitni og hugrekki. Ekkert af
þessu hefði þó tryggt honum
sigurinn, ef hann hefði ekki
notið stuðnings þjóðfrelsis-
hersins, og þó fyrst og fremst
yfirmanns hans, Boumedienne
herforingja. Þjóðfrelsisherinn
er það afl, sem ráðið getur
úrslitum í Alsír í dag, ef hann
kýs að beita því. Margir kunn-
ugir telja, að Ben Bella sé því
aðeins öruggur f sessi, að hann
tryggi sér stuðning þjógfrelsis-
hersins áfram, en slíkt geli
hann tæpast nema með því að
halda hollustu Boumedienne
herforingja. Það geti hinsí veg-
ar orðið Ben Bella erfitt, nema
Boumedienne fái að ráða miklu
um stjórnarstefnuna.
DEILAN, sem reis milli
þeirra Ben Khedda og Ben
Bella á síðastl. vori, spratt út
af afstöðu þeirra til Boume-
dienne. Ben Khedda vildi
svipta hann yfirstjórn þjóð-
frelsishersins, en Ben Bella
reis gegn því. Það, sem raun-
verulega réð úrslitum var það,
að herinn stóð með Boumedi-
enne.
Seinustu ár Alsírstyrjaldar-
innar hafði þjóðfrelsishreyf-
ingin komið þeirri skipan á, að
Alsír var skipt í nokkur svæði
og höfðu skæruliðarnir sér-
staka stjórn innan hvers svæð-
is. Þjóðfrelsisstjórnin hafði þó
heldur dregið úr starfsemi
skæruliðanna, því að hún hafði
hvatt menn í stórum stíl til
Túnis og Marokkó og þjálfað
þá þar í skipulegum her. Þessi
her, sem taldi um 40—50 þús.
manns, er hinn svonefndi þjóð
frelsisher. Hann hefur hlotið
góða þjálfun og er allvel bú-
inn vopnum frá kommúnista-
löndunum. Þegar Frakkar
drógu sig í hlé, var þessum her
skipað að halda heimleiðis og
taka vig stjórn af skæruliðun
um. Sums stagar veittu skæru
liðar nokkurt viðnám, aðallega
á svæðinu kringum Alsírborg
Slíkt var þó vonlaust, því að
þjóðfrelsisherinn er svo miklu
betur þjálfaður og vopnum bú
mn. í raun og veru er það
hann, sem ræður Alsír í dag.
AÐ DÓMI margra kunnugra,
er Boumedienne menntaðasti
og merkilegasti leiðtogi sjálf-
stæðishreyfingarinnar. Hann
er aðeins 36 ára gamall, kom-
inn af fátækum bændaættum,
en brauzt til mennta af mikl-
um dugnaði og stundaði há-
skólanám í Kairo. Sagt er, að
hann hafi síðar lært hernaðar-
fræði austan tjalds, en hann
hvorki játar því né neitar.
Hann gekk strax í skæruliða-
hreyfinguna, þegar hún var
mynduð, og vann sér þar slíkt
álit, að 32 ára gamall var hann
orðinn yfirmaður allra skæru-
liðasveitanna í veslurhluta Al-
sír. Fyrir tveimur árum síðan,
fól svo útlagastjórnin honum
það verkefni, ag skipuleggja
þjóðfrelsisherinn í Marokkó og
Túnis. Hann vann það starf af
miklum dugnaði og þótti sýna
alveg sérstakar skipulagsgáfur.
'Hins vegar var þag ljóst, að
hann var einráður, því að hann
fór takmarkað ef-tir fyrirmæl-
um útlagastjórnarinnar.
BOUMED'IENNE lifir mjög
spartverskt. Hann hefur aldr-
ei kvænzt, enda starf hans illa
samrýmzt heimilislífi. Útlit
hans minnir að ýmsu leyti
meira á atómskáld en herfor-
ingja. Hann er grannvaxinn,
holdskarpur og hæglátur í
framgöngu. Eina nautnin, sem
hann hefur vanig sig á, eru
reykingar. Hann reykir nær
stöðugt og drekkur mikið kaffi,
en áfengra drykkja neytir hann
ekki.
Boumedienne fer ekki dult
með það, ag hann er langt til
vinstri, þótt hann beri hins veg
ar á móti því, að hann sé komm
únisti. Hann telur mikla nauð
syn róttækra aðgerða, sem
ekki me-gi dragast á langinn
Þar nefnir hann í fyrstu röð,
skiptingu slórjarða og jöfnun
þjóðarauðs og þjóðartekna.
Hann telur samningana við
Frakka hreina nauðungarsamn- B
inga og lýsir sig andvígan þeim ■
Margt bendir til, ag hann mum B
ekki hika við að grípa til eigin B
' ráða, ef honum finnst ekki S
stjórn Ben Bella nógu róttæk s
og athafnasöm Ben Bella þarf ||
því að vera vel á verði gagn H
vart þessum núv, samherja sín rí
um. Þ.Þ.
—1Ji
7
T f MI N N, laugardaginn 29. sept. 1962 —