Vísir - 24.12.1935, Page 5

VÍSIR
o
þarna sat hann með þau öll þrjú
utan í sér og leit út eins og hann
gæti borið þrjú til.
„Jæja, hérna er eg þá kominn,
systir góð, eins og hinn glataði
sonur. Stafurinn og pokinn hér, eu
þaS er líka alt og sumt. Nú held-
ur þú jólaveislu, af því a'S eg var
týndur og er fundinn aftur. Er
ekki svo? En hvaS þaS er indælt
hérna hjá þér, bjart, hlýtt og vist-
legt! Nei — þarna er þá gamli
legubekkurinn úr blessa'öa, fátæka
æskuheimilinu okkar — nú, þaS
verSur bærilegt aS sofa á honum
í nótt — en þeir yndislegu krakk-
ar — ja, guS hefir veriS þér góS-
ur, systir mín!“
Þetta var alt svo sennilegt, aS
mamma leit í kringum sig og þaS
var eins og að stafur töframanns
hefSi snert litlu stofuna, hún var
alt í einu svo hlý og vinaleg.
„GuS hefir veriS góSur viS þig“
hljómaSi fyrir eyrum hennar og
hún hneigSi feimin höfuS sitt.
„Jæja“, sagSi Jólafrændi og
neri ánægSur saman höndunum.
„Nú höldum viS jól, börnin gó'S,
því að mamma hefir leyft okkur
þaS. Fyrst er þó jólamaturinn —
sá verSur bærilegur, því nú erum
viS orSin svöng. Hverju ætlar þú
aS gæSa okkur á, systir mín?“
Mamma leit vandræSaleg í
kringum sig, en fann ekki. neitt,
sem var þess vert, aS bjóSa fram
og svaraSi hnuggin:
„Ekkert nema brauS og smjör“.
„ÞaS er hægt aS nota ])aS“, sagSi
Jólafrændi. „En best er best. Pen-
inga þekkjum viS ekki, en pokann
höfum viS. NestiS hefir veriS í
honum og kannske þaS séu ein-
hverjar leifar. KomiS þiS, hjálpið
þiS mér aS leita í honum, börnin
góS. Svona, kafi þiS, kafi þiS!“
Þau létu ekki segja-sér þaS
tvfsvar. Pokinn var opnaSur, hend-
urnar gripu niSur í hann og nú var
byrjaS aS leita.
„Hérna!“ sagSi. Stútur og kom
upp meS lítinn, ví'San brúsa.
„Rjórni! Fluttur inn beint frá
Ameriku — glertappi meS vír ut-
an um ,— bara aS hann sé nú ó-
skemdur", kallaSi Jólafrændi, reif
tappann úr og þefaSi meSáhyggju-
fult andlit. „Húrra! Alveg ágæt-
ur — fariS þiS meS hann til
mömmu.“
„Kaffibaunir og sykur!“ hróp-
aSi Mía og hélt því sigrihrós-
andi á loft.
„Beint frá Brasilíu og svert-
ingjabúgörSunum", svaraSi Jóla-
frændi. „Og hér er bjúga, sem er
eins langt og leiSin frá Ameríku
til Evrópu. En þaS besta kemur
síöast. Grænt verSur aS vera á jól-
unuin og hérna er jólagreni, besta
tegund — eg skar þaS af í kveld
í greniskóginum hjá æskuheimil-
inu okkar, systir niín, sína grein-
ina handa hverjum — þaS er
nærri því eins og þaS væri sitt
jólatréS handa hverju okkar. Nú
skreytum viS hjá okkur!“
Mamma lagSi á borS, Jólafrændi
hjálpaSi til, staSnæmdist og leit
meS velþóknun á alt saman.
„Systir mín!“ sagSi hann og
sneri andlitinu aö henni. „Mér
finst viS vera oröin börn aftur
og vera komin heirn. Heyrðu, viltu
gefa mér þaS í jólagjöf, aS eg
megi láta eins og heima hjá mér.
Má eg vera húsráSandi og þiS eig-
iS aS koma aS heimsækja ntig?“
„Jólafrændi má ráSa!“ hrópuSu
Mía og Stútur bæSi, um leiS og
mamma kinkaSi kolli.
„Gott“, sagSi hann og reigSi
sig. „Þá skipa eg svo fyrir, aS þiS
setjist öll, hver í sitt sæti og byrj-
iS. Eg bý til kaffi, bý'S gestunum
og borSa og drekk sjálfur um leiS.
í Ameríku lærir maSur ’aS nota
tíinann. ByrjaSu, systir mín! |Byrj-
iS þiS börn!“
Svona indælan mat höfSu Mía
og Stútur aldrei ItorSaS — mamma
ekki heldur, ef ráSa mátti af bros-
inu á ándliti hennar.
MáltíSin var á enda. Jólafrændi
tók í höndina á Míu og leiddi hana
kringum borSiS. Marnrna gekk á
eftir meS Stút og söng:
„Fögur er foldin.
heiSur er guSs himinn.“
Mía og Stútur sungu mjórödd-
uS meS. Jólafrændi tók undir me'S
tiassarödd. En skríti'S var þaS, a'S
þaS var eins og hún lækkaSi smátt
og smátt og þegar söngurinn var
á enda, var nærri því eins og
skjálfti í henni.
„Þess skuluS þiS minnast, börn“
sagSi hann og leit upp góS-
legu andlitinu, „aS aldrei gengur
neinn söngur manni eins til hjarta
og sá sem maSur söng heima i
stofunni hjá mömmu, þegar bless-
uS jólin komu. Eg var dreng-
hnokki, þegar eg fór langt í burtu
og þaS voru margir erfi'Sleikar á
þvi, aS komast áfram í ókunnugu
landi. Ungur og heilbrigSur var eg
og vildi byrja á hverju, sem fyrir
hendi var, en þegar ekkert var fyr-
ir hendi, þá var ekkert, og þá fór
þaS eins og fara vildi — eg borS-
aSi þegar eg gat, en svalt þegar
eg mátti til. Eg misti hugrekkiS
viS þetta og þá komst alt í vit-
leysu -— eg varS skapstirSur og
uppstökkur og enginn vildi vera
meS mér. Svo kom jólanóttin. Eg
var veikur og sat á bekk úti í níst-
andi vetrarkuldanum. Stundum
var mér svo kalt, a'S tennurnar
glömruSu í munninum á mér, en
stundum greip hitasóttin mig og
mér fanst að allir limir mínir væru
að brenna. Eg* átti ekki eyri í vas-
anum og engan vin neinsstaSar,
sem eg vissi af. Þá átti e^' bágt.
Eg lét aftur augun og óskaSi, aS
eg fengi aS deyja — aldrei hefSi
eg haldiS, aS eg gæti orSiS svona
óhamingjusamur. En alt í einu
varö alt svo undarlegt í kringum
mig. Mér fanst eg vera heima í
stofunni 'hjá pabba og mömmu og
mamma hélt í höndina á mér. Litla
systir mín sat hjá mér og söng
„Fögur er' foldin, heiSur er guSs
himinn“ — og nú var öll mín neyS
á enda. Stundum hef eg veriS a'S
hugsa, aö gott hefSi veriS aS fá aS
deyja þá, en þá heföi eg ekki get-
aS setiS hér í kveld, og sagt frá
því, aS guS sé góSur og alt sé
gott“.
„ÞaS er gott aS þú ert ekki dá-
inn, Jólafrændi", sagöi Mía og
þrýsti sér upp aS honum og Stút-
ur skreið upp á hnén á honum.
„Nú, þess vegna dó eg heldur
ekki,“ hélt Jólafrændi áfram.
„Þegar eg vaknaSi aftur, lá eg í
því mýksta rúmi, sem nokkurt
mannsbarn hefir legiS, í og í hlýj-
asta herbergi, sem nokkru sinni
hefir veriS til á þessari jörS. Jóla-
kertin brunnu alt í kringum mig
og viS rúmiS sat einhver og raul-
aöi svo blíölega, alveg eins og þaS
væri litla systir min. ÞaS var
hjúkrunarkona, því aS ég var á
sjúkrahúsi. ÞaS eru til góöar
manneskjur í Ameriku, alveg eins
og hérna. Þær höfSu fundiS mig,
tekiS mig upp og boriö mig þang-
aS. Þegar eg kom út þaöan — nú
já, þaS var líkt og áSur. Stundum
hafSi eg eitthvaS upp úr krafsinu
og stundum ekkert. En hugrekkiö
misti eg aldrei, og þaS geröi gæfu-
muninn. Jólin voru sest aS innra
meS mér og þar var hugrekkisins
aS leita. Systur minni litlu gleymdi
eg aldrei. — í mörg ár þráSi eg
hana, og loks lagöi eg af staö
heim. I kveld kom eg á gamla
heimiliS, þar fékk eg a'S vita, hvar
hennar var aS leita og nú eru jól
í húsinu.“
„Jólafrændi stöklc upp af stóln-
um og tók í hendina á mömmu og
dansa'Si hringinn í kringum alla
stofuna meS Míu og Stút.
„Þetta er nú jóladansinn“, sag'öi
hann. „Nú koma gjafirnar. HvaS
gefur þú, systir góö.“
Mamrna roSnaSi ennþá einu
sinni og leit niSur.
„ViS látum okkur þaS nægja“,
sagði Jólafrændi ánægöur og kink-
aði kolli. „En þaS er betra sem
betra er. Peninga þekkjum viS
ekki, en pokann höfum viS — þaS
hlýtur aS vera eitthvaS eftir í hon-
um ennþá. Komið þiS og hjálpiS
þiS mér aS leita, ki‘akkar!“
Pokinn var’ opnaSur, hendurnar
fóru á kaí í hann og svo var leitaS.
„Gamli, rauöi silkiklúturinn
minn!“ hrópaSi hann hrifinn.
„Ágætt aS þú fanst hann, Mía —
hann gengur í augun. Og hva'ð er
þetta, Stútur? Nei, heyrSu —
gamli pípuhausinn minn — legg-
urinn er farinn veg allrar verald-
ar og hausinn er sprunginn, en
lokiö er enn til og þaS er þaS
besta af því öllu — þaS skín eins
og silfur. Ágætt aS þú fanst þaö,
Stútur. Og hérna eru gömlu
hanskarnir mínir og loklaus og
botnlaus vindlakassi.
Skæri, hnífur, nál og tvinni var
alt lagt fram um leiS. Jólafrændi
fór aS tálga, klippa og saurna og
segja frá — fingurnir voru liöugir
og munnurinn líka. Æfintýrin
komu fljúgandi og urSu lifandi
milli handa hans, meSan munnur-
inn sagSi frá — þaö var auöséö, aö
hann haföi lært aS nota hæfileika
sína í Ameríku. Mía og Stútur
stóSu sitt hvoru megin viS hann
meS stór, starandi augu og mamma
sat og hlustaöi meS undrun.
„Þarna eru nú gamlir hanskar
á hægri og vinstri hönd“, byrjaSi
hann, „þeir hafa veriS bærilega
finir ■—- sléttir aö utan, en loSnir
aö innan — en þeim var fleygt,
þegar þeir voru orSnir gamlir —
svona gengur það hérna í heim-
inum“.
„Nú er sú dýrð úti“, sögöu þeir
viS sjálfa sig og andvörpuöu. En
þar skjátla'ðist þeim —- þaS besta
er eftir, þaS er, altaf svo“.
Hægri hanskinn tók saman viö
gamlan staf meS handfangi, sneri
því loSna út og varö fjörugt reiS-
prik.Handfangiö skreiS inn í þum-
alinn og varS hestshaus meS kola-
augum og trýni úr strokleSri, vísi-
fingur og græSifingur urSu indæl
löng eyru. Langatöng var'ö boginn
háls meS rnakka, því aS prikiS er
crSið dálítið fatt í bakinu meö
aklrinum og þaö átti vel viö.
Fremstu blaðsíSunni af gömlu
dagblaSi var vafiS utan um,
hanskinn skorinn í sundur, látinn
utan um, teygt á honum og saum-
aSur saman í miöjunni — það var
skrokkurinn. Spýta var látin í litla
fingurinn og úr henni varS tagli'S,
— þaS fór honum svo vel. En prik-
iS var montiö og þóttist hafa
reglulegt fax, reigöi sig og teygði,
en var samt ekkert nema ein stirS
afturlöpp. Nú voru taumarnir eft-
ir, eyrun voru þá svo löng aö þau
gátu verið taumar um leiS og þaS
var gaman aS því. Jú, sá gat nú
dansaS!“
Jólafrændi tók í eyrun á reiS-
prikinu og lét þaS dansa beint fyr-
ir framan nefiS á Stút og Stútur
ætlaöi aö grípa þaS meS báSum
höndum.
„Bíddu viö! Fyrst verSur hest-
urinn aS hvíla sig eftir erfiSiS“!