Morgunblaðið - 15.12.1929, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ
15
Eftirtaldar bílategundir fyrirliggjandi:
SEDAN me?5 3 rúðum á hlið, fyrii- 5 menn.
PHAETON fyrir 5 menn.
DE LUXE fyrir 2 menn og mikinn farangur.
FLUTNINGABÍLAR með bílstjórahúsi og án.
NOTAÐIR BÍLAR, mjög ódýrír.
P. Stefánsson,
Lækjartorgi 1.
Jðlasalan byrjar á
morgnn með
10—20% afslætti af manchettskyrtum, höttum og milli-
fatapeysum og vestum. Ilmvötn, hárvötn allskonar, tann-
krem og tannvötn með tækifærisverði.
Þar sem jeg hefi fengið ný sambönd í manchett-
skyrtum, náttfötum og höttum, vil jeg gefa fólki tæki-
færi til að kynnast þessum vörum með því a§ selja þær
með þessu ótrúlega lága verði.
Ymsar jólavörur mjög smekklegar til tækifærisgjafa.
Lítið í gluggana hjá
Andrjesi Andrjessyni
Laugaveg 3.
FABRIEKSMERK
Muiuð að þetta
erbesta og eftir
qæðum óðýrasta
súkkulaðið.
flskbúðln, I. lenönvsson
Kolasundi. Sími 655 og 1610.
Nýr fiskur, reyktur fiskur, saltfiskur, góðar fiskibollur o.m.fl.
Alt með lægsta verði. Öllum stærri matsöluhúsum gefin fá-
heyrð kostakjör. Semjið við mig um viðskiftin, það borgar sig.
B. Beuónýsson.
ATIV6IB
að með Schlutei* dieselvjelinni kostar olía íyrir hverja fram-
Jeidda kilóvatlstund aðeins 7—8 aura.
H. F. RAFMAGN.
Hafnarslræti 18. Sími 1005.
fyrir Leuthen lækni, sem var orð-
inn lítt ferðafær. Öllu þessu flæmi
þjónaði Þorgr. í 11 ár, en losnaði
við Suður-Múlas., þegar Beru-
fjarðarhjerað vai1 stofnað.
Þarna var þá Reykvíkingurinn
lentur í afskektu sveitahjeraði, og
eftir aldarandanum á vorum dög-
um hefði hann átt að verða lítilf jör
legur húsmaður eða búskussi, sem
ekki hugsaði um annað en að kom-
ast til Reykjavíkur aftur. Þetta
fór þá á alt annan veg. Hann sett-
ist að í miðri sveit, náði þar í litla
jörð, Borgir, og gerðist góður
b ndi jafnframt læknisstörfunum,
bygði kotið upp og bætti það svo,
að það fleytti um 300 fjár. Litla
jörðin varð að höfðingjasetri í
höndum Reykvíkingsins.
Eflaust hafa læknisstörfin og
búskapurinn verið ærið starf fyr-
ir hvern meðalmann, en ékki nægði
það Þorgr. lækni. Ljet hann fljótt
til sín taka nm ýms hjeraðsmál
og skulu þess nefnd nokkur dæmi.
Fyrsta áhugamál hans var bama.
fræðsla. Sama árið og hann tók við
embættinu bar hann fram tillögu
á safnaðarfundi uhi að barna-
kenslu væri komið á í Nesjahreppi.
Skyldi hver biiandi gefa eitt lamb
eða lambsvirði, til þess að launa
kennaranum og standast kostnað
við skólahaldið. Tillaga þessi fekk
góðan byr, kehnari var fenginn, og
síðan tóku aðrir hreppar í sýsl-
unni upp- barnakenslu á vetrum
með líkum hætti.
Öræfingar eru afskektastir allra
manna á þessum slóðum, og gátu
lítt til læknis náð, enda 2 dag-
leiðir'til hans. Þorgr. skýrði lands-
höfðingja frá þessum vandkvæð-
um og lagði til, að styrkur væri
veittur tiJ læknisferða 2svar á ári
suður í 0ra.fi. Fjelst landshöfðingi
á þetta og veitti 200 kr. árle'gan
styrk til fe’rðanna. Ferðir þessar
komu mörgum að góðum notum,
en naumast hafa þær verið gróða-
fyrirtæki, þvi vika gekk í hverja
ferð, og ekki varð komist af með
minna en fylgdarmann og 4 hesta.
Síðar var styrkur þessi hækkaður.
eins >og kunnugt er. Varð þetta tii
þess að ýms önnur bygðarlög hafa
fengið styrk til læknisvitjana.
Þriðja áhugamál Þorgr. lælmis
voru ýmsir búfjáækvillar, sem
gerðu mönnum stórtjón. —- Bráða-
fár ge'rði mikinn usla í Nesja-
hreppi og drap þar um 800 fjár
einn veturinn. Hann bafði frjett
af tilraunum Norðmanna með bólu
setningu gegn þessum sjúkdómi.
Var hún með þeim hætti, að nýru
úi pestarkindum voru skafin niður
á glerplötur, þurkuð, duftið hrært
ú:. í vatni og bólusett með mauk-
inu. Reyndi hann fyrst að bólu-
setja þrjár kindur og þegar það
gafst ve'l, bólusetti hann alt sitt
fje og' síðan syeitunga sinna. Við
þetta brá svo, að stórtíðindi þóttu
ef kind drapst iir bráðapest í
Ne'sjahrepjii. Að sjálfsögðu tóku
siðan aðrar sveitir upp sama sið.
Annar sjúkdómur lá þar í landi
eystra: skitupest á lömbum, sem
stafaði af ormum. Mest bar á
henni, þegar lömbunum var gefið
nýtt, grænt hey. Þorgr. læltni þótti
sennile'gt, að ormarnir leyndust
í lieyinu og bærust með því niður
í innýflin. Kom honum það ráð til
hugar, að drepa mætti ormalirfurn
ar í heyinu með hita, með þvi að
láta það orna. Hann ljet því lin-
þurka heyið, sem neðst var sett í
tóttina. Það ornaði þá og hitaði!
jafnframt alt heyið, sem sett var
ofan á. Eftir þetta hvarf pest þe'ssi
úr fje lpeknisins og tóku þá aðrir
upp þennan sið. Hefir Þorgr. ráð-
lagt ýmsum öðrum þessa lækn-
ingaaðferð, og telur hann meiri
hættu stafa af grænu heyi en út-
beit.. Gömlu bændumir höfðu grun
um þetta, og töldu óvarlegt að
gefa lömbunum grænt hey, þó e'kki
þektu þeir hver orsökin var.
Álit Þorgr. læknis hjá Skaftfell-
ingum má nokkuð marka af því,
að kosinn var hann í hreppsnefnd,
sýslunefnd og amtsráð og síðan á
Alþing, svo margt hafði hann að
hugsa auk læknisstarfa og húskap-
ar. Gerðist hann meðal annars for-
göngumaður að vegagerð á Mýrum
og Suðursveit, barðist með ýms-
um ráðum fyrir því að kauptún
risi upp á Homafirði og að strand-
ferðaskip kæmu þar við, e*n þar
var þá> engin bygð. Til þess að
koma þessu í framkvæmd gekst
hann fyrir því, að kaupfjelag yrði
stofnað og fjekst þá 0. Wathne
tíi þess að stofna verslun á Horna-
firði og senda þangað skip, Síðar
tók 0. Tulinius við Hornaf jarðar-
versluninni og hefir þar verið
kauptún síðan, >og allmikiil útveg-
ur á síðari árum.
Stofnun kauptúnsins dró þann
dilk á eftir sjel', að byggja þurfti
veg í kaupstaðinn fyrir hjeraðs-
búa. Með harðfylgi hafðist það af,
að fá fje til vegabótanna, og voru
nú h.jeraðsbúar hálfu betur settir
með verslun og samgöngur en áð-
ur hafði verið.
Lítið dæmi sýnir það, hve Þorgr.
var fylginn sjer, að eitt sinn fluttu
Hornfirðingar mikið af nauðsynja-
vörum með „Hólum“ til Horna-
fjarðar, sdm var þá á áætlun. Skip-
ið fór í góðu veðri fram hjá Horna
firði og urðu hjeraðsbúar að sækja
vörur sínar, 4 daga, ferð, til Djiipa-
vogs. Þorgr. hað bændurna gera
reikninga fyrir skaða. sínum og
hafði það af, með tilstyrk lands-
höfðingja, að Sameinaða fjelagið
horgaði 1000 kr. skaðabætur. Er
það í fyrsta og síðasta sinn, sem
það fjelag hefir nokkuð greitt
fyrir að - fara fram hjá viðkomu-
stöðum.
Árið 1904 var Þorgr. veitt Kefla
víkurhjerað, og þar var sjórinn að-
alatvinnuvegurinn. En honum fjell
ljftt að sjá þarfir sjómannanna,
eUgu síður en sveitafólks, enda er
hann sonur sjómanns. Þóttist hann
sjá, að opnu róðiarbátarnir þar
væru ekki hentir til mikillar sjó-
sóknar, og ráðlegra að koma sjer
upp vjelarbátum. Hafði hann
kvnst þeim á Austfjöiðum. Árið
1906 var slíkur hátur til sölu í
Reykjavík, og fjekk þá Þorgr.
bestu menn í Keflavík til þess að
stofna fjelag og kaupa bátinn.
Farnaðist, bát þessum svo vel, að
nú vildu allir e'iga vjelbáta, en opnu
hátarnir hurfu smámsaman úr
sögunni. Ern þar nú um 20 vjel-
bátar, sem hreppsbúar eiga og
ra«n afli þeirra yfir vertíðina
ntma hátt upp í 1 milj. kr.
Öll útgerð er fjárfrek og þarf
á miklum lánum að halda. Þau
urðu Keflvíkingar að sæltja í bank
ana, í Rvík. Þorgr. læknir gekst
þá fyrir því, með bestu mönnnm
þar syðra, að stofna sparisjóðinn
í Keflavík. Hefir hann verið í
„Glðgt er
gests angað“
w 'f
§8 í
f
§1 %
8fe 0?
1
IjgÉ P
en gesturinn sjer ekki
annað en blettfdaus og
blikandi fögur húsgögn
og gólf. Lögurinn hreins-
ar ,og fágar alt á svip-
stundu. Engin brák eftir.
Ljettir húsverkin, spar-
ar vinnu, tíma og pen-
inga. Yandalaust í notkun.
í heildsölu hjá
Ó. Johnson & Kaaber
Fæst í flestum búðum.
Nýkomlð:
Kjólar í öllum stærðum.
Undirföt úr silki, ull og bómull.
Vasaklútakassar, dömutöskur
og margskonar jólavamingur.
Verslnnin Vik,
Laugaveg 52. Sími 1485.
Nú eru hinar marg eftir-
spurðu 7 Hk: vjelar
loks komnar.
C. PROPPÉ,
Statesmnn
er sSóra orðið
kr. 1.25
borðið.
SPIL
ffðlbreytt og smeftklegt
nrval.
Ritfangadeild U. B. K.