Morgunblaðið - 02.12.1953, Blaðsíða 8

8
MOKGVISBLAÐIÐ
Miövikúdagur 2. des. 1953

.rj
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavlk.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábjrrgöarm.)
Stiórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
Freisishugsjónir kommúnista
FYRIR réttum þrjátíu árum,
1. desember 1918, tók gildi sam-
bandslagasamningurinn milli ís-
lands og Danmerkur. Með hon-
um varð ísland frjálst og full-
valda ríki, eftir langa og erfiða
baráttu. Tuttugu og sex árum
síðar fór fram lQkaþáttur þessar-
ar frelsisbaráttu þjóðarinnar, er
lýðveldið var stofnað á Þingvelli
17. júní 1944. Þann dag rættist
margra alda draumur þjóðarinn-
ar. Með fögnuði í hjarta horfði
hún vondjörf fram á veginn,
staðráðin í því að gera sitt itr-
asta til þess að hún mætti skipa
með fullum sóma sæti sitt við
hlið annarra lýðfrjálsra þjóða. —
Og það hefur henni vissulega
tekizt. Með stórkostlegum fram-
förum í andlegum og veraldleg-
um efnum á síðustu áratugum,
hefur hún sýnt það, að hún var
þess umkomin að ráða málum
sínum sjálf öllum landslýð til
heilla og blessunar og hún hefur
sýnt það í verki, að hún vill eiga
samstöðu með þeim þjóðum, sem
virða frelsi og mannréttindi ein-
staklinga og þjóða.
Á merkum tímamótum er
þjóðinni hollt að staldra við og
hugleiða það sem liðið er ekki
aðeins í lífi hennar sjálfrar held-
ur einnig á alþjóðavettvangi, því
að margt má að sjálfsögðu af því
læra.
Þegar Island endurheimti full-
veldi sitt 1918, var heimsstyrjöld-
inni fyrri nýlega lokið. — Eftir
styrjöldina gekk mikil frelsis-
alda yfir Evrópu. Margar smáar
og umkomulausar þjóðir, sem
öldum saman höfðu verið kúg-
aðar undir járnhæl voldugra ná-
grannaríkja, heimtu nú aftur
frelsi sitt fyrir fulltingi sig’.ir-
vegaranna. Danir gerðu þá víð-
tækar kröfur til Suður-Jótlands
og hefur það vafalaust ráðið
miklu um sanngirni þeirra er
þeir gengu að samningaborðinu
um fullveldi íslands. — Sex þjóð-
ir, auk íslendinga, gerðust þá
fullvalda: Finnland, Eistland,
Lettland, Litháen, Pólland og
Tékkóslóvakía.
í hugleiðingum sínum í tilefni
fullveldisdagsins 1. desember, fer
Þjóðviljinn réttilega mörgum
fögrum orðum um frelsisþrá og
frelsisbaráttu íslenzku þjóðarinn-
ar, og lýsir því hversu hörmuleg
voru kjör hennar undir hinni er-
lendu ánauð. Um það kemst hann
svo að orði: „Jörðin sem þeir
gengu á var nýlenda fjarlægs
þjóðhöfðingja, Stóridómur var
réttlæti þeirra, einokunin frelsi
þeirra, örbirgðin var hlutskipti
þeirra, hungrið örlög þeirra.... “
Og þegar Þjóðviljinn minnist á
fögnuð þjóðarinnar við stofnun
lýðveldisins segir hann: „En þótt
himininn væri svona heiður í
hugum íslendinga, eftir torsóttan
fullnaðarsigur, þá var loftið lævi
blandið. Hinn blái litur íslenzks
fagnaðar á Þingvelli 1944 var
ekki litur heimsins" —
Þessi orð Þjóðviljans eru vissu-
legá athyglisverð, ekki hvað sízt
af því að þau koma úr þeim her-
búðum.
Satt er það, — litur heims-
ins var ekki þá og er ekki nú
blár litur fagnaðarins. Hann
er rauður litur þess heims-
veldis, sem ógnað hefur heims
friðnum frá því er styrjöld-
inni síðari lauk og til þessa
dags, — þess heimsveldis, sem
svælt hefur undir sig með of-
beldi og svift öllu sjálfsfor-
ræði nágrannalönd sín þau er
heimtu sjálfstæði sitt 1918:
Eistland, Lettland, Litháen,
Pólland og Tékkóslóvakíu og
hefur neytt Finnland til þess
að láta af hendi við sig mikil
lönd.
★
Og hvernig er svo umhorfs^iú
í þessum löndum? — Því verður
bezt lýst með orðum Þjóðviljans
sjálfs, sem tilfærð eru hér að
ofan:
Stóridómur er réttlæti þeirra,
einokunin frelsi þeirra, örbirgðin
er hlutskipti þeirra og hungrið
örlög þeirra.
Og hvað olli því að þjóðir þess-
ar urðu fyrir þessum þungu ör-
lögum? Orsökin var sú og engin
önnur að þær uggðu ekki að sér.
★
Þær höfðu látið blekkjast
af flugumönnum kommúnista
í landi sínu, er töldu þeim trú
um að yfirlýst hlutleysi þeirra
væri þeim örugg vörn gegn
utanaðkomandi hættum.
★
Þegar örlög þessara þjóða eru
höfð í huga, skilja menn af hvaða
toga er spunninn allur bægsla-
gangur og ofsi kommúnista og
Þjóðvarnarmanna gegn þeim
j varnarráðstöfunum, sem hér hafa
i verið gerðar til þess að ísland
verði ekki sömu hættunni að
bráð.
j í hugleiðingum sínum, sem að
framan getur, gleymdi Þjóðvilj-
inn alveg að skýra frá högum
þeirra þjóða, sem Ráðstjórnar-
ríkin hafa kúgað undir sig. Og
enn hafa kommúnistar ekki,
þrátt fyrir margítrekaðar áskor-
anir treyst sér til þess að gera
nokkra grein fyrir því, hvernig
stendur á hinum stöðuga og stór-
kostlega flóttamannastraumi frá
leppríkjum Ráðstjórnarríkjanna,
þar sem menn daglega í þúsunda-
tali leita á náðir Vesturveldanna.
¥
Hvers vegna sækjast menn
svo ákaft eftir því að komast
á brott úr þessum „sæluríkj-
um“ kommúnista að þeir hætta
til þess lífi sínu og sinna? —
Hvers vegna svara kommún-
istar ekki þessari margendur-
teknu spurningu.
■¥•
Er hún þeim eitthvað óþægi-
leg? — Nú stendur yfir í Austur-
Þýzkalandi einhver stórfengleg-
asta ofsóknaralda sem riðið hefur
yfir hina marghrjáðu þjóð þar í
landi. Menn eru hnepptir í fang-
elsi í hundraðatali daglega, og
skyndidómar eru kveðnir upp
yfir saklausum mönnum og kon-
um. Allt er þetta gert í hefndar-
skyni fyrir það að verkalýðurinn
þar lét í Ijós 17. júní í sumar af
fullri einurð að hann gæti ekki
lengur unað við þau bágu lífs-
kjör, er hin kommúniska stjórn
landsins hafði búið þeim.
★
Eru það staðreyndir sem
þessar, er bögglast svo komm-
únistum fyrir brjósti, að þeir
standa uppi eins og þvörur
þegar minnzt er á flóttamanna
strauminn frá leppríkjunum
austan járntjaids? — Og er
það þetta hlutskipti, sem
kommúnistar hér og taglhnýt-
ingar þeirra, Þjóðvarnarmenn
vilja búa íslenzku þjóðinni?
Er þetta þeirra frelsishug-
sjón?

Á „MÉR fyndist þú ættir að
eiga þér eittþvert tómstunda
gaman. Hugsaðu þér, hvað það
er skemmtilegt þegar karlmenn
hafa áhuga á einhverju öðru en
morgunskónum sínum og að
lesa blöðin. Geturðu t.d. ekki
byrjað að safna frímerkjum? Og
hugsaðu þér, hve mikið þú mynd
ir hjálpa mér, ef þú dundaðir í
garðinum af og til“.
O—O—O
Á ÞANNIG komst konan mín
að orði ekki alls fyrir löngu,
þegar við sátum yfir kvöldkaff-
inu. Hún var með fullt fangið af
sokkum, sem hún var að stoppa í
— ég sat gegnt henni með blað í
n-

merteja ocf ótopp
í óoLLa
hendi. Það hefur sennilega verið
mýimunurinn á iðju hennar og
iðjuleysi mínu þá stundina, sem
gaf henni hugmyndina um, að
ég ætti nú endilega að taka upp
einhverja tómstundaiðju. Auð-
vitað maldaði ég í móinn. Var
uu andi áhripar:
Veturinn beztur
á íslandi.
ÞAÐ er hvergi í veröldinni
betra að vera yfir veturinn
j heldur en á íslandi“.
' Okkur finnst ef til vill dálítið
I skrítið að heyra þetta núna í
! dimmu og köldu skammdeginu
' okkar, en petta eru nú samt orð
ítala eins, sem dvelur í Reykja-
! vík, og þekkir vel íslenzkt veður-
I far. „Það er einhver munur á ís-
lenzka vetrarveðrinu og hörku-
kuldunum í Flórens og Feneyj-
um — hélt hann áfram — og svo
það sem mestu máli skiptir —
góðu og hlýju íslenzku húsin
^ eiga sér engan líka“.
Ekki ómaksins vert.
ÞÁ VITUM við það — að það er
óþarfi af okkur að vera að
kvarta og barma okkur yfir vetr-
arkuldunum á íslandi, á meðan
þeir suður í Flórens og Feneyj-
um sitja kaldir og krókloppnir í
óupphituðum húsum sínum. Sann
leikurinn er sá, að Italir og aðr-
ar þjóðir Suður-Evrópu, sem
eiga við sól og hlýju að búa mest-
allan ársins hring, virðast ekki
telja það ómaksins vert að
láta upphitunartæki í húsin fyrir
þetta brot úr árinu, sem vetrar-
kuldarnir ríkja hjá þeim — það
heyrir til, að þeir skjálfi meðan
á þeim stendur — og njóti í því
ríkari mæli hins langa og sólríka
sumars.
Aðfarir Hótel Borgar.
j 1/'ELVAKANDI góður!
„ T Eins og mörgum er kunn-
ugt, reyndu háskólastúdentar að
fá Hótel Borg fyrir hóf sitt 1.
desember, sem þar hefur verið
haldið undanfarna áratugi. Jafn-
kunnugt er það, að þeim var út-
hýst með óaðgengilegum skil-
yrðum af hálfu húsráðandans.
Skilyrðin voru þau, að Stúdenta-
ráð ábyrgðist að haldin yrðu hin
óvinsælu áfengislög, þ.e. vín
yrði ekki haft um hönd.
Nokkru síðar fréttist, að ung-
kommúnistar hefðu fengið húsið
til sinna hátíðahalda s.l. laugar-
dagskvöld gegn -lófolfei um að
ofangreind skilyrði yrðu haldin.
Nú held ég, að flestum hljóti
að vera það ljóst, að hverjum
heiðarlegum manni er ómögulegt
að ábyrgjast, að enginn af um
það bil 400 manna hópi, sem
Hótel Borg rúmar, neyti áfengis
á dansleik þar. Til þess hafa ó-
breyttir borgarar engin ráð. —
Jafnvel lögreglunni reynist það
erfitt.
Vín sá á flestum.
ÞVÍ var það, að við, félagi minn
og ég, lögðum leið okkar að
Hótel Borg aðfaranótt sunnudags,
er ungkommúnistarnir komu út
gf skemmtun sinni. Og svo var,
sém okkur grunaði: vín sá á flest-
um, þótt ölvun væri ekki áber-
andi. Þó sáum við, er við litum
inn í anddyrið, hóp ungra manna
og kvenna, sem létu flösku ganga
á milli sín og supu af stút. Allt
var sem sé sem á öðrum dans-
leikjum, eins og þeir gerast um
þessar mundir.
En því rita ég þessar línur, að
mér gremst sú ósvífni húsráðand-
ans á Hótel Borg, að fara fram
á loforð, sem hann veit mæta vel,
að ekki er örugglega hægt að
halda. Tel ég það sízt heiðarlegra
en að gefa slíkt loforð.
Einnig er vert að hafa það i
huga, að ekki er Hótel Borg með
þessum athöfnum sínum að
stuðla að aukinni siðmenningu.
Því ber fortíð Borgarinnar vitni.
Þar hefur ekki verið minna um
ölvun en á öðrum veitingahúsum.
Ályktanir.
AF OFANGREINDU dreg ég
þessar ályktanir,
— að Hótel Borg er ekki á móti
áfengisneyzlu eða jafnvel ölvun,
ef hún annast sjálf áfengissöluna,
og hirðir því ágóðann af henni,
— að Hótel Borg álítur sig
flýta fyrir því, að henni verði
veitt vínveitingaleyfi á ný, með
því að setja skilyrði, sem jafn-
gildir neitun, fyrir leigu á húsa-
kynnum sínum, sem stærðar
sinnar vegna eru nauðsynleg
mörgum félögum til hátíðahalda.
Með þökk fyrir birtinguna og
von um, að Hótel Borg bæti
skjótt ráð sitt. — Laganemi“.
Tunglið og þjófurinn.
UM TUNGLIÐ sér i lagi er til
þessi saga: Einu sinni var
sauðaþjófur, sem settist niður á
afviknum stað með feitt sauða-
læri (aðrir segja bringukoll) í
hendinni, sem hann hafði stolið
og ætlaði að snæða það þar í
makindum. En tunglið skein
skært og bjart, því engin skýská
var á lofti. Þjófurinn ávarpaði þá
tunglið þessum ósvífnis orðum
og rétti um leið upp á móti því
hnífinn með ketbita á oddinum:
„Viltu, tungl, þér á munn þenna
bita feitan?“
Þá svaraði honum aftur rödd
af himni: „Viltu, hvinn, þér á
kinn þenna lykil heitan?“
í sama bili féll glóandi lykill
úr hálofti beint niður á kinn
þjófsins og brenndi þar á hann
brennimark, og bar hann örið
eftir æ síðan. Sagan er alkunn
bæði á Suðurlandi og Norður-
landi og sagt, að af þessu hafi sá
siður verið tekinn upp, sem al-
gengur var á fyrri öldum, að
brennimerkja þjófa, en þó var
það gert á ennið en ekki kinnina.
Að leyna fundi
er að líkjast
þjóf.
ekki nóg, að ég inni allan lið-
langan daginn. En þau rökin
dugðu þó ekki til. Mér var nefni-
lega tilkynnt ofur góðlátlega, að
hún hefði einnig í ýmsu að stússa
á daginn, og væri bardús hennar
ekki minna en mitt. Þá benti ég
henni á, að ég læsi blöðin og
fylgdist rheð, eins og sagt er, og
spurði hvort það væri ekki nóg
tómstundaiðja — safna frímerkj-
um! Uss! Ætlaði hún eiginlega
að gera mig að einhverjum safn-
ara. Og hvaða gagn var að því að
safna frímerkjum? Var þá ekki
betra að lesa blöðin. Mér fannst
það að minnsta kosti ....
O—O—O
•k ÉG ER nú orðinn frímerkja-
safnari. Ég hef keypt mér
mikið af frímerkjum og frí-
merkjabókum og lesið allt, sem
ég hef komizt yfir um frímerkja-
söfnun. Ég hef nú orðið ágætt vit
á gildi frímerkja, — veit, að það
er ekki sama, hvaða myndir eru
á þeim, og verð að játa, að mér
þykir mest gaman að frímerkjum
með konungsmyndum. En það
getur verið að það séu bara eftir-
stöðvar af Englandsdvöl minni!
0—0—0
Á SÍÐAN ég fór að safna frí-
merkjum, hef ég tekið upp
ýmiss konar aðra tómstundaiðju
og haft hina mestu ánægju af.
Seinni hluta sumars dundaði ég
i garðinum okkar af áhuga þess
manns, sem um mörg ár hefur
lifað í borgarrykinu án þess svo
mikið sem hafa veitt trjánum í
görðunum athygli eða fundið ilm
inn af sumarblómunum Garð-
störfin hafa orðið mér afþreying.
Er það jafnvel svo, að ég vár
farinn að hlakka til að koma
heim á síðdögum — taka hrífu
eða skóflu mér í hönd, ganga út
í garðinn og gleyma áhyggjum
hversdagsins.
0—0—0
★ OG EKKI nóg með það. held-
ur er ég einstaka sinnum far-
inn að stoppa í sokka upp á síð-
kastið. Sumir halda því fram, að
það sé lítið verk og löðurmann-
legt og hæfi ekki sterkum karl-
manni, en það er hin mesta firra.
Það getur að vísu verið þreyt-
andi, en ánægjulegt engu að síð-
ur. Sú er að minnsta kosti mín
reynsla, — þegar ég hef stagað
saman stórt gat á tá eða hæl lít
ég á verkið með hrifningu þess
manns, sem unnið hefur stóran
sigur og sér, er hann lítur til
baka, að starf hans var harla
gott. Og enn hef ég fengizt við
fleira síðan ég maldaði í móinn,
er konan mín gaf mér eitt af sín-
um móðurlegu hollráðum kaffi-
kvöldið góða. Hún vann sigur að
vísu, en minn sigur er stærri
vegna þess að ég hef sigrazt á
gömlum vana, — að gera heizt
aldrei neitt nema hið allra nauð-
synlegasta.
★ NEISTAR ★
Helgi litli grætur ákaflega, og
móðir hans ætlar að þagga niður
í honum með einni karamellu.
Helgi: — Nei, þú mátt eiga
karamelluna, — ég vil heldur
gráta.
!-!-!-!
— Mamma, mamma, komdu og
leiktu við okkur. Yið ætlum að
leika birnina á Skansinum.
— En hvað á ég að leika?
— Jú, þú átt að vera góða
fræhkan, sem gefur þeim rjóma-
ís. —
KARACHI, 1. des. — Múhameð
Ali, forsætisráðherra Pakistans,
sagði í kvöld, að aldrei hefði
borizt í tal, að Pakistansstjórn
leyfði einu eða neinu ríki að
hafa herstöðvar í landi sínu. —
Upplýsingar þessar gaf forsætis-
ráðherrann , í tilefni af því, að
Indverjar hafa: verið með ýmsar
getgátur viðvíkjandi „bandarísk-
um herstöðvum í Pakistan“.
—Reuter-NTB.