Morgunblaðið - 17.11.1955, Blaðsíða 1

Morgunblaðið - 17.11.1955, Blaðsíða 1
17 nov. 1955 Yfirlitsmynd frá Stykkishólmi. (Ljósm. Mbl. Ól. K. M.) Þar minnir Helgafell á þúsund sögu eins hasm er é aiag KAUPTÚNIÐ Stykkishólmur . stendur í Þórsnesi. Þaðan er útsýn fögur, fjöllin litskrúðug Gg margir tígulegir tindar í gygjaröð Snæfellsness. í suðri' blasir Helgafell við, frægt og formfagurt. Súgandisey skýlir fyrir norðanveðrum og prýðir staðinn, sem er kunnur fyrir blómlega verzlun, fágun og hýbýlaprýði, sem margir telja, að eigi uppruna sinn hjá dönsk- um einokunarkaupmönnum. ; Stykkishólmur er vaxandi ( kauptún. 1831 voru þar 332 íbú-, ar, en nú eru þeir orðnir um 900. S. 1. 10 ár hefir kauptúnið tekið mestum framförum. T. d. hafa verið byggð á þessu tímabili um ( 20 einbýlishús og eru 8 einbýlis- hús nú í smíðum í Hólminum. Má segja, að framfarir hafi orðið miklar, einkum þegar þess er gætt, að verzlunin nær nú aðeins tii kauptúnsins sjálfs og nánasta umhveríis. — Áður fyrr náði Stýkkishólmsverzlun um Snæ- j íells- og Hnappadalssýslur, Dala- j sýslu og vestur á Barðaströnd. — Stykkishólmur er hið mesta menningarsetunÞar er amtsbóka safnið og stendur til að byggja yfir það nýtt hús í vor. í því er fjöldi bóka, sumar mjög verð- mætar, og hafa þær verið lánað- ar til ýmissa staða um allan Breiðafjörð. Annars er ekki ætlunin að rekja hér sögu Stykkishólms, heldur aðeins að bregða upp svip mynd af kauptúninu, eins og það er í dag. — ir — Þegar blaðamaður frá Morg- unblaðinu var á ferð vestur í Stykkishólmi ekki alls fyrir löngu, átti hann tal við þrjá merka Hólmara, Árna Hi'lgason Sjúkrahúsið í Stykliishólmi. — Það er eitt fullkomnasta sjúkrahús utan Keykjavíkur, var byggt 1935 og tekur um 40 sjúklinga. Þar er lyflæknisdeild, handiækningadeild, geðsjúkradeild og fæðinga- deild. Um 30 konur fæða þar árlega og eru þær bæði úr héraðinu og annarssíaðar frá. Sjúkrahúsið er eign St. Franciseusarreglunnar sem hefir aðai- bækistöðvar í Belgíu. Við sjúkrahúsið starfa 11 unnur af regl- unni, sumar hollenzkar, cn flestar belgískar. Yfirlæknir er Ólafur P. Jónsson, héraðslæknir. símstöðvarstjóra, Kristján Bjart- mars fýrrv. oddvita og Ólaf Jónsson frá Elliðaey. Skýrðu þeir fi’á helztu málum Stykkis- hólmshrepps á þessa leið: — Hér í Hólminum er stór hafskipabryggja, sem lokið var við að smíða 1908. Var hún þá stærsta .bryggja í landinu, traust og góð og geta fiskiskip og flest verzlunarskip lagst að henni vegna þess, hve aðdýpi er mikið. Er þetta ein öruggasta höfn landsins. Má því segja, að hafnar- skilyrði séu ágæt hér og bötnuðu þau mjög, þegar bryggjan var endurbyggð 1946 og 1952. ATVINNUBÆTUR — Fri aldamótum og fram um 1920 byggðist útgerð hér í „pláss- inu“ mest á þilskipum og ára- bátum. En upp úr 1930 fer út- gerðin að fá á sig annan svip; hingað er keyptur línuveiðari, Alden að nafni, sem var um skeið eina þilskipið sem héðían var gert út. Þegar dregur að síðasta áratug, fara menn að hefjast handa um vélbátaútgerð af meira kappi en áður, enda var þá tek- ið til starfa frystihús kaupfélags- ins (stofnað 1922) og tveimur ár- um síðar hóf frystihús Sigurðar Ágústssonar starfsemi sína. Hafði það auðvitað í för með sér mikl- ar atvinnubætur og heíir útgerð- in ætíð vaxið síðan. Á s. 1. vertíð voru gerðir héðan út 8 bátar (30—50 tonn) og öfluðu þeir vel. Má segja, að vertíðin hafi verið ein hin bezta sem menn muna. Reknetaveiði brást aftur á móti algjörlega í sumar, þar sem nú var aðeins saltað í 800 tunnur á móti 4000 tunnum í fyrra. Einnig hefir trillubátaútgerð brugðizt algjörlega í sumar, en hún liefir oft verið mjög góð undanfarið. VERBÚDIR í SMÍÐUM Þá má geta þess, að hingað er væntanlegur nýr báiur fyrir vertíðina. Eigandi hans er Kristján Guðmundsson frá Nesi. Nú er einnig verið að reisa hér verbúðir óg er gert ráð fyrir, að þar verði athafnasvæði fyrir 8 báta. Einnig verða byggðar íbúð- ir fyrir sjómenn á bátunum og er gert ráð fyrir, að þar verði sameiginlegt mötuneyti. STÓR OG GÖÐ FRYSTIHÚS Segja má, að hér eigi allir af- komu sína undir sjávarútvegi, t. d. er aðaliðnaðurinn fólginn í verkun sjávarafurða, en þó eru hér einnig tvær vélsmiðjur, byggingariðnaður o. flr — Hrað- frystihúsin eru tvö, hið stærra í eigu Sigurðar Ágústssonar alþm., en hitt í eigu kaupfélagsins. Hraðfrystihús Sigurðar Ágústs- sonar vinnur á sólarhring úr 70—80 tonnum af fiski upp úr sjó. í húsinu eru 11 frystitæki, stór flökunar- og pökkunarsal- I ur, þar sem 24 stúlkur geta flak- Á efri myndinni er amtsbókasafnið, en á neðri myndinni er gamall torfbær í Hólminum. 50—70 manns unnið í frystihús- inu á vert ðinni. Frystihús kaup- félagsins er mun minna, og eru í því 4 frystitæki. HSKIMJÖI.SVEUKSMriJA Þá er Slldar- og fiskimjöls- verksmiðja Sigurðar Ágústssonar einnig geysimikið fyrirtæki. ems og sjá má a£ myndinni sem fylg- ir þessari grein. Hún var byggð 1849 og aíkastar 1090 máium af síld á sólarhring. RAFSTÖO OG VATNSVEITA Árið 1943 urðu mikil tímamót í atvinnusögu bæjarins, halda bvemenningamir áfram. Þá var byggð hér stór díselrafstöð sem Frn. á bls. 19 Á efri myndinni er fiski- cg beinamjölsverksmiðja Sigurðar Ágústs- sonar. Ilún afkastar 100!) málum af síld á sólarhring. Á neðri myndinni er hraðfrysíihús Sigurðar Ágústssonar. — Þar Frá höfninni. — Súgandisey í baksýn, og utar er Þórishólmi. lað í einu. Hins vegar geta milli geta 50—70 manns unnið á vertíð.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.