Morgunblaðið - 05.03.1957, Blaðsíða 15

Þriðjudagur S. marz 1957
MORCUNfíLAÐIÐ
15
stjórnar. Allar þessar brúarbygg-
ingar þokast aftur í röðinni um
eitt eða fleiri ár ef brúarfénu í
Skagafjarðarsýslu í ár er að
miklu leyti kastað í brúna und-
an Skeljungshöfða. Háttv. meiri-
hluti fjárveitinganefndar virðist
ekki vorkenna þessum mönnum
að búa við áframhaldandi brúar-
leysi og hvers konar vandræði,
sem af því stafa. í þess stað virð-
ist áhugi meirihl. beinast að því
að himilisfólkið á 6 bæjum losni
við að taka á sig dálítinn krók
til að komast á örugga brú, um
nokkurra ára skeið, þar til hin
brúin kemur sem veitir þessu
fólki styztu akleið í kaupstað sem
það getur nokkru sinni átt kost á.
Og til þess að spara því þenna
bráðabirgðakrók á að verja nær
800 þús. kr. úr ríkissjóði, og tefja
með því byggingu aðkallandi
brúa í héraðinu, um lengri eða
skemmri tíma.
OF LANGT GENGH)
Ég ann þessu fólki alls góðs, en
þetta tel ég of langt gengið. En
hörmulegast væri þó ef brúin
stæði ekki og þetta fólk yrði svo
brúarlaust eftir sem áður, eins og
margir óttast. — Að endingu vil
ég benda á, að telji þingmenn
að fyrrver. samgmrh. hafi yfir-
sézt stórlega er hann ákvað
brúnni stað þvert ofan í eindregn
ar tillögur verkfræðinganna þá
er það skylda Alþingis að ógilda
þann úrskurð með því að veita
ekki fé til brúarinnar á þessum
stað, svo að verra hljótist ekki
af.
Með tilvísun til framangreindra
aðstæðna mun ég greiða atkvæði
með tillögu minnihluta fjárveit-
inganefndar um að fjárveiting til
Norðurárbrúar falli niður og að
í þess stað komi tilsvarandi fjár-
veiting til brúar á Hjaltadalsá
undan Laufskálaholti. En sam-
komulag hefir verið um að Hjalta
dalsárbrúin væri næst í röðinni
af hinum stærri brúm í Skaga-
firði og löngu lofað af okkur
þingm. kjördæmisins. Þessi brú
mun kosta álíka mikið fé og það
sem vegamálastjóri telur að vanti
í brúna undan Skeljungshöfða.
Brúin er aðkallandi vegna mjólk-
urflutninga og annarra sam-
gangna og bændur í Hjaltadal
orðnir langþreyttir að bíða eftir
henni.
75 ára i dag:
Magndís Benediklsdóttir
ÞEGAR ég frétti, að Magndís í
Seli yrði 75 ára J dag fannst
mér, að einhver úr hópi gam-
alla sveitunga yrði að senda
henni afmæliskveðju, en þegar
ég settist við ritvélina til þess
að skrifa, þá gerðust gamlar
bernskuminningar svo áleitnar,
að ég held að hið hefðbundna
form afmælisgreinar verði að
víkja, enda þótt Magndís ætti
öðrum fremur skilið, að um hana
væri nú ritað óaðfinnanlega.
Undir háu fjalli með græn-
um hlíðum hið neðra en dökk-
um skriðum og hvössum brún-
um hið efra stendur lítill bær
jafnaldra minna og leiksystkina.
Það var alltaf ótrúlega auðvelt
að sækja á brattann upp fló-
ann að fjallinu, þegar frambæri-
leg ástæða gafst til að fara
þangað, í leit að hestum inn í
dal, smalamennsku upp í fjall eða
hreinlega undir einhverju yfir-
skyni til þess að fá að fara í
leik uppi x hlíð, spjalla um rök
tilverunnar í sólskini sumar-
dagsins eða þjóta um fann-
bréiður og vetrarhjam, — og oft
varð maður síðbúinn frá Seli,
og heimleiðin furðulega löng.
Hjónin á bænum voru aldrei
rík, en aldrei svo iátæk, að
svangur færi þaðan frá garði
eða þyrstur úr hlaði, og alltaf
var þokkalegt og hlýlegt að koma
inn þó að baðstofan væri dálítið
þröng. Það var einhvern veg-
inn jafn náttúrlegt og að grasið
grænkaði á vorin, að þau væru
góðir nágrannar, boðin og búin
til að rétta öllum hjálparhönd,
en það fannst mér þá aðallega
varða fullorðna fólkið. Hitt
skipti mig mestu, að ég var allt-
af velkominn að Seli. Þar átti
ég víst að húsmóðirin tœki mér
eins og ég væri einn af krökk-
unum hennar. Það tilheyrði ein-
hvern veginn, alveg eins og ilm-
urinn af hinu græna grasi vors-
ins. Og þannig mun fleirum hafa
þótt að koma þar.
En þó að Magndís sé og verði
rnér minnisstæðust, þar sem
hún stendur í hlaðvarpanum með
bónda sínum og leiksystkinum
mínum, til þess að bjóða mig
velkominn í bæinn sinn við ræt-
ur Hafursfells, þá á hún vitan-
lega einnig aðra og lengri sögu.
Magndís Benediktsdóttir fædd-
ist að Bessastöðum í Kaldrananes
hreppi og þar í sveitinni ólst hún
upp.
Rúml. tvítug flytur hún suður
og kynnist síðar Bjarna ívarss.
Ég kann ekki að rekja ættir
þeirra hjónanna, en af kynnum
við þau bæði og börn þeirra veit
ég að þau hafa átt dugandi og
góðviljaða forfeður. Þau hófu
búskap suður í Njarðvíkum árið
1906, en fluttu fimm árum síðar
vestur á Snæfellsnes og bjuggu
þar lengst að Miklaholtsseli. Það-
an fluttu þau um 1930 til Kefla-
víkur og síðar til Reykjavíkur,
þar sem Bjarni dó á nýjársdag
árið 1951.
Sex börn þeirra eru á lífi,
Guðni verkstjóri í Keflavílt,
Aðalsteinn, bi'freiðaviðgerða-
maður, Kristjana, húsfreyja að
Stakkhamri, Benedikta, íva
og Sigurbjörg, giftar hér í bæ
og Auðbjörg, húsfreyja að
Hausthúsum.
Magndís getur nú litið yfir
langan, að vísu stundum nokk-
uð strangan, en áreiðanlega
mjög farsælan starfsdag. Hún
var vinsæl og vel metin af ná-
grönnum sínum, bjó við frið-
sæld og sæmd, kom hinum mörgu
börnum sínum öllum vel til
manns, og fyrir því verða þeir
áreiðanlega margir, sem árna
henni nú allra heilla á þessum
heiðursdegi.
Þó að þau 75 ár, sem nú eru
að baki, hafi markað sín spor,
þá verður Magndís síðar meir
hvorki ung eða gömul í vitund
minni, því að hún er svo órjúf-
anlega tengd æskuminningunum,
þar sem hún er á bezta aldri í
glöðum barnahópi á bænum sín-
um í hlíðinni undir fjallinu
mikla. Og þar verður hún þegar
horft er til baka og býður mig
velkominn unz dagur er allur.
Sig. Magnússon.
Frá Rúnaðarþingi
Á laugard. voru búnaðarþings-
fulltr. gestir Áburðarverksm. —
Fóru þeir þangað skömmu eftir
hádegið og skoðuðu verksmiðjuna
í fylgd með framkvæmdastjórum
hennar. í hópnum var hinn danski
landbúnaðarprófessor B ndorff.
Engir þingfundir voru í gær. Á
föstudaginn komu tvö mál úr
nefndum, rafmagnsmál, um gjald
fyrir súgþurrkún og fleira en hitt
var um breyting á vegalögunum
og voru bæði til fyrri umræðu.
Sýnd var norsk landbúnaðarkvik
mynd. Á fimmtudaginn héldu
þeir fyrirlestra Páll Zóphónias-
son og Björn Jóhannesson. —
Skýrði Páll frá athugunum sem
hann hefur gert á bújörðum um
land allt og gerði þar samanburð
á túnastærð og áhöfn. Björn tal-
aði um starfsemi tilraunaráðsins.
SJÓMANNAHEIMIU
María Anlonsdóttlr
Hfinningarorð
í DAG verður til moldar borin,
Maria Antonsdóttir, Sundlauga-
vegi 18.
Hún var fædd 2. október 1927
í Reykjavík, dóttir hjónanna Jó-
hönnu Pálsdóttur og Antons
Eyvindssonar, brunavarðar. —
María var yngsta barn af þrem-
ur, er þau eignuðust, en hin eru
Ásta, gift Sigurði Sigurz og
Benedikt viðskiptafræðingur,
kvæntur Stellu Gísladóttur.
María giftist 10. febrúar 1949,
Kristjóni Jónssyni, húsasmíða-
meistara, sem nú á um sárt að
binda eftir aðeins 8 ára ástríkt
og hamingjusamt hjónaband. Þau
eignuðust fjögur börn, en yngsta
dóttirin andaðist tæplega dags-
gömul ellefu dögum fyrir andlát
móður sinnar og fylgir henni nú
í gröfina. Hin börnin eru Hanna
María, 8 ára, Jón Rúnar, 7 ára
og Ásta Björg, 4 ára. Þetta eru
tápmikil og vel gefin börn og
hin mannvænlegustu. Þau hafa
öll alist upp í návist móðurfor-
eldra sinna, því að María og
Kristjón stofnuðu heimili sitt hjá
foreldrum hennar. — Mikill
styrkur hefur Kristjóni ætíð ver-
ið að tengdaforeldrum sínum og
ekki sízt nú við banalegu konu
sinnar og andlát. Hún andaðist
að morgni hins 27. febrúar eftir
tiltölulega stutta en mjög þunga
legu.
Framtíðin virtist blasa björt
við þeim Maríu og Kristjóni.
Þau höfðu með elju og dugnaði
skapað sér myndarlegt heimili og
var María stoð og stytta eigin-
manns síns í hvívetna. Ætíð var
hún hraust og glaðlynd og hvers
manns hugljúfi. Vann hún sér
traust og vináttu allra þeirra
mörgu, sem henni kynntust á
hinni stuttu lífsleið, sakir trú-
mennsku og góðvildar.
Sár söknuður ríkir því nú í
huga eiginmanns, barna, foreldra,
systkina og annarra ættingja og
vina við hið óvænta fráfall hinn-
ar ungu og glæsilegu móður.
Tregi þeirra er mikill og sár en
vissan um samfylgd móður og
dóttur til bústaðar Guðs mun
lina þjáningar þeirra. Einnig
munu fagrar minningar um góða
konu lifa áfram.
M. R. J.
SAMÚÐARSTEF TIL ÁSTVINA
MARIU ANTONSDÓTTUR
Ætti ég, Kristur, anda þinn,
sjsyldi ég alla hrellda hugga,
hverjum eyða mæðuskugga,
bera ljós í brjóstin inn.
Dvelur hryggur hugur nú
þar, sem móðir liggur látin,
ljúfra vina hópur grátinn
til sælli heima byggir brú.
Brúna þessa byggir þrá
úr minningum og kærleiks-
kenndum
og krafti þeim frá Guði sendum,
er vizku og huggun veita má.
Hjartans samúð votta vil
þeim, er urðu mest að missa;
megi heilög trúarvissa
veita blessun, von og yl.
L. B.
FYRIR skömmu las ég í Mánu-
dagsblaðinu grein um verka-
mannahöll í Reykjavík, eftir einn
ritfærasta blaðamanninn, sem nú
er vor á meðal. Greinin er, se*i
við mátti búast, prýðilega stíluð,
vel rökstudd, en mér er ekki gef-
ið um hallarnafnið, það minnir of
átakanlega á þá, sem fram að
þessu hafa litið niður á verka-
mannastéttirnar, ekki sízt á kúg-
arana í Kremlhöll, sem láta drepa
svo tugþúsundum skiptir, verka-
menn, stúdenta og kvenfólk fyrir
opnum tjöldum í Ungverjalandi
og sjálfsagt annað eins fyrir
lokuðu járntjaldi í sínum heimá-
högum. Þá vil ég heldur nota
orðið hús eða heimili, en um leið
vaknar sú spurning: Á ekki
verkalýðurinn í Reykjavík sitt
„Alþýðuhú's", eða er það bara
fyrir „pótentátana“? Þessu verð-
ur máske aldrei svarað beint og
krókalaust, en í þessu sambandi
leiði ég hugann að því, sem höfuð
staður landsins ekki á og það er
stofa eða heimili fyrir sjómenn.
Slysavarnafélag íslands, eða rétt-
ara sagt kvennadeildir Slýsa-
varnafélagsins, því ávallt eru það
konurnar, sem láta góðgjörða-
starfsemina til sín taka, hafa reist
stofum fyrir sjómenn á þann
hátt, sem hér er bent á, gefizt
ágætlega og tvímælalaust dregið
mjög úr solli og slarki sjómanna
á nefndum stöðum um síldveiði-
tímann og er mér fullkunnugt
um það.
Hef ég um dagana í margar út-
lendar höfuð- og hafnarborgir
komið, en í bæjum þessum öllum
hafa verið og eru stofur eða
heimili fyrir sjómenn með þeim
hætti eða fyrirkomulagi, sem í
þessari grein er sagt. Þykir sjálf-
sagt að hlú að og leiðbeina sjó-
mönnunum og má höfuðborgin
okkar íslendinga ekki lengur
vera neinn eftirbátur í þessum
efnum, svo mikil siglingaþjóð er.
um við íslendingar orðnir.
Nú er mér ókunnugt um hvort
hægt er að reka svona stofu í
sambandi við „Heimili aldraðra
sjómanna", eða hvort heppilegra
þykir, að hafa hana við höfning,
sem mér að vísu lízt betur á, um
það skulu þeir væla, sem vit á
hafa, en forgöngu í þessu máli
á vissulega bæjarstjórn Reykja-
víkur að hafa í samráði við og
með aðstoð Sjómannafélagsins,
Farmanna- og fiskimannasam-
bandsins og síðast en ekki sízt
rr
Reykjavik, 28. 2. ’57.
Júl. Havsteen.
Brúðkaupsferð-
inni" fresiað
fjölda skipbrotsmannaskýla á , ,
hinni löngu, brimsorfnu strönd Slysavarnafelags Islands.
okkar ástkæra fósturlands, en
það er ekki slíkt skýli, sem ég
vil að reist sé hér í höfuðstaðn-
um, heldur sé komið á laggirnar
sjómannaheimili eða sjómanna-
stofu, þar sem bæði útlendir og
innlendir sjómenn geta leitað
skjóls, farið inn og fengið kaffi,
fengið allar nauðsynlegar upp-
lýsingar, skilað bréfum til frek-
ari fyrirgreiðslu til vina og
vandamanna, fengið að sitja við
töfl og spil, í stuttu máli fengið
húsaskjól eða hæli, því eins og nú
hagar til, er ekki fyrir þá í önnur
hús að venda en í veitingahúsin
og á baukana, en baukur er
gamalt íslenzkt orð fyrir þau
húspláss, sem nú kallast „knæp-
ur“ og dregið af sögninni „að
gefa á baukinn“, sem nú heitir að
gefa á kjaftinn og er ljótt.
Bæði á Siglufirði og Raufar-
höfn hefur verið haldið uppi
UPPTAKA á tveimur síðustu
þáttum „Brúðkaupsferðarinnar“
átti að fara fram í Nýja bíói á
Akureyri í gær og var uppselt
á báða þættina.
Vegna veðurs á Akureyri hefur
ekki verið hægt að lenda þar und
anfarna daga og varð því að
fresta upptökunum til næsta
laugardags á sömu tímum, kl. 5
og 9.
Hjónaefnin, sem fram koma eru
öll frá Akureyri. Ekki verður því
hregt að útvarpa „Brúðkaupsferð-
inni“ nk. miðvikudag eins og
vera átti.
Stúkon Frón gleður blint fólk
Fimmtud. 28. f.m. efndi stúlkan
Frón nr. 227 til skemmtunar í
Templarahöllinni við Fríkirkju-
veg fyrir sjóndapurt og blint
fólk hér í bænum, svo sem hún
hefur og gert mörg undanf. ár.
Skemmtuninni stjórnaði Þórð-
ur Steindórsson feldskeri. Jón
Hafliðason fulltrúi flutti ávarp
og Óskar Þorsteinsson bókari las
skemmtisögu. Einn úr hópi hinna
blindu gesta, Gunnar Guðmunds
son, lék nokkur lög á harmoniku,
og annar, Ólafur Grímsson fyrr-
verandi fisksali, flutti stúkunni
dóttir gamanvísur með undirleik
Skúla Halldórssonar tónskálds.
Öllum skemmtiatriðunum,
bæði í.fundar- og veitingasölum,
þakkir og árnaðaróskir í Ijóðum, var vel tekið og þakkað
sem hann hafði ort af þessu til-
efni. Því næst flutti Ludvig C.
Magnússon skrifstofustjóri ágæta
ræðu og talaði um mannlífið á
víð og dreif.
Fluttu menn sig nú úr fundar-
salnum inn í veitingasalinn og
settust þar að kaffiborðum, en
veitingar allar voru hinar rausn-
arlegustu. Þar skemmtu þeir Þor-
steinn J. Sigurðsson kaupm., Ósk
ar Þorsteinsson og Ólafur Gríms
son með kímnisögum, ennfremur
söng ungfrú Sigríður Hannes-
með dynjandi lófataki, en á
milli skemmtiatriða var almenn
ur söngur og þá sungin alkunn
ljóð og lög.
Að lokum var dansað og lék
Gunnar Guðmundsson, sem fyrr
er getið, fyrir dansinum. Var
mikið fjör í dansinum og almenn
þátttaka.
Þessi samkoma mun hafa verið
öllum þeim, er hana sóttu, til
mikillar ánægju, sérstaklega þó
blinda fólkinu, sem rómar hana
mjög. Og stúkunni Fróni var hún
til sæmdar eins og annað, er hún
tekur sér fyrir hendur að fram-
kvæma.