Morgunblaðið - 09.03.1957, Page 15

Laugardagur 9- marz 1957
MORGVISJU AÐIÐ
15
var 11 gefinn kostur á láni, mis-
xnunandi háu eftir því hve mik-
inn styrk þeir höfðu áður hlot-
ið og hversu langt nám þeir
eiga enn fyrir höndum.
Styrkirnir og lánin eru að
þessu sinni eins og undanfarin
ár mishá eftir dvalarlöndum,
samkvæmt fyrirmælum í fjárlög-
um og opinberum heimildum um
dvalarkostnað, Svo sem venja
hefur verið, var veittur styrkur
eða lán til þeirra námsmanna,
sem njóta sambærilegs styrks frá
öðrum opinberum aðilum.
Um stúdenta, sem lokið hafa
fyrrihlutaprófi í verkfræði við
háskólann hér, er fylgt þeirri
reglu, að veita þeim styrk í 2
ár og gefa þeim kost á láni
þriðja árið. Um verkfræðistúd-
enta, sem stunda nám erlendis
í námsgreinum, sem hægt hefði
verið að ljúka í fyrrihlutaprófi
við verkfræðideildina hér, er
fylgt þessari reglu: Stúdentar,
sem hlotið hafa I. einkunn við
stúdentspróf úr stærðfræðideild
fá styrk. Aðrir verkfræðistúd-
entar fá ekki styrk fyrr en þeir
hafa tekið próf, sem eru sam-
bærileg við fyrrihlutapróf verk-
fræðideildarinnar hér.
Nokkrir námsmenn hljóta nú
ekki fullan styrk eða lán vegna
þess, að þeir stunda ekki nám
allt þetta ár. Eins er farið um
styrkveitingar til nokkurra náms
manna, sem njóta styrks frá öðr-
um opinberum aðilum, en þó
ekki svo mikils, að rétt þætti að
fella niður með öllu styrkveiting-
ar til þeirra.
Það skal sérstaklega tekið
fram, að þeirri reglu var fylgt,
að styrkja eigi námsfólk, sem eigi
hafði byrjað nám erlendis, þegar
úthlutun styrkja fór fram. Þeir
umsækjendur, sem hyggjast
stunda langt nám, voru að öðru
jöfnu látnir sitja fyrir um styrki
eða lán. Umsóknir um styrki til
náms, er tekur eitt ár eða
skemmri tíma, voru ekki teknar
til greina.
Auk þess, sem að framan er
greint, var að sjálfsögðu tekið
tillit til undirbúnings urnsækj-
enda og meðmæla.
Enginn ágreiningur var í
menntamálaráði um framan-
greinda úthlutun.
Gunnlaugur Skúlason, dýralækningar, Danm.
Gústaf Ó. Arnar, rafmagnsverkfræði, Bretland
Hólfdán Ó. Guðmundsson, efnafræði, Þýzkal.
Halldór Vilhjálmsson, tannlækningar, Noregur
Halldór Þorbergsson, vélfræði, Danmörk ....
Haukur Böðvarss., enskar og am.bókm., Bandar.
Haukur Hergeirsson, raffræði, Danmörk ....
Haukur Kristinsson, efnaverkfræði, Þýzkaland
Helgi B. Sæmundsson, vélaverkfræði, Þýzkal.
Hinrik K. Aðalsteinsson, spænska, Spánn ..
Hjalti Kristgeirsson, almenn hagfræði, Ungv.l.
Hólmgeir Björnsson, jarðrækt, Svíþjóð ........
Hjörleifur Guttormsson, líffræði, Þýzkaland
Hrafnkell Thorlacíus, húsagerðarlist, Þýzkal.
Hörður Þ. Þormóðsson, vélfræði, Danmörk ..
Indriði H. Einarsson, rafmagnsverkfr., Danm.
Ingi F. Axelsson, húsagerðarlist, Þýzkalandi ..
Ingólfur Ármannsson, veðurfræði, Bretland ..
Ingvar Níelsson, vélaverkfræði, Þýzkaland ..
Jakob Jakobsson, byggingafræði, Noregur ....
Jóhanna D. Skaftad., franskar bókm., Frakkl.
Jóhannes Ingibjartsson, húsagerðarlist, Danm.
Jón Guðjónsson, búfræði, Noregur .............
Jón Haraldsson, húsagerðarlist, Noregur ....
Jón L. Halldórsson, leikstjórn, Austurríki ..
Jón Kristinsson, húsagerðarlist, Holland......
Jón S. Snæbjörnsson, tannlækningar, Þýzkal.
Jón V. Stefánsson, leikdans, Spánn ...........
Jóna I. Hansen, danska, Danmörk ..............
Kjartan B. Kristjánss., rafmagnsverkfr., Danm.
Kjartan Ólafsson, þýzka, Austurríki ..........
Kristinn V. Hallgrímsson, hagfræði, Bandaríkin
Kristín Bjarnadóttir, franska, Frakkland ....
Kristín Gústavsdóttir, sálarfræði, Frakkl. ..
Kristín Hallvarðsdóttir, sjúkraleikfimi, Svíþjóð
Kristín H. Jóhannsdóttir, þýzka, Þýzkaland ..
Kristján Helgason, radiofræði, Noregur ....
Kristrún J. Eymundsd., franskar bókm., Frakkl.
Magnús Hallfreðsson, vélfræði, Þýzkaland ..
Magnús Hallgrímsson, verkfræði, Danmörk ..
Margr. E. Margeirsd., hagnýt uppeldisfr., Danm.
Oddur Benediktsson, vélaverkfræði, Bandar.
Ólafur K. Jónsson, stjórnvísindi, Bandaríkin
Ólafur Sigurðsson, húsagerðarlist, Þýzkaland
Óttar P. Halldórsson, efnafræði, Þýzkaland ..
Pálmi Lárusson, byggingaverkfræði, Svíþjóð
Pétur J. Pálmason, verkfræði, Danmörk ....
Kagna Ragnars, franskar bókmenntir, Frakkl.
Ragnheiður Aradóttir, franska, Frakkland ....
Rannveig Jónsdóttir, enska, Bretland .........
Sigurbjörn Guðmundsson, verkfræði, Danmörk
Sigurður K. L. Benediktss., flugvélav.fr., Þýzkal.
Stefán Jónsson, húsagerðarlist, Danmörk ..
Stefán H. Sigfússon, almenn búvísindi, Danm.
Svanhildur E. Jónsdóttir, spænska, Spánn ..
Svava Stefánsdóttir, hagnýt uppeldisfr. Svíþjóð
Sveinn M. Björnsson, málaralist, Danmörk ..
Theódór Diðriksson, byggingaverkfræði, Danm.
Valur Gústafsson, leiklist, Bretland .........
Vilborg Harðard., tékknesk tunga, Tékkóslóvak.
Vilhjálmur Þorlákss., byggingaverkfr., Þýzkal.
Þorsteinn Y. Gestsson, byggingafærði, Danm.
Þorsteinn Helgason, byggingaverkfr., Bandar.
Þór Aðalsteinsson, byggingaverkfr., Þýzkal.
Þór E. Jakobsson, veðurfræði, Noregur ....
Örn S. Garðarsson, verkfræði, Danmörk ....
5000
6000
5000
5000
5000
8000
2500 2500
5000
5000
5000
5000
6000
5000
5000
2500 2500
5000
5000
6000
5000
2500 2500
7000
5000
2500 2500
5000
2500 2500
5000
5000 5000
5000
5000
5000
8000
7000
7000
3000 3000
5000
2500 2500
7000
2500 2500
5000
5000
8000
8000
5000
5000
6000
5000
7000
7000
6000
5000
5000
5000
5000
5000
3000 3000
5000
5000
6000
5000
5000
2500 2500
8000
5000
5000
5000
Samtals kr. 462.500,00 72.500,00
TMfENNTAMÁLARÁD ISLANDS hefur úthlutað af fé því, sem
veitt er til söng- og tónlistarnáms erlendis, sbr. fjárlög 1957,
16. gr. A.XXXV., svo sem hér segir:
100O xooo 3000 HMO0 Km.
_________i
PARJS BERLÍN M0SKVA SWERDLOWSK (ÚRAL)
PJARLÆGÐIR í EVR0PU Á SAMA MÆLIKVAROA
Neyðisf Sokarno til Jbess að hœfta við
að hleypa kommúnisfum í stjórn?
Ringulreið rikir nú i Indónesiu
SÍBAN Indónesía hlaut sjálf-
stæði hinn 17. ágúst árið 1945
hefur varla liðið sá dagur, að
alger friður hafi ríkt í öllu lýð
veldinu. Stöðugar skærur, upp
þot, smástríð, kommúnískir
bófaflokkar og múhameðskir
uppreisnarmenn hafa staðið
framförum og eðlilegri þróun
fyrir þrifum.
^ Til Indónesíu teljast um 3000
eyjar, smáar og stórar. —
íbúarnir eru 81 milljón, sem
skiptast í 60 ættflokka og
þjóðabrot — og um 2000 mis-
munandi mál og mállýzkur
eru talaðar á eyjuwum. — Á
löggjafarþingi eyjanna eiga 24
stjórnmálaflokkar fulltrúa, og
eru kommúnistar fjórði
stærsti flokkurinn.
Að Bandaríkjunum og yf-
irráðasvæði Rússa undan-
skildu, er Inónesia auðugust
allra landa af hráefnum —
sérstaklega af olíu, tini og
gúmi.
★
samt ekki. Sama ástandið ríkir
þar enn. Stöðugur ófriður.
Hinn 20. desember sl. brauzt út
uppreisn í Vestur-Indónesíu.
Var uppreisnarfáninn dreginn að
húni á Súmötru — og upphafs-
maðurinn var herforinginn
Ahmed Hussein, sem kallaður
Á 14. öld fundu Portúgalar
eyjarnar, en á næstu öld lögðu
Hollendingar þær undir sig. í
siðari heimsstyrjöldinni féllu eyj
arnar í hendur Japana, en árið
1945, lýsti eyjasambandið yfir
stofnun lýðveldisins Indónesíu.
Síðustu tengsl Hollands og Indó-
nesíu rofnuðu árið 1954. Það hef-
ur því gengið á ýmsu í Indónesíu,
því að sjálfst. fékkst ekki fyr-
irhafnarlaust. En nú skyldum við
ætla, að lýðræðisstofnunin hefði
orðið allra meina bót. Svo var
Sokarno.
hefur verið „Tígrisdýrið á Sú-
mötru“, vegna þess hve skelegg-
ur hann var í baráttunni
við Hollendinga á sínum tíma.
Súmatra er auðugust eyjanna
í Indónesíu, en þar búa 12
milljónir manna.Verðmæti út-
flutnings frá Súmötru jafn-
gildir helmingi heildartekna
eyjasambandsins. Undirrót
uppreisnarinnar var sú, að
Nafn: Námsgrein: Dvalarland: Styrkur:
Árni Jónsson, söngur, Svíþjóð ................. 3000
Einar Sturluson, söngur, Þýzkaland............. 5000
Einar G. Sveinbjörnssbn, fiðluleikur, Bandar. 8000
Elsa Tómasdóttir, óperusöngur, Þýzkaland .. 2500
Fjölnir Stefánsson, tónsmíði, Bretland .... 3000 *
Gígja Jóhannsdóttir, fiðluleikur, Austurríki .. 5000
Haukur Guðlaugsson, organleikur, Þýzkaland 5000
Helén L. Markan, söngkennsla, Danmörk .... 2500
Kristinn E. Gestsson, pianóleikur, Bretland .. 6000
Marín Gísladóttir, píanóleikur, Austurríki .. 5000
Pétur Þorvaldsson, knéfiðluleikur, Danmörk .. 5000
Sigurður Björnsson, söngur, Þýzkaland .......... 5000
Sigurður B. Markússon, fagottleikur, Bandar. 8000
Sigurður Ö. Steingrímss., fiðluleikur, Austurr. 2500
Stefán Skúlason, söngur, Danmörk ............... 2500
Lán:
3000
2500
3000
2500
2500
Samtals kr. 68.000,00 13.500,00
stjórnin veitti aðeins 7% af
heildartekjum eyjanna til Sú-
mötru — og loforðin, sem gef-
in voru við stofrmin lýðveldis-
ins, um sérstaka stjórn hverr-
ar eyjar út af fyrir sig, höfðu
einnig gleymzt.
★
Á dögunum bárust fregnir um
nýja uppreisn í Inónesíu — og
nú í Austur-Indónesíu, en þar
eru Celebes, Molukku, og Súda-
eyjar helztar. Foringi uppreisnar
manna er Venje Samual, her-
foringi, sem áður var í lífverði
Sókarnós forseta. Herinn, undir
forystu Samual, tók öll völd á
eyjunum í sínar hendur — og
sagði skilið við Sókarnó og stjórn
ina á Java. Tók hann upp kröfu
„Tígrisdýrsins á Súmötru“ um
réttlátari skiptingu ríkistekn-
anna meðal eyjanna svo og sér-
staka stjórn til handa hverri eyju
— og, að Indónesía skyldi vera
eins konar bandaríki.
*
En þó mun uppreisnin fyrst og
fremst hafa verið gerð til þess
að mótmæla hinum nýja boðskap
Sókarnós um „eftirlit með lýð-
ræðinu“. í ræðu sinni sagði Sók-
arnó m.a.: „Ég vil ekki vera ein-
ræðisherra. Ég er lýðveldismað-
ur (demokrati), en lýðræði mitt
er ekki frjálslegt og ekki vest-
-ænt, heldur framkvæmt eins og
ég hef séð það í Kína“.
Markmið Sókarnós er að fá
völdin í henduir „þjóð.,rráði“,
og ætlar hann sjálfur að velja
fulltrúana í það. Fulltrúar
stjórnmálaflokkanna eiga hins
vegar að sitja áfram í svo
nefndri ríkisstjórn, sem á að
verða nær valdalaus. En aðal-
atriðið í áætlun Sókarnós er
það, að kommúnistar fái sæti
— ekki einungis í „rikisstjórn-
inni“ — heldur og í „þjóðar-
ráðinu“.
Boðskap þessum var mjög
illa tekið — sérstaklega með-
al Múhameðstrúarmanna. Enn
hefur ekki frétzt um nein
vopnaviðskipti, en allt bendir
til þess, að mikil ringulreið sé
nú rikjandi í allri Indonesíu.
Stjórnmálasérfræðingar álíta
jafnvel, að eina leið Sókarnós
til þess að koraast hjá borg-
arastyrjöld — og jafnvel upp-
lauisn lýðveldis., sé að hverfa
frá fyrri áformum — um að
leiða kommúnista upp í æðstu
valdastóla.