Morgunblaðið - 30.03.1957, Blaðsíða 1
24 siður
44. árgangur
75. tbl. — Laugardagur 30. marz 1957.
Prentsmiðja Morgunblaðsins
•£fF
Fyrsta stóra skipið, sem sigldi inn í Akaba-flóann, eftir að ísraelsmenn kölluðu heim heri sína frá
vesturströnd hans, var danska vélskipið „Birgitte Toft“, sem ísraelskt skipafélag hefur á leigu. Þegar
það kom til Elath, hafnarborgar ísraels fyrir botni flóans, fékk það fádæma hátíðlegar viðtökur. Ei
Egyptar hindra ekki siglingar um Akaba-flóann, verður Elath mjög mikilvæg hafnarborg, sem cink
um mun annast viðskipti fsraels við Asíu og Afríku. Innsigling í Akaba-flóann er hið örmjóa
Tiran-sund, sem myndin sýnir. Hún er tekin af freigátunni „Mivnak“ frá ísrael, skömmu eftir að
hersveitir ísraelsmanna höfðu verið kvaddar heim.
EOKA-men.n hvattir til að
gefa sig fram
Makarios vill komast til Kýpur
Bulganin
skrítor enn
Seychell og Nicosia, 29. marz. — Einkaskeyti frá Reuter.
MAKARIOS ERKIBISKUP mun halda brott frá Seychell-eyjum
með næstu skipsferð — og í fylgd með honum klerkar þeir,
sem handteknir voru ásamt honum og fluttir í útlegðina. Brezka
stjórnin hefur skýrt frá því, að Makariosi verði ekki heimilað að
hverfa til Kýpur að svo stöddu, og er búizt við að hann haldi til
Aþenu. í dag lét erkibiskupinn svo um mælt, að hann mundi ekki
Kaupmannahöfn, 29. rnarz.
Einkaskeyti frá Reuter.
AMBASSADOR Rússa í
Kaupmannahöfn afhenti í
dag H. C. Hansen forsætis-
ráðherra Dana hréf fri
Það, sem Bulganin
gat ekki um
HÓTUNARBRÉF Búlganins
til Norðmanna, er mikið rætt
á Vesturlöndum. í því segir
Búlganin, að Rússar líti á það
sem ögrun, að NATO skuli
hafa herstöðvar í Noregi —
hvað þá heldur, að Norðmenn
leyfðu erlendum her dvöi í
landi sínu.
ógnandi — og elnmitt þeaa
vegna hefur Atlantshafsbanda
lagið lagt jafn mikið kapp á
eflingu hervarna og raun ber
vitni. Á meðfylgjandi korti at
Eystrasalti og aðlægum lönd-
um eru eldflaugastöðvar
Rússa merktar með hring.
Hinsvegar hefir Búlganin
látið hjá líða að geta þess, að
Rússar hafa um margra ára
skeið haft fjölmennan her í
öðrum löndum gegn vilja
þjóða þeirra, sem löndin
byggja (sem atburðirnir í
Unngverjalandi leiddu svo eft
irminnilega í ljós). Þá hafa
Rússar komið upp keðju her-
stöðva meöfram Eystrasalts-
strönd — og þaðan geta þeir
nú skotið fjarstýrðum flug-
skeytum, sem flytja kjarnorku
sprengjur.
Noröurlönd og öll Evrópa
telja herstöðvar sem þessar
DAN7IG_
^.kPNlO^BERG
Ágreiningur um Makarios
Salisbury segir af sér
ÞAÐ VAR TILKYNNT í dag, að Salisbury lávarður, forseti ríkis-
ráðsins og formælandi stjórnarinnar í Lávarðadeild brezka
þingsins, hefði sent lausnarbeiðni til drottningar — og hefði hún
leyst hann frá störfum í ríkisráðinu.
ræða við brezku stjórnina eða fulltrúa hennar um framtíð Kýpur
fyrr en hann fengi leyfi til þess að hverfa aftur til eyjarinnar.
Kýpurbúar þ.e.a.s. hinn gríski
hluti eyjarskeggja, fagnar enn
fregninni um lausn Makariosar
úr útlegðinni. í dögun í morgun
var öllum kirkjuklukkum grísk-
kaþólsku kirkjunnar hringt, fólk
lét miklum gleðilátum — og faðm
aði jafnvel brezka hermenn á göt-
um úti. Bretar vissu ekki hvaðan
á sig stóð veðrið og til þess að
tryggja að ekki drægi til neinna
óláta í kvöld var sett á útgöngu-
bann í Nicosíu frá sólsetri til
Hvað boðar
þetta ?
WASHINGTON, 29. marz. —
Eisemhower forseti kom fram
með þá tillögu í dag, að ráðu-
neyti hans yrði veitt vald til
þess að kveða upp úr um þaö,
hvort eða hvenær Bandaríkja-
forseti skyldi láta af störfum
vegna vanheilsu — og vara-
forsetinn taka við.
Segir í tillögu Eisenhowers,
að ráðuneytið skuli grípa til
valds þess, ef forsetinn er
óhæfur eða andvígur því að
taka slika ákvörðun sjálfur
undir slikum kringumstæðum.
— Reuter.
dögunar — fyrir fólk undir 27
ára aldri, jafnt Kýpurbúa sem
Breta.
o—O—o
Landstjóri Breta á Kýpur, sir
John Harding, sagði í viðtali við
Framh. á bls. 2.
Birkeröd, 29. marz.
Einkaskeyti til Mbl.
KVÖLDÚTGÁFA „Berlingske
Tidende" birtir í dag viðtal við
Lange utanríkisráðherra Norð-
manna, sem „Lofotposten" hafði
við ráðherrann vegna hótunar-
bréfs Bulganins.
Lange sagði m. a.:
„Ég held að bréf Bulganins
hafi verið æílað til þess að
hafa áhrif á skoðanir almenn-
ings í Noregi, en viðbrögð
norsku blaðanna bera vott um
það, að tilraunin misheppn-
aðist...
Skrif norsku blaðanna sýna
glögglega, aó norska þjóðin
stendur heil að baki sam-
Bulganin. Utanríkismála-
nefnd danska þingsins mun
koma saman á morgun til
þess að ræða bréfið. —
Almennt er búizt við því, að
efni þess sé svipaðs eðlis og
bréf Bulganins til Gerliard-
sen. Ekki er búizt við því, að
það verði birt fyrr en í fyrsta
lagi á sunnudag. — Reuter.
vinnu okkar við lýðræðisþjóð-
irnar“.
Þá segir Lange, að bréf
Bulganins hafi I omið honum
á óvart, cn hann kvaðst ekki
geta svarað spurningu þess
efnis, hvort bréfið mundi
verða til þess að hleypa frek-
ari hörku í „kalda stríðið“.
„Við viljum hafa vinsam-
legt samband við Rússa",
sagði Lange, „en það getur
ekki orðið nema Rússar viður-
kenni aðild okkar að Atlanís-
hafsbandalaginu“.
í forystugrein í Politikcn i
dag segir, að það sé „heimsku-
legt“ af Rússum að halda, að
Þá var og tilkynnt, að Home
lávarður mundi taka við for-
mennsku í ráðinu. Einnig hefur
Home tekið við sem formælandi
stjórnarinnar í Lávarðadeildinni.
Salisbury, sem áður var einnig
ábyrgur fyrir kjarnorkumála-
nefndinni, mun og losna undan
þeirri byrði — og tekur Macmil-
lan forsætisráðherra þar við.
þeir geti hrætt Noreg til þess
að ganga úr Atlantshafsbanda-
laginu, sem Noregur hefur
gengið i vegna óttans við rúss-
neska björninn.
„Ógnanir Rússa Mjóta þvert
á móti að efla samstöðu At-
lantshafsbandalagsrikjanna“,
segir og.
Þá heldur Politikcn áfram
og segir, að Rússum hafi tekizt
betur að koma af stað óein-
ingu um Atlantshafsbandalag-
ið með „Kreml-brosinu“, áð-
ur en uppreisnin var gerð í
Ungverjalandi, en rneð ógn-
unum. En atburðirnir í Ung-
verjalandi tóku af allan vafa
manna um stefnu Kússa.
Salisbury
í bréfi, sem lávarðurinn sendi
forsætisráðherranum í tilefni
þessa, segir Salisbury, að hann
hafi ekki getað sætt sig við þá
ákvörðun stjórnarinnar að Mak-
arios skyldi leystur úr haldi.
Kvað hann það Mngað til
hafa verið skilyrði fyrir lausn
Makariosar, að biskupinn
hvetti EOKA til þess að láta
af hermdarvcrkum, Makarios
hafi Mns vegar ekki gert þetta
— þvert á móti hafi hann
sagzt enn vera sömu skoðunar
og fyrr. Kvaðst lávarðurinn
mjög uggandi vegna þess
Framh. á bls. 23
Ógnanir Rússa hljóta að efla
samstöðu NATO-ríkjanna