Morgunblaðið - 17.04.1957, Blaðsíða 15
Miðvikudagur 17. apríl 1957
MORGUNBLAÐIÐ
15
til þess að béra undir okkur mál
þessa efnis.
ÁSTÆÐA LAGANNA 1951
Ég veit, að stjórnarliðar svara
því svo:Áður fyrri var gengið
fram hjá utanríkismálanefndinni
í nokkrum tilfellum.
Það er rétt. Meðal annarra
neyddist ég til þess sem utanrík-
isráðherra. En hvorttveggja kom
til, að þau lagaákvæði voru óljós-
ari heldur en þetta, auk þess sem
ég taldi, að það væri ekki verj-
andi, að bera mál, sem vörðuðu
varnir fslands gegn hugsanlegri
árás frá hinum alþjóðlega komm-
únisma og handlangara hans,
valdhöfunum í Rússlandi, að það
væri ekki verjandi frá þjóðar-
hagsmunum íslendinga að bera
þau mál undir fulltrúa komm-
únista hér. Það væri hið sama
eins og að tala við rússnesku
valdhafana sjálfa um hvað ætti
að gera tií að verja ísland gegn
ofbeldi þeirra. Ég var ekki einn
um þessa skoðun, heldur voru
þá allir lýðræðissinnar þeirrar
skoðunar. Og ég veit, að allir
lýðræðisflokkar á Norðurlöndum
hafa verið sömu skoðunar. Ein-
mitt þess vegna var löggjöfin
frá 1951 sett, um þessa þriggja
manna nefnd og fyrirmælið um,
að undir þessa þrjá menn skyldu
borin öll slík mál, hvort sem þau
kæmu fyrir á þingtíma eða ekki.
En nú er svo komið, að for-
sætisráðherra íslands skýtur sér
undan að lofa því að iáta stjórn-
arandstöðuna, láta Sjálfstæðis-
flokkinn, nær helming þjóðarinn-
ar, fá að fylgjast með hvað ráðið
verður af í slíkum stórmálum,
vegna þess að hann þarf áður
að fá samþykki erindrekanna frá
Moskvu, kommúnistadeildarinn-
ar, um það, hvort eigi að kveðja
nær helming þjóðarinnar til ráðu
neytis í slíku máli.
tJRSHTAVALD
KOMMÚNISTA
Eg játa, að íslenzka ríkisstjórn-
in, og einkanlega utanríkisráð-
herrann, hafa varðandi sjálfan
varnarsamninginn haldið betur
á heldur en stundum var ástæða
til að óttast. íslenzka þjóðin við-
urkennir, að það var nauðsynlegt
hennar vegna og heimsfriðarins'
vegna, að fallið var frá endur-
skoðun varnarsamningsins í
haust. Hitt ber að harma, að
saman við þá sjálfsögðu og eðli-
legu ráðstöfun skyldi blandað
svo óskyldu máli eins og lána-
útvegunum, sem hlýtur að verða
íslandi og íslendingum til óvirð-
ingar hvar sem þær fregnir
spyrjast.
En enginn getur sagt, hvað of-
an á verður í hugum eða álykt-
unum núverandi valdhafa hverju
sinni. Það er ekki aðeins, að sjálf-
ur forsætisráðherrann sé skap-
lyndi sínu samkvæmt og eðli
hreinn ævintýramaður í þessum
efnum, heldur á ríkissjórnin líf
sitt undir ákvörðun íslenzku
kommúnistadeildarinnar. Og
hversu lengi helzt það, að sú
deild verði svo hrædd, að hún
þori ekki með neinu móti að
leggja út í almennar kosningar og
feli sig eins og refur í greni,
haldi kyrru fyrir þar sem komið
er, heldur en að leggja út undir
bert loft, svo að kjósendur veiti
þeim þá hirtingu, sem þeir vita,
að þeir eiga von á? Við vitum
aldrei, hvenær að kommúnistum
verður svo kreppt að þeir setji
stjórninni úrslita kosti í varn-
armálunum og enginn veit þá
hvaða ákvörðun núverandi vald-
hafar í ríkisstjórn íslands taka.
ENGINN VEIT HVAÐ
OFAN Á VERÐUR
Þeim mönnum, sem fyrir rúmu
ári létu sér sæma að draga ör-
yggi utanríkismála og sjálfstæði
íslenzku þjóðarinnar ofan í svað
svörtustu og verstu pólitísku
klækja, sem hér hafa þekkst, er
ekki treystandi. Þvílík vinnu-
brögð horfa ekki til heilla.
íslendingar verða að taka sam-
an höndum og tryggja, að aldrei
framar verði utanríkismálin,
varnir landsins, þátttaka okkar í
þeim alþjóðasamtökum, sem
heimsfriðurinn er undir kominn,
gerð að auvirðilegri verzlun-
arvoru. Við verðum að taka
saman höndum um það, að
tryggja að sjálfstæði og öryggi,
varnir og frelsi þessarar þjóðar
verði hvað sem öðrum deilum
líður, hvað sem dægurbaráttunni
líður, látin sitja öllu ofar. Að á
þau verði litið einungis út frá
hagsmunum þjóðarheildarinnar
og hvað er nauðsyniegt fyrir
heimsfriðinn hverju sinni.
— Sauðárkrókur
Aðalfundur Húsmæðra-
félags Reykjavíkur
Affa námskeið haidin í vefur á vegum féiagsins
HÚSMÆÐRAFÉLAG REYKJAVÍKUR hélt aðalfund sinn 10.
apríl sl. Átta námskeið hafa verið haldin í vetur á vegum
félagsins, sjö saumanámskeið og eitt matreiðslunámskeið. Þá hafði
félagið sýningarkennslu um jólaleytið og sóttu hana um 300 konur.
Að meðaltali voru 130 flíkur saumaðar á hverju saumanámskeiði.
Fjárhagur félagsins stendur með blóma þrátt fyrir mikinn kostn-
að við námskeiðin.
Hótel Villa Nova er upphaflega byggt sem sumarbústaður fyrir
danskan kaupmann áriff 1903.
Framh. af bls. 9
laust að hafa þar sjúklinga inn-
an veggja. Um rekstur hins gamla
sjúkrahúss var samstarf milli
sýslu og bæjar. Samkvæmt gild-
andi lögum um framlag til bygg-
ingar nýrra sjúkrahúsa greiðir
ríkið % hluta af byggingarkostn-
aði sjúkrahúsa í sveitum, en að-
eins % þegar um er að ræða
sjúkrahús í bæjum. Sauðárkróks
bær verður því að greiða mun
hærri upphæð af sínum hluta í
hið nýja sjúkrahúsi heldur en
sýslufélagið. Er áætlað að þetta
nemi um 1 millj. kr. og munar
ekki stærra bæjarfélagi um
minna en það. Þingmenn Skaga-
fjarðar hafa á yfirstandandi Al-
þingi borið fram frv. til breyt-
inga á lögunum um framlag til
nýrra sjúkrahúsa og felur breyt-
ingin í sér að jafnt gangi í þessu
efni yfir sveitafélög og kaup-
staði með færri en 1500
íbúa. — Hið nýja sjúkra-
hús er 7800 rúmmetrar að stærð
með 25 sjúkrarúmum og rúmi
fyrir 14 vistmenn á eiliheimili,
sem jafnframt verður starfrækt
í sjúkrahúsinu. Til voru nokkrir
sjóðir er þessi bygging var haf-
in og ennfremur mun Trygging-
arstofnun ríkisins veita lán til
byggingarinnar.
STÓR SUNDLAUG
í SMÍÐUM
Stór og glæsileg sundlaugar-
bygging er að rísa af grunni á
Króknum. Er þegar búið að
byggja vatnsþróna, en hún er
öll ofanjarðar og verið er að
ganga frá bráðabirgðaklefum í
byggingunni og er áformað að
laugin geti tekið til starfa í vor.
Áður þurfti að senda öll börn
af Króknum fram í Varmahlíð
til sundnáms, aka þeim á milii
kvölds og morgna, en þetta er
26 km. vegalengd. Hafði þetta
að sjálfsögðu allmikinn kostnað
í för með sér.
Gott félagsheimili er á staðn-
um og nýbyggður barna- Og gagn
fræðaskóli, hin myndarlegasta
bygging.
Eitt af mest aðkallandi fram-
kvæmdum bæjarins er viðgerð
varnargarðs sem liggur með veg-
inum fram með höfninni innan
úr bænum og út að athafna-
svæði hafnarinnar. Garður þessi
er mjög orðinn skemmdur og
rífur sjórinn stöðugt meira og
meira úr veginum og í brimi er
hann ófær. Lagfæring á þessu
er óhjákvæmileg á næsta sumri,
en áætlanir um verkið eru hjá
hafnarmálaskrifstofunni.
Til er á Sauðárkróki niður-
suðuverksmiðja, sem er félags-
eign bæjarins og Karls Friðriks-
sonar frá Akureyri. Er hún starf-
rækt öðru hverju einkum á vor-
in þegar smásíld gengur í fjörð-
inn og _eru þá soðnar niður sard-
ínur. Áhugi er á því að auka
starfsemi þessarar verksmiðju og
þarf til þess fremur lítinn til-
kóstnað.
BYGGJA Á VINNSLU
TOGARAFISKS
Um framtíðaratvinnumál Sauð
árkróks, segir Björgvin að menn
byggi fyrst og fremst á vinnslu
togarafisks. Atvinnumálin þurfa
nauðsynlega umbóta við. Þó
hefir ekki verið svo siæmt á-
stand að menn hafi mikið þurft
að leita atvinnu til fjarlægra
staða.
Takist að reka bæði frystihúsin
af fullum krafti fullyrðir Björg-
vin að atvinnuástandi staðarins
sé borgið.
Stór og góður flugvöllur er á
Sauðárkróki og má segja að sam-
göngukerfið á landi sé gott. Með
bættri höfn og nokkrum úrbót-
um í atvinnumálunum á Sauðár-
krókur sýnilega bjarta framtíð
fyrir sér. Þetta er höfuðmiðstöð
og hjarta stórs og myndarlegs
landbúnaðarhéraðs.. Það er því
ekki ástæða til annars en bjart-
sýni fyrir íbúa þessa snotra kaup-
staðar við Gönguskarðsárós.
— vig.
STJÓRNIN
Öll stjórn félagsins var endur-
kosin, en hana skipa nú: Jónína
Guðmundsdóttir, formaður, Inga
Andreasen, varaformaður, Mar-
grét Jónsdóttir, gj'aldkeri, Soffía
Ólafsdóttir, ritari, Guðrún Ólafs-
dóttir, Þórdís Andrésdóttir, Þór-
anna Símonardóttir. Endurskoð-
endur eru Evgló Gísladóttir og
Jenny Sandholt.
Á fundinum var gerð að
heiðursfélaga frú Sesselja Þor-
steinsdóttir, elzta konan í 'félag-
inu.
ÝMIS MÁL RÆDD
Ýmis mál voru tekin til með-
ferðar og urðu umræður ali
Dedijer fær
ferðaleyfi
BELGRAD, 15. apríl. — Júgó-
slavneska stjórnin hefur heim
ilaff Vladimir Dedijer aff fara
úr landi í fyrirlestrarferff til
Svíþjóffar. Dedijer er ákveff
inn stuffningsmaffur Milovan
Djilas, sem nú situr í fangelsi
fyrir aff krefjast afnáms ein-
ræffis í Júgóslavíu. Sjálfur var
Dedijer dæmdur fyrir tveim-
ur árum í refsingu fyrir
„fjandsamlegan áróffur“. —
— Reuter.
miklar. Mikiar umræður urðu um
hækkanir á nauðsynjavörum,
læknagæzlu Slysavarðstofunnar
og skattamál hjóna. Voru tillög-
ur gerðar og samþykktar um öll
þessi mál. Fer hér á eftir tillaga
er samþykkt var varðandi skatta
mál hjóna:
LÝSIR STUÐNINGI
„Aðalfundur Húsmæðrafélags
Reykjavíkur haldinn 10. apríl
1957 í Borgartúni 7, þakkar fram
komið frumvarp á Alþingi er frú
Ragnhildur Helgadóttir, Magnús
Jónsson, Benedikt Gröndai, Jó-
hann Hafstein og Pétur Péturs-
son flytja um sérsköttun hjóna,
og lýsir eindregnum stuðningi við
frumvarpið".
Ferðafélag Akureyrar leggur
veg í Herðubreiðarlindir
AKUREYRI, 12. apríl: — Ferðafélag Akureyrar hélt nýiega aflal-
fund, en starfsemi þess hefur verið lítil síðustu tvö árin, eða
síðan hinn ötuli ferðagarpur Þorsteinn Þorsteinsson féll fri.
STJÓRNIN
í stjórn voru kosnir: Kárl Sig-
urjónsson, prentari, en hann er
nú formaður félagsins, Tryggvi
Þorsteinsson, Karl Magnússon,
Jón Sigurgeirsson og Karl Hjaita
son.
VEGUR 1
HERÐUBREIÐALINDIR
Samþykkt var á fundinum að
ieggja fram fé til vegalagningar
inn í Herðubreiðalindir þar sem
fyrirhugað er að byggja sælu-
hús. Fóru nokkrir félagar þá leið
í sumar ásamt Karli Friðrikssyni
yfirverkstjóra hjá vegagerð ríkis
ins. Var vegarstæðið þá kannað
og merkt.
Hafin hefur verið vinna við
veginn og væntir félagið þess,
að honum verði lokið í sumar.
NEFNDIR
í ferðanefnd voru kosnir: Jón
D. Ármannsson, Björg Ólafsdótt-
ir, Björn Baidursson, Ólafur
Jónsson og Bjöm Þórðarson. í
ritnefnd voru kosnir, en félagið
gefur út tímaritið „Ferðir": Björn
Bessason, Björn Þórðarson og
Þormóður Sveinsson. — JQB.
ARI BOGASON
pipulagningameistari
ARI BOGASON, pípulagninga-
meistari, lézt í Landspítalanum
þann 10. janúar sl.
Margt af því fegursta í bernsku
minningum mínum er einmitt
tengt honum. Hann bjó á heimili
mínu, þegar ég var barn. Mörg
af þeim sönglögum, sem mér eru
hjartfólgnust, kynnti hann mér
fyrstur manna með sinni hljóm-
fögru og björtu tenórrödd. Og
mikið þótti okkur systkinunum
vænt um Ara fyrir sönginn. Enn
hljómar rödd hans í huga mér frá
bernskuár unum:
Innsta þrá í óskahöllum,
á svo margt i skauti sínu:
Ég vildi geta vafið öllum
vorylnum að hjarta þínu.
Já, þau voru mörg sönglögin,
bæði innlend og erlend, sem ég
kynntist fyrst af söng Ara. Ég
finn það betur og betur, hvað
það var þýðingarmikið fyrir við-
kvæma barnssálina, að kynnast
snemma góðri hljómlist og um-
gangast jákvæðar persónur, en
það var Ari raunverulega.
Mannkostir Ara voru miklir og
hann mátti ekki vamm sitt vita
í nokkrum hlut. Hann „hélt sínu
striki“ í þeim kostum, þó illska
heimsins léti hann ekki alltaf í
friði.
Ari var mikill alvörumaður og
íhugaði lífið eins og heimspek-
ingur og trúmaður í senn. En
þrátt fyrir það var hann mjög
spaugsamur og kímnigáfa hans
var þroskameiri en almennt ger-
ist. Ari var einnig bókvís og list-
hneigður, en aðdáun hans á list-
um var aldrei á kostnað líkam-
legra starfa. Hann vissi það mörg
um fremur, að andleg og líkam-
leg störf þurfa að fylgjast að.
Hönd og heili verða að vinna
saman. Ari leysti sjálfur af hendi
þýðingaramikil störf í iðngrein
sinni, sem voru pípulagningar og
átti marga góða vini meðal stétt-
arbræðra sinna. En hver veit,
hvað hver einstaklingur er í raun
og veru? í mínum augum var Ari
alla tíð gáfaður söngvari. Þó
lærði hann aldrei að syngja.
Ari Bogason var' fæddur að
Uppsölum við Seyðisfjörð vestra,
þann 27. júní 1901 og ólst þar upp
fram yfir tvítugt.
Ari var vel ættaður. Móðurætt
hans var Skarðsætt, langamma
hans var Ágústína Egilsdóttir
skáldkona. Föðurætt Ara var
Staðarfellsætt.
Móðir Ara var Rósa Aradóttir
frá Uppsölum, en faðir hans Bogi
Benediktsson. Hann drukknaði
árið 1907.
Mikill söknuður ríkir á heimili
Ara heitins hjá eftirlifandi konu
hans, Rósu Sigurðardóttur og
syni þeirra Sigurði Erni.
En sorgin mun víkja fyrir fögr-
um minningum um heilsteyptan
persónleika og góðan dreng.
E. K. F.