Morgunblaðið - 17.04.1957, Qupperneq 20

20
MORGUNBT/AÐ1Ð
Miðvikudagur 17. april 1957
SA
i
i
ustan
Edens
eftir
John
Steinbeck
I
I
16 i
D-
-□
as-dalnum, ekki fátækari en
margar aðrar og ekki ríkari en.
margar aðrar. Þetta var hraust
og heilhuga fjölskylda, enda þótt
sumir meðlimir hennar væru
íhaldssamir og aðrir róttækari,
sumir draumamenn og aðrir raun
sæir.
Og Samúel var hæstánægður
með ávöxt lendna sinna.
6. KAFLI.
1.
Eftir að Adam var farinn í her
inn og Cyrus hafði flutzt til Was-
hington, bjó Charles aleinn á jörð
xnni. Hann talaði drýgindalega um
að fá sér konu, en hann fór ekki
að eins og flestir aðrir menn, með
því að kynnast ungum stúlkum,
bjóða þeim á dansleiki, sannreyna
dygðir þeirra og eiginleika, til
Þýðing:
Sverrir HaralHsson
□-----------------□
þess að ná svo að lokum öruggri
hjúskaparhöfn. Sannleikurinn
var nefnilega sá, að hann þjáðist
af óstjórnlegri hræðslu við konur
og eins og flestir óframfærnir og
kjarklitlir karlmenn, fullnægði
hann sínum eðlilegu þörfum hjá
nafnlausum vændiskonum. Feim-
inn maður finnur til mikils örygg
is hjá skækjunni. Þegar hún hefur
fengið borgun — og það fyrir-
fram — er hún orðin að verzl-
unarvöru og hinn óframfærni
maður getur gamnað sér við
hana, farið að eigin vild og jafn-
vel gefið dýrseðli sínu lausan
tauminn. Þar að auki er engin
hætta á því, að hann fái neitun,
en hræðslan við það nægir til að
skjóta mörgum huglitlum manni
skelk í bringu.
Fyrirkomulagið var einfalt og
með hæfilegri leynd. Eigandi veit
ingahússins hafði þrjú gestaher-
bergi, uppi á loftinu og þau leigði
hann svo stúlkum, fjórtán daga í
einu, en aldrei degi lengur. Að
hálfum mánuði liðnum flutti svo
nýr hópur stúlkna í herbergin.
Veitingamaðurinn, hr. Hallam,
átti enga hlutdeild í þessari til-
högun. Hann gat næstum með
sanni sagt, að sér væri alls ókunn
ugt um, hvað þarna færi fram.
Hann tók aðeins fimm sinnum
hærri leigu fyrir þessi þrjú her-
bergi, en öll önnur. Sá maður,
sem réði stúlkurnar, flutti þær á
milli staða, græddi á þeim, refs-
aði þeim og rændi, var hr. Ed-
wards frá Boston.
Stúlkurnar hans voru sendar
í smáhópum til sveitaþorpanna og
þær dvöldu aldrei lengur en tvær
vikur í einu á sama staðnum.
Þetta var alveg sérlega hagsýnt
fyrirkomulag. Stúlkurnar dvöldu
aldrei svo lengi á einum stað, að
þær vektu hneykslanir meðal borg
aranna eða athygli yfirvaldanna.
Þær héldu að mestu leyti kyrru
fyrir á herbergjunum og létu
aldrei sjá sig á almannafæri. Að
viðlagðri líkamsrefsingu var þeim
stranglega bannað að drekka sig
fullar, valda háreysti eða verða
ástfangnar í einhverjum karl-
manni. Þeim var færður allur mat
ur upp í herbergin og viðskipta-
vinirnir voru vandlega athugaðir.
Enginn drukkinn maður fékk að
heimsækja þær. Tvisvar á ári
fengu stúlkurnar mánaðarleyfi og
máttu þá alveg fara sínu fram,
eftirlitslaust. En ef einhver
þeirra óhlýðnaðist fyrirmælunum,
meðan hún var að störfum, þá
framkvæmdi hr. Edwards refsiað-
gerðirnar með eigin hendi, af-
klæddi hina seku, keflaði hana og
lét svo vandarhöggin dynja á
nöktum líkamanum, unz fórnar-
dýrið var nær dauða en iífi. Kæmi
það fyrir að sama stúlkan endur-
tæki brot sitt, var hún hneppt í
fangelsi, ákærð fyrir flakk og op-
inberan saurlifnað.
Þessi hálfsmánaðarlegu vista-
skipti höfðu einnig annan kost.
Margar stúlkurnar voru veikar
óg voru venjulega farnar leiðar
sinnar, þegar smitunin kom í ljós
hjá viðskiptavinunum. Þá gátu
þeir ekki látið reiði sína bitna á
neinum, því að hr. Hallam var al-
gerlega ókunnur þessum málum
og hr. Edwards kom aldrei sjálf-
ur opinberlega fram £ starfi sínu.
Stúlkurnar voru yfirleitt allar
mjög keimiíkar, stórar, holdugar,
latar og heimskar. Maður tók
naumast eftir því, að skipti hefðu
farið fram.
Charles Trask var vanur því að
skrepþa a. m. k. hálfsmánaðarlega
til veitingahússins, laumast upp
á loftið, ljúka erindum sínum þar
í mesta flýti og bregða sér svo nið
ur í veitingastofuna, til þess að
fá sér eitt glas eða tvö af viskí,
áður en hann héldi heim aftur.
hvern ömurlegan hrörnunarsvip
aldrei verið neitt sérlega bjart
eða þriflegt, en nú, þegar Charles
bjó einn í því, fékk það á sig ein-
hvern ömurlegan hrörunarsvip.
Ljósu, hekluðu gluggatjöldin urðu
öskugrá og enda þótt gólfin væru
sópuð, urðu þau rök og ötuð
óhreinindum. í eldhúsinu var allt
makað í floti og viðarsóti — vegg
ir, loft og gluggar.
Báðar konur Cyrus Trask höfðu
haldið húsinu nokkurn veginn
hreinu með sífelldum þvottum
og tveimur allsherar hreingern-
ingum á hveru ári. Charles lét
hins vegar nægja að sópa, svona
öðru hverju. Hann hætti alveg að
nota rekkjuvoðir í rúmið, en svaf
bara á ullarbrekáni. Til hvers var
það líka, að halda húsinu hreinu,
þegar enginn kom þangað hvort
sem var? Það var aðeins þegar
hann hugðist heimsækja veitinga
húsið, að hann þvoði sér og fór í
hreinar flíkur.
Vegna einhvers eirðarleysis,
sem þjáði Charles, reis hann jafn-
an úr rekkju strax í dögun og
hann vann og stritaði hvíldarlaust
myrkranna á milli, sökum þess að
hann var einmana. Þegar hann
kom svo heim frá vinnu sinni,
hámaði hann sig eitthvert hrat,
sem hendi var næst og flýtti sér
í rúmið, stirður og örþreyttur.
Hörundsdökkt andlit hans varð
fjörvana og sviplaust, eins og
andlit þess manns sem er lengst-
um einn. Hann saknaði bróður
síns meira en föður og móður.
Tíminn fyrir burtför Adams birt-
ist nú honum sem hamingjutími,
enda þótt svo hefði raunverulega
ekki verið og hann átti þá ósk
heitasta, að þessar liðnu stundir
mættu renna upp að nýju.
Á þessum árum var Charles
aldrei veikur, nema hvað á hann
sóttu þrálátar meltingartruflanir,
eins og flesta þá karlmenn, sem
búa sjálfir til mat sinn og borða
einir. Við þessum magakvilla tók
hann inn mjög sterkt hægðalyf,
svokallaðan: „Föður Georges
Lífselixir“.
Þegar nokkuð var liðið á þriðja
einveruár hans, varð hann fyrir
slysi. Hann var að rífa upp steina
íbúð!
Vil kaupa 3—4 herbergja íbúð, fullgerða eða tilbúna
undir tréverk og málningu.
Útborgun um 150 þúsund og afgangurinn á 5—10 árum.
Tilboð sendist Morgunblaðinu fyrir 25. apríl merkt:
„íbúð —5454“.
5— --- MARKÚS Eftir Ed Dodd
1) —
minn.
Aumingja
hundurinn
2) — Þú ert særður. Komdu
til mín vinurinn.
3) — Mikið ertu fallegur. Og
ég heyri af ýlfrinu í þér, að þú
ert særður og einmana. Eg skal
vera vinur þinn.
sem hann flutti svo á sleða að
steingarði, er hann var að hlaða.
Það var sérstaklega einn hnull-
ungur, sem erfitt var að fást við.
Charles reyndi að stjaka honum
upp úr holunni með löngum járn-
karli, en steinninn rambaði til og
valt niður aftur, hvað eftir ann-
að. Þegar svo hafði gengið um
hríð, missti Charles skyndilega
alla stjórn á skapi sínu. Gamla
stirðnaða glottið birtist á andliti
hans og hann réðist að steininum
í orðvana æði, eins og hann væri
lifandi maður, en ekki dauður
hlutur. Hann rak járnkarlinn
djúpt inn undir hann og neytti
allrar ox'ku. En snögglega skrapp
járnkarlinn til og efri endi hans
slóst með heljarafli í ennið á Char
les. Nokkra stund lá hann þarna
£ roti, en svo brölti hann á fætur
og staulaðist hálfblindaður heim-
leiðis. Hann hafði fengið langan
skurð á ennið, allt frá hái'srót-
um og niður á milli augnanna. 1
tvær vikur gekk hann með reifað
höfuðið og undir umbúðunum
hljóp fgerð f sárið, en það gerði
hann ekkert áhyggjufullan, þvi að
£ þá daga var gröftur talinn góðs
viti — öruggt merki þess, að sárið
hefðist vel við og væri tekið að
gróa.
Þegar skurðurinn var loks gró-
inn, lét hann eftir sig langt og
bogið ör, sem var ólíkt flestum
öðrum örum, ekki Ijósara en hör-
undið í kring, heldur dökkbrúnt.
Kannske hefur eitthvað af ryðinu
á járnkarlinum komizt inn undir
skinnfð og komið út sem einhvers
konar hörundsflúrun (tattoo). —
Sárið hafði aldrei skapraunað
Charles neitt, en örið átti hann
verra með að þola. Það var líkast
þvi sem hann hefði verið brenni-
merktur á ennið og hann skoðaði
það oft i litla speglinum við ofn-
inn. Hann greiddi hárið niður á
ennið, til að hylja það sem bezt.
Hann skammaðist sin fyrir örið,
hataði það. Hann ókyrrðist þegar
einhver horfði á það og varð ofsa
reiður, þegar einhver spurði um
orsök þess. 1 bréfi til bróður sins
vék hann nokkrum orðum að því
og þeirri skapraun er það olli hon-
um:
SHUtvarpiö
Miðvikudagur 17. apríl:
Fastir liðir eins og' venjulega.
12,5—SOttttO
12,50—14,00 Við vinnuna. Tónleik
ar af plötum. 18,00 Ingibjörg Þor
bergs leikur á grammófón fyi'ir
unga hlustendur. 18,30 Bridgeþátt
ur (Eiríkur Baldvinsson). 18,45
Óperulög (plötur). 20,30 Daglegt
mál (Arnór Sigurjónsson rit-
stjóri). 20,35 Erindi: Carlo Gol-
doni, frægasti leikritahöfundur
ítala, eftir Eggert Stefánsson
söngvara (Andrés Björnsson flyt-
ur). 21,00 „Brúðkaupsveizlan“. —•
Sveinn Ásgeirsson hagfræðingur
sér um þáttinn og lýsir verðlaun-
unum. 22,10 Passíusálmur (49).
22.25 Upplestur: Helgi Kristins-
son les frumort kvæði. 22,30 Tón-
leikar (plötur). 23,10 Dagskrár-
lok. —
Fimmludagur 18. aprfl:
(Skírdagur).
Fastir liðir eins og venjulega.
9,30 Fréttir og morguntónleikar.
11,00 Messa í Hallgrímskirkju
(Prestur: Séra Jakob Jónsson.
Organleikari: Páll Halldórsson).
12,50 „Á frívaktinni“ (Guðrún
Erlendsdóttir). 15,00 Miðdegistón-
leikar (plötur). 18,30 Tónleikar
(plötur). 20,15 Einsöngur og
upplestur: Nanna Egilsdóttir syng
ur lagaflokkinn „Frauenliebe und
Leben“ eftir Schumann; Fritz
Weisshappel leikur undir á pía-
nó. Kristín Anna Þórarinsdóttir
leikkona les ljóðin eftir Chamisso
í þýðingu Matthíasar Jochums-
sonar. 20,55 Erindi: Konsóþjóð-
flokkurinn (Bjarni Eyjólfsson
ritstjóri). 21,20 Um kaþólskan
tíðasöng; erindi og tónlist (Har-
aldur Hannesson hagfræðingur og
dr. Victor Urbancic). — 22,20
Sinfónískir tónleikar (plötur). —
23.25 Dagskrárlok.