Morgunblaðið - 24.05.1957, Blaðsíða 8

8
MORCTJNRT AÐIÐ
Fostudagur 24. mnf t95*f
íslandsmótið í knattspyrnu
Hafnfirðingar komu á
óvarf gegn Akurnesingum
I GETGÁTUM um úrslit leiks-
ins milli Hafnarf jarðar (ný-
liðanna í fyrstu deild) og Akra
ness (liðsins, sem af flestum
er talið traustast og bezt ísl.
liða) réði hjá fæstum mikil
bjartsýni á að markatalan yrði
jöfn. En hinir ungu og lítt
reyndu Hafnfirðingar komu a
óvart. 1:0 urðu úrslit leiksins
og á síðustu mínútum hans
áttu Hafnfirðingar tvö mjög
góð markatækifæri, sem ekki
heppnuðust, en þau sýna að
með svolítilli heppni gátu þeir
gengið með stig af hólmi við
Akurnesinga, þó það hefði
mátt telja heldur óréttlát úr-
slit.
©
Þa8 er langt síðan Akranes-
liðið hefur haft eins mikið að
gera í vörn og nú. Það er langt
síðan að eins stórir kaflar hafa
sézt af leik þar sem völdum Guð-
jóns og Sveins á vallarmiðju var
ógnað. Það er langt siðan við
höfum séð lið leika með eins
árangursríkri varnaraðferð gegn
sóknfráum Akurnesingum og hin-
ir ungu Hafnfirðingar gerðu Úr-
slit þessa leiks eru meira en hálf-
ur sigur fyrir þá.
©
Og hverjar eru orsakir þess að
nýtt lið kemur og stendur í okk-
ar beztu mönnum? Það er ærið
umhugsunarefni. En Hafnfirð-
ingar hafa æft vel, betur en
nokkrir aðrir, t. d. myndu fá lið
fást á tvær æfingar milli leika
er fram fara á föstudag og þriðju-
dag. Það gerðu þeir að sögn.
Albert Guðmundsson er þjálfari
þeirra og skipuleggjari og þátt-
ur hans í getu þeirra er senni-
lega meiri en flesta grunar. Auga
hans fyrir uppbyggingu og sam-
leik er nákvæmt og athafnir hans
allar smita út frá sér í liðinu,
allir reyna sitt bezta og það dug-
ar svona vel. Með meiri reynslu
fæst áreiðanlega niiklu meira út
úr leik Hafnfirðinga. Svo mörg
eru efnin í þeirra hóp. Má þar
fyrst telja að Albert undanskild-
um, Einar Sigurðsson framvörð,
óbilandi baráttumann, Kjartan
Elíasson framvörð, laginn og
drjúgan, Ragnar Jónsson, sem í
fyrsta leik sínum í miðframvarð-
arstöðu hélt Þórði niðri lengst
af, framherjana Jón Pálmason,
eldsnöggan og fljótan og útherj-
ana Bergþór og Ásgeir. Af öllum
má mikils meira vænta en nú
sást.
©
Því er oss svo tíðrætt um Hafn-
firðinga að þeir eru nýtt lið, sem
kemur gersamlega á óvart. Það
væri kannske eðlilegast að nýja
liðið dytti niður úr deildinni aft-
ur, en ekki er víst að svo verði
um Hafnfirðinga. Og Albert hef-
ur sýnt að með vinnu og því að
hyggja upp samhug, sem honum
er einkar vel lagið, má ná upp
mörgum liðum á fslandi sem yrðu
til að lyfta verulega merki knatt-
spyrnunnar. Það skyldi enginn
halda að efni í knattspyrnumenn
séu aðeins í Hafnarfirði utan
þeirra staða sem þegar eru með.
Veður spillti leiknum á þriðju-
daginn mjög. En Vilji beggja liða
til að gera vel bætti þar úr skák.
Og margt sást laglegt þrátt fyrir
skilyrðin. Upphlaupin voru held-
ur þyngri hjá Akurnesingum, en
Hafnfirðingar voru fljótari á
knöttinn, gáfu aldrei grið og
upphlaup þeirra voru léttari,
stundum betur dreifð yfir völl-
inn, það var leikið í gegn af
léttleika.
©
Heilc' r leiksins var all-
góður. lv-_-atækifæri Akurnes-
inga voru fleiri en Ríkharður og
Þórður bróðir hans og fleiri voru
ekki í essinu sínu, enda fengu
þeir ekki ráðrúm til undirbún—
ings og gátu ekki fundið leið til
að brjóta á bak aftur varnarleik-
aðferð Hafnfirðinga, sem var í
því fólgin að tveir varnarleik-
menn snéru sér að hverjum sókn-
armanni.
Pétur Georgsson lék nú í sinni
stöðu í Akranesliðinu en Helgi
var á kantinum. Það gaf betri
raun en í fyrri leikum þar sem
skipan var öfug. En ennþá nota
Akurnesingar útherjana ekki
nóg. Sóknarleikmennirnir 5 eru
of innarlega, of „samankeyrðir".
Bridge -/>
-háth
ur
Úrslitin verða í kvöld
LEIKURINN á þriðjudaginn var
vægast sagt illa spilaður og oft
hrein nóló. f fyrri hálfleik spil-
uðu á borði 1. Árni og Vilhj. og
Einar og Gunnar, en á hinu Þor-
steinn og Sigurhj. og Hallur og
St. Guðjónsen. Þennan hálfleik
vann Árni með 30:27 stigum.
í 47. spili sagði Árni 1 gr. á
þessi spil eftir að félagi hans hafði
opnað á 1 tígli og varð að spila
það. Hann var einn niður þegar
10 slagir fengust á hinu borð-
inu í spaðasamning.
A G-9-7-5
y 10-9-2
♦ Ekkert
Jft Á-D-9-8-5-3
1 spaði er betri sögn, en kerfið
er fast í mörgum.
í 48. spili vann Sighj. 4 hj.,
sem töpuðust á hinu borðinu eft-
ir gott útspil hjá Vilhj. í 49. spili
fór Stefán G. í 3 gr., eftir að hafa
opnað á einu gr. og Hallur svarað
jákvætt. Stefán sagði 2 hj. og
Hallur 3 gr. Hvaða spil hefðuð
þið látið út?
A K-8-6
V G-6
♦ G-9-7-2
Jb 9-8-7
13. firmakeppni Golf-
klúbbsins hefst á morgun
AMORGUN hefst á vegum Golfklúbbs Reykjavíkur 13. firma-
keppnin í golfi. 1 fyrra voru 162 firmu þátttakendur í keppn-
inni og var í gær gert ráð fyrir að fjöldi þeirra yrði svipaður nú.
— Firmakeppni átti upptök sín hjá Golfklúbbnum en hann
gat ekki fengið einkarétt á slíkri keppni. Nú hyggst klúbburinn
koma með nýjung, þ. e. að það firma er styður klúbbinn í 10 ár
fær afhent sérstakt skrautritað skjal í þakkarskyni.
★ FYRIRKOMULAG
t firmakeppni eru leiknar 18
holur. Keppnin er útsláttar-
keppni og fækkar því ört þeim
er uppi standa í keppninni. Alls
munu um 70 til 80 kylfingar taka
þátt í henni. Það er ósk Glof-
klúbbsins að fulltrúar þátttöku-
firma fylgist vel með svo og allur
almenningur.
Golfklúbbsfélagar voru um sl.
áramót 250 talsins. Bættust 40
nýliðar við í fyrra og 10—15 eru
þegar komnir í vor. Nýliðum eru
kennd undirstöðuatriði og annast
þá kennslu 4 af beztu kylfingum
klúbbsins. Er fólki ráðlagt að
leita þegar til þeirra er það hef-
ur golfleik.
Golfklúbburinn á að víkja af
öskuhlíð sem kunnugt er. Mun
þar rísa blómlegt íbúðahverfi.
En Golfklúbburinn hefur fengið
úthlutað landi í Grafarholtslandi.
Er verið að mæia það út og eru
Golfklúbbsmenn í sambandi við
enska golfvallararkitekta sem
munu teikna fullkominn golfvöll
þar, annaðhvort eftir loftmynd-
um sem þeim verða sendar eða
þá að þeir koma hingað til lands.
Þar verður fullkominn 18 holu
völlur. Er landið mjög ákjósan-
legt að dómi innlendra og er-
lendra sérfræðinga á þessu sviði.
Golfklúbburinn væntir góðs
stuðnings opinberra aðilja við
framkvæmdir. Klúbburinn á
nokkurt fé í sjóði og ágóði firma-
keppninnar rennur í þann sjóð.
Sighj. lét hjarta gosa, borðið var
með drottninguna eina og Þorst.
lét kóng sem Stefán tók á ás
eftir yfirvegun, fór inn á borð-
ið og spilaði spaða og svínaði
fyrir kóng, sem Sighj. fékk á
og spilaði seinna hjartanu sínu.
Þorst. fékk 5 slagi á hjarta,
því hann var með hjarta K-10-9-
8-4-3. Gott útspil hjá Sighj. sem
gaf 6 stig.
í 50. spili náðu Árni og Vilhj.
fórn á 6 sp. við_ 6 hj. og unnu 1
stig. Gott stig. í einu spilanna í
þessum hálfleik fóru Sigurhj. og
Þorst. í slemmu með 47 púnkta
samtals og hvergi meir en 7 spil
saman í lit og auðvitað marga
niður. Einar spilaði á hinu borð-
inu 3 gr. og var einn niður
eftir óheppilega spilamennsku.
f seinni hálfleik komu Lárus og
Stefán S. inn fyrir Hall og Stefán
G. en hjá Árna spiluðu Sighj. og
Gunnar Pálsson, og Þorst. og
Guðjón. Þennan hálfleik vann
Einar með 32:23 stigum, er Árni
nú með 23 stig í forskot þegar
síðasta umferðin hefst í kvöld.
í 63. spili vinnur Stefán 3 gr.
en á hinu borðinu spilar Einar 1
tígul dobl. og vinnur slétt og
fékk því báðar tölurnar, en í 71.
og 74. spili eru Einar og Gunnar
500 og 800 niður á bútum þegar
hinir eiga ekki game. Slæmt.
f 76. spili fær Einar 6 stig, þeg-
Frumvarpib um
lax- og silungsveibi
GreinargerB Jóns Pálmasonar
JÓN PÁLMASON hefir lagt
fram í Neðri deild svohljóðandi
nefndarálit um frv. til laga um
lax- og silungsveiði, en hann er
í minnihluta landbúnaðarnefndar
í málinu:
„Það frumvarp, sem hér liggur
fyrir, fjallar um eitt viðkvæm-
asta og heitasta hagsmunalegt
deilumál, sem til er í landi voru.
Það er ævaforn eignarréttur
bændanna í landinu yfir veiði-
hlunnindum jarða sinna. í allri
þeirri ásókn, sem yfir hefur
gengið og nú er í hámarki til
eyðingar á öllum eignarrétti ein-
staklinga, þá er að vonum, að
þessi réttur bændanna sé eigi
undanskilinn. Með lögum um
lax- og silungsveiði frá 1932 var
svo freklega gengið á þennan
rétt, að eigi hefur tekizt að fram-
kvæma þau lög í sumum héruð-
um vegna mótstöðu hlutaðeig-
andi manna. Hefur sums staðar
gengið á málaferlum og stórdeil-
um út af þeim efnum. Það er
því vissulega þörf að setja ný
lög um þetta efni og vanda þar
vel til. En þau þurfa að byggjast
á ýtarlegri ákvæðum og meiri
sanngirni en nú er til stefnt.
Þetta frumvarp er samið af 5
manna milliþinganefnd, þar sem
veiðiréttareigendur áttu engan
fulltrúa. Það ber líka greinilega
á sér þann svip, að annað hefur
fyrir vakað en að tryggja rétt
þeirra manna, sem þessar eignir
eiga, enda engin dul á það dreg-
in. í greinargerð veiðimálastjór-
ans segir meðal annars: „Með
aukinni borgarmenningu og
styttum vinnut.íma hefur komið
fram nýtt vandamál hér á landi
á síðari árum, það, hversu þegn-
arnir skuli verja tómstundum
sínum á gagnlegan hátt. Hið op-
inbera lætur þetta vandamál
meira og meira til sín taka með
síauknum fjárframlögum, t. d. til
félagsheimila, íþróttastarfsemi og
annarrar félagsstarfsemi og nám-
skeiðahalds. Erlendis hefur að-
staða til stangarveiði verið efld af
opinberum aðilum í því skyni að
leysa umrætt vandamál." Með
þessum orðum er réttilega lýst
hinum sanna tilgangi þess frum-
varps, sem hér er um að ræða.
Bændurnir, sem vinna lengst
allra manna í landinu, þurfa
ekki að leita sér að tómstunda-
vinnu. Tómstundirnar eru fáar.
Og okkar þjóðfélagi er svo kom-
ið, að bezt gengur að sækja verka
fólk til annarra landa handa
landbúnaði og sjávarútvegi. —
Hvað eiga svo bændurnir, sem
hafa nóg annað að gera, að vera
að fást við lax- og silungsveiði?
Það stendur að vísu í 2. gr.
frumvarpsins, „að landeiganda
sé einum heimil veiði í vatni á
landi sínu“, en því er við bætt,
að „enda sé eigi öðruvísi mælt
í lögum þessum". Það var líka
óhætt að bæta þessu við, því að
með þessu frumvarpi er þessi
réttur svo mikið skertur, ef að
lögum verður, að hann er lítils
virði núlifandi mönnum. Að vísu
er til þess ætlazt samkvæmt 108.
gr., að eigendur fái bætur, ef
rétturinn er tekinn allur með
lögunum, en þó að tekið sé t. d.
10—99% af eignarréttinum, þá á
engar bætur að greiða. Ef slík
ar sveit Árna spilar á báðum
borðum og er samtals 500 niður.
í 78. spili nær Lárus ekki 87,5%
slemmu sem tekin var hinum
megin og vannst.
í leiknum í kvöld verða þessir
menn að sýna betri spilamennsku
en verið hefur í þessari keppni,
svo að þeir sem fylgjast með
keppninni geti trúað því, að þetta
sé blómi íslenzkra bridgespilara.
Síðasta umferðin hefst kl. 8 í
Skátaheimilinu
ákvæði eru talin samrýmanleg
okkar stjórnarskrá, þá eru eign-
arréttarákvæði hennar orðin lít—
ils virði.
Það er látið i veðri vaka af
öllum meðmælendum þessa máls,
að tilgangurinn sé eingöngu sá
að friða fiskistofhinn og tryggja
verðmæti hlunnindanna í iram-
tíðinni. Þetta lætur vel i eyrum
og blekkir alla þá, sem litla eða
enga þekkingu hafa á málinu, en
er ekki nema að litlu leyti rétt.
Fiskinn á samkvæmt frumvarp-
inu að drepa eftir sem áður, en
aðeins af öðrum mönnum, þ. a.
þeim, sem stangarveiðarnar
stunda. Þess má geta þvi til sönn
unar, að frumvarpið gerir ráð
fyrir að lengja veiðitímann fram
á haustið, þegar veiðin er hættu-
legust. Stangarveiði má stund*
alla daga í 3—4 mánuði á ári,
en net má ekki neins staðar
leggja nema 3 nætur í viku á
sama tíma. Stangarveiði má
stunda í öllum árósum, en net
má þar hvergi leggja, eins og
rétt er. Þetta og fleira sýnir mis-
muninn, og mun það verða nánar
rakið síðar.
Um meðferð málsins á Alþingi
fram til þessa vil ég taka þetta
fram: Frumvarpið var lagt frani
í Efri deild 3. nóv. 1956 og var
til athugunar í landbúnaðar-
nefnd þeirrar deildar til loka
þess þings. Aftur kom það fyrir
sömu deild 14. des. s. 1. og hefur
verið þar til meðferðar þar til
eftir miðjan marzmánuð þessa
árs. Um 40 breytingartillögur
hefur Efri deild samþykkt við
þetta frumvarp, og eru margar
þeirra til nokkurra bóta. Þann
21. marzmánaðar kom þetta mál
svo fyrir landbúnaðarnefnd
Neðri deildar og hefur verið þar
rætt á nokkrum fundum að við-
stöddum veiðimálastjóra. Kon»
brátt í ljós, að sumir nefndar-
menn vildu samþykkja þetta
frumvarp, athugunarlaust. Nokk-
uð voru *þó einstök atriði rædd.
Sannaðist við þær umræður, að
meiri hluti nefndarinnar vildi
eigi gera neinar breytingar, sem
verulega skipta máli. Losin voru
þá þau bréf og tillögur, sem bor-
ízt hafa víðs vegar að.
Eg get eigi fallizt á þau vinnu-
brögð að hespa þetta flókna,
vandasama og viðkvæma deilu-
mál gegnum aðaldeild Alþingis
næstum athugunarlaust. Frum-
varpið er þannig samið, aS nauð-
syn ber til að athuga það ýtar-
lega og ræða 1 helztu veiðihér-
uðum landsins. Það mundi þvf
hafa gott af að bíða eitt ár. En
þar sem ljóst er, að nú á að
knýja það í gegn, þá hef ég gert
tilraun til að leiðrétta nokkur
atriði þessa frumvarps. Flyt eg
því 22 breytingartillögur á sér-
stöku þingskjali. Miða þær að þvl
annars vegar að tryggja nokkru
betur eignarrétt veiðieigendanna
og hins vegar að því að auka frið-
unina með samræmi milli netja-
og stangarveiðiréttinda, auk þesg
sem ég geri tilraun til að leið-
rétta nokkrar villur og gera á-
kvæði skýrari. Nokkrar tillögur
tek eg upp, sem nýlega komu
fram frá fulltrúum veiðifélaga
Árnesinga og Borgfirðinga. En
þó að ég hafi farið gegnum frum-
varpið allnákvæmlega, dettur
mér ekki í hug, að eigi sé þörf
á enn nákvæmari athugun og
breytingum. Svo viðkvæmt,
flókið og vandasamt er þetta
mál. Verði aðalatriðin í mínum
breytingartillögum samþykkt,
mundi ég þó fylgja málinu. Ann-
ars ekki. A8 svo stöddu legg ég
því eigi til að vísa þvi frá.“