Morgunblaðið - 24.05.1957, Blaðsíða 10
10
MORVVISBLAM**
Fostudagur 24. maf 1957
Otg.: H.f. Arvakur, Reykjavik
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Aðalritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Einar Asmundsson.
Lesbók: Ami Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 30.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 1.50 eintakið.
Gjaldþrot efnohagsmálastelna
vinstri stjórnarinnar
VINSTRI stjórnin hefur aðeins
setið rúmlega níu mánuði við
völd í landinu. Hún lofaði þjóð-
inni fyrst og fremst nýrri stefnu
í efnahagsmálum hennar. Hún
boðaþi ný úrræði og nýjar leiðir
til lausnar þeim vanda, sem póli-
tísk misbeiting kommúnista á
verkalýðssamtökunum hafði
fyrst og fremst leitt yfir þjóðina.
Kapphlaupið milli kaupgjalds og
verðlags skyldi stöðvað, vinnu-
friður tryggður og dýrtíð og verð
bólga kveðin niður í eitt skipti
fyrir öll.
Allt átti þetta að gerast með
spánýjum úrræðum, sem ekki
bitnuðu á almenningi.
Wk
Ljósið sem hvarf
Margt fólk, sem kosið hafði
vinstri flokkanna í trú á fyrir-
heit þeirra og digurmæli stend-
ur nú uppi vonsvikið. Það sér,
að ekkert, bókstaflega ekkert, af
hinum glæstu loforðum hefur
verið efnt. Ljós hinnar nýju
vinstri stefnu skein aðeins á
meðan framkvæmd hennar hafði
ekki verið reynd. Strax og til
framkvæmdanna kom hvarf það
í myrkur undirdjúpanna, slokkn
aði í drasúg svika og yfirborðs-
mennsku.
í dag standa stjórnarflokkarn-
ir á barmi gjaldþrota sinnar
eigin stefnu í efnahagsmálun-
um. Þeir verða að játa, að þeir
hafa enga nýja stefnu markað
aðra en þá, að leggja þyngri
drápsklyfjar skatta og tolla á
fólkið en nokkur önnur ríkis-
stjórn heftur áður gert.
Verðbólpan evkst------------
Verðbólgan heldur áfram að
vaxa. Vísitalan hefur nú hækkað
um fjögur stig. Af því leiðir
verulega kauphækkun og síðan
hækkun verðlagsins og versnandi
afkomu framleiðslunnar. Kapp-
hlaupið milli kaupgjalds og verð
lags er í fullum gangi. Verkföll;
og vinnudeilur hafa staðið yfir
allt frá síðustu áramótum.
Stjórnarflokkarnir reyna að
kenna stjórnarandstöðunni þess-
ar staðreyndir. Auðvitað er það
tóm blekking. Hafa ekki þessir
flokkar sjálfir lýst yfir því, að
með samvinnu þeirra sé vinnu-
friður tryggður, því auðvitað
hafi Sj álfstæðisflokkurinn engin
áhrif innan launþegasamtak-
anna.
Sannleikurinn er líka sá, að
Sjálfstæðismenn hafa enga for-
göngu haft um að spilla vinnu-
friðnum. Það er ólánsstefna
stjórnarinnar, sem knúð hefur
einstök launþegasamtök út í bar-
áttu fyrir hækkuðu kaupi.
Grundvöllur krónunnar
veiktist--------
Jafnhliða því, sem dýrtíðin
hefur aukist hefur grundvöllur
íslenzkrar krónu orðið ótraustari
og veikari. Hinar gífurlegu nýju
skattálögur ríkisstjórnarinnar á
sL vetri jafngiltu í raun og veru
stórkostlegri gengislækkun. Það
er þess vegna eintóm hræsni og
yfirdrepsskapur þegar stjórnar-
flokkarnir fjölyrða um það, að
þeir séu á móti gengislækkun.
Þeir hafa nú þegar fram-
kvæmt raunverulega gengis-
breytingu. En þá brestur að-
eins kjark til þess að viður-
kenna það. Þeir reyna í
lengstu lög að telja fólkinu trú
«m að þeir séu að berjast gegn
gengislækkun.
Einn af þingmönnum stjórnar-
liðsins hefur þó haft djörfung
til þess að segja þjóðinni sann-
leikann í þessum efnum. Áki Jak-
obsson lýsti hiklaust þeirri
skoðun sinni í umræðum á Al-
þingi í byrjun þessarar viku, að
vegna aðgerða Alþingis fyrir jól-
in væri nú svo komið, að hver
maður sæi að gengislækkun væri
óhjákvæmileg á næstunni.
Hið mikla skipbrot
Efnahagsmálastefnu vinstri
stjórnarinnar hefur þannig á
rúmum 9 mánuðum beðið hrika-
legt skipbrot. Álögur á almenn-
ing hafa verið margfaldaðar,
margvíslegar hömlur og höft sett
á athafnalífið, sparifjármyndun
í lánastofnunum stöðvuð, hús-
næðisbætur nær stöðvaðar og
grundvöllwr krónunnar gerður
svo veikur, að ekkert er eftir
nema að viðurkenna opinberlega
að gengið hafi nú þegar verið
stórfellt.
Þannig er myndin af efna-
hagsástandinu eftir 9 mánaða
völd Hermanns Jónassonar og
kommúnista. Það er dýrt fyrir
íslcnzku þjóðina að hafa slíka
stjórn. Það verður dýrara með
hverjunr mánuði, sem hún
situr. En reynslan er raun-
hæfur skóli og til þess eru vít-
in að varast þaai.
Someining
tveggja einka-
sala
TVEIR þingmenn Sjálfstæðis-
flokksins hafa lagt fram á Al-
þingi tillögu til^ þingsályktunar
um sameiningu Áfengisverzlunar
ríkisins og Tóbakseinkasölu ríkis-
ins. Benda þeir m.a. á það í grein-
argerð tillögunnar, að árið 1950
hafi fjármálaráðherra flutt frum-
varp um sameiningu þessara
tveggja ríkiseinkasala.
Þannig var afstaða Eysteins
Jónssonar árið 1950. En frv. hans
dagaði uppi og hefur ekki séð
dagsins Ijós síðan fyrr en nú.
Magnús Jónsson og Sigurður
Bjarnason hafa nú hreyft
þessari hugmynd að nýju. —
Virðist nú vera tilvalið tæki-
færi til þess að framkvæma
raunverulegan spamað í
rekstri þessara fyrirtækja og
sameina þau undir eina stjórn,
þar sem svo stendur á að for-
stjórastaða Áfengisverzlunar-
innar er laus.
Reynir nú á sparnaráhuga
fjármálaráðherra og ríkis-
stjórnarinnar. — Sjálfstæðis-
menn telja sameininguna sjálf
sagða og eðlilega.
UTAN UR HEIMI
Adenauer les leynilögreglusogur
og kvæði í fristundum
E nda þótt stjórnmála-
leiðtogar stórþjóðanna hafi í
mörgu að snúast og glími við hin
erfiðustu vandamál, gefa þeir
sér flestir einhvern tíma til tóm-
stundaiðju og til þess að njóta
heimiiislífsins. Þetta kom t. d.
berlega í ljós á dögunum, er
Adenauer kanslari kom fram í
sjónvarpsþætti á meginlandinu
og svaraði þar nokkrum spurn-
ingum um hagi sína. Og við skul-
um athuga hvað Adenauer hefur
að segja.
Spyrjandi: Er það eitthvert sér
stakt sönglag, sem þér vilduð
segja að væri skemmtilegast —
hr. kanslari?
Adenauer: Það er eitt sönglag
eftir Schubert, sem mér þykir
sérstaklega fallegt. Þegar ég er
úti í náttúrunni, laus við starfs-
áhyggjur, og þá sérstaklega, þeg-
ar mér gefst tækifæri til þess að
virða fyrir mér fagurt landslag
við sólarlag, kemur mér alltaf
í hug „O wie schön ist Deine
Welt“. Lagið og textinn eru bæði
jafnfalleg.
S: Hvaða tónskáldi geðjast yð-
ur annars bezt að?
A: Af sönglagahöfundum íinnst
mér Schubert beztur, en af þeim,
sem skrifað hafa fyrir einleiks-
hljóðfæri er mér Haydn kær-
astur.
S: Eruð þér sérstaklega hrif-
inn af einhverju skáldi, sígildu
eða nútíma rithöfundi?
A: Ég hef mikla ánægju af
ljóðum yfirleitt, sérstaklega ljóða
söfnum ýmissa þjóða.
S: Gefið þér yður enn t.ima til
þess að lesa ljóð?
A: Já, stundum hef ég tíma
aflögu. Ef þér skyggndust inn í
svefnherbergið mitt munduð þér
finna ljóðakver við rúmið mitt,
en við hliðina á því lægi leyni-
lögreglusaga.
S: Svo þér lesið leynilögreglu-
sögur?
A: Jú, einmitt. Þær dreifa hug-
anum og veita hvíld. Ég get hætt
að lesa á hvaða síðu sem er —
og næsta dag get ég líka byrjað
á hvaða síðu sem vera skal. En
leynilögreglusögurnar verða að
vera góðar.
S: Hvaða leynilögreglusögur
teljið þér góðar?
A: Þær brezku hafa alltaf ver-
ið og eru enn beztar. Bandarísk-
ar koma næst.
S: Nú, þér segið það. Ég er
hér ekki dómbær, því ég hef
enga reynslu í þessum efnum.
A: Þér skuluð reyna þetta. Þér
munuð sjá, að með því fáið þér
meira „út úr“ lífinu.
S: En hvað segið þér um mál-
aralistina, hr. kanslari?
A: Gömlu myndirnar falla mér
bezt, sérstaklega þær „prími-
tívu“. Ég á allgott safn, sem ég
skoða mér til mikillar ánægju
hvenær sem tækifæri gefst.
S: Og enn langar mig til þess
að spyrja yður nokkurra spurn-
inga. Hvaða sögulegar persónur
hrífa yður mest?
A: Leyfið mér að hugsa mig
um andartak. Þetta er ekki auð-
veld spurning. Ég er hrifinn af
mörgum stjórnvitringum -—
grískum og rómverskum — og
einnig mjög hrifinn af Karli V.
S: Karli V.?
A: Já. Hann var stórbrotinn
maður — og einnig mjög breysk-
ur. Hann hafnaði allri við-
höfn og umstangi. Það hlýtur að
hafa verið áhrifamikill atburð-
ur, þegar hann lagði niður öll
völd og lét af embætti í Brussell.
S: Þegar þér hafið aflögu tíma-
korn — hvernig finnst yður því
bezt varið?
A: Ég nýt þess vel að fara í
gönguför um Chancellery-listi-
Þegar Adenauer kanslari á rólega kvöldstund á heimili sínu, situr
hann gjarnan við segulbandstækið sitt og hlýðir á fagra hljómlist.
garðinn, en þegar dimma tekur
eða rignir, skoða ég myndasafn-
ið mitt. Það er líka yfirleitt það
fyrsta, sem ég geri á morgnana.
Auk þess vil ég gjarna verja frí-
stundunum til þess að hlýða á
hljómlist.
S: Sennilega hafið þér aldrei
tíma til þess að sækja hljóm-
leika?
A: Ég á ágætt segulbandstæki
— og mikið af hljóðrituðum
hljómsveitarverkum og söng. Á
kvöldin sit ég stundum við segul-
bandstækið og hlusta á eitthvert
þessara verka.
Bloðamenn reyna Viscount-
flugvélar Flngiélogs íslonds
Komnir úr fimm daga ferð til útlanda
ITILEFNI af kaupum á Viscount-flugvélunum bauð Flugfélag
fslands tíu íslenzkum blaðamönnum í stutta ferð til megin-
lands Evrópu og Englands.
Farið var héðan sl. föstudag og
gist í Kaupmannahöfn þá nótt,
en á laugardag haldið til Ham-
borgar og verið þar fram á mánu-
dagsmorgun. Á mánudag var svo
flogið með vél frá finnska flug-
félaginu „Finnair" til London þar
sem Flgfélag íslands heldur ekki
uppi áætlunarferðum á þeirri
leið. Dvalið var í London fram
á þriðjudag og lagt af stað heim
síðdegis.
Þátttakendur í ferðinni voru:
Margrét Indriðadóttir (Útvarp-
ið), Auðunn Guðmundsson (Al-
þbl.), Jónas Pálsson (Tíminn),
Jón Bjarnason (Þjóðv.), Pétur
Thomsen (Vísir), Þorbjörn Guð-
mundsson (Mbl.), Jón Guðmunds
son (Frjáls þjóð), Gísli J. Ást-
þórsson (Vikan), Svavar Hjalte-
sted (Fálkinn) og Agnar Boga-
Rafmagnsskorlur
yfirvofandi
á Flafeyri
FLATEYRI, 22. maí. — Hætt er
við að rafmagn verði af skornum
skammti hér í sumar. Orsakast
það af því, að aðalvél rafveit-
unnar hér er Blackeeton-vél, og
er hún biluð, sem hún raunar
hefur verið frá því hún var sett
hér upp. Nú er bilunin þó svo al-
varleg að ekki er unnt að gera
við hana hér og ekki fást til henn
ar þeir varahlutir hjá umboðinu
í Reykjavík, sem þarf til að vél-
in geti gengið. Má því búast við
rafmagnsskorti hér sem fyrr seg-
ir, því að vélar sem nú framleiða
rafmagn fyrir þorpið eru gaml-
ar og lítið á þær að byggja.
— B. Sv.
son (Mánudbl.). Fararstjóri var
Sveinn Sæmundsson, blaðafull-
trúi Flugfélagsins.
Ferð þessi var hin ánægjuleg-
asta. Voru menn sammála um,
að hinar nýju Viscount-flugvélar
Flugfélagsins væru sérstaklega
þægilegur farkostur.
Þýzkur námsstyrkur
BORGARSTJÓRNIN í Kiel býð-
ur íslenzkum stúdent styrk til
náms við háskólann í Kiel næsta
skólaár. Styrkurinn er 2500 DM
miðað við 10 mánaða dvöl (1. okt.
1957 til 31. júlí 1958). Háskólinn
í Kiel gefur styrkhafa upp venju-
leg skólagjöld. Auk þess á styrk-
hafi kost á vist í stúdentagarði
fyrir 130 DM á mánuði (fæði,
húsnæði). Styrkhafi skal vera
kominn til Kiel 15. október, en
kennslan hefst 1. nóvember.
Um styrkinn geta sótt íslenzkir
stúdentar, sem stundað hafa nám
við háskóla ekki skemur en 2
kennslumisseri. Styrkhafi getur
stundað nám í guðfræðideild,
laga- og hagfræðideild, lækna-
deild, heimspekideild (náttúru-
vísindi og hugvísindi) og búvís-
indadeild. Aðgangur að námi 1
sýklafræði, efnafræði og lyfsölu-
fræði er takmarkaður.
Umsækjendur verða að hafa
næga kunnáttu í þýzku.
Umsóknir skal senda skrifstofu
Háskóla íslands í síðasta lagi 20.
júní.
FLATEYRI, 22. maí. — Trillu-
bátar eru nú að byrja róðra hér
og virðist aflaútlit vera allgott,
Einn bátur sem á eru tveir menn
reri í gær með handfæri og fékk
þrjár lestir, sem er mjög góð-
ur afli. Togararnir Gyllir og Guð-
mundur Júní hafa aflað sæmi-
lega upp á síðkastið. —B.S.