Morgunblaðið - 29.06.1957, Blaðsíða 14
14
MOPr.TiiynT 4fíjf)
Laugardagur 29. jðni 1957
BRÚSN MIKLA
Guðmundur L. Fribfinnsson, Egilsá:
NÚ mun endanlega afgreitt frá
Alþingi mál sem hefur verið að
bögglast fyrir valdamónnum og
róggjafa af og til nú undanfarin
ár og mun um ýmislegt einstætt
sinnar tegundar. Á ég við hið svo-
kailaða „brúarmal“, en svo hefur
það oftast verið kailað hér í sveit
manna á meðai, enda þótt sú hin
mikla, óbyggða brá, er hér kem-
ur við sögu, verði aðeins líður í
vegakerfi, sem í íramtíðinni hef-
ur ekki einungis þýðingu fyrir
viðkomandi hérað, heldur og sem
aukavegur á hinni fjölförnu
Norðurlandsleið.
I>ar eð mál þetta hefur valdið
deilum og að vonum vakið
nokkra athygli bseði innan hér-
aðs og víðar, þykir mér rétt að
menn fái að vita á því nokkru
nánari skil en verið hefur til
þessa, og mun ég greina frá eins
og ég veit sannast.
Ég hef áður rætt mál þetta í
tveim blaðagreinum, einungis
með það fyrir augum að benda
á staðreyndir, eer æfla mátti að
ókunnugum væru ekki nægilega
ijósar. En með því að nókkuð er
nú um liðið, mun ég rifja hér
upp örfáa aðaldrætti málsins, að
öðru leyti vísast til gréinargerð-
ar vegam.stj., er birtist hér á-
samt þessari grein.
FORSAGA
Líklega eru nú liðin hartnær
tuttugu ár síðan að ég gerði
fyrstu tilraun til að koma hreyf-
ingu á það mál, að byggðin hér
framan Norðurár yrði leyst úr
aldalangri einangrun með brú á
Hús til sölu
Húsið Steinholt í Seyðis-
fjarðarkaupstað er til sölu.
Húsið er tvílyft timburhús
á steinsteyptum kjallara
ofanjarðar. — Tún getur
fylgt. Uppl. gefur Guð-
mundur Guðjónsson Seyðis-
firði, sími 56.
Vanur meiraprófsbíistjóri
óskar eftir „einhverri"
VINNU
í 2—3 vikur. Kvöldvinna um
lengri eða skemmri tíma
kemur til greina. Uppl.
sími 81797.
Vil kaupa
milliliðalaust 2ja til 3ja
herb. íbúð, eða lítið einbýl-
ishús. Útb. fremur lág. —
Greiðsla mjög örugg. Tilboð
sendist. afgr. blaðsins fyrir
5. júlí, merkt: „Örugg
greiðsla — 5666“.
Fyrri hlufi
Norðurá og tilheyrandi vegi.
Kom þá þegar í ljós að alvarleg-
ur ágreiningur mundi verða um,
hvar brú þessi skyldi koma, enda
viðhorf allt önnur meðan hestur-
inn var að verulegu leyti notaður
sem flutninga- og farartækí.
Töldu Kjálkabændur það loft-
kastala eina og draumsjónir að
brú kæmi í okkar tíð á Héraðs-
vötn vestur af Kjálka. Eftir sjón-
armiði þess tíma var krókurinn
inn á Gvendarnes veruleg leið og
því ekki eðlilegt að Kjálkabænd-
ur gerðu sig ánægða með það
vegarsamband eitt, ef hugmynd-
in um Héraðsvatnabrúna yrði
ekki að veruleika.
En smám saman tóku tímarnir
að breytast, bíllinn var aðal flutn
inga- og farartækið. Vegarspotti,
sem áður var talinn talsverð leið,
var nú farinn á fáum mínútum
og takmarkið með hringveg ura
innanvert héraðið, færðist nær.
Ei að síður héldust skoðanir
Kjálkamanna í sama horfinu
hvað þetta snerti, og vildu þeir
ekki heyra annað vegarsamband
nefnt en um brú á Norðurá hjá
Skeljungshöfða. Varð því að eins
konar þegjandi samkomulagi að
minnast aldrei á þetta okkar í
milli, þar eð málið var viðkvæmt.,
en góð vinátta hafði ávallt hald-
izt milli heimilanna hér á Norð-
urárdalnum oð þeirra granna okk
ar á KjálkanUm, enda taldi ég
þar mína beztu vini. Gekk mér
að m:nnsta kostr ekki annað tit
þagnarinnar en að forðast þýð-
ingarlausar deilur, sem ég hef
aldrei haft mætur á og tel að jafn
an scu til að valda sárum og
auka c-rfiðleika í meðferð og af-
greiðslu móla.
Er tímar liðu tóku hins vegar
báðir aðiljar að ræða málið við
valdamenn. Var það frá minni
hendi á þeim grundvelli, að mál-
ið yrði leyst í einu, sundurskorin
byggð sameinuð og vegurinn lægi
Skemmtiferffafólk, sem kemur frá Italíu lætur illa yfir kuldum og vosbúff, sem því hafi veriff búin
þar, en hvaff mega þá íbúarnir sjálfir segja, sem orðið hafa fyrir hamförum náttúrunnar. — Mynd-
in hér aff ofan er Fódalnum. Sést þar hvar bændur eru aff reyna aff bjarga heyi sínu á þurrt eftir
aff áin hefir flætt yfir völlinn.
Aronstrong Siddley
smíffár 1947, lítið keyrður
og vel með farinn. Ford Pre-
fect smíSaár 1946 í ágætu
Iagi og AuHtin 8 sendiferSa-
bifreiS, ódýr, eru til sýnis og
sölu aS BergstaSastræti 41.
Sími 82327 frá kL 1—6 í
dag.
meðfram öllum bæjunum, eða
svo nálægt þeim, er við yrði kom
ið. Taldi ég mig geta fært rök að
því, að í framtíðinni ylði þetta
hagkvæmasta, öruggasta og ódýr-
asta lausnin en engum til óþurft-
ar, er fyrirhugað vegarkerfi yrði
komið á. Taldi ég sameiginlegt
hagsmunamál okkar allra að
þetta vegakerfi kæmist á sem
fyrst. Ræddi ég málið ekki held-
ur við Blöndhlíðinga þar eð ég
taldi, að það snerti þá fremur
lítið og mun þeim hafa verið það
næsta ókunnugt eins og síðar
kom í ljós, og alls ekki vitað, að
hér væri um neitt viðkvæmt á-
greiningsefni að ræða..
RÓTTÆKAR AÐGFRHIR
Á sumri 1955 barst mér sú
fregn, að grannar mínir af Kjálk
anum hefðu þá að undanförnu
ekið út um alla Blönduhlíð kvöld
eftir kvöld og tekizt að ná undir-
skriftum mjög margra Blöndhlíð-
inga og jafnvel fleiri manna, með
kröfu um þá lausn málsins, er
þeir óskuðu, og fengið loforð af
Steingrími Steinþórssyni, þáv.
ráðherra og 1. þm. kjördæmísins
um a§ brúin skyldi byggð hjá
Skeljungshöfða. Síðar fengu þeir
fundarsamþykkt um saina efni,
og er hún þannig til komin, að
boðað var til almenns hrepps-
fundar um allt annað og óskylt
mál og ekkert annað tilgreint í
íundarboði. En í fundarlok, er
Reynslan
segir
Þær eru sparneytnar, ein-
faldar í meðförum, léttar,
og ganga
MOBILA
miðstöðvardælur
Fást afgreiddar frá Svíþjóð
meff stuttum fyrirvara.
Iðjukaupinn hf.
EINHOLTI 10 — REYKJAVÍK
r.okkrir fundarmenn voru farnir,
var borin upp tillaga um brúar-
málið í samræmi við fyrrgreint
Kjálkasjónarmið, og samþykkt af
einhverjum, en ókunnugt er mér
hve mörgum, enda var ég ekki
mættur á fundi þessum.
Um hina raunverulegu og
sönnu afstöðu Blöndhlíðinga til
máls þessa vil ég segja þetta:
Blöndhlíðingar hafa nær því
engra hagsmuna að gæta í sam-
bandi við brú á Norðurá. Þeir
eiga þarna mjög sjaldan leið um.
Að vísu munu sjö Blöndhlíðingar
eiga hluta i eyðijörðinni Ábæ í
Austurdal, og einhverjir þeirra
hafa ef til vill hug á að reka þang
að búfé. Um þetta er það að
segja, að með bættum samgöng-
um er líklegt að Ábær, sem er
góð jörð, komist í ábúð í fram-
tíðinni. Verði það hins vegar
ekki, er augljóst að Austurdals
— og Kjálkabændum veitir ekk-
ert af þessu upprekstrarlandi, er
býlum fjölgar og bústofn eykst á
þessu svæði. Þá hefur og heyrzt
að einhverjir Blöndhlíðingar
væru haldnir ótta við að aðalleið-
in milli landshluta muni ekki
verða um Blönduhlíð eftir að
hringvegur er kominn um innan-
vert héraðið og Skagafjarðarveg-
ur hefúr verið tengdur við Norð-
BLAÐASKRIF
Þrátt fyrir fyrrgreinda við-
leitni granna minna að efla
flokka um málið, ^gerði ég enga
tilraun að fara sömu leið. Hef ég
ávallt lítið á slíka innsveitis-
flokkadrætti sem óheillavænlega
leið, hvað sem sigurmöguleikum
líður. í stað þess skrifaði ég
stutta blaðagrein sumarið 1955,
skýrði málið í fáum orðum og
færði fram rök. Fór ég ekki út í
neitt persónulegt, en sló út í
meinlaust gaman í lok greinar-
innar, því að margt skoplegt hef-
ur gerzt í sambandi við mál þetta
þótt ekki verði það rakið hér.
Þetta varð til þess, að piltur
nokkur, Gunnar að nafni, sonur
æskuvinar míns, réðst fram á rit-
völlinn með undarlega fáránleg
mishermi staðreynda og orð-
bragði, sem sennilega varða við
lög. Svaraði ég grein þessari
málefnalega og rakti gang máls-
ins, en lýsti því þá þegar yfir, að
ég mundi leiða hjá mér persónu-
legt nart, svo sem frekast yrði
við komið.
Litlu eftir réttir þetta sama
haust, birti svo Björn nokkur
Egilsson, bóndi að Sveinsstöðum
urlandsveg í Silfrastaðafjalli, og ! í Lýtingsstaðahreppi, greinar
hefur mikið kapp verið lagt á að
rangtúlka hér aðlútandi ummæli
mín, og lauma því inn hjá sveit-
ungum mínum, að skoðanir mín-
ar i þessu efni væru hagsmun-
um þeirra andstæðar. Þykir mér
ólíklegt að margir hafi tekið þær
fjarstæðukenndu og órökvísu
dylgjur alvarlega. Hef ég hrakið
þetta áður og læt nú nægja að
vísa til meðfylgjandi greinar-
gerðar vegamálastjóra, er sannar
að sú lausn málsins, er ég hef
fylgt, er engan veginn til að vinna
héraðinu tjón heldur þvert á
móti. Enda vita nú allir, að mjög
bráðlega kemur hringvegur um
innanverðan Skagafjörð, og er
það ekki annað en sjálfsögð og
eðlileg þróun og héraðs- og þjóð-
arþörf. 1 þessu sambandi skiptir
engu hvar Norðurá verður brúuð.
Aukavegur Norðurleiðar getur
aldrei legið um Blönduhlíð. Þetta
sjá nú allir enda ber ég það traust
til dómgreindar sveitunga mmna,
að fáir mundu hafa til orðið að
skipa sér undir Kjálkamerkið, ef
þeim hefffu verið allir málavextir
kunnir, og einhliða túlkun ekki
komið til.
korn um þetta sama mál. Verður
að líta á Björn sem eins konar
málaliðsmann þeirra Kjálka-
manna þar eð stefna min gat
síður en svo orðið sveit hans til
óþurftar, og ég hafði aldrei sveigt
að manni þessum á nokkurn hátt.
Björn hefur áður birt nokkrar
fréttagreinar og skrifar ekki ó-
laglega, en grein þessi finnst
flestum stinga mjög í stúf við
annað, er Björn hefur ritað. Var
þar ráðizt af ósvinnlegri hvatvísi
og á persónulegaii hátt að mér og
fleiri mönnum, þar á meðal að
fyrrv. vegamálastjóra, en reynt
að hylja málið sjálfsryki annar-
legra og óraunhæfra staðhæfinga
þótt ófimlega færist.
Enda þótt grein þessari væri ei
svarað, skrifaði ég þó stutta grein
í móti. Ekki varð þó af birtingu
greinarinnar svo skjótt, enda
kom nú einn góðvinur minn að
máli við mig og mæltist til, að
ég léti niður falla frekari blaða-
skrif um sinn, í þeirri von að
hægt yrði að fá ró um málið,
enda rök öll fram komin, og
greinar peirra svarabræðra,
Gunnars og Björns svo órökvísar
og gjörsheyddar allri prúð-
mennsku að enginn sómi var fyr
ir sveit og hérað að slíku væri
á lofti haldið.
Bezt ai augSýsa í Morgunblaðinu