Morgunblaðið - 17.10.1957, Blaðsíða 1
20 síður
44. árgangur.
235. tbl. — Fimmtudagur 17. október 1957*
Prentsmiðja Morgtmblaðsins-
Eftir 15
vinstri
mánaða
stjórnin
valdaskeið leggur
arar s
«>--
Fjármálaráðherrami gat ekki
heat á eitt eisecasta nýtt árræSi
bát
*>-
Frá fiárlagaumræðunum i gærkvöldi
1 GÆBKVÖLDI var útvarpað frá Alþingi upphafi 1. umræðu um
fjáriagafrumvarp ríkisstjórnarinnar. Magnús Jónsson, sem talaði
fyrir hönd Sjálfstæðismanna, benti á, að núverandi ríkisstjórn hefðt
í upphafi ferils síns gefið mörg loforð og stór og heitið að taka upp
nýja stefnu. Nú, er valdatiminn væri orðinn 15 mánuðir, hefði
reyndar ný stefna verið tekin upp, en hún væri ekki fólgin í efnd-
um á gefnum loforðum, heldur í að leggja hreinlega árar í bát við
að leysa fram úr vandanum, sem við blasir, kasta frumvarpi til
íjárlaga inn í þingið með tugmilljóna greiðsluhalia — og gefa þær
skýringar einar, að ekki hefði verið tími til að ráðgast við sam-
herjana.
Eysteinn Jónsson, fjármálaráðherra, rakti í framsöguræðu sinni
dapurlega sögu um lækkandi ríkistekjur og gaf þá skýringu, að
lögð hefðu verið gjöld á innflutninginn til að bjarga framleiðsl-
unni, en þegar til hefði komið, hefði ekki verið til gjaldeyrir til
að flytja inn vörurnar, sem taka átti gjöld af! Las hann skýrslu
um afkomu ríkissjóðs að undanförnu og ræddi hið alvarlega ástand,
sem við blasir. Dm framtíðarlausn ræddi hann hins vegar ekki
að öðru Ieyti en því, að minnka þyrfti fjárfestinguna — og halda
áiram stjórnarsamstarfinu. Benti hann ekki á nein ný úrræði í
cfnahagsmálunum. Lauk hann ræðu sinni með því að heita á stétta-
samtökin að bregðast ekki stjórninni.
«>-
Ræða Magnúsar Jónssonar
Magnús Jónsson minnti í upp-
hafi á loforð ríkisstjórnarinnar
um algera stefnubreytingu.
Tvö veigamestu loforð hennar
voru um brottför hersins og
lausn á efnahagsvandamálum
þjóðarinnar. Herinn er hér enn,
og efnahagsmálin óleyst. En þó
voru í fyrra gerðar ráðstafanir,
sem ríkisstjórnin lýsti yfir, að
ættu að tryggja að ekki þyrfti
að gera nýjar ráðstafanir um
næstu áramót. Fjárlagafrum-
varpið sýnir þó, að það var rétt,
sem Sjálfstæðismenn héldu fram
að hér væri ekki stefnt til heilla
heldur ófarnaðar.
öllu lofað
Lofað var 15 togurum. Smíði
þeirra er enn ekki hafin. Lofað
var stórauknu fé til íbúðabygg-
inga. Það hefur ekki verið efnt.
Útgerðinni var lofað því, að ekki
þyrfti að bíða eftir útflutnings-
uppbótum. Á því eru einnig
miklar vanefndir. Og lofað var
lánum til hafnagerða. Það fé sést
hvergi. Lofað var sparnaði í rík-
isrekstrinum. Þess sér hvergi stað
nema í framlögum til verklegra
framkvæmda.
Magnús benti benti síðan á, að
fjárlagafrumvarpið. sem nú ligg-
ur fyrir, markaði enga stefnu í
sögn blaðs Framsóknarmanna,
en það voru núverandi sam-
starfsflokkar Framsóknar, sem
hleyptu af stað hinu pólitíska
verkfalli 1955, er gert var til að
eyðileggja árangur stjórnarstefn-
unnar.
Engin töframeðul til
Magnús benti á, að Sjálfstæð-
ismenn hefðu jafnan sagt, að eng
in töframeðul væru til sem leyst
gætu efnahagsvandamálin. Þær
leiðir, sem til greina koma, eru
þekktar, en þær verða ekki farn-
ar, meðan við völdin situr stjórn,
er með stefnu sinni lamar og heft
ir framtak og dug þjóðfélagsborg
aranna.
Ræða Magnúsar Jónssonar er
prentuð á öðrum stað í blaðinu,
en er hann svaraði ræðum stjórn
arliða minntist hann auk þess er
þar segir á nokkur atriði.
Ríkisstjórnin sjálfri sér
sundurþykk
Magnús benti m. a. á, að ríkis-
stjórnina virtist greina á um
horfurnar i efnahagsmálunum,
því að fjármálaráðherra teldi
mjög alvarlegt útlit, en félags-
málaráðherra teldi allt vera í
bezta lagi, gjaldeyrisstaðan væri
batnandi og peningar streymdu
inn í bankana. Væri þetta ekki
amalegt fyrir þá, sem nauðsyn-
lega þyrftu að fá lán eða gjald-
eyri, en þó væri hætt við, að
raunveruleikinn væri ekki í sam
ræmi við orð þessa ráðherra, því
að það væri hann sjaldnast. —
Vakti Magnús athygli á í sam-
bandi við sparifjármyndunina, að
fyrstu 8 mánuði ársins 1956
hefðu sparifjárinnstæður í bönk-
um aukizt um rúmar 100 milljón-
ir kr., en aðeins um tæpar 50
milljónir á sama tíma 1957.
Lántökur erlendis
í sambandi við fullyrðingar
Frh. af bls. 2.
Árás Rússa á Tyrki minnir
á innrásarundirbúninginn
Suður-Kóreu
WASHINGTON, 16. okt. — Bandaríkjastjórn gerði lýðum ljóst í
dag, að hún óttaðist ekki, að styrjöld myndi brjótast út í Mið-
jarðarhafslöndum. Einnig voru stjórnmálamenn vestra þeirrar
skoðunar, að deilumál Sýrlendinga og Tyrkja yrðu lögð fyrn-
Sameinuðu þjóðirnar.
Dulles átti í dag vikulegan ) þeir hefðu ekkert á móti því, að
fund með blaðamönnum. Hann
sagði m. a., að menn yrðu að
vera vel á verði, þótt þeir álitu,
að ekki væri ástæða til að óttast,
að styrjöld myndi brjótast út.
Ábyrgðin
Fulltrúar Bandaríkjamanna
hjá S. Þ. lýstu því yfir í dag, að
Krúsjeff hótar Tyrkjum
eldflaugnaárásum
i
Segir að Bandaríkjamenn skipuleggi
hernaðarinnrás í Sýrland
SÍÐARIHLUTI samtals Nikita Krúsjeffs við bandaríska blaða-
manninn James Reston hefur nú verið birtur í New York Times.
I samtalinu var Krúsjeff mjög harður í garð Tyrkja. Sagði
hann að Bandaríkjamenn hefðu fyrirskipað Tyrkjum að gera hern-
aðarárás á Sýrland. Bætti hann síðan við hótunum í garð Tyrkja,
m. a. um eldflaugnaárásir.
Um þetta fórust Krúsjeff svo orð:
— Ég skal segja yður, Mr. Re-
ston, að ef árásaröflunum er ekki
haldið í skefjum, geta mjög al-
varlegir atburðir gerzt. Þér ætt-
uð að vita, að fyrir nokkru heim-
sótti Loy Henderson nálæg Aust-
urlönd, samkvæmt fyrirmælum
Dullesar og annarra forystu-
efnahags- og fjármálum, en ein- I “ í Bandaríkjastjórn. Meðal
of ot»fnnlovSi 0g ráð- Þeirr3 l3nda’ SCm 113011 heimSottl
kenndist af stefnuleysi
þrotum
Tekjur ríkissjóðs bregðast
Hann vék að þeirri staðreynd,
að tekjur ríkissjóðs hafa brugð-
izt á þessu ári. Er það afsak-
að með því, að afli hafi brugðizt
og gjaldeyri skorti. Ræðumaður
benti hins vegar á, að útflutning-
ur 8 fyrstu mánuði þessa árs var
613,1 millj. kr., en 1956 var hann
minni eða 602,2 millj. kr.
Stjórnarliðið reynir að kenna
Sjálfstæðismönnum um, hvernig
komið er, en staðreyndirnar sýna,
að þar eru aðrir sekir. Rakti
Magnús mörg atriði því til scnn-
unar, að Sjálfstæðismenn mörk-
uðu stefnuna, sem eftir 1950 lagði
„grundvöll að mesta framfara-
timabili í sögu þjóðarinnar" að
var Tyrkland.
Það er nú vitað hvaða fyrir-
mæli Henderson átti að fram-
kvæma. Hann átti að skipuleggja
Arabaríkin til árásar á Sýrland.
En nú þegar það hefur mis-
tekizt, þegar Henderson og
þeir, sem yfir hann eru settir
hafa séð, að Arabaþjóðirnar
neita að segja Sýrlendingum
stríð á hendur, hafa hcims-
valdasinnarnir snúið sér til
Tyrkja, um að þeir fram-
kvæmi hernaðarárás á Sýr-
land. Tyrkneska stjórnin hef-
ur flutt herlið til sýrlenzku
landamæranna og heldur
áfram að safna miklum her-
styrk þangað.
Krúsjeff hélt áfram:
— Þetta dæmi með Sýrland,
sýnir okkur, að heimsvaldasinn-
arnir eru reiðubúnir að fremja
hvaða glæp sem er og viðhafa
lygar til þess eins að viðhalda
Framh á bls. 19
Sýrlending-
ar viðbúnir
KAIRÓ, 16. okt. — Egypzka
fréttastofan skýrði frá því
seint í gærkvóldi, að Sýrlands
her hafi verið kallaður til
vopna vegna hins ótrygga
ástands á landamærum Sýr-
lands og Tyrklands.
Er selið um líf Elísabelar Bretadrottningar!
Hún er í opinberri heim- drottning ekur’ Þegar hún kem’
ur til New York.
Hin opinbera heimsókn drottn
ingar í Bandaríkjunum stendur
yfir í 6 daga.
Allsherjarverk-
sókn í USA
OTTAWA, 16. okt. — Elísabet
Bretadrottning lauk opinberri
heimsókn sinni í Kanada í dag
og fór ásamt manni sínum í op-
inbera heimsókn til Bandaríkj-
anna. — Blaðið Montreal Herald
skýrir svo frá, að Scotland Yard
hafi gert frekari öryggisráðstaf-
anir vegna hótanabréfa, sem bor
izt hafa frá írskum þjóðernis-
sinnum í sambandi við heimsókn
drottningar til Bandaríkjanna.
M. a. verður allur farangur henn
ar vandlega skoðaður við kom-
una til Williamsburg í Virginíu-
fylki. Þá munu 500 lögregluþjón
ar standa vörð við þá leið, sem
fall í París
rætt yrði um deilumál Sýrlend-
inga og Tyrkja á Allsherjarþing-
inu. Það gæti jafnvel orðið gagn-
legt, því að þá væri hægt að leiða
í Ijós, hverjir bæru raunverulega
ábyrgð á hinu hættulega ástandi
í löndunum fyrir botni Miðjarð-
arhafs.
Þekkt aðferð
Á blaðamannafundinum i
dag, sagði Dulles m. a., að
menn skyldu vera minnugir
þess, hvernig Rússar fóru að,
áður en þeir réðust inn í Suð-
ur-Kóreu. Þeir byrjuðu með
því að ákæra Suður-Kóreu
fyrir innrásaráætlanir, síðan
létu þeir til skarar skríða
gegn landinu. Vel gæti verið,
að Rússar hafi á prjónunum
einhverjar slíkar innrásar-
áætlanir, en hvað sem því liði,
þá væri það víst, að þeir hefðu
áður gripið til þess að ákæra
andstæðing sinn um árásar-
fyrirætlanir og síðan gengið
á Iagið.
í DAG skrifaði utanríkisráðherra
Sýrlands, Salah Bitar, bréf til S.
Þ. og fór þess á leit, að Allsherj-
arþingið fjallaði um ástandið á
lsndamærum Sýrlatids og Tyrk-
lands.
Bréf Gromykos
Gromyko, utanríkisráðh.
Sovétríkjanna, hefur sent
bréf til S. Þ., þar sem hann
segir, að nauðsynlegt sé, að
samtökin veiti Sýrlendingum
hernaðarhjálp hið fyrsta, því
að Tyrkir hyggi á innrás í
landið. Hann segir ennfremur,
að engan tíma megi missa.
þar eð vopnuð innrás Tyrkja
muni hefjast strax og þing-
kosningar hafa farið fram þar
í landi hinn 27. október.
PARIS, 16. okt. — Það má segja,
að allt atvinnulíf hafi verið
drepið í dróma í París í dag
vegna allsherjarverkfalls starfs
manna í gas- og rafmagnsstöðv-
um. Verkfallið, sem er eitt hið
versta í Frakklandi í mörg ár,
átti að standa yfir í sólarhring,
en því var aflýst klukkan 5 síðd.
í dag.
Um 100 hafa farizt
VALENCIA, 16 .okt. — Um 100
menn hafa látizt í verstu flóð-
um sem komið hafa á Spáni i
hálfa öld. Valencia og umhverfi
hefur orðið verst úti. Koptar frá
bandaríska flotanum annast nú
björgunarstörf á flóðasvæðun-
um.