Morgunblaðið - 23.02.1958, Síða 12
MORGUNBLAÐ1Ð
Sunnudagur 23. febrúar 1958
12
tltg.: H.t Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigí'us Jónsson.
Aðairitstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Einar Asmundsson.
Lesbók: Arni Ola, sími 33045
Auglýsmgar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 30.00 á mánuði innaniands.
1 lausasölu kr. 1.50 eintakið.
„HAMRAFELUÐ" OG KEFLA-
VÍKURFLUGVÖLLUR
Þetta er fyrsta myndin af hinni nýju tundurflaug bandariska flotans, sem noluð er gegn kafbátum.
Er hún nefnd RAT-flaugin. Þegar hún er yfir skotmarkinu, rofnar skelin og fallhlíf sem fest er
viff flaugina þenst út. Síffan líffur hún niffur aff marborffinu og er síffan beint aff skotmarkinu eins
og venjulegu tundurskeyti meff sjálfvirkum útbúnaði. — Myndin sýnir bandarískan tundurspilli
skjóta RAT-flaug á loft.
Fyrir nokkru fór aff vora í Danmörku, en svo sá veturlnn slg nm hönd og kom aftur meff mikið
fannfergi. 1 stórborgum getur veriff erfitt aff koma snjónum, sem tekinn er af götunum, á brott,
þannig aff hann verffi engum til trafala. í Höfn er þessu þó ekki til aff dreifa, því víffast hvar í
borginni er ekki mjög langt niffur aff höfninni. Myndin sýnir hvernig götusnjónum í Höfn er mok-
aff í suffurhöfnina.
Yarúð nauðsyníeg í Þýzkalandsmálinu
ITÍMANUM hafa að und-
anförnu birzt langar
greinar um rekstur
Hamrafellsins. öllum er í fersku
minni hið gífurlega okur, sem
rekið var í sambandi við það
skip, en nú er hafin hástemmd
prédikunarherferð um að eigend-
unrir hafi ætíð látið „hagsmuni
þjóðarinnar sitja fyrir“ og það
jafnvel þrótt fyrir „fyrirsjáan-
legan taprekstur“. Þessar fjar-
stæður munu frambornar í
trausti þess að hið liðna sé tekið
að gleymast. A það má minna
að þegar Hamrafellið kom td
lantísins og til umræðu var hjá
verðgæzlunni og Lúðyík Jósefs-
syni hve há farmgjöld ætti að
leyfa skipinu, þá var upplýst að
rekstrarkostnaður þess svaraði að
eins til 60—70 sh. á smálest, en
eigendurnir fengu leyfi til að
taka hvorki meira né minna en
160 sh. á smálest. Þar með hófst
okursagan. Þegar um þetta var
„samið“ milli eigenda og Lúðvíks
ráðherra gerðu eigendurnir að
skilyrði, að samið yrði um þstta
verð fyrir 4 ferðir fram í tímann
En á því tímabili stórlækkuðu i
farmgjöld á erlendum markaði
og voru þau í apríl 1957 komin
niður í 75 sh. pr. smálest. Hamra-
feliið sigldi þá hins vegar fynr
160 sh. og mátti meira en vtl
við una. En neytendur borguðu
brúsann.
Það er alveg tilgangslaust fyr-
ir Tímann og SÍS að ætla að
telja mönnum trú um, að þessi
starfsemi sé sérstaklega miðúð
við að hjálpa þjóðinni og gefa
henni stórgjafir! Hver getur líka
trúað slíku? í þessu sambandi
má benda á að allt árið 1957
sigldi Hamrafellið fyrir aff meff-
altali 90 sh. á smálestina en á
sama tíma var skipaleiga á
heimsmarkaði ekki nema um 55
sh. á smálest að meðaltali. Það
sést því að Hamrafellið hefur
ekki tapað á viðskiptum sínum
við Lúðvík Jósefsson og „hags-
munir þjóðarinnar" koma þarna
hvergi nærri.
Broslegast af öllu í þessum
dýrðarprédikunum um Hamra-
fellið er þó það sem segir um
björgunarstarfið við þjóðina í
árslok 1957. Tíminn hefur urn
það eftirfarandi ummæii, tekin
upp úr grein eftir forstjóra SÍS
í Samvinnunni:
„Eigendur „Hamrafells" áttu
kost á að leigja skipið til erlendra
aðila í lok ársins 1957, til lengri
tima, fyrir’ mjög hagstæð farm-
gjöld. Þannig hefði mátt tryggja
i-ekstrargrundvöll skipsins. Um
það leyti var ástandið i olíuflutn-
ingamálunum þannig, að olíu-
skortur var yfirvofandi á kom-
andi vertíð, ef ekki hefði notið
við „Hamrafells“. Hagsmuniv
þjóðarinnar voru því látnir sitja
fyrir, þrátt fyrir fyrirsjáanlegan
taprekstur „Hamrafells" í byrjun
þessa árs“.
Nú stóð svo á í árslok 1957, að
hægt var að fá nóg af skipum á
frjálsum markaði. Fjölda af skip-
um hefur verið „lagt upp“, vegna
þess að framboðið er meira er.
eftirspurnin. Auk þess buðust
seljendur olíunnar, Rússar, til að
annast alla flutninga. Hamra-
fellið hafði því sízt af öllu nokkru
að bjarga og eru ummæli for-
stjóra SÍS gersamlega út í loftið.
Ekki tekur betra við, þegar
forstjórinn telur að reksturshagn-
aður Hamrafellsins á árinu 1957
hafi ekki orðið meiri en ca 1,8
millj. kr. Þess er ekki getið að
þá eru eigendyrnir búnir að fá
í afskrift ca 11 millj. kr. For-
stjórinn segist hafa áætlað fyrir
útsvörum o. s. frv., en hve hátt?
Væri ekki rétt að forstjórinn
sýndi reikninginn í stað þess að
koma með tölur og áætlanir, sem
eru til þess fallnar að blekkja
Það er enginn vafi á að gróði af
Hamrafellinu á árinu 1957 hefur
ekki orðið minni en 15 millj. kr
og sennilega meiri. Mega þeir
SÍS-menn vel við una að hafa
komið ár sinni svo vel fyrir borð
En að þeir séu dýrlingar og
þjóðhetjur, eins og nú er verið
að reyna að telja mönnum trú
um, það er víðs fjarri.
★
Hamrafellsokrið er staðreynd,
sem er á allra vitorði og verffur
ekki afmáð. En þetta fyrirbæri
er ekki einsdæmi, þegar um er að
ræða SÍS og dótturfyrirtæki
þess. í gær var skýrt frá hér
í blaðinu að í uppsiglingu væii
stórfelldasta braskmál, sem um
getur. Eitt af dótturfyrirtækjum
SÍS hefur stofnað til áður ó-
þekkts brasks með vörur frá
varnarliðinu á Keflavíkurflug-
velli og er þar um að ræða
milijóna tugi. Ekki er hér um það
hirt, þó af þessu athæfi hljótist
gjaldeyristjón og tekjumissir fyr-
ir ríkið. SÍS er hér ekki að hugsa
um „hagsmuni þjóðarinnar"
frekar en fyrri daginn.
Þannig rekur hvert málið ann-
að, þar sem SÍS og þeir, sem því
standa næst, seilast til stórgróða
á kostnað almennings.
★
Sú spurning er fyrir löngu
vöknuð, hvað Framsóknarflokk-
urinn sé raunverulega orðinn. —
Upphaflega var þessi flokkur
bændaflokkur með svipuð mark-
mið og slíkir flokkar hafa í ná-
grannalöndum okkar. Nú er hins
vegar svo komið, að Framsókn-
arforustan sýnist ekki vera orð.
in annað en pólitísk klíka, sem
er verkfæri skefjalausra fjár-
plógsmanna. Afstaða flokksins
miðast sífellt meir og meir við
það hvað SÍS og öðrum skylduin
gróðafyrirtækjum hentar og
pólitísk völd flokksins notuð
purkunarlaust í þeirra þágu. —
„Hamrafell" og Keflavik eru að-
eins tvö dæmi, en þá sögu mætti
lengi rekja.
Fyrrverandi ritstjóri Tímans
sagði eitt sinn að nú væri blaðið
orðið eins og „tóm heyhlaða á
vordegi eftir harðan vetur“. Með
þessu átti hann við að þær hug-
sjónir, sem upprunalega báru
uppi hinn gamla bændaflokk
væru horfnar. En í staðinn er
svo komin „hugsjón" peninganna
og henni þjónar flokkurinn nu,
framar öllu.
★ NEW YORK 20. febr. —
Willy Brandf borgarstjóri
Vestur-Berlínar hefur að und
anförnu verið í heimsókn
Bandaríkjunum. Var þa?.
Ford-stofnunin sem bauff hu«.
um vestur um haf. Fékk han>.
m.a. tækifæri til aff hitta Eis
enhower forseta í Hvíta hús-
inu.
Brandt flutti ræðu í
New York, sem fjallaði um
ástandið í alþjóffamálum og þá
einkum í Þýzkalandsmálun-
um. Hann lagði áherzlu á það,
: ð nauffsynlegt væri að vest-
uin ríki hefffu sem nánast
:imstarf sín á milli. Hann
Sugffi, að þaff væri nauffsyn-
Iegt aff koma hreyfingu á
Þýzkalandsmálið, en viff það
yrffi aff gæta hinnar mestu
varkárni. Þjóðverjum væri
nauffsynlegt að hafa mjög náin
samráð viff vestræna banda-
menn sína um lausn þess máls.
Það væri ver af stað farið, ef
sameining Þýzkalands ætti aff
kosta upplausn liinna vest-
rænu samtaka.
Willy Brandt rakti þaff
einnig í ræðu sinni, hve þýff-
ingarmiklu hlutverki Vestur-
Berlín hefði gegnt sem hæli
fyrir ógrynni flóttamanna, er
hefffu neyffzt til aff flýja ógn-
arstjórn kommúnista. Hann
lét í ljósi þakkir til Bandaríkja
manna fyrir ómetanlega hjálp
við uppbyggingu Vwttur-Ber-
linar.