Morgunblaðið - 23.02.1958, Síða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 23. febrúar 1958
WeÉaí
Þýðii.g:
Sverrir Haraidsson
reí
Eftir
EDGAR MITTEL HOLZER
45
^ ^ a
þessu á Barbados, eftir að ég
frétti lát Brendu. Það var þáttur
í sjálfsmeðaumkun minni. — Ég
varð að þjázt af alvarlegum sjúk
dómi, sem þarfnaðist framlengdr-
ar læknishjálpar. Og delirium
tremens hefur að mínum dómi ver
ið ákjósanlegasta lausnin. Svo var
ég líka að reyna að sannfæra hinn
afturgengna anda Brendu um það
hve sterk skaphöfn mín væri“.
Eftir nokkra þögn, sem hlaðin
var áleitnum óróleika, spurði hún:
„Hefurðu oft þjázt af ímyndun-
um?“
„Einu sinni eða tvisvar, þegar
lífið virtist alveg sérstaklega
óbærilegt... .“ Hann þagnaði, yf-
irbugaður af ofurþunga þeirra
endurminninga, sem komu fram
í huga hans, en nærri samstundis
náði hann aftur stjórn yfir til-
finningum sínum og sagði: „Ég
hef leitað til geðveikralæknis. —
Hann var þeirrar skoðunar, að al-
ger breyting á umhverfinu myndi
lækna mig. Ég fór aldrei að ráð-
um hans, vegna þess hve Brenda
gagní^k mig gersamlega. Það er
aðeins vitneskjan um dauða henn
ar, sem gerir mér það kleift að
dveijast hérna hjá ykkur“.
„Áttu við það, að ef hún hefði
verið enn á lífi, þá hefðir þú hald
ið áfram að elta hana, hvert sem
hún hefði farið?“
,Já“. Hann teygði úr fótunum,
krosslagði þá.
„Heldurðu að það geti komið til
mála, að sjúkdómurinn taki sig
upp aftur?“
„Nei, það átti ekki að geta kom
ið fyrir, við þessi lífsskilyrði. —
Annars getur maður aldrei verið
viss um neitt“.
„Ég .... þú mátt ekki halda
að ég sé forvitin. ..."
Hann beið þess að hún héldi
áfram.
„Mig langaði til að segja þér
— nei, annars. Þetta er bara tóm
vitleysa".
„Hvað er það, sem þig langar
tii að segja mér?“
„Mér er farið að líka vel við
þig. — Mjög vel“, sagði hún.
„Oh“.
1 þögninni, sem á eftir fylgdi,
heyrðu þau ána hvísla á milli
runnanna, meðfram bakkanum.
Það marraði í köðlunum, sem
bundu bát Buckmaster-fjölskyld-
unnar við trébryggjuna, þegar
hann vaggaði léttilega á fljóts-
hylgjunum.
Loftið í herberginu var mjög
mollulegt. Hitinn virtist ofinn í
þéttan hjúp umhverfis þau, eins
og spunninn í ósýnilegum, en á-
þreifanlegum þráðum út úr hinu
draugalega skýi — samanvafða
flugnanetinu.
Langdregið og veikt kvein í
fiðlu, smáug í gegnum næturloft-
ið. —
„The Scheherazade".
„Já“, sagði hann.
Aftur varð þögn og nú heyrðu
þau fótatak niðri og hlustuðu
eftirvæntingarfull.
„Logan?“ gat hann sér til.
Hún hristi höfuðið. — „Hann
hlýtur að vera sofnaður fyrir
löngu. Og Ellen lika“.
Eftir litla stund heyrðu þau
sama hljóðið aftur, thud-thud-
thud. Það var einhver berfættur.
„Það sakar ekki, þó að ég at-
hugi þetta nánar", hvíslaði hann
og reis hljóðlega á fætur.
„Nei, farðu ekki. Ég held ekki
— þetta er kannske ekki neinn
raunverulegur....“.
„Hvað áttu við?“
„ „Seztu. Gerðu það fyrir
mig“, bað hún og hann settist
aftur.
Brátt heyrðist fótatakið í stig-
anum, því næst uppi á ganginum
og loks inni í næsta herbergi. Þá
gat Gregory ekki setið kyrr leng-
ur. Hann spratt örsnöggt á fæt-
ur, hljóp í tveimur skrefum að dyr
unum, hijóðlaust eins og köttur og
var á næsta andartaki kominn að
hurðinni á næsta herbergi. Hann
leit inn og sá lágvaxna mannveru
þokast inn eftir gólfinu. Hljóð-
laust og eldsnöggt stökk hann á
þennan óboðna gest og hafði hann
þegar á valdi sínu. Maðurinn rak
upp óblandið undrunaróp, brauzt
um og reyndi að slíta sig lausan,
en gafst svo upp við alla mót-
stöðu.
Mabel kom inn í herbergið.
„Kveiktu á lampanum", sagði
Gregory og hún skjögraði óttasleg
in yfir að borðinu og kveikti á
lampanum.
„Sigmund".
Maðurinn brosti aulalega.
„í fjórða skiptið. Oh, hamingj-
an góða“.. Það var svo áköf og
viðkvæm geðshræring í framkomu
hennar, að Gregory gat ekki dul-
ið undrun sína.
„Þarna /sérðu sjálfur. Pabbi
hafði alveg rétt fyrir sér, þegar
hann sagði að þér væri ekki við
bjargandi".
Sigmund gretti sig og fór aft-
ur að brjótast um, en árangurs-
laust.
„Þú notaðir þér tækifærið, þeg
ar tónleikarnir voru. Þú hefur auð
vitað heyrt að Gregory væri kom
inn hingað og svo beiðstu eftir
tækifæri til að brjótast inn og vita
hvað þú sæir eigulegt í farangri
hans. Gregory, slepptu honum".
Gregory hlýddi — hikandi og
með tregðu.
„Jæja, farðu þá. Komdu þér
héðan út, undir eins. Á morgun
kemur presturinn og sækir þig —
og þú veizt hvað það þýðir“.
Þau fóru með honum niður stig-
ann og hleýptu honum út. Inni á
ganginum lá Logan sofandi a dýn
unni sinni, nakinn, endilangur á
bakinu, með opinn munninn. Reyf-
aði fóturinn, gildur, ólögulegur
vanskapnaður, glansandi hvítur í
tungisbirtunni, var á sífelldu iði.
Fótatak þeirra á gólffjölun-
um, sem sumar hverjar mörruðu
undan hverju fótspori, raskaði
hvorki ró hans né svefni.
Þegar þau komu aftur upp í her
bergið, slökkti hún á lampanum
og leit í kringum sig, eins og hún
ætti von á því að eitthvað óvænt
biði þeirra, innan veggja herberg
isins. Þægileg viðarlykt barst frá
ómáluðu veggjunum, að vitum
þeirra. Úti brakaði letilega í báts
festunum.
„Amar nokkuð sérstakt að
þér?“ spurði hann.
„Ég var svo viss um, að hann
hefði alveg vanið sig af öllum
þjófnaði". Hún talaði líkast því
sem hún hefði gleymt návist
hans.
„Hvernig er innbrotsþjófum
refsað hér?“ spurði hann.
Hún tregðaðist í fyrstu við að
svara spurningu hans, en svaraði
loks eftir nokkra stund: — „Lög
okkar mæla svo fyrir, að þeim
skuli ekki refsað á nokkurn hátt
fyrir þrjú fyrstu afbrotin. Við að-
vörum þá og reynum með fræðslu
að beina þeim af giæpabraut
þeirra.
„En hvaða refsingu fá þeir við
fjórða afbrot?“
Skrifborðslampar
lar. 295.00
Hentug tækifærisgjöf.
Jfekla
Hún leit til hans með dapurleg-
um alvörusvip: — „Ég ætla að
treysta þér. Auk þess hlýturðu
fyrr eða síðar að fá vitneskju um
það. Hann verður að deyja“.
„Deyja?"
„Já, ég verð að kæra hann. það
er skylda mín“. Hún talaði æstum
rómi. — „Hérna höfum við okkar
eigin sérstöku lög og hver sá sem
fremur eitthvert meiriháttar af-
brot í fjórða skipti, verður —
verður að deyja, vegna þess að
hann er ólæknandi glæpamaður og
hættuleg ógnun í samfélagi okk-
Hann sat þögull og horfði á
hana.
„Við höfum okkar eigið mat á
mannlegum samskiptum og líf-
erni. Þú myndir ekki skilja slíkt
— það myndi virðast undarlegt í
þínum augum. En ég get fullviss-
að þig um það, að við viljum
skapa hamingjusamt og heilbrigt
samfélag — og til þess að geta
framkvæmt það, þurfum við að
hafa sterka og hagsýna stjórnar-
stefnu og uppræta fyrst og
fremst öll skaðleg og óæskileg öfl
í samfélagi okkar“. Hún teygði
fram hendina og kom við hné hans.
„Reyndu að skilja okkur, Gre-
gory. Þú mátt ekki hæðast að hátt
um okkar og fordæma þá“.
Gregory sá, að það fór skjálfti
um líkama hennar.
Hann laut áfram: — „Reyndu
að stilla þig, Mabel. Svo skulum
ar“.
að yfirheyra þennan þrjót og
dæma hann til dauða? Lýtvw hann
kannske ekki brezkum lögum? Er
þetta ekki brezkt land?“
„Var ég ekki að segja þér áð-
an, að við hefðum okkar eigin,
leynilegu lög?“
„Leynileg lög?“
„Við erum í hundrað mílna fjar
lægð frá allri lögreglu. Enginn
ónáðar okkur hér, eða fylgist með
gerðum okkar".
„En ég man ekki betur, en að
faðir þinn hefði sagt mér að þessi
safnaðarbyggð væri hér aðeins
með leyfi stjórnarvaldanna?"
„Já, það er alveg rétt. Þegar
efnt var til trúboðs hérna, varð
pabbi að fá leyfi til að koma fram
sem verndari Indíánanna og
stjórnari þeirra — og hann hefur
fengið orð fyrir að vera mjög
hæfur og réttsýnn stjrónari. Þess
vegna lætur stjórnin okkur af-
skiptalaus. Og við verðskuldum
það líka fullkomlega, að vera lát-
in ein og afskiptalaus og fá að
gera það, sem okkur sjálfum virð
ist réttast og bezt. Sjáðu bara
hversu mikið þetta fólk á okkur
að þakka. Við veitum því þá
fræðslu og menntun, sem stjórnin
hefði aldrei haft vilja eða getu
til að láta í té. Við höfum eflt og
þroskað ímyndunarafl þess og
hugmyndaflug, með trúarbrögðum
okkar og goðsögnum. Við höfum
kennt því að lúta reglum og aga,
að vera ánægt með látlausa lifn-
aðarhætti og að skilja listir og
gildi þeirra. Höfum við ekki
fyllsta rétt til þess að setja okk-
ar eigin, leynilegu lög, ef við finn
um að lög stjórnarinnar eru ófull
nægjandi og áhrifalaus fyrir sam
félag okkar?“
„Fyrirgefðu", sagði hann. „Ég
ætlaði ekki að æsa þig svona upp
með orðum mínum“.
„Þú hefur ekvi gert það. Það
er — ég er æst vegna þess, þess
sem kom fyrir áðan — þetta með
hann Sigmund".
„En hvers vegna ættirðu að
vera það — ef bú álítur að hann
muni fá réttlátan dóm fyrir af-
brot sín?“
„Vegna þess að ég er mann-
leg“, sagði hún með ákefð. — „Ég
get ekki gert að tilfinningum min
um, þó að þér finnist það kannske
ótrúlegt. Slíkt er einkennandi fyr
ir þá menningu, sem þú ert alinn
upp við. i þessum nútíðarheimi
ykkar munið þið aldrei eftir því
að fólk er mannlegt. Þið búið til
hin þrönsýnu, ströngu lög ykkar
og ætlist til þess að fólk fylgi
þeim, eins og það væru sálarlaua
ar vélar, en ekki skyni gæddar líf
vei-ur. Hérna höldum við því fram
að lög og fyrirmæli verði að vera
teygjanleg, vegna þess að mann-
legt eðli er teygjanlegt. Við álít-
um aga og reglur óhjákvæmileg-
ar, en við látum slíkt ekki þrælka
okkur. Og við reynum ekki að
beita hræsni eða viðkvæmni í
skyldustörfum okkar. Stundum
þurfum við að gera sumt það, er
særir okkur og við viðurkennum
þá undanbragðalaust að þau störf
séu sár og erfið. En við fram-
kvæmum þau engu að síður, vegna
þess að það er gagnlegt og nauð-
synlegt fyrir hamingju okkar, að
þau séu unnin. Og það sem mest
er um vert, við reynum ekki aS
SHtltvarpiö
Sunnudagur 23. febrúari
Fastir liðir eins og venjnlega.
11,00 Messa í barnaskóla Kópa-
vogs (Prestur: Séra Gunnar Ám»
son. Organleikari: Guðmundur
Matthíasson). 13,05 Erindaflokk-
ur útvarpsins um vísindi nútim-
ans; IV: Sálarfræðin (Símon
Jóh. Ágústsson prófesaor). 14,00
Miðdegistónleikar (plötur). 16,80
Kafitíminn: a) Hafliði Jónsson
og félagar hans leika. b) Létt löjf
af plötum. 16,30 „Víxlar með af-
föllum", framhaldsleikrit aftir
Agnar Þórðarson; 4. þ&ttur end-
urtekinn. — Leikstjóri: Benedikt
Árnason. 17,15 Einsönguri Yma
Sumac syngur suður-amerisk
Indíánalög (plötur). 17,30 Barn*-
tími (Helga og Hulda Valtýsdæt-
ur). 18,30 Hljómplötuklúbburinn
(Gunnar Guðmundsson). 20,20
Hljómsveit Rikisútvarpsina leik-
ur í hátíðasal Háskólans. Stjóm-
andi: Hans-Joachim Wunderlich.
Einleikari á pfanó: Rögnvaldur
Sigurjónsson. 21,00 Um helgina.
Umsjónarmenn: Egill Jónsson og
Gestur Þorgrimsson.
22,05 Danslög (plötur). — 23,30
Dagskrárlok.
Mánudagur 24. febrúar:
Fastir liðir eins og venjulega.
13,15 Búnaðarþáttur: Frá setn-
ingu búnaðarþings. 18,30 Fom»
sögulestur fyrir börn (Helgi
Hjörvar). 18,50 Fiskimál: Á sjó
fyrr og nú (Guðbjartur Ólafsson
forseti Slysavarnafélags Islands).
19,10 Þingfréttir. — Tónleikar.
20.30 Um daginn og veginn (Séra
Sveinn Víkingur). 20,50 Einsöng
ur: Jón Sigurbjörnsson syngur;
Fritz Weisshappel leikur undir á
píanó. 21,10 Erindi: Um heilbrigð
ismál (Úlfur Ragnarsson læknir).
21.30 Tónleikar (plötur). 21,45
Upplestur: „Di'engurinn í sand-
inum“, smásaga eftir Björn
Braga (Steingerður Guðmunds-
dóttir leikkona). 22,10 Passíusálm
ur (19). 22,20 Úr heimi myndlist
arinnar (Björn Th. Björnsson list
fx-æðingur). 22,4f Kammertónleik
ar (plötur). 23,10 Dagskrárlok.
M A R K Ú S Eftir Ed Dodd
Króka-Refur fellur inn i girð- ur styggð að þeim. Einn þeirra
inguna til hestanna svo það kem- slær hann í höfuðið.
ÞriSjudagur 25. febrúar:
Fastir liðir eins og venjulega.
18.30 Útvarpssaga barnanna: —
„Hanna Dóra“ eftir Stefán Jóns
son; VII. (Höfundur les). 18,55
Framburðarkennsla í dönsku. —•
19,10 Þingfréttii-. — Tónleikar.
20.30 Daglegt mál (Árni Böðvars-
son kand. mag.). 20,35 Erindi:
Hugmyndin um frívex'zlun í Ev-
rópu (Gylfi Þ. Gíslason ráð-
herra). 21,05 Tónleikar. 21,30
Útvai'pssagan: „Sólon Islandus"
eftir" Davíð Stefánsson frá Fagra
skógi; IX. (Þorsteinn ö. Stephen
sen). 22,10 Passíusálmur (20). —■
22,20 „Þi-iðjudagsþátturinn". —
Jónas Jónasson og Haukur Mort-
hens eru umsjónai'menn. 23,20
* Dagskrárlok.