Morgunblaðið - 05.11.1958, Page 3

Miðviltudagur 5. nóv. 1958
MORGVISBL 4 ÐIÐ
3
Davíð les Ijóð sín á hljómplötur
FYRIR hálfu öðru ári skýrði
Haraldur Ólafsson, forstjóri
Fálkans h.f., fréttamönnum frá
því, að Davíð Stefánsson skáld
frá Fagraskógi hefði fallizt á að
lesa úrval ljóða sinna á His
Master’s Voice hljómplötur til út-
gáfu á sölumarkaði. Nú eru
þessar plötur, þrjár talsins,
komnar á markaðinn, og hefst
þar með nýr þáttur í íslenzkri
listmiðlun. Þetta eru fyrstu ís-
lenzku hljómplöturnar, sem á
sölumarkað hafa komið, þar sem
Ijóðskáld flytur sjálft verk sín.
Er að þessu mikiil og augljós
menningarauki, því hér fáum við
ekki aðeins ljóðin, eins og þau
liggja fyrir, heldur og túlkun
skáldsins sjáifs á þeim.
Davíð Stefánsson.
Ekki er að efa, að ljóðavinir
hafi mikinn áhuga á þessari ný-
breytni, bæði vegna þess að
Davíð Stefánsson er orðlagður
upplesari, og ekki síður vegna
hins að mörg ljóð hans njóta
sín einmitt betur í upplestri
vegna þess hve kliðmjúk og
hljómfögur þau eru.
Plöturnar sem um er að ræða
eru þrjár, ein 10” hæggeng og
tvær sjö-tommu 45 snúninga
UM síðustu helgi var haldið þing
Landssambands vörubifreiða-
stjóra. Þingið var haldið í
Reykjavík og sátu það 36 full-
trúar frá 26 félögum víðs vegar
af landinu. í samtökunum eru
nú um 2 hundruð vörubifreiða-
stjórar.
Þingið ræddi ýmiss hagsmuna-
mál stéttarinnar og voru gerðar
samþykktir um þau. Einnig var
samþykkt tillaga. sem fól í sér
Bóndi í Borg ar-
firði fótbrotnar
illa
AKRANESI 1. nóv. — Hjörleifur
Vilhjálmsson, bóndi frá Tungu-
felli í Lundarreykjadal, er búinn
að liggja í 1% mánuð hér I sjúkra
húsinu, frá því vikunni fyrir
réttir.
Hjörleifur er geldingamaður
uppi í Borgarfj.dölum. Skömmu
fyrir réttir, er hann var að starfi
sínu og var búinn að binda fola
og ætlaði að fara að gelda hann,
var Hjörleifur svo óheppinn, að
verða undir hestinum með annan
fótinn, og brotnaði hann illa.
Var Hjörleifur fluttur í sjúkra-
húsið hér og hefur legið rúmfast-
ur síðan. Er líðan hans eftir
atvikum. —Oddur.
plötur, samtals um 70 minútna
lestur. Þá hefur verið ákveðið
að upplesturinn í heild verði
gefinn út á einni stórri 12” hæg-
gengri plötu með Parlophone-
merki, og kemur sú plata á mark
aðinn hér fyrir jól.
Markaður í Vesturheiml
Tilgangurinn með því að gefa
út öll verkin á einni Parlophone-
plötu er sá, að hún komist á
markaðinn vestan hafs, og þá
einkum í Kanada, þar sem bú-
ast má við að Vestur-íslending-
ar hafi mikinn áhuga á að eign-
ast hana. Til að hægt sé að koma
plötunni á markað í Kanada
verður hún að vera með Parlo-
phone-merki í þessari ákveðnu
stærð. Vestur-íslendingar hafa
einstakan áhuga á íslenzkri tón-
list, og hafa íslenzkar hljóm-
plötur til þessa verið nær ófáan-
legar í Kanada. Af þessum sök-
um hefur Fálkinn gert samning
við His Master’s Voice í London
þess efnis, að framvegis verði
klassísk íslenzk tónlist gefin út
með báðum merkjum, His Mast-
er’s Voice og Parlophone
Úr mörgum ljóðabókum
Ljóðin sem Davíð Stefánsson
hefur valið til flutnings á þess-
um hljómplötum eru sundurleit,
enda tekin úr mörgum Ijóðabók-
um skáldsins á rúmlega 30 ára
tímabili. Elzta kvæðið er „Ég
sigldi í haust“, sem var upphafs-
kvæðið í „Kveðjum" (1924). —
Næstelzt er „Hallfreður vand-
ræðaskáld" úr „Nýjum kvæð-
um“ (1929). Úr þessari bók er
einnig ljóðið „Konan, sem kynd-
ir ofninn minn“. Þá ber að nefna
hið fræga og skemmtilega kvæði
„Sálin hans Jóns míns“ úr ljóða-
bókinni „1 byggðum" (1933). Úr
sömu bók er einnig „Lofsöngur",
annar kafli hátíðaljóðanna, sem
hlutu fyrstu verðlaun á Alþing-
ishátíðinni 1930. Þriðja kvæðið
úr þessari bók er „Höfðingi
smiðjunnar“, hið þróttmikla
kvæði um skapandi mátt hins
trausta verklundarmanns.
mótmæii gegn afkomu Breta í
landhelgismálinu.
Á þinginu var kjörin stjórn
Landssambandsins til næstu
tveggja ára, en hún er þannig
skipuð: Forseti, Einar Ögmunds-
son, Rvík og meðstjórnendur:
Pétur Guðfinnsson, Rvík, Sigurð-
ur Bjarnason Hafnarfirði,
Magnús Þ. Helgason, Keflavík og
Sigurður Ingvarsson, Árnes-
sýslu. Varastjórn: Þorsteinn
Runólfsson, Rang.. Þorsteinn
Kristinsson, Höfnum, Svein-
björn Guðlaugsson, Rvík, Gunn-
ar Ásgeirsson, Akranesi og Ár-
sæll Valdemarsson, Akranesi.
Blíðskaparveður
- en lítið um rjúpu
HÚSAVÍK, 4. nóv. — Undan-
farið hefir verið hér mesta blíð-
skaparveður. Þó að snjór hafi
fallið nokkrum sinnum á lág-
lendi, hefir hann tekið upp aftur
jafnharðan. Mjög lítið hefir sézt
hér umb slóðir af rjúpu saman-
borið við undanfarin ár. Sézt
rjúpan varla nema mjög hátt í
fjöllum, og þeir, sem farið hafa
til rjúpna, hafa borið lítið úr
býtum. Má vera, að gott tíðarfar
valdi hér nokkru um, og rætast
kynni úr rjúpnaveiðunum, ef tíð-
in versnaði. — Fréttaritari.
Þá eru níu kvæði úr seinni
ljóðabókum skáldsins. Úr „Nýrri
kvæðabók“ (1947) eru ljóðin
„Kvæðið um fuglana", sem fjall-
ar um eðli og aðal skáldsins og
skáldskaparins, og „Askurinn".
um hið stórbrotna alþýðuskáld
Bólu-Hjálmar, sem löngum bjó
við kröppustu kjör, var þjóð-
hagur myndskeri og magnað
ljóðskáld. Dregur Davíð upp ó-
gleymanlega mynd af Bólu-
Hjálmari í þessu máttuga kvæði.
Úr „Ljóðum frá liðnu sumri“
(1956) eru eftirtalin sjö ljóð:
„Húsmóðir", „Vornótt“, „Sorg“,
„Karl og kona“, „Við hreindýra-
vatn“, „Segið það móður minni“
og loks „Minning", hið fagra
tregakvæði, sem lagt er í munn
Þóru Gunnarsdóttur, sextán ára
stúku, sem varð samferða norður
í land tvítugum skólapilti, Jónasi
Hallgrímssyni (1928). Felldu þau
hugi saman, en fengu ekki að
í GÆR var útbýtt á Alþingi nefnd
aráliti frá meiri hluta allsherjar-
nefndar um frumvarp til laga um
breytingu á lögum um biskups-
kosningu. Nefndarálitið er á
þessa leið:
Nefndin hefur athugað frum-
varpið og ekki orðið ásátt um
afgreiðslu þess. Meiri hlutinn
mælir með samþykkt frumvarps-
NÝLEGA voru brautskráðar frá
Hjúkrunarkvennaskóla íslands 15
hjúkrunarkonur. Myndin hér að
ofan sýnir þennan myndarlega
hóp, talið frá vinstri, fremri röð:
Steinunn Guðmundsdóttir frá
Akureyri, Sigurborg Hlíf Magnús
dóttir frá Seyðisfirði, Gróa Ingi-
mundardóttir frá Hvallátrum við
Patreksfjörð, Hólmfríður Sólveig
Ólafsdóttir frá Reykjavík, Ólöf
Þórunn Hafliðadóttir frá Örlygs-
höfn í Barðastrandasýslu, Bjarn-
fríður Sigurðardóttir frá Hamra-
endum í Borgarfirði. Aftari röð:
Hertha Wendel Jónsdóttir frá
Reykjavík, Gerða Ásrún Jónsdótt
ir frá Akureyri, Ragnheiður Kon-
ráðsdóttir frá Reykjavík, Ragn-
hildur Jónsdóttir frá Reykjavík,
Guðný Björgvinsdóttir frá Rauða
bergi í Vestur-Skaftafellssýslu,
Guðrún Emilsdóttir frá Hafnar-
firði, Auður Jónsdóttir frá
Reykjavík, Agnes Jóhannesdótt-
ir frá ísafirði. Á myndina vant-
ar Elínu Hólmfríði Svanhildi
Jónsdóttur frá Reykjavík.
- ♦ -
f Hjúkrunarkvennaskólanum
eru nú rúmlega 100 nemendur,
eigast. Hins vegar varð þessi för
þeirra tilefni einhvers fegursta
ljóðs, sem listaskáldið orti,
„Ferðaloka".
Öll eru þessi kvæði lesin með
þeim skaphita og þunga sem
skáldinu er eiginlegur. Mun það
mál flestra að fáir fari betur með
bundið mál en Davíð Stefánsson.
Merkilegt menningarframlag.
Plöturnar sem Fálkinn hefur
komið með á markaðinn að þssu
sinni eru merkilegt menningar-
framlag og hljóta að verða kær-
komin viðbót við plötusafnið á
hverju heimili.
Um hverja plötu er smekkleg
hlíf með mynd af skáldinu og
nöfnum kvæðanna á framhlið-
inni, en æviágrip skáldsins og
greinargerð fyrir ljóðunum á bak
síðunni. Davíð Stefánsson las
kvæðin inn á hljómplöturnar í
Kaupmannahöfn í júní sl. Það var
dr. Helgi Tómasson sem átti hug-
myndina að þessari ágætu ný-
breytni.
ins, en einstakir nefndarmnn
áskilja sér rétt til að flytja breyt
ingartillögur eða fylgja þeim, ef
fram koma.
Fjórir nefndarmenn allsherjar-
nefndar skrifa undir frumvarpið.
Pétur Pétursson, form., með fyr-
irvara, Bjarni Benediktsson,
frsm., Ásgeir Sigurðsson og Gunn
ar Jóhannsson. Einn nefndar-
manna, Gísli Guðmundsson, sktif
ar ekki undir nefndarálitið.
að því er skólastjórinn tjáði blað
inu í gær. Skólinn hefir undan-
farin tvö ár verið starfræktur
í nýjum húsakynnum í húsi
Hjúkrunarkvennaskólans á Land-
spítalalóðinni. Húsið er þó ekki
fullgert, og hefir það valdið ýms-
um erfiðleikum við rekstur skól-
ans. T.d. eru kennslustofur skól-
ans enn óbyggðar, og hefir því
orðið að koma kennslustofum fyr-
ir til bráðabirgða. Veldur slíkt
eðlilega töluverðum óþægindum,
þröngvar kosti skólans og verð-
ur jafnvel til að takmarka þann
fjölda hjúkrunarnema, sem hægt
er að taka inn í skólann.
Eins og flestum mun kunnugt,
er mikill skortur á hjúkrunar-
konum, og er því full ástæða til
að reynt sé að gera skólanum
kleift að starfa við sem bezt
skilyrði.
- ♦ -
Að svo miklu leyti sem skólinn
er fullgerður, er hann mjög
myndarleg bygging. Enn er eftir
að reisa álmu norðvestan við
skólahúsið, og þar eiga m.a.
kennslustofurnar að verða. —
Heimavist er mjög vel úr garði
gerð, og í alla staði er reynt að
búa eins vel að nemunum og
kostur er á.
STAKSTEI!\1AR
Vísitöluskerðing eða
stórauknar niður-
greiðslur
Einstakir ráðherrar vinstrl
stjórnarinnar eru að koma út úr
þokunni um fyrirætlanir stjórn-
arinnar í efnahagsmálunum. Ey-
steinn sagði á ftmdinum að Gunn.
arshólma fyrir nær tveimur mán-
uðum að „nýjar ráðstafanir i
efnahagsmálunum" væru óhjá-
kvæmilegar. Var helzt að skilja
á honum að nýir skattar væru
eins og fyrri daginn eina úrræð-
ið, sem hann eygði út úr öng-
þveitinu, sem f jármálastefna hans
og vinstri stjórnarinnar hefur
leitt yfir þjóðina.
Sl. laugardag heyrðist svo rödd
félagsmálaráðherrans, forseta A1
þýðusambands Islands. Mælti
hann fyrst og fremst með því að
kaupgjaldsvísitalan yrði skert
um 20 stig. Kvað hann líklegt
að höfð yrðu samráð við iaun-
þegasamtökin um þetta.
Sami ráðherra kvað þá hug-
mynd einhig ofarlega á baugi hjá
stjórninni að stórauka niður-
greiðslur á verðlaginu og halda
vísitölunni þannig niðri. En til
þess að framkvæma þessa leið
þyrfti stóraukna skatta og teldu
margir þá leið lítt færa.
Lúðvík Jósefsson mun þó mjög
hafa haidið skatta- og niður-
greiðsluleiðinni fram á fundum
sem hann hefur haldið undan-
farið út um land.
Upplausnin uppmáluð
Allar bera þessar bollalegging-
ar leiðtoga vinstri stjórnarinnar
svip þess upplausnar- og öng-
þveitisástands, sem hún hefur
leitt yfir þjóðina. Ráðherrarnir
vita ekki sitt rjúkandi ráð. Hanni
bal talar um 20 stiga skerðingu
kaupgjaldsvísitölunnar, Lúðvík
ráðgerir hundruð milljóna króna
nýrra skatta á almenning og Ey-
steinn talar om „nauðsyn nýrra
ráðstafana“.
Þetta er þá árangurinn af rúm-
lega tveggja ára völdum vinstri
stjórnar á íslandi!
Kapphlaupið heldur
áfram
En á meðan stjórnarherrarnir
útmála sína eigin niðurlægingu
heldur kapphlaupið áfram milli
kaupgjalds og verðlags. Verð á
brauði hækkar um 10%, togara-
sjómenn fá 22% kauphækkun,
farmenn segja upp samningum.
Þannig snýst verðbólguhjólið
með ofsahraða, fjármálaöng-
þveitið magnast og íslenzk króna
heldur áfram að falla. Á sl. vori
felldi vinstri stjórnin krónuna um
55%, en reyndi að dulbúa þá
ráðstöfun með álagningu yfir-
færslugjalds.
Síðan þetta gerðist hefur ís-
lenzk króna ennþá orðið fyrir
stóráföllum. Er ekki annað sýnt
en að vinstri stjórnin sé þess al-
ráðin að leiða algert gengishrun
yfir þjóðina. Hvergi örlar á já-
kvæðri viðleitni af hálfu leið-
toga hennar til þess að stöðva
verðbólguskrúfuna.
Öllum er Ijóst, nema vinstri
stjórninni, að nýjar. hundruð
milljón króna álögur í sköttum
og tollum þýða að vörmu spori
hækkun verðlags og kaupgjalds
með því skipulagi, sem nú ríkir.
Það er svo kaldhæðni örlag-
anna að stjórnin þykist vera að
bíða tillagna Alþýðusambands-
þings í þessum málum. Fylgdi
hún tillögum þess haustið 1956
eða vorið 1958?
Var það ekki „lágmarksskil-
yrði“ A.S.Í. að ekki yrðu lagðar
nýjar álögur á „alþýðu manna“?
Þingi Landssambands
vörubifreiöastjóra lokið
Ýmsar samþykktir gerðar um hags-
munamál samtakanna
Meiri hluti allsherjar-
nefndar mœlir með frv.
um aldurshámark
biskups
Rúmíega 100 stúlkur við
nám í Hjúkrunarkvenna-
skólanum