Morgunblaðið - 05.11.1958, Qupperneq 16

16
MORCVIVBLAÐIÐ
Miðvikudagur 5. nóv. 1958
lcom svo að framkvæmdunum sjálf
um. Frá háhæðinni hafði hann
fylgzt með öilu sem fram fór. —
Ekkert atriði hafði farið fram-
hjá honum. Hann byrjaði að tala
í köldum, íhuglum tón, sem var
honum eðlilegastur, en eftir því
sem hann hélt frásögninni áfram
breyttist röddin. Síðasta mánuð-
ixm sem hann hafði dvalizt einn
hvítra manna meðal síamskra
fylgismanna, höfðu áleitnar hugs-
anir ásótt hann. Hvert atriði
harmleiksins hafði sífellt endur-
tekið sig, ólgað í huga hans. Samt
reyndi hann, vegna sinnar með-
fæddu ástar á rökfræði, að finna
skynsamlega skýringu og heim-
færa allt undir algildar megin-
reglur.
Niðurstaðan af þessum andlegu
iðkunum kom í Ijós dag nokkurn,
inni í skrifstofum Herdeildar 316.
Hann hafði ekki getað takmarkað
sig við þurrt hernaðarlegt yfirlit.
Hann hafði fundið ákafa þörf til
að veita útrás ólgu ótta síns og
kvíða, efa síns og reiði og jafn-
framt til að sýna hreinskilnislega
fiam á ástæðurnar fyrir hinni
kynlegu afleiðingu, að svo miklu
leyti sem hann gat sjálfur skilið
þær. Skyldutilfinning hans knúði
hann til að gefa enn nánari
skýrslu um það sem skeð hafði.
Hann reyndi að halda sér við það
og tókst það öðru hverju, milli
þess sem ofurafl tilfinninganna
bar hann algerlega ofurliði. Af-
leiðingin vai% undarlegt sam-
bland af sundurlausum skömm-
um og ástríðufullum orðum, sem
víða einkenndist af fjarstæðu-
kenndum mótsögnum, en hafði
þvi færri „staðreyndir" a£ geyma.
Green ofursti hlustaði hinn þol-
inmóðasti og með athygli á frá-
sögnina, sem hvergi bar sýnileg
merki hinnar köldu skynsemi, sem
Warden prófessor var svo kunn-
ur fyrir. Hann hafði meiri áhuga
á staðreyndum en öllu öðru. En
hann truflaði undirforingjann
eins lítið í frásögninni og hann
frekast gat. Hann hafði fengið
nokkra æfingu í að skipta við
menn sem komið höfðu úr svipuð-
um leiðangrum, sem þeir höfðu
helgað sjálfa sig algerlega, til þess
eins að sjá tilraunir sínar enda
með smánarlegum mistökum, sem
þeir sjálfir báru enga ábyrgð á.
„Ég býst við að þér hefðuð sagt
að ungi maðurinn hefði hagað sér
eins og fífl, sir. Gott og vel, já,
hann gerði það. En það hefði eng-
inn getað gert betur í hans spor-
um. Ég fylgdist með honum allan
tímann. Ég leit ekki af honum
eitt andartak. Ég gat gizkað á,
hvað h-ann sagði við ofurstann.
Hann gerði það sem ég hefði gert
í hans sporum. Ég horfði á hann,
þegar hann skreið í burtu. Lestin
var rétt að koma. Ég vissi varla
sjálfur hvað var að gerast fyrr en
hinn náunginn stökk á hann. Ég
skildi það fyrst seinna, þegar ég
hafði haft tíma til að hugsa nán-
ar. Og Shears hélt því fram að
hann hugsaði of mikið. Herra
minn trúr, hann hugsaði ekki of
mikið. Hann hugsaði ekki nóg. —
Hann hefði átt að vera eftirtekt-
arsamari, gleggri. Þá hefði hann
skilið það, að í okkar starfi er al-
veg gagnslaust að skera einhvern
gamlan háls. Maður verður að
skera þann rétta. Er ekki svo,
sir? Hann þarfnaðist fyrst og
fremst meiri skilnings, meiri
glöggskygni. Þá hefði hann vitað
hver óvinur hans var í raun og
veru — skilið að það var þessi
gamli þursi sem ekki gat til þess
hugsað að þetta vandaða mann-
virki hans yrði eyðilagt. Hver
verulega skarpskyggn maður hefði
séð það á fasi hans og framkomu,
þegar hann strunsaði eftir brúar-
pallinum. Ég beindi sjónaukanum
mínum að honum, sir. Hefði það
bara verið riffillinn. Hann var
með þetta hræsnisfulla bros sigur-
vegarans á vörum sér. Prýðilegt
dæmi um hinn framtakssama at-
hafnamann, sir, eins og við segj-
um í Herdeild 316. Hann lét
aldrei óhamingju yfirbuga sig,
gerði alltaf síðustu tilraun. Það
var hann sem kallaði til Japan-
anna — hrópaði á hjálp.
Þetta þrælmenni með bláu aug
un hefur sjálfsagt dreymt um það
allt sitt líf að búa eitthvað til sem
varaði. Þessi brú var óskadraum-
ur hans og lífstakmark. Maður gat
varla vænzt þess að hann léti eyði
leggja hana — hermaður af gamla
skólanum, sir. Ég er viss um að
hann hefur í æsku lesið allan
Kipling og vitnað í kafla úr hon-
um, meðan brúin tók að gnæfa í
allri sinni dýrð yfir vatnið. „Yð-
ar er jörðin og allt sem á henni
er, og — það sem meira er — þú
munt verða maður, sonur minn“.
Ég get alveg heyrt hann segja
þetta.
Hann var gæddur þroskaðri
skylduvitund og dáðist að vel unnu
verki — hann var líka hrifinn af
hernaði — alveg eins og þér eruð,
sir, alveg eins og við erum allir.
Þessi heimskulega hernaðardýrk-
un. Ég veit ekki hvað af slíku
kann að leiða, sir. Kannske hefui'
þessi gamli, heimski þursi verið
alira hæverskasti og bezti náungi
inni við beinið? Kannske átti hann
hreina og ósvikna hugsjón? Hug-
sjón jafnheilaga og okkar eigin?
Kannske sömu hugsjón og við?
Kannske allt? þetta hokus-pokus
sem hann trúði á megi rekja aftur
til uppsprettu þess hreyfiafls er
býr að baki allrar framtakssemi
okkar? Þetta duiarfulla andrúms-
loft, þar sem hinar náttúrlegu
eðlishvatir okkar vekja okkur til
athafna. Með það sjónarmið fyrir
augum getur verið að „árangur-
inn“ hafi alls enga þýðingu —
það er einungis hið sanna gildi
tilraunarinnar sem nokkru máli
skiptir. Að öðrum kosti fæ ég
ekki betur séð en að þessi drauma
heimur sé blátt áfram helvíti, full
ur af djöfullegum fyrirmyndum
sem spilla dómgreind okkar, ginna
okkur til óheiðarleika á öllum svið
ATVINNA
Stúlka með góða enskukunnáttu óskar eftir at-
vinnu við enskar bréfaskriftir og vélritun.
Tilboð sendist Morgunblaðinu fyrir 8. þ.m. merkt:
Atvinna 666 — 7175.
Vanfar kvennmann
til afgreiðslustarfa í nýlenduvörubúð. Upplýsingar
á Langholtsveg 174, ekki í síma.
Árni Sigurðsson.
Stúlka óskast
í eldhús. einnig sendisveinn
foá kl. 9—12 f.h. —
SÆLACAFÉ
Brautarholti 22
DREKKIÐ
Verð á heilum kössum (24 fl.) i verzl-
unum kr. 60,55 (flaskan kr. 2,50)
Verð á einstökum flöskum kr. 3,00.
Yerksmiðjan afgreiðir ekki til einstaklinp.
WE MUST FIND WHERE
THEY HAVE HIDDEN
THE EVIL DOG/ _
1F THE DOG
IS NOT FOUND AND
DESTROYED, ALL OUR
SHEEP WILLDIE/
THE NAVAHOS, WATCHING
WIARK AND CHERRY'S
EVERY MOVE, DO NOT
SEE BIG WALKER LEAVE
HIS HOGAN AND RIDE
> OFF INTO THE NIGHT
1) ,M hundurinn ekki finnst
©g verður drepinn, þá deyja all-
ar kindurnar okkar!!“ segir
Göngugarpur.
2) „Við verðum að finna hund ( 3) Navahoindíánarnir eru svo
inn, hvar sem þau hafa falið uppteknir af að fylgjast með
hann“. | hverri hreyfingu Markúsar og
J
Sirríar, að þeir sjá ekki þegar
Göngugarpur yfirgefur kofann
sinn og ríður út í nóttina.
um og leiða að lokum til úrslita
sem hljóta óhjákvæmilega að verða
hörmuleg. Trúið mér, sir, ég hef
hugsað um allt þetta í heilan mán-
uð. Hérna erum við nú t. d. að
ana inn í þennan hluta heims, í
þeim tilgangi að kenna Austur-
landabúum að nota plastik til að
eyðileggja járnbrautir og sprengja
brýr. Og. .. .“
„Segið mér hvað skeði að lok-
um?, greip Green ofursti hæglát-
lega fram í fyrir hjá honum.
„Já, sir .... svipurinn á Joyce,
þegar hann kom út úr felustað
sínum. Og hann hikaði ekki. Hann
breytti alveg samkvæmt kennslu-
bókinni, það þori ég að ábyrgjast.
Hinn náunginn réðist á hann með
svo miklum ofsa að þeir ultu báð-
ir niður brekkuna — niður að fljót
inu. Þeir staðnæmdust ekki fyrr
en þeir voru næstum komnir út í
vatnið. Með berum augum varð
ekki annað séð en að þeir lægju
þarna báðir hreyfingarlausir. En
ég sá allt í sjónaukanum mínum.
Annar maðurinn lá ofan á hinum.
Sá einkennisbúni þrýsti nöktum,
blóðugum líkama hins undir sér,
með öllum sínum þunga, meðan
tvær hamstola greipar læstust um
kverkar hans. Ég sá það allt mjög
vel. Hann lá endilangur rétt við
hliðina á líkinu, .sem rýtingurinn
stóð enn í. Þá, á þvi í sama andar
taki uppgötvaði hann mistök sín,
sir. Ég er alveg sannfærður um
það. Hann uppgötvaði þá hrylli-
legu staðreynd að hann hafði
drepið rahgann ofursta.
Ég sá hann. Hann þreif til
skeiðanna. Hann stirðnaði. Ég
gat næstum séð hvernig vöðvarn-
ir 'hnykluðust. Eitt andartaik hélt
ég að hann hefði tekið ákvörðun.
En það var of seint. Hann var ger
samlega þrotinn að kröftum. —
Hann hafði eytt þeim öllum. Hann
gat ekki gert neitt meira — eða
vildi það ekki. Hann lét höndina
síga og gafst upp. Alger uppgjöf,
sir. Þér vitið hvernig það er þegar
maður verður að gefast algerlega
upp? Hann fól sig örlögum sínum
á vald. Hann bærði varirnar og
sagði aðeins eitt einasta orð. Eng-
inn mun nokkru sinni fá að vita
hvort það var formæling eða bæn,
eða jafnvel einfalt tákn algerrar
örvæntingar. Hann var ekki
grimmlyndur eða morðfús, sir.
SHÍItvarpiö
Miðvikudagur 5. nóvember:
Fastir liðir eins og venjulega.
12,50—14,00 Við vinnuna — tón-
leikar af plötum. 18,30 Étvarps-
saga barnanna: Pabbi, mamma,
börn og bíll, eftir Önnu Vestly, IV.
(Stefán Sigurðsson kennari). —
18,55 Framburðarkennsla í
ensku. 19,05 Þingfréttir og tón-
leikar. 20,30 Lestur fornrita: —
Mágus-saga jarls, — II. (Andrés
Björnsson). 20,55 Islenzkir ein-
leikarar: Gísli Magnússon píanó
leikari. 21,25 Saga í leikformi: —
Afsakið, skakkt númer, II. Flosi
Ólafsson o. fl.). 22,10 Viðtal vik-
unnar (Sigurður Benediktsson).
22,30 Lög unga fólksins (Haukur
Hauksson). 23,25 Dagskrárlok.
Fimmtudagur 6. nóvember:
Fastir liðir eins og venjulega.
12,50—14,00 Á frívaktinni — sjó
mannaþáttur (Guðrún Erlendsdótt
ir). 18,30 Barnatími: Yngstu hlust
endurnir (Gyða Ragnarsdóttir).
18,50 Framburðarkennsia í
frönsku. 19,05 Þingfréttir og tón-
leikar. 20,30 Spurt og spjallað í
útvarpssal: Þátttakendur eru dr.
Björn Sigurðsson læknir, frú
Theresia Guðmundsson veður-
stofustjóri, Stefán Jónsson frétta-
maður og Þorbjörn Sigurgeirsson
prófessor. — Sigurður Magnús-
son fulltrúi, stjórnar umræðun-
um. 21,30 Útvarpssagan: Útnesja
menn VIII. (Séra Jón Thoraren-
sen). 22,10 Kvöldsagan: Föðurást,
eftir Selmu Lagerlöf IX. (Þórunn
Elfa Magnúsdóttir rith.). 22,30
Frá tónleikum Sinfóníuhljómsveit
ar Islands í Austurbæjarbíói 21.
október s. 1. — Sinfonía nr. 1 í
c-moll eftir Brahms. Stjórnandi:
Hermann Hildebrandt hljóðritað
á tónleikunum). 23,10 Dagskrár-
lok.