Morgunblaðið - 10.05.1959, Blaðsíða 16

16
MORCVNBLAÐIÐ
Sunnudagur 10. maí 1959
— / fáum orðum
sagt
Framhald af bls. 6.
barði okkur alltaf þegar eitthvað
'var að. En engan eins mikið og
xnig. Ég hef víst verið fjarskalega
óþekkur. Samt held ég ekki neinn
hafi elskað hana eins mikið og ég.
Mér var kannski dálítið illa við
hana fyrst eftir að hún barði mig,
en ég prísaði hana síðar. Það er
nauðsynlegt að venja krakka. Ég
hef ekki sparað mér fáa aura með
því að brúka aldrei tóbak. Ég
kann henni þakkir fyrir að hafa
barið mig frá tóbakinu strax í upp
hafi. Hún var góð kona. Ég verð
fijótur að finna hana hinumeginn.
Eftir nokkra þögn, sagði ég við
Þórarin:
— Þín sterka trú hefur auð-
vitað hjálpað þér á sjónum.
Hann svaraði:
— Já það máttu vita. Þegar ég
var á Gunnu í Nesi, lágum við
eitt haustið á Arnarfirði á lóða-
fiskiríi. Karlinn vildi endilega
Amerískar Remington Mall.
Handsagir 7>/4” Blað
Borvélar !4”
Slípimaskínur
Slippfélagið
i Reykjavik
Gallahuxur
Stærðir: frá 1—14 ára
Austurstræti 12
leggja af stað, en ég var á móti
því, hafði séð veðrið fyrii. Ég fór
niður að sofa til að leggja áherzlu
á mótmæli mín, en þá varð skip-
stjórinn reiður, kom niður og
sagði, að ég hræddi mannskapinn.
Ég svaraði:
— Þeim veitir ekki af að hafa
nægan tima til að biðja fyrir
sér. Nokkru síðar gerði vitlaust
véður og við lentum í 18 daga
hrakningum. Þegar okkur hafði
hrakið austur fyrir land og vor-
um komnir undan Garðskaga,
skall á vestan útsynningsstormur
og foráttubrim. Þá sagði skipstjór
inn: — Guð hjálpi okkur, eigum
við nú að farast hérna! Ég kallaði
þá upp með grimmri röddu: —
Nei, í guðs nafni upp með seglin
og öll rif úr. Þá datt á dúnalogn
og ég hef aldrei séð sléttari sjó á
ævi minni. Þessi sami skipstjóri
fór síðar á mótorbátinn Argo frá
Vestmannaeyjum. Ég hitti hann á
götu hér i bæ skömmu áður en
hann fór til Eyja. Hann var í lág-
um stígvélum. Ég sagði við hann:
— Þú veður upp fyrir þau þessi
í Eyrarbakkabugtinni. — Held-
urðu það? sagði hann. — Já, það
er enginn vafi, sagði ég. Þetta
voru síðustu orðin, sem við töluð-
um saman. Hann fórst skömmu
síðar með Argo í Eyrarbakka-
bugtinni.
— Þessi maður hét Jón Árna-
son frá Ráðagerði. Ég var lengst
af með honum. Hann var dugleg-
ur maður, en grallari og stundum
kærulaus. Þegar vont var veður,
kvað hann alltaf þessa vísu:
Það tjáir ei æðrast þó inn
komi sjór
og endrum o gsinnum gefi
á bátinn,
en halda sitt strik í hættunni
þó
og horfa um öxl — það er mátinn
— leit svo við og kallaði:
— Kemur sjór (!)
— Þú hefur séð margt?
— Já, ég hef séð margt.
— í Örfirisey?
—Já, ég hef séð margt í Örfiris
ey. Þar beitti ég kindunum í mörg
ár. Þar var ég oft á nóttunni. Þá
sá ég dauða menn á stjái og elsk-
endur undir moldarbörðum.
— Mér er líka sagt, að þú sért
draumspakur.
— Já, mig hefur oft dreymt
merkilega drauma. Einn morgun,
skömmu fyrir mannskaðaveðrið,
kom Guðmundur í Nesi til Reykja
vikur, hittir mig og spyr: —
Hvernig verður veðrið í kvöld. —
Hann rýkur í norðanrok með
flóði, svara ég, og bæti við: —
Hvert ert þú að fara. — Ég ætla
suður í Leiru að sækja fisk, segir
hann. — Á hvaða skipi ætlarðu
að fara, spyr ég. — Á bátnum hans
Gunnars Gunnarssonar þarna í
höfninni. segir hann. — Sem er
með gatið fyrir ofan stefnið? spyr
ég. — Já, segir hann.—Þetta verð-
ur þín líkkista, segi ég, það er eng
inn vafi á því. — Þeir koma á
eftir mér Dabbi í Nesi og Gvend-
ur á Bakka, segir hann. Það voru
vinnumenn hans. Samtalið féil
svo niður. Skömmu síðar fór Guð
mundur í Nesi á stað suður í
Leiru með fjögurra manna far í
eftirdragi og á því voru Dabbi og
Gvendur. Þegar þeir komu suður
í Leiru, hitta þeir formann Guð-
mundar, Einar i Nesi og hann
segir við Guðmund nákvæmlega
sömu orðin og ég hafði sagt við
hann áður: — Þetta verður þín
líkkista, Guðmundur, sagði hann.
En Guðmundur hlustaði ekki á
hann frekar en mig, fyllir skipið
af fiski og leggur svo af stað
heim aftur. Áður en hann fór,
sagðist hann vilja fá Einar, son
sinn, með sér, en hann var há-
seti hjá Einari skipstjóra í Nesi.
— Það er nóg þú farir sjálfur í
sjóinn, þó þú takir ekki drenginn
með þér. sagði Einar, og bætti
við:
— Drengurinn verður hjá mér
til loka. Þegar þeir eru svo komn-
ir af stað, skellur hann á með
norðan stórviðri, bátur vinnu-
mannanna slitnar tvisvar aftan
úr og í síðara skiptið kallaði Guð-
mundur til þeirra, að þeir skyldu
reyna að ná landi. Það er það
síðasta, sem til hans heyrðist i
þessum heimi. Guðmundur var
hár maður og sver og ákaflega
gjörvilegur. Hann var ágætismað-
ur. Nokkru eftir slysið var ég
ti lsjós á Clarinu. Þá dreymir mig,
að Guðmundur kemur til mín og
biður mig að hjálpa sér. Ég var
svo vondur í svefninum, að ég
hrópaði:
— Nei.
Þá segir hann:
— Ég er með höfuðið og hand-
legginn fastan í Keilisnesi. Ekki
aliöngu síðar rak lík upp á Mýr-
ar, höfuð — og handleggslaust.
— Eftir þetta hætti ég að segja
frá því, sem ég sá um borð, en fór
þegjandi og hljóðalaust af skip-
unum. Þegar ég var farinn frá
Guðmundi í Nesi, var ég á Karo-
línu hjá Rúnka í Mýrarhúsum.
Vorið 1903 fékk ég 100 krónur
hjá honum fyrir fram, svo við
hefðum eitthvað að éta. Þegar ég
ætlaði um borð, höfðu orðið skip-
stjóarskipti á skipinu og Sigur-
jón á Bakka tekið við því. Ég
geng niður að skipinu, en sé þá
hvar nokkrir menn eru að fara
í sjóinn á bakborða. Ég sný þá
við og fer til Rúnka og segi hon-
um ég fari ekki á skipið: — Þú
ert ráðinn á skipið, segir hann.
— Það kemur ekki rnalinu við,
segi ég. — Geymdu samt pening-
ana segir hann. — Nei, hafð þú
peningana, segi ég, þetta eru allt
ókunnugir menn um borð, og ég
fer ekki eitt einasta fet. Hann
tók við peningunum og ég fór
aldrei á útveg hans eftir þetta.
En í næstu ferð Karólinu, tók
hálfa vaktina útbyrðis í aftöku-
veðri á Eyrarbakkabugtinni og
fóru þeir allir í sjóinn á bak-
borða. Einn þeirra var Sigur-
jón skipstjóri, annar Ólafur Bald-
vin, bróðir konu minnar og var
hann kornungur maður.
Mér þótti þetta merkileg saga
og hugsaði um hana stundarkorn,
sagði svo til gamans.
— Ég sá þig oft á HofsvallagötT
unni þegar ég var strákur, Þá
varstu alltaf með poka og hljópst
við fót.
— Já, þá var ég að sækja hey
handa kindunum.
— Ég var hálf smeykur við þig,
Þórarinn.
— Jæja, já. Hálf smeykur?
Ég var oft dálítið grimmur við
krakkana, svo ég segi eins og er,
sérstaklega þegar þeir köstuðu
skít inn á túnið. Ég hristi þá stund
um til, en barði aldrei. E nu sinni
kom ég að strákum uppi á fjár-
húsþaki og einn þeirra varð svo
hræddur, að hann sprændi vist
niður úr sér. En krakkarnir eru
ágæt, greyin. Það þarf bara að
venja þau ekki síður en skeppn-
urnar. Já, það þarf bara að venja
þau.
— Segðu mér að lokum: Hef-
urðu verið ánægður með lífið.
— Já, ég er ánægður, meðan ég
er ekki upp á aðra kommn. En
nú fer þetta að styttast.
— Kvíðirðu fyrir?
— Nei-nei, ekki vitund. Það
verður nóg að starfa hinumegin.
Og þá hitti ég sumar kindurnar
mínar aftur.
— Heldurðu þær þekki þig?
■— Já, ég held nú það, þær koma
einhverjar á móti mér. Vænst
þótti mér alltaf um Gránu og ég
veit hún kemur hlaupandi til að
borða úr lófa minum. Ég á mynd
af henni, sem á að setja í kist-
una mína. Og þá skaltu sjá, hvort
hún kemur ekki að vitja um tugg-
una, sem ég hef lofað að færa
henni í dálitium poka.
M.
s
LESBÓK BARNANNA
LESBÖK BARNANNA
9
arinnar. Þorpurunum
skyldi ekki takast að
vinna skemmdarverk á
henni.
—o—
Lögreglustjórinn hafði
getið rétt. Rauði-Bill og
flokkur hans var fljótur
að forða sér til fjalla, þar
sem þeir höfðu bækistöð
sína. Enginn þorði að
ávarpa foringjann, allir
sáu að hann var ofsareið-
ur yfir því, að ráðagerð-
in hafði misheppnazt. Nú
sat hann og starði þung-
búinn inn í eldinn, meðan
hann hugsaði upp ný
þorparabrögð. Allir voru
þögulir og í illu skapi, þar
til illmannlegt glott lék
um varir Rauða-Bills og
hann sagði: „Nú veit eg,
hvernig við eigum að ná
tangarhaldi á Jóni og
„Eidingunni“. Gullið skal
verða okkar. Jón skal fá
að kynnast hefnd Rauða-
Bills, því að enginn skal
slá mig niður án þess að
fá makleg málagjöld. Á
hestbak aiiir saman! Við
eigum langa ferð fyrir
höndum.
Við sólaruppkomu morg
uninn eftir var „Elding-
in“ dregin út úr flug-
skýlinu. Mikil leynd
hvíldi yfir ferðinni og við
statt var aðeins starfsfólk
flugfélagsins. Jón var dá-
lítið þreytuiegur eftir við-
burði gærdagsins, þegar
hann settist upp í flugvél-
ina. Samt var hann í
ágætu skapi, þegar hann
var kominn í flugmanns-
sætið og renndi vélinni af
stað. „Eldingunni“ og
mér er óhætt“, kallaði
hann um leið og hann
veifaði í kveðjuskyni,
„sjáumst aftur í kvöld“.
Skömmu síðar sáu þeir,
sem eftir stóðu á flug-
vellinum, Jón og „Eld-
inguna" hverfa í fjarsk-
ann.
Ferðin til námasvæðis-
ins gekk vel. Hreyfillinn
hafði verið athugaður
vandlega og gert við allt,
sem lagfæra þurfti. Nú
gekk hann jafnt og ör-
uggt, og eftir tveggja tima
flug kom Jón á áfanga-
stað.
Gullsandurinn var nú
fluttur í flugvélina undir
nákvæmu eftirliti Jóns,
sem kvittaði fyrir mót-
töku farmsins. Síðan
kvaddi hann gullgrafar-
ana, hóf vélina til flugs
og tók stefnuna til Ár-
bæjar.
Nú, þegar vélin var
fullhlaðin, reyndist henni
erfiðara að komast í næga
hæð til að sleppa yfir
hæstu fjallstindana. En
Jón var samt í bezta
skapi og söng hástöfum,
rétt *eins og hann vildi
með því örfa hreyfilinn
til að taka á allri sinni
orku.
Til að byrja með virtist
þetta bera góðan árang-
ur, hægt og hægt tókst
honum að hækka flugið.
En brátt kom í Ijós,
hversu ‘erfitt vélinni
reyndist að lyfta hinum
þunga farmi. Framundan
styttist bilið til fjallanna
óðfluga. Uppi í þunnu
loftinu fór hreyfillinn að
ganga hraðar og upp-
streymi loftsins undir
vængina minnkaði. „Eld-
ingin“ gat ekki hækkað
flugið meira.
Nú voru aðeíns nokkur
hundruð metrar eftir yfir
að fjallsbrúninni og enn-
þá gat Jón ekki gert sér
grein fyrir, hvort flugvél-
in slyppi yfir eða ekki. A
síðasta andartaki tók flug
vélin samt að stíga, þegar
uppstreymi loftsins neðan
úr dalnum greip hana og
lyfti henni yfir brúnina.
Jóni létti og þótti sem nú
væru allir erfiðleikar yf-
irunnir. En hvað var
þetta? Framundan, í daln
um hinum megin fjalls-
ins, blasti við stórt, svart
reykský. Kofi Samma
veiðimanns stóð í björtu
báli.
Meira
Greta bauð nokkrum leiksystrum sínum í afmæl-
ið sitt og nú hafa þær farið í feluleik og falið sig
hér og þar á myndinni. Getur þú fundið þær og
komist að því, hvað margar voru í boðinu?
Kæra Lesbók.
Ég ætla að senda þér
tvær skrítlur.
— Hvað viljið þið nú
helzt? spurði Skoti um
leið og hann gekk inn á
veitingahús. En þegar
hann sá, hvað hann átti
marga kunningja þarna
inni, flýtti hann sér að
bæla við:
— Rigningu, hríð eða
kulda?
★
Gunna og Sigga voru
tvíburar og svo nauða-
líkar, að erfitt var að
þekkja þær í sundur.
Amma gamla háttaði þær
og baðaði þær svo.
Eftir baðið fór Gunna
að skellihlægja, þar sem
hún lá í bólinu.
Amma: — Það er ekki
gráturinn í þér núna,
Gunna mín. Af hverju
ertu að hlægja?
Gunna: — Að þér,
amma min!
Amma: — Að mér?
Hvers vegna?
Gunna: — Þú ert búin
að baða hana Siggu tvisv-
ar. — E. B. G.
★
Kæra Lesbók.
Mig langar til að senda
þér þessar gátur:
1. Hvað er það, sem hest
og skip, hagkvæmlega
prýðir, en á mönnum all-
an svip, afskræmir og
níðir?
2. Hver kann hlaupa
hafs á bárum og yfir þær
komast, svo ei sig væti?
3. Ég er barin, brennd
og gegnum rekin. Fótum
troðin úti æ, en ómiss-
andi á hverjum bæ.
Ilrönn Antonsdóttir,
8 ára.
Vilt þú skrifa mér?
Ásrún Hauksdóttir,
Bergstaðastræti 59, Rvík,
vill skrifast á við dreng
eða stúlku 11—12 ára.