Morgunblaðið - 01.09.1959, Blaðsíða 15

Þriðjudagur 1. sept. 1959
MORKVNBLAÐIÐ
15
/. sepfember fyrir einu ari
1 BÓK Ingólfs Kristjánssonar um
Eirík Kristófersson er fjallað um
1. september í fyrra og komizt
svo að orði:
Maður varð þess greinilega var
SÍðustu dagana í ágústmánuði,
bæði af blaðaskrifum og eins með
al almennings, að töluverðs uggs
gætti og óttablandinnar eftirvænt
ingar um það, sem kynni að ger-
ast, ef Bretar gerðu alvöru úr
hótunum sínum um að senda her-
skip hingað á miðin.
Meðal varðskipsmanna held ég
mér sé þó óhætt að segja, að full-
yrða megi, að rikt hafi ró og
stilling; vera kann þó, að ein-
hverjir hafi fundið til dálítils
„glímuskjálfta", því að allir
gerðu sér það að sjálfsögðu ljóst,
að til ýmissa tíðinda gæti dreg-
ið. Við vorum okkur þess með-
vitandi, að það gæti mikið oltið
á aðgerðum okkar og hegðun,
hvernig framvinda þessara mála
yrði, og ekki sízt því, hverja
samúð eða andúð við hlytum
meðal annarra þjóða. Það var
því frá upphafi mikils um vert
að stofna ekki til neinna óhappa-
verka af fljótfærni eða of miki-
um ákafa, og held ég, að segja
megi, að það sem af er, hafi af
hálfu varðskipanna og landhelg-
isgæzlunnar í heild vonum minni
mistök átt sér stað í þessu efni.
Varðskipin, sem á þessum tíma
hafa staðið í stímabrakinu við
Breta, auk Þórs, eru þessi: Ægir,
skipherra Þórarinn Björnsson;
Albert, skipherra Jón Jónsson;
María Júlía, skipherra Lárus
Þorsteinsson; Óðinn, skipherra
Pétur Jónsson; Sæbjörg, skip-
herra Sigurður Árnason og síð-
ar Gunnar Ólafsson og Hermóð-
ur, skipherra Guðni Thorlacius.
Auk þess hefur gæzluflugvélin
Rán jafnan verið í könnunar-
flugi, þegar gefið hefur, en störf-
um hennar stjórnar Guðmundur
Kjærnested skipstjóri, en flug-
stjóri er Guðjón Jónsson.
Fyrsta daginn, sem reglugerð-
in um 12 sjómílna fiskveiðitak-
mörkin var í gildi, opnuðu Bret-
ar þrjú verndarsvæði, þar sem
þeir ætluðu togurum sínum að
i I i
L
SKAK
i 1 i
HINN 8. september hefst hin
erfiða þolraun í Bled, en þar
leiða saman hesta sína 8 stór-
meistarar frá 5 löndum. Frá Rúss
landi koma harðsnúnir kappar,
þeir Smyslof, Keres, Petrosjan og
Tal, en vart verður séð hver er
þeirra fræknastur. Margir vilja
þó álíta Tal og Petrosjan líkleg-
asta til afreka, en það er mitt
álit að Smyslof verði þeim erfið-
ur ljár í þúfu. Frá Júgóslavíu
kémur Gligoric, en hann er senni
lega á hátindi fræðar sinnar um
þessar mundir. Hann er af mörg-
um álitinn í flokki þriggja beztu,
þá vafasamt megi teljast að hann
hafi þá snerpu sem þarf til þess
að verða nr. 1. B. Fisher, undra-
barnið frá New York, hefur feng-
ið það vandasama hlutverk að
taka við sæti S. Reshewsky í þess
um harðsnúna flokki. Fisher er
sá keþpandinn sem erfiðast er að
spá um, en öruggt er að hann
verður ekki efstur. P. Benkö, sem
er landflótta frá föðurlandi sínu,
er nú í sömu sporum og S. Flohr
var áður en hann gekk til keppni
í AVRO 1938, enda varð hann
neðstur, og ekki er að efast að
sömu örlög bíða Benkö, þó búast
megi við að hann berjist til síð-
asta blóðdropa. Friðrik ólafsson
fær nú að sýna að hann er fædd
ur til afreka, og ef allt gengur
að óskum efast ég ekki um að
árangur hans verður betri en
bjartsýnustu menn hafa gert sér
vonir um. Ég mun verða Friðrik
til aðstoðar á mótinu ásamt Þjóð
verjanum K. Darga, en af honum
höfum við haft nokkur kynni á
skákmótum víða um Evrópu, og
vonumst til að ná árangri í sam-
vinnunni við hann.
★
1 síðustu umferð á skákþingi
Norðurlanda vann O. Olsson
stílhreina sóknarskák af Finnan-
um I. Niemela.
Hvítt: O. Olsson (Svíþjóð)
Svart: I. Niemela (Finnland)
Drottningarbragð.
1. d4 d5
2. c4 e6
3. Rc3 RÍ6
4. Bg5 Rbd7
5. e3 Be7
6. Rf3 0—8
7. Bd3
Venjulega leika menn hér Hcl og
hvítur heldur frjálsara tafli.
7. —• dxc4
S. Bxc4 a6
9. a4 c5
10. 0—0 bO
11. De2 Bb7
12. Hfdl Re4
Slæmur leikur. Betra var 12. —
Dc7 með jöfnu tafli sbr. Johner-
Rubinstein, Berlín 1926.
13. Rxe4 Bxe4
14. Bxe7 Dxe7
15. Bxa6 cxd4
(Meiri möguleika gefur 15. —
Bxf3, 16. gxf3 cxd4, 17. Hxd4
Re5).
16. Hxd4
17. Bb5
18. Hxe4!
19. Bc6
20. BxaS
21. Rxe5
22. Hdl
Rc5
e5
Rxe4
Db4
Hxa8
Hxa4
h6
vel erfiðleika svarts.
23. Dc2! Ha8
24. Rc6 Da4
Þvingað vegna Re4.
25. b3 Dal
26. g3 Ha2
27. Re7 Kf8
28. Dc8 Kxe7
29. Dd8 Ke6
30. Dd5 Kf6
31. Hxal Hxal
32. Kg2
og svartur gafst upp. Hann
riddaranum á e4. IRJ

stunda veiðar. undir herskipa
vernd innan nýju línunnar. Eitt
þessara svæða var út af Dýra
firði, annað norður af Horni og
hið þriðja fyrir Austur- og Suð
Austurlandi.
Eins og áður getur, fórum við
á Þór norður og austur fyri.
land, eftir að við vorum búnir að
slæða upp vörpuna, sem Lord
Plender hafði höggvið af sér
sunnan Látrabjargs. Vorum við
ásamt Maríu Júlíu á austursvæð
inu fyrsta daginn, en þá bar ekk
ert til tíðinda, og urðum við
engra skipa varir innan við nýju
fiskveiðilínuna. Á svæðinu fyrir
vestan reyndust aftur á móti vera
11 togarar að veiðum í landhelgi
þann 1. september, og nutu þeir
verndar fjögurra herskipa.
Rétt er að geta hér fyrstu opin-
beru tilkynninganna, sem land-
helgisgæzlan sendi frá sér 1.
september, þegar Bretar höfðu
rofið landhelgina, en þær eru
svohljóðandi:
„Eftir þeim upplýsingum, sem
landhelgisgæzlan hefur, er í dag
mjög svipaður fjöldi erlendra tog
ara á grunnslóðum við ísland og
algengt er um þennan tima árs.
Við breytinguna á fiskveiðitak-
mörkunum' úr 4 í 12 sjómílur
síðastliðna nótt varð hins vegar
sú breyting á, að minnsta kosti
þeir belgískir. og þýzkir togarar,
sem vitað var um nálægt f jögurra
sjómílna takmörkunum í gær-
kveldi, höfðu flutt sig út fyrir
12 sjómílna takmörkin í morgun.
Hins vegar er vitað um um það
bil 15 brezka togara, er í nótt
söfnuðust saman undir vernd
fjögurra herskipa og eins birgða-
skips á þrem nánar tilteknum
svæðum milli 4 og 12 mílna tak-
markanna. Eitt þessara svæða
er út af Dýrafirði, annað norður
af Horni og hið þriðja fyrir Suð-
austurlandi — milli Hvalbaks og
lands, en þar var dimmviðri í
morgun og því erfitt um athug-
anir. Á hinum stöðunum var
bjartviðri, og voru flestir togar-
anna út af Dýrafirði. Snemma í
morgun hóf varðskip aðgerðir
gegn þessum togurum, en þá
beitti eitt herskipið strax valdi
til þess að hindra, að varðskipið
kæmist að sökudólgnum. Gerðist
það með þeim hætti, að brezka
freigátan Palliser kom á mikilli
ferð með mannaðar fallbyssur og
sigldi á milli varðskipsins og
landhelgisbrjótsins, þannig að
varðskipið komst ekki að togar-
anum. Til frekari árekstra hefur
ckki komið, en hins vegar hafa
náðzt nöfn og númer allra þeirra
brezka landhelgisbrjóta, sem eru
að gera tilraunir til að veiða, og
verða mál þeirra tekin fyrir eins
og venja er.‘‘
Síðar um daginn birti land-
helgisgæzlan þessa viðbótartil-
kynningu:
„Brezkir togarar halda áfram
tilraunum til landhelgisbrota fyr-
ir Vestfjörðum undir vernd
brezkra herskipa. Freigátan
Palliser beitir að sögn svipuðum
aðferðum og áður við að hindra
íslenzku varðskipin í því að ná
til veiðiþjófanna og hefur til-
kynnt, að sérhver tilraun íslend-
inga til þess að fara um borð í
brezku togarana verði hindruð
með valdi. Á svæðinu út af
Dýrafirði eru 9 brezkir togarar
þétt saman á nánd við brezku
herskipin að tilraunum til land-
helgisbrota, en 2 út af Horni.
Um enga aðra erlenda togara er
vitað innan nýju landhelgislín-
unnar, en nokkrir þýzkir og
belgískir eru að veiðum utan
hennar. Einn landhelgisbrjótur-
inn bað brezka herskipið Russel
um leyfi tl að mega fara út
fyrir landhelgina, og eftir miklar
bollaleggingar leyfði herskipið
honum það með því skilyrði, að
hann yrði kominn í landhelgi
aftur fyrir myrkur. Þá bað einn
brezki togarinn um að mega leita
íslenzkrar hafnar, en herskipi#
bannaði það algerlega.
Á svæðinu fyrir Austur- og
Suðurlandi hefur ekki orðið vart
við neinar tilraunir brezkra tog-
ara til veiðiþjófnaðar. í morg-
un var álitið, að brezku land-
helgisbrjótarnir væru fimmtán,
en við nánari athugun reyndust
þeir ellefu."
&
Heildsölubirgðir $
I. Brynjólfson f- Kvaran.
SKIPAUTfttRB RIKISIISS
HERÐUBREIÐ ,
eustur um land í hringferð
hinn 5. september. — Tekið á
móti flutniftgi til Hornafjarðar,
Djúpavogs, Breiðdalsvíkur, —
Stöðvaríjarðar, Borgarfjarðar,
Vopnafjarðar, Bakkafjarðar og
Þórshafnar á mánudag og árdeg
is á þriðjudag. — Farseðlar seld
ir á föstudag.
„ESJA“
Staða svörtu mannanna er mjög
ólánleg og Olsson notfærir sér
vestur um lana í hringferð
hinn 6. sept. — Tekið á móti
ílutningi til Patreksfjarðar, —
Bíldudals, Þingeyrar, Flateyrar,
Súgandafjarðar, ísafjarðar, Siglu
fjarðar, Dalvíkur, Akureyrar,
Húsavíkur, Kópaskers og Rauf-
arhafnar á mánudag og þriðju-
dag. — Farseðlar seldir á fimmtu
dag. —
Gísli Einarsson
héraðsdómslögmaður.
Laugavegi 20B. — Sími 19631.
Máltlulningsskrifstofa.
Gólfslípunin
Barmahlið 33. — Simi 15657
Til sölu
2ja herbergja kjallaraíbúð. Útborgun 80 þúsund
laus strax. Hagkvæm lán til 10 ára.
RANNVEIG ÞORSTEINSDÓTTIR, hrl.
Laufásveg 2 — Sími 19960.
Tvo samliggfandi herbergi
14 og 11 ferm., við Vesturgötu, til leigu fyrir skrif-
stofur eða lítinn iðnrekstur.
Upplýsingar í síma 12612.
Atvinna
Duglegar stúlkur geta fengið atvinnu nú þegar. Upp-
lýsingar í verksmiðjunni í dag kl. 10—12 og 4—5.
Verksmiðfan Iris
Bræðraborgarstíg 7.
Aukavinna
Óska eftir einhvers konar aukavinnu á kvöldin og um
helgar, t.d. bókhald og uppgjör fyrir smærri fyrir-
tæki. Margt kemur til greina. Tilboð óskast send
afgr. Mbl. merkt: „Aukavinna — 4861“.
Nokkrar stúlkur
Helzt eitthvað vanar saumaskap, geta fengið aivinnu
strax. Ennfremur vantar stúlku við Gufupressu.
Upplýsingar í síma 17142 frá kl. 8—17 alla virka
daga nema laugardaga.