Morgunblaðið - 01.09.1959, Blaðsíða 10

10
MORCUNnr. 4ÐIÐ
Þriðjudagur 1. sept. 1959
;ra dómur, að
áð neer tvö þúsund manns sét
siöBugt uppteknir við hernaðar-
innskap. Því
jjr hen4ifÍljS
all« hafa tekið
m naw-KiíQ.brezk
.e'rskip. Hafa þau v<
ir eSa skemur, sum
4. Herskipin hafa veitt togurum
yernd á þrem 30 sjómílna löng-
Ifm svæðum umhverfiá’t?T*adið.
SvaeðHþessi hafa verið fluált ■ til
éftir veí8i ög VSðiUlU — IBlrTMlW
eftir því, hvernig aflabrögð hafa
verið fyrir utan þau. Kemur það
eð sjélfsögðu-Hl af 'því, að marg-
ir togaraskipstjpranna hafa verið
tregir til að fara inn fyrir. Upp-
- Það er ekki Bretum að þakka, að
ekki hefur hlotizt alvarlegra af
Samtal við Pétur Sigurðsson um gæzlu
íiskveiðilögsögunnar nýju og framferði
Breta undanfarið ár
ENGRI stétt íslenzkra manna
skaðabætur, et &eir
Uafa verið ranginc
»4|»r haf»;feör<
skyldllð toaara sína
lagði útfæ:
markanna í
ari byrði á
helgisgæzlu:
en 1. sept
upp voru s
önnum kaf:
ing þeirra
arar að veiðúm í íslen
lögsögu hafa síðar v
beittir. Og köngulóin í
smágerða en mikilvæga
sem líkja
gæzlunni v
afla sínum,
um — er eifts
vera kunnugt, Pétur
son, sem í sámráði vii
stjórnarvölcF landsins,
átt allra manna drýgstan þátt
í að skipuleggja viðbrögð
landhelgisg^zlunnar % átök-
unum við
það mun f|
sú barátta §j
árangursrík|
hægt að b|
mennri, frig
Það yrði
sagt væri, að|
ur Péturs Si
störfum, serrr Hn
til vemdar
strendur la:
hefði hann
um þau í blöi
að hann lét í
ast að spjall;
korn við tíðii
komst þá svo
hvað áherzluverðast væri
inu:
unni og áskilja sér allan þann
rétt, sem þeir síðar gætu fengið
með iahlar
yifðti taltíir
v beittV.
og beirit
sss að
cmörkin.'
á vett-
þess að
kæmu
fogarar
rveiðilög-
dfjfö síð-
til þeálf að sja:ma) að togar-
imir færu inn fyrir, eins og þeim
höfðu verið gefin fyrirmajli um,
hvort sem þeim væri það ljúft'
eða leitt. Hvort tveggja hafa
með sömu ár-
iir greina frá,
sta
ið«r
herskipavernd
— Hvað finnst yður helzt á-
stæða til að hafa í huga í sam-
ibandi við aðgérðir Breta?
— Það var auðvitað rrá upp-
hafi ljóst, að ef Bretar beittu
um sjálfum komið, hvernig þeim
gengur að fylgja þeim. Og að
mínum dómi er það ekki Bret-
um að þakka, að ekki hefur hlot-
izt alvarlegra af.
En það var annað, sem líka
var ljóst frá fyrstu byrjun. Og
það var, að fráleitt væri, að láta
sér til hugar koma, að fiskveiðar
undir herskipavernd, gætu borið
sig fjárhagslega. Hér gat því
r en svo verið um nokkra
framtKjarlausn að ræða fyrir
Breta —Ajniklu fremur eins kon-
ar refsiaðgerð a 'hendur Islend-
ingum, svipað því sem''löndun-
arbannið^Var á sínum tímá.ySú
reyiftáBÉÉaMa fengizt hefur 'af
jtoi Breta, sýnhr^
mjög vel, hve misheppnaðar þær
erurAllir vita, hve!ééralltlu máli
•ndunarbannið :sskip^%)kku^
erskipaverndin;
'
fiv heftii engan
reynzt þess umkomin að
ð*vrap4D _tagararnir
öfluðu vér^TnSaaBÍBáknark-
annr
Þúsund gæta 250
' /
Að staðaldri hafa verið h>
við land 4—5 herskip auk birgða-
samtals um 1000
geta
öp,
liii^ax^
„Við höfum fylgt
reglunni: — Sá væg-
sem vitið hefur
■■m
^irs^, og á henni s
munum við sigra.“ |
S Á ÞESSA' leið mælti Pétur i
i Sigurðsson, yfirmaður Land- \
| helgisgzlunnar, í vjðtali við s
S tíðindamann Mbl. á dögun- i
i um þar sem rætt vaí'um gang ■
^ mála á því eins árs «-^~**»*
sem í dag — 1. septe
1959 — er liðið, síðan s
eiðitakmörkin við ísland i
færð út í 12 sjómilur, i
jna Kefur íslenzka
landhelgisgæzlan auk 260— {
skip, sem í skjóli fallbyssna j
hafa hindrað, að lög- S
hugleitt er það istand,
ríkt hcfur við strendur
En
kj fjarri sanni þo
svo stór sern'þátt-
rðssonar ér í þlwT
Ofnnin haía veriff
iskistofnunum við
sins, — svo lítið
ngizt a8 segja-
im. Þó fór það svo,
ðustu viku til leið-
um þau stuwSar-
famann MW. Hann
að orði um það,
jrðast væri í mál-
sm fyrirmæl
en starfsmenn
siður
syínegt, tnþess
ræmdar aðgerðir
ao úm sam-
geti verið að
ræða. Það er svo undir monnun-
haflega ætluðu Bretar að skylda
togara sína til að veiða fyrir inn-
an fiskveiðitakmörkin 3 daga í
hverri veiðiferð eða um 30%
þess tíma, sem veiðarnar taka.
Það kom hins vegar fljótt í ljós,
að með þessu var algjörlega ver-
ið að kippa fótunum undan út-
gerðinni. Tíminn var því styttur
niður í einn sólarhring og þar
með sýndu Bretar að þeim þætti
aðeins borga sig að verja fb—10%
veiðitímans í fiskveiðilögsögunni
hér.
13 landhelgisbrjótar á dag
Um fjölda þeirra togara,
sem stundað hafa veiðar á svæð-
um þessum er annars það að
segja, að hann er mjög misjafn;
frá engum upp í 35, en að meðal-
tali yfir allt árið 13 á dag og er
skynsamlegt að áætla, að áhafn-
ir þeirra séu alls um 250 sjó-
menn. Á tímabilinu frá nóvem-
ber til febr. í vetur gáfust Bretar
algjörlega upp við að halda opn-
um veiðisvæðum fyrir norðan,
vestan og sunnan. Það var aðeins
fyrir austan land, á svæðinu milli
Langaness og Hornafjarðar, sem
veiðar voru stundaðar á þessu
tímabili. —. Langflestir þeirra
brezku togara, sem sézt hafa við
veiðar hér við land, koma hingað
aðeins endrum og sinnum, en
leita á önnur mið þess utan. Að-
eins 4—5% brezkra togara á Is-
landsmiðum munu stunda veið-
ar þar eingöngu. Og mjög marg-
ir koma hingað aðeins örsjaldan
á ári eða rétt á meðan aflavonin
t. d. kom um 30% tog-
aðeins 1 sinni hingað á sl.
ári. ÞóSþefur t. d. í sumar jafnan
verið inlkið um brezka togara
hér í nánd. Alls hefur Land-
helgisgæzlin skráð að ólöglegum
veiðum 26Ó—270 brezka togara.
— Afli þessara~b*gara hefur ver-
ið misjafn, en þegar'maður reyn-
ir að gera sér sem gleggsta grein
fyrár afla þeirra af togúrum, sem
innao fiskVeiðitak-
nið irstaðan
a 5um sú,
hvergi
stíaum af
viS-land.
Efling Landhelgisgæztunnar
— Hvað viljið þer segja um
landhelgisgæzluna í nútíð o»
framtíð?
Tvennt skiptir mestu
— Ef litið er á málið frá upp-
hafi, skipta tvö atriði mestu frá
sjónarmiði landhelgisgæzlunnar.
1 fyrsta lagi hafa allar þjóðir
— nema Bretar — fallizt á út-
færsluna í raun, og þær virt hin
nýju takmörk svo frábærlega
vel, að á öllu tímabilinu, síðan
þau tóku gildi, höfum við ekki
haft ástæðu til að ákæra einn
einasta erlendan togara — og
ekki heldur islenzkan — fyrir
að hafa reynt ólöglegar veiðar.
Þetta er algjört einsdæmi, frá
þvl að landhelgisgæzlan tók til
starfa — og raunar allt írá þeim
tima, er aðrar þjóðir byrjuðu
fiskveiðar hér við land.
1 öðru lagi er svo framferði
Breta, sem nær er að nefna end-
emi en einsdæmi, þótt hvort
tveggja sér rétt. Þeir létu sér
ekki nægja að mótmæla útfærsl-
/
Sifco oe fLoei* ÁKLte
*tCAL£*te wAnesxwe ee fuitvéiA
Herskip Breta og íslenzku varðskipin
Lorge OesTroyert
2600 smil. — M sjómílur — ZM mess
Pieo' Oestroyare
*M0 smál. — 31 sjómílur — SSO sienn
Anfi Submorme Fngotes
1100 smál. — 22 sjómílur — 110 mena
Fieet On Tonkers
16000 smál. — 1S sjómílur — M mest
z/f ÞÓB
100 smál. — 11 sjóm. — Zt mens
u/i €0'»
900 smál. — 11 sjóm. — 29 mewt
%/» ALBERT
200 smál. — 13 sjóm. — 19 mess
u/t MARÍA JÚLIA
1M smál. — 12 sjóm. — 12 ment
t/» SÆ BJÖRG
100 smál. — 10 sjóm. — 11 mesn
k/S ÓÐINN
15 smál. — 11 sjóm. — 11 menn
Þrjátíu og sjö herskip með samtals 7000 manns un borS hafa tekið þátt í hernaðaraðgerðum
brezka sjóhersins til verndar ólöglegum veiðum brezkra togara í íslenzkri fiskveiðilögsögu. —
Þessi herskip eru: 4 Large Destroyers, 13 Fleet Oestroyers, 6 Anti Submarine Frigates (stærri),
13 Anti Submarine Frigates (smærri) og eitt mirna herskip; nokkur olíuskip hafa og verið hér.
— Með víðtækari útfærslu flsk
veiðitakmarkanna tvívegis á
skömmum tíma hafa kröfur þær,
sem til Landhelgisgæzlunnar eru
gerðar, aukizt til svo mikilla
muna, að efling hennar er óhjá-
kvæmileg. Þessum auknu verk-
efnum hefur fram til þessa að
mestu verið mætt með því að
krefjast meira af starfsmönnum
hennar öllum, háum sem lágum,
jafnt i lofti, landi sem á sjó. Ég
sé sízt ástæðu til vonhrigða
vegna undirtekta starfsliðsins.
Það hefur alls staðar’gegnt sinu
hlutverki eins vel og hægt er að
ætlast til og af þeirri ástæðu hef-
ur reynzt kleift að leysa verk-
efnin. Friðun hefur áreiðanlega
aidrei verið éins mikil hér við
land og í ár, enda verður þess
víða vart.
öll friðun er gagnslaus nema
haft sé eftirlit með friðunarsvæð
unum, því að þeir veiðimenn eru
fáir, sem hugsa meira um hve
margir fiskar verða eftir — en
hve marga þeir fá. Skip Land-
helgisgæzlunnar eru nú mörg
tekin að eldast og er endurnýj-
un þeirra því nauðsynleg, jafn-
framt því sem stærra friðunar-
svæði krefst fleiri skipa. Efling
Landhelgisgæzlunnar er því
brýn og að henni er unnið.
Smíði nýs varðskips miðar vel
áfram í Álaborg og teikning
annars er hafin, auk þess sem
stefnt er að því að efla flugflot-
ann og í því sambandi í athugun
að festa kaup á þyrilvængju.
Þess er svo rétt að geta að lok-
um, að samhliða þessari eflingu,
er stöðugt keppt að fullkomnara
skipulagi.
* Ól. Eg.