Morgunblaðið - 08.11.1959, Page 3

Sunnudagur 8. nóv. 1959
MORCUNMAÐIÐ
3
Hvíldardagur
helgidagur
Sr. Óskar J. Þorláksson:
i. '
Minnstu þess að halda
hvíldardaginn heilagan. (II.
Mós. 20. 8)
ALLIR kannast við þriðja boð-
orðið um helgihald hvíldardags-
ins. Spámaðurinn Móses leit á
hvíldardaginn sem Guðsgjöf, sem
mönnum væri ætlaður til hvíldar
og andlegrar hressingar.
Það má fullyrða, að þessi ráð-
stöfun hafi orðið til mikillar bless
unar. Og enn í dag er þetta boð-
orð í fullu gildi. Það sem á skort-
ir er að vér höfum það í heiðri
eins og vert er. Maðurinn er þann
ig gerður, að hann þarfnast hvíld-
ar og endurnæringar, sá sem vinn
ur af skyldurækni alla daga vik-
unnar þarfnast vissul. eins dags
til hvíldar, til þess að búa sig
undir starf næstu viku. Enginn er
svo heilsusterkur, að -hann geti
til lengdar unnið þindarlaust alia
daga. Og þegar á allt er litið er
það heldur ekki neinn fjárhags-
legur ávinningur.
Of mikil vinnukergja gerir lífið
[Hlébarðinn legst á þorpið. Hann drepur og skelfir íbúana. Gingo og Chendru, þessi náttúrubörn,
> sem aldrei hai'a séð myndavél, leggja af stað til að ráða niðurlögum hans.
um í starfi þeirra og skemmt
un, í gleði þeirra og sorgum.
Hann var með þeim þegar þeir
réðust til atlögu við lævísa hlé
barðann og stolta tígrisdýrið,
eftir að þessir hættulegu óvin-
ir höfðu hvað eftir annað ráð-
ist inn í litla frumskógaþorpið
og drepið og skelft íbúana.
Hann fylgdist með drengnum
Chendru, sem ekki enn hafði
verið tekinn í fullorðinna tölu,
en sem var ólmur í að sýna að
hann væri nægilega góður
veiðimaður til að verða það.
Og hann fylgdist með Gingo
Æfintýrið \ frumskógi Indlands
ARIÐ 1954 lagði sænski snill-
ingurinn í kvikmyndun, Arne
Sucksdorff, upp í ferðalag til
Indlands. Þar var hann í þrjú
ár við að taka nýjustu litmynd
ina sína „Ævintýri í frumskóg
inum“. Þessi þrjú ár bjó hann
hjá Múríunum í litlu frum-
skógaþorpi á Indlandi. Og þeg-
ar hann sneri heim, hafði hann
með sér kvikmynd, sem ekki
er hægt að nefna annað en
meistaraverk.
Um þessar mundir eiga Reyk
víkingar - . á að sá þessa
mynd, því hún er nú sýnd í
einu af kvikmyndahúsum bæj-
arins.
Sucksdorff vakti fyrst at-
hygli, er hann sigraði í mynda
samkeppni seint á 4. tug aldar-
innar. í þeim myndum komu
strax í ljós tilfinningar hans
fyrir línum og formum, feg-
urðardýrkunin, s~..i honum er
í blóð borin, og næm skynjun
á „dramanu" í hversdagsleg-
ustu atburðum lífsins.
Indlandi bjó Arne Sucks-
dorf með fólki af Muríana-
þjóðflokknum í einu af litlu
þorpunum inni í frumskógin-
um — og fylgdist með íbúun-
frænda hans og fallegu kon-
unni hans, sem lifðu hamingju
sömu fjölskyldulífi í litlu þorp
inu, þrátt fyrir alla erfiðleika.
Ævintýrið í frumskóginum
er sjónarspil sjálfrar náttúr-
unnar, sem snjall myndatöku-
maður hefur náð að festa á
filmu. I kvikmyndinni rekur
hver hrífandi sannur atburð-
urinn annan.
Hlebarðmn ræðst á einn vísundinn
sem tekst að varpa honum af ser, en að lokum fellur þessi
-- * ----------—“ »V»I
- - j stóra skepna í valinn fyrir klóm og kjafti óargadýrsins.
hversdagslegt og rótfestir þá hugs
un, að það sé ekki annað en til-
gangslaust strit fyrir munn og
maga, og skapar hjá flestum lifs-
leiða og spillir þeirri heimilis-
ánægju, sem eðlileg skipting milli
starfs, hvíldar og gleðistunda
veitir heilbrigðum mönnum. Vér
skulum minnast þess, sem Jesús
sagði um helgihald hvíldardags-
ins: „Hvíldardagurinn varð til
mannsins vegna en ekki maður-
inn vegna hvíldardagsins". Hann
leit svo á, að hvíldardagurinn
ætti að verða mönnum til bless-
unar, þó án allrar þröngsýni.
Vér komumst að vísu ekki hjá
því að nota hvíldardaginn til
margs konar starfa, en með heil-
brigðri og eðlilegri verkaskipt-
ingu má koma því svo fyrir, að
menn geti notið hvíldar og helgi-
dagsins, að mestu leyti.
En það er allt of mikið af því
á vorum dögum, að menn noti
sunnudaginn til alls konar starfa,
sem í sjálfu sér eru góð og gild,
og virðast gleyma því, að þessi
dagur er þeim gefinn sem hvíld-
ar og helgidagur. í meðvitund
fjölda manna er sunnudagurinn
ekki annað en frídagur, er þeir
geti notað eftir vild, ýmist til
vinnu eða skemmtana, og því
miður eru mörg dæmi þess, að
menn noti helgidagana til svalls
og drykkjuskapar, sem er hálfu
verra en þó menn gengju til
vinnu sinnar.
II.
í boðorðinu stendur, að hvíldar
dagurinn skuli vera helgidagur,
þ. s. að nokkur hluti dagsins skuli
helgaður trúrækni og andlegum
hugleiðingum. Eðlilegast væri, að
menn notuðu einhvern hluta af
þessum degi, til þess að sækja
kirkju sína og eiga þar uppbyggi-
lega helgistund. Þar sem kirkju-
líf er í blóma er það fastur liður
í lífi fj ölskyldunnar að fara í
kirkju hvern sunnudagsmorgun,
og enginn vafi er á því, að því
fylgir blessun fyrir fjölskyldulíf-
ið. Margir segjast ekki komast að
heiman í árdegisguðsþjónustur,
en hví þá ekki að koma síðdegis,
þegar hinum nauðsynlegu störf-
um er lokið?
Menn sýna lofsverðan áhuga á
því að byggja kirkjur og gefa
þeim fagra og dýra gripi, en eru
hins vegar nauða latir að sækja
kirkju og bera þá ýmsu við sér
til afsökunar.
Eg vil vinsamlegast minna fólk
á, að trúrækni er nauðsynleg and
legu lífi manna, og þar sem hún
er vanrækt hnignar öllu andlegu
lífi. Hér í Reykavík þyrfti ekki
mikla kirkjusókn, miðað við íbúa
tölu, til þess að allar kirkjur yrðu
yfirfullar, og í sveitum, þar sem
messað er einu sinni í mánuði
eða jafnvel sjaldnar, gæti þar
vart talist mikil andleg rausn, þó
menn eyddu 2—3 klst. til kirkju-
ferðar á helgum degi, þegar mess-
að er.
Auðvitað geta menn minnzt
helgi hvíldardagsins með öðrum
hætti en kirkjugöngum svo sem
með lestri bóka um andleg efni
eða kyrrlátum helgistundum í ein
rúmi. Aðalatriðið er þetta, að ein
hverjum hluta sunnudagsins sé
varið til helgistunda.
Það er stundum yfir því kvart-
að, að rúmhelgin eða hversdags-
leikinn fari vaxandi í þjóðlífinu
og það ekki að ástæðulausu. Vér
eigum allt of fáar helgistundir.
Vér eigum að láta þær ganga fyr-
ir öðru á helgum dögum. Vér höf-
um sex daga til þess að vinna hin
hversdagslegu storf, en aðéins
einn helgidag.
Gerum helgidagijm að orkulind
andlegra verðmæta, oss til bless-
unar í störfum og lífi.
Ó. J. Þ.