Morgunblaðið - 19.12.1959, Blaðsíða 12

12
MORGTJNBLAÐID
Iiaugardagur 19. des. 1959
flíimjmM&Mti*
Útg.: H.f. Arvakur Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
JRitstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthias Johannessen.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargald kr 35,00 á mánuði innamands.
1 lausasölu kr. 2.00 eintakið
TRAUSTUR FJARHAGUR
REYKJAVÍKURBÆJAR
BÆJARSTJÓRN Reykjavík-
ur hefur nú afgreitt fjár-
hagsáætlun bæjarins fyr-
ir árið 1960. Lýsti Geir Hallgríms
son, borgarstjóri fjármála, þvi
yfir á bæjarstjómarfundinum sl.
fimmtudag, að ekki þætti ástæða
til þess að fresta afgreiðslu fjár-
hagsáætlunarinnar, þangað til til-
lögur ríkisstjórnarinnar í efna-
hagsmálunum hefðu verið lagðar
fram. Ef hinar nýju ráðstafanir
hefðu í för með sér aukin útgjöld
fyrir bæjarsjóðinn, væri eðlileg-
ast að taka fjárhagsáætlunina til
endurskoðunar, þegar líða tæki á
næsta ár og afleiðingar ráðstaf-
ananna færu að koma í Ijós.
Góð afkoma á árinu 1959
Geir Hallgrímsson gerði í
þessari ræðu sinni glögga grein
fyrir afkomu bæjarsjóðs á líð-
andi ári. Samkvæmt áætlun,
sem gerð hafði verið um
rekstrarafkomu bæjarsjóðs á
yfirstandandi ári og telja yrði
varlega, mætti ætla að niður-
staðan yrði sú, að tekjur færu
6,1 milljón fram úr áætlun. En
gjöldin yrðu hins vegar 2,4
milljón kr. lægri en gert var
ráð fyrir í fjárhagsáætluninni.
Á rekstrarreikningi bæjarsjóðs
er því heildarútkoman sú, sagði
Geir Hallgrímsson, að afgangur
til yfirfærslu á eignabreytinga-
reikning verður 8,5 millj. kr.
meiri en fjárhagsáætlunin gerði
ráð fyrir, eða 49 millj. kr. í stað-
inn fyrir 40,5 millj. kr.
Þessar tölur gefa vissulega
til kynna, að mjög vel hefur'
verið á framkvæmd fjárhags-
áætlunar bæjarins haldið á
þessu ári.
Lækkun útsvara
Samkvæmt fjárhagsáætlun árs-
ins 1960 er gert ráð fyrir því, að
heildarútgjöld Reykjavíkurbæjar
lækki töluvert. Af því leiðir að
heildarupphæð útsvaranna mun
einnig lækka. Er gert ráð
fyrir því, að lækkun útsvars-
stigans muni nema um 15%.
Reykvíkingar munu vafalaust
fagna þessari þróun í fjármálum
bæjarfélagsins. Á undanförnum
árum hafa útgjöld hins opinbera,
bæjar- og sveitarfélaga og ríkis-
ins farið stöðugt hækkandi. Það
sem þessu hefur fyrst og fremst
valdið, er auðvitað sívaxandi dýr-
tíð og verðbólga. Kostnaðurinn
við hvers konar framkvæmdir og
rekstur opinberra fyrirtækja og
stofnana hefir sífellt farið hækk-
andi.
Sjálfstæðismenn í bæjarstjóm
Reykjavíkur hafa jafnan lagt á
það megináherzlu, að stýra fjár-
málum bæjarfélagsins af festu
og ábyrgðartilfinningu. Þess
vegna hefur fjárhagur höfuðborg
arinnar jafnan staðið með blóma.
Þrátt fyrir það, að nú er gert
ráð fyrir verulegri lækkun út-
svarsstigans er þó síður en svo
dregið úr verklegum framkvæmd
um og nauðsynlegum umbótum í
bænum.
Þannig helzt í hendur traust
fjármálastjórn og þróttmikil
framkvæmdastefna undir for-
ystu Sjálfstæðismanna í bæjar
stjórn Reykjavíkur.
AÐ VELTA SÉR UPP ÚR
VITLEYSUNNI
EKKI leiðist kommúnistum
að velta sér upp úr vit-
leysunni, varð glöggum
og greindum verkamanni fyrir
skömmu að orði við lestur „Þjóð-
viljans". Skrif kommúnistablaðs-
ins undanfarið um efnahagsmálin
miðast greinilega við það, að ís-
lenzkur almenningur viti ekki
neitt og muni ekki neitt um það,
sem gerzt hefur í þessum málum
á síðustu árum.
1 hvaða átt gekk þróun efna-
hagsmálanna meðan kommúnist-
ar áttu sæti í ríkisstjóm og höfðu
aðstöðu til þess að koma fram
úrræðum sínum og tillögum?
Hún gekk öll í þá átt, að dýrtíð
og verðbólga fór hríðvaxandi. Til
þess að koma í veg fyrir stöðvun
framleiðslutækjanna og stórfellt
atvinnuleysi, sáu kommúnistar og
samstarfsmenn þeirra aðeins eina
leið: Að leggja hrikalega nýja
skatta og tolla á almenning.
Lifði almenningur um
efni fram?
Það er þannig staðreynd, sem
ekki verður sniðgengin, að með-
an kommúnistar voru í ríkis-
stjórn, létu þeir alþýðu manna
fyrst og fremst borga herkostn-
aðinn af verðbólgustefnu þeirra.
Þeir sneru sér til almennings og
kröfðust þess, að hann skilaði
aftur hluta af því fé, sem hann
hafði ofkrafið útflutningsfram-
leiðsluna um, og hún hafði ekki
risið undir að greiða.
Nú mótmæla kommúnistar
þeirri skoðun hagfræðinga, að ís-
lenzka þjóðin hafi yfirleitt lifað
um efni fram á undanförnum ár-
um. Þeir segja, að það hafi að-
eins verið örfáir efnamenn í
þjóðfélaginu, sem lifað hafi um
efni fram. En hvernig stóð þá á
því, að kommúnistar og sam-
starfsmenn þeirra í vinstri stjórn
inni létu almenning fyrst og
fremst standa undir styrkjakerf-
inu, sem sett var á stoín til þess
að halda framleiðslunni í gangi?
Á þeim tekur enginn
mark
Var það ekki einmitt vegna
þess, að eftir allt saman var
það þá skoðun kommúnista,
að þjóðin hefði almennt lifað
um efni fram?
Aðra ályktun er vissulega
ekki hægt að draga af þessu.
Kommúnistar eru því orðnir
berir að því að velta sér upp úr
vitleysunni í skrifum sínum um
efnahagsmálin undanfarið. — Á
þeim getur enginn tekið mark,
allra sízt verkalýðurinn, sem þeir
leggja mesta áherzlu á að sanna
að þeir séu hollastir vinir.
UTAN UR HEIMI
Skilnaðarmál trægs fálks
Dawn Adams með son þeirra Massimo. Hann heitir Stefan og er
fjögurra ára gamall. — „SIagurinn“ stendur m. a. um það, hjá
hvoru foreldranna Stefán litli skuli vera í framtíðinni.
— eru að verðo
„daglegt brauð"
í Rómaborg
ENDA þótt skilnaður hjóna telj-
ist yfirleitt ekki leyfilegur í
hinni kaþólsku ítalíu, þá eru
skilnaðarmál frægs fólks að
verða næstum því hversdagslegir
viðburðir í Rómaborg. — Rossell-
ini hefur enn ekki gefizt upp við
tilraunir sínar til þess að fá sér
dæmdan umráðarétt yfir börnum
þeirra Ingrid Bergman, en það
mál hefur nú vikið til hliðar í
ítölskum blöðum fyrir öðru — í
bili a. m. k. Er þar um að ræða
skilnaðarmál ensku leikkonunn-
ar Dawn Adams og Vittorio
nokkurs Massimo.
— ★ —
Massimo er kominn af einni
elztu aðalsætt Italíu — getur
rakið ættir sínar allt til hinna
fornu Rómverja. Meðal forfeðra
hans var m. a. andstæðingur
Hannibals, hins fræga herfor-
ingja, Fabius Maximus. — Þegar
hann árið 1954 gekk að eiga
óþekkta, enska leikkonu, ofursta-
dótturina Dawn Adams, hristi
ítalski aðallinn höfuðið og ságði:
„Nei, þetta getur áreiðanlega
aldrei gengið“ — hvað nú hefur
reynzt rétt.
— ★ —
Fyrir nokkrum dögum hófust
réttarhöld í skilnaðarmálinu í
Róm. Þá lá litli sonur þeirra sjúk
ur og var allþungt haldinn, en
eitt aðalhlutverk dómstólsins er
að skera úr því, hvoru hjónanna
beri umráðaréttur yfir barninu.
— Annars eru sakargiftirnar
þessar, í fáum dráttum: Massimo
sakar konu sína um að hafa yfir-
gefið heimilið til þess að hefja
kvikmyndaleik að nýju — og
einnig heldur hann því fram, að
hún hafi átt vingott við ónafn-
greindan, pólskan kvikmynda-
stjóra. — Dawn Adams hefur
aftiw á móti borið fram þær
hörðu ásakanir gegn eiginmann-
inum, að hann hafi sýnt sér ein-
stæðan ruddaskap og beitt sig
líkamlegu ofbeldi.
— ★ —
Fjöldi af frægu fólki mun
koma fram sem vitni í málinu.
Meðal þeirra, sem frúin krefst að
beri vitni, eru t. d. Gina Lollo-
brigida, Jean Cocteau, Elsa Mar-
tinelli og Henri Vidal — auk 36
annarra þekktra „nafna“ úr
heimi leiksviðs og kvikmynda.
Þetta fólk á að vitna um það,
hvernig hinn afbrýðisjúki eigin-
maður Dawn Adams réðist að
henni með óbótaskömmum í fjöl-
mennu samkvæmi, barði hana og
misþyrrrtdi, svo að hún varð að
leggjast í sjúkrahús.
— ★ —
Massimo mun einnig leiða
fram ýmsar þekktar persónur
sem vitni — þar á meðal til
dæmis þekktasta dægurlagahöf-
und Ítalíu, Modugno („Volare")
og marga aðra úr skemmtana- og
samkvæmislífi Rómaborgar. —
Hann ætlar sér fyrst og fremst
að færa sönnur á það, að kona
sín sé þess „alls óverðug að
bera hið göfuga fjölskyldunafn
hans“....
j Svefnlausar skjaldbökur
ÞÆR fréttir lásum vér eigi alls
fyrir löngu í blaði einu erlendu,
að hið mesta vandræðaástand
væri ríkjandi hjá „enskum"
skjaldbökum — og sennilega víð-
ar í Evrópu. Sagt var, að vesal-
ings skjaldbökurnar þjáðust af
svefnleysi — kæmi nú ekki blund
ur á brá, en þeirra háttur er að
leggjast í dvala, þegar vetur
gengur í garð.
— ★ —
Orsökin var talin sú, hve sum-
arið og haustið hafa verið mild,
það muni hafa ruglað skjldbök-
Skjaldbakan — henni kemur
ekki blundur á brá. .. .
urnar í ríminu. — Þetta „vanda-
mál“ hefur mjög verið til um-
ræðu í Bretlandi — og það bar
meira að segja á góma í ritstjórn-
argrein í hinu virðulega „Times“
fyrir nokkru. — Svo er að sjá af
greininni, að viðkomandi blaða-
maður hafi gert tilraun til þess
að eiga „viðtal“ við hundrað ára
gamla skjaldböku. Sú frumlega
tilraun til að bæta persónulegum
þætti við hina vísindalegu og
ópersónulegu veðurskýrslu sum-
arsins mistökst reyridar — en
staðreynd er það, að skjaldbök-
,urnar, sem á þessum árstíma eru
yfirleitt fyrir löngu fallnar í
vetrardvala, er varir oftast þang-
að til í apríl, hafa nú orðið and-
vaka og vita ekki sitt rjúkandi
ráð.
— ★ —
Englendingur nokkur, sem er
skjaldbökuvinur hinn mesti og á
fjöldann allan af dýrum þessum,
hefur sagt frá þvi, hvernig vesal-
LUNDÚNUM, 17. des. (Reuter).
TOM DOOLEY, sem segist
vera „hamingjusamasti mað-
ur í heimi“, þótt hann eigi
aðeins eftir 18 mánuði ólif-
aða vegna ólæknandi sjúk-
dóms, kom við í London í dag
á leið sinni frá New York til
Austurlanda, þar sem hann
ætlar að byggja nokkur
sjúkrahús.
Dooley, sem er 32 ára gamall
fyrrverandi sjómaður frá St.
Louis í aBndaríkjunum, er á leið
aftur til Laos, en þar hefur hann
þegar aðstoðað við að koma upp
fjórum sjúkrahúsum í afskekkt-
um frumskógarhéruðum.
Á nýafstaðinni fyrirlestraferð
um Bandaríkin, tókst honum að
safna nægu fé til að reisa 10
sjúkrahús í viðbót. En til Banda-
ings skepnurnar reika um í eirð-
arleysi, leita inn í myrkustu af-
kima hússins — en skríða svo
aftur fram í dagsljósið eftir
skamma hríð, enn ringlaðri en
áður. — Þeim hefur ekki komið
blundur á brá.
Ekki kunnum vér frá því að
segja, hvort óveðrið, sem gekk
yfir Evrópu á dögunum hefur
getað „svæft“ hinar andvaka
skjaldbökur....
ríkjanna flaug hann frá Laos fyr-
ir þrem mánuðum til að láta
framkvæma á sér maga- og
brjósthols-uppskurði.
Á flugvellinum í London sagði
hann við blaðamenn:
„Hvort sem þið trúið því eða
ekki, þá er ég hamingjusamasti
maður í heimi. Þegar ég komst
að því hve veikur ég er, var
mín fyrsta hugsun: „Ó, Guð“,
en nú er ég ekki lengur hrædd-
ur við dauðann.“
Dooley var í bandaríska flot-
anum með aðsetur í Austurlönd-
um, en. tók læknispróf 1953 og
hefur starfað í Laos og Vietnam.
„Hvert sem ég fer, þekkir fólk
mig,“ sagði hann. „Þegar ég ók
til flugvallarins í New York,
neitaði leigubílstjórinn að taka á
móti fimm dollurunum mínum og
sagði: „Lof mér að bjóða núna,
svo ég megi á þann hátt hjálpa
sjúku barni.“ — Og þannig geng-
ur það, allir vilja hjálpa til.“
Hamingjusamasti
maður i heimi