Morgunblaðið - 31.03.1960, Blaðsíða 2

2
MORCUNBLAÐ1Ð
Fimmtudagur 31. marz 1960
— Fjárlögin
Frh. af bls. 1.
Jbjóðvega hækkar um 8,2 millj.
kr. og framlög til flugvallagerð-
ar um 2,2 millj. kr.
Samtals hækka framlög til
samgöngumála um 19,4 millj. kr.
10 millj. kr. hækkun til
raforkuframkvæmda
Framlög til raforku-
^ 1 framkvæmda hækka
* um 10 millj. kr.
Þá hækka framlög til jarð-
hitarannsókna um 4,6 millj.
kr. og framlög vegna uppbóta
á útfluttar lanðbúnaðarafurð-
ir, sem nú eru teknar inn á
fjárlög, um 5 millj. kr.
Aukin útgjöld til
fræðslumála
Útgjöld til fræðslumála
5 / hækka samtals um 20
* millj. kr.
Framlög til skólabygginga
hækka samtals um 9,8 millj. kr.
Framlag til Iðnlánasjóðs hækkar
um 623 þús kr. Framlag til
íþróttasjóðs um 480 þús. kr. og
byggingarstyrkur til hins nýja
Kennaraskóla hækkar um 1
millj. kr.
Aukin útgjöld vegna bama- og
unglingafræðslu nema 7,9 millj.
kr. Spretta þær hækkanir m. a.
af óhjákvæmilegri fjölgun kenn-
ara. Þá nema hækkanir vegna
byggingarframkvæmda að Laug-
arvatni 220 þús. kr.
Samtals nema hækkanir
vegna fræðslumála, eins og
áður er sagt, um rúmlega 20
millj. kr.
Hækkanir vegna heilbrigðis
mála nema samtals 6,3 millj.
kr. —
Ýmsar aðrar hækkanir
. Af ýmsum öðrum hækk-
/ ) unum á einstökum liðum
' fjárlaga má nefna 500 þús.
kr. vegna framkvæm'da á Kvía-
bryggju, 500 þús. kr. vegna fram-
kvæmda í Skálholti, 1 millj. kr.
framlag til nýs stjórnarráðshúss,
1 millj. kr. framlag vegna jarð-
ræktarstyrkja, 500 þús. kr. fram-
lag til gæzluvistarsjóðs vegna
áfengissjúklinga, 15 millj. kr.
vegna ábyrgða, sem falla á ríkis-
sjóð, 5 millj. kr. vegna útgjalda
á heimildargrein fjárlaga, sem
áður hefur ekki verið áætlað fé
fyrir heldur greitt sem umfram-
greiðsla, 6 millj. kr. sérstakt
framlag í fyrningarsjóð ríkisins
vegna afskrifta á eignum ríkisins
og 13 millj. kr. hækkun til al-
mannatrygginga, sem er útgjalda
auki vegna almennrar hækkunar
á útgjöldum þeirra.
463 millj. kr. hækkanir
Samtals nema þær hækk-
anir á einstökum liðum fjár-
laga, sem hér hefur verið gerð
grein fyrir um það bil 463
millj. kr. Er það nokkurn
veginn sama upphæð og fjár-
lög ársins 1960 eru hærri en
fjárlög ársins 1959.
Sést greinilega af þessu, að
hækkun fjárlaganna sprettur
ekki af neinskonar útþenslu í
rekstri ríkisins. Ástæða hækk-
unarinnar er fyrst og fremst
stórhækkuð framlög til al-
mannatrygginga, auknar nið-
urgreiðslur á verðlagi innan-
lands, verulegar hækkanir til
verklegra framkvæmda, stór-
hækkuð óhjákvæmileg fram-
lög til fræðslu- og heilbrigðis-
mála og hækkanir vegna geng
isbreytingarinnar, sem hefur
í för með sér aukinn rekstrar-
kostnað ríkisins og einstakra
ríkisstofnana.
í forytugrein blaðsins í dag
er nánar rætt um f járlögin.
AKRANESI, 30. marz. — Bátam-
ir lönduðu hér í gær 137 lestum.
Mestan afla höfðu Svanur með
20 lestir Sigurfari með 14 lestir,
Ólafur Magnússon með 13,5 lest-
ir. Allir bátar héðan eru á sjó.
Togarinn Akurey, fer á veiðar
beint frá Grimsby, þar sem hann
seldi. — Oddur.
Boris Pastemak
fSvikarinn'
Pasfernak
—AÐUR en hægt verður að
taka Boris Pasternak aftur í
rússneska rithöfundasamband
ið og fá honum sín fyrri rétt-
indi verður hann að
sýna að hann skilji hvaða þýð-
ingu það hefur að vera rithöf-
undur. Hann verður að sýna
fram á það, að hann sé verð-
ur þess að vera félagi sam-
bandsins — þá skal ég gjarn-
an mæla með því að hann
reiði aftur tekinn i rithöfunda
sambandið, sagði rússneski rit
böfundurinn Mikhail Sjolokh-
ov á fundi með fréttamönnum
í Osló á dögunum. Sjoiokhov
er sjálfur í forsætisnefnd sam-
bandsins. — Það er ekki næg
ástæða fyrir inntöku í sam-
bandið að hann hefur gjör-
nýtl pólitískt stundarástand
og skrifað bók, sem er lesin á
Vesturlöndum. Hann hefur
skrifað bók, sem rægir Ráð-
f.tjórnarríkin og Ráðstjómar-
þjóðirnar og er nú alheims-
borgari án föðurlands. Aðeins
sá, sem hefur höfundarnafn
sitt óflekkað getur verið með-
limur rússneska rithöfunda-
sambandsins. Hermaður, sem
gerir skyssu á vígstöðunum,
getur ekki vænzt þess að
verða hækkaður í tign. Enda
þótt ekki sé með öllu hægt
að bera saman hermann og
rithöfund er gerð krafa um
hollustu beggja. Sá, sem elsk-
ar föðurland sitt, rægir það
ekki.
- Krúsjeff
Framhald af bls. 1.
Krúsjeff, sem hefur oft
verið berorður guðleysingi
sagði við fréttamennina: —
„Við kommúnistar eigum
ýmislegt sameiginlegt með
kristindóminum. Eg er að-
eins ósammála einu atriði
og það er þegar Kristur
sagði að ef hann væri sleg-
inn á annan vangann,
mundi hann snúa fram hin-
um. Ég trúi á aðra reglu,“
sagði Krúsjeff. „Ef ég er
sleginn á vinstri kinn, slæ
ég þá aftur á hægri kinn-
ina svo fast, að höfuðuð
gæti dottið af. Þetta er eini
ágreiningur minn við
Krist“.
Dagskrá Alþingis
í DAG eru boðaðir fundir í báð-
úm deildum Alþingis kl. 1,30. Á
dagskrá efri deildar eru tvö mál:
1. Ferskfiskeftirlit, frv. 1 .umr.
2. Kornrækt, frv. 2. umr.
Fimm mál eru á dagskrá neðri
deildar: 1. Útsvör, 3. umr. 2. Sala
lands í Vestmannaeyjum í eigu
ríkisins og eignarnámsheimild á
lóðar- og erfðafesturéttindum,
frv. 3. umr. 3. Búnaðarháskóli,
frv. 1. umr. 4. Ábúðarlög, frv. 1.
umr. 5 Ættaróðal og erfðaábúð,
frv. 1 .umr.
Breytingar á ríkis-
stjórn Danmerku
Kaupmannahöfn, 30. marz.
Einkaskeyti til Mbl.
BREYTINGAR verða gerðar
á dönsku stjórninni á morgun
(fimmtudag). Viggo Kamp-
mann, forsætisráðherra, mun
láta af embætti fjármálaráð-
herra og við því tekur Kjeld
Philip, sem verið hefur við-
skiptamálaráðherra. Lars P.
Jensen, þingmaður, verður
viðskiptamálaráðherra.
Kaj Bundvad, sem verið hefur
verkalýðsmála- og húsnæðis-
málaráðherra, hefur vegna van-
ehilsu óskað eftir því að láta af
stjóm húsnæðismála og við því
embætti tekur Carl P. Jensen,
þingmaður, sem verið hefur rit-
ari landssambands verkalýðsfé-
laganna, og hefur deilt á Bund-
vad fyrir frjálslynda húsnæðis-
málastefnu.
Kjeld Philip, sem nú tekur við
embætti fjármálaráðherra, verð-
ur 48 ára gamall næstkomandi
sunnudag. Hann hefur átt sæti
í ríkisstjórninni síðan hún var
mynduð árið 1957 og er þing-
maður róttækra.
Danska saltskipið metið
OLAFSVÍK, 30. marz. — Ekki
eru hafnax neinar aðerðir til þess
að bjarga hinu danska flatbotn-
aða saltflutningaskipi Clipperen
frá Kaupmannahöfn, sem renndi
hér upp í fjöru við hafnargarð-
inn á sunnudaginn. Nokkurt
magn af salti skipsins var svo
sjóblautt orðið að það er ónýtt.
— Genf
Framhald af bls. 1.
fórn að styðja tillögu Bandaríkj-
anna um 6-|—6 mínus sex, en
kvaðst gera það vegna þeirrar
ánægju að geta stuðlað að al-
þjóða samkomulagi. Hann benti
á það að með ákvæði í banda-
rísku tillögunni um aflatakmörk-
un innan 12 mílna væri tryggt
að strandríkin gætu aukið fisk-
veiðar sínar á svæðinu meðan
fjarlæg ríki yrðu að standa í
stað.
Venus fædd úr hafinu
Margir af fulltrúum frá Suð-
ur-Ameríkuríkjunum berjast fyr
ir 12 mílna fiskveiðilögsögu með
feikilöngum ræðum og er stund-
um erfitt úr öllum orðaflaumnum
að skilja hvað þeir vilja.
Metið í málæði setti Amado,
fulltrúi Brazilíu, í dag er hann
talaði í einn og hálfan tíma með
miklum bægslagangi og skil-
greindi, með tilvitnunum í fransk
ar bókmenntir og málfræði, hvað
hafið væri, og minnti á að Venus
væri fædd úr hafinu! Hann taldi
sex mílur mikla fórn fjarlægra
ríkja og að söguleg réttindi til
veiða yrði að viðurkenna.
Stöðugt stendur deila milli
Rússa og leppríkja þeirra annars-
vegar og siglingarþjóðanna hins-
vegar um það hvort útvíkkun
iandhelginnar hefti frjálsar sigl-
ingar Fulltrúar kommúnistaríkj-
anna benda á ákvæði um meina-
lausa siglingu innan 12 mílna,
en fulltrúar siglingarþjóðanna
telja það ekki siglingafrelsi.
Eftirlit óframkvæmanlegt
Stöðugt eru sömu rökin end-
urtekin og kemur fátt nýtt fram
Nú eru að upphefjast deilur um
það hvort aflatakmörkun fjar-
lægs ríkis innan 12 mílna marka
strandríkis, sem talað er um í
bandarísku tillögimni, hafi
nokkra þýðingu. Um þetta mál
talaði Bartoz frá Júgóslavíu í
dag, en hann er mjög vel í hold-
um og fyllir út í ræðustólinn.
Hann sagði að allir ,sem nokkuð
hefðu kynnzt fiskveiðum, vissu
að eftirlit með afla skipanna
væri algerlega óframkvæman-
legt. „Við vitum að fiskiskip eru
á stöðugri hreyfingu. Frá því þau
fara úr höfn, eru þau stöðugt
fiskandi á ýmsum miðum og ekk-
ert hægt að fylgjast með því hvar
fiskurinn er veiddur. Það væri þá
aðeins unnt með því að hafa stöð-
ugt varðmenn um borð í fiski-
skipunum.
Sennilegt er að fulltrúi fs-
lands tali á margun, en hann er
enn neðarlega á mælendaskrá.
Það hefur og komið í Ijós að
skipið hafði líka tekið niðri á
grynningum við Rifshöfn. — Er
það nálgaðist Ólafsvík var skipið
svo grunnt undan landi að jafn-
vel trillubátar fara ekki svo
nærri.
Um örsökina til þessa óhapps
liggur ekkert fyrir. Ástæðulaust
er með öllu að setja áfengis-
eyzlu í samband við óhappið, því
vín er ekkert um borð og það
sterkasta, að sögn skipverja,
danskur bjór, en mjög takmark-
aður þó. Hallast menn helzt að
því að ókunnugleiki skipstjóra
á þessum slóðum sé orsökin. Eig-
endur skipsins er Hvítasunnu-
söfnuður í Kaupmannahöfn og
mun útgerðin eiga tvö skip önn-
ur.
Mikil óþægindi og tafir eru að
því að skipið liggi svona dögum
saman við garðinn hér í Ólafs-
víkurhöín. Það fer nú væntan-
lega að styttast úr þessu, því nú
á að meta skip og farm. Skipið
er ekki sjófært eins og er og hér
eru litlir sem engir möguleikir
á viðgerð á botnskemmdunum
sem eru taldar miklar. — H. G.
Fékk lax
í net sitt

ÞAÐ fór fiðringur um lax-
veiðimanninn er hann frétti
um það hjá Mbl. í gær, að
einn af bátunum héðan frá
Reykjavík, hefði fengið lax
í síðasta róðri. Þó segja
megi að net séu um allan
sjó, kemur það sárasjaldan
fyrir að lax veiðist í netin.
Árni Óla, ritstjóri Les- ’
bókarinnar, sagðist þó minn
ast þess frá sinni dagblaða-
mennsku fyrir nær 30 ár-
um, að þá hafi bátur frá
Akranesi veitt lax, og eins
taldi hann að Vatnsleysu
strandarbátur hefði fengið
lax á linu, og mun það hafa
komið fyrir oftar..
Það var Reykjavíkurbát-
urinn Ásbjörn, skipstjóri
Símon Guðjónssön, Fram-
nesvegi 5, sem fékk laxinn.
í gær sat fastur í netinu stór
og fallegur lax. Hann var
ekki til skiptanna og því
ákvað Símon formaður að
senda hann sem gjöf frá sér
og skipshöfn sinni, Ingvari
Vilhjálmssyni, framkv.stj.
fsbjarnarins hf., en bátur
Símonar leggur aflann upp
þar til vinnslu. Var laxinn
að sögn Ingvars um 10
punda hængur, mjög feitur
Fyrirlestur
um norskan
myndvefnað
SANDGERÐI: í gærdag var sam-
anlagður afli bátanna héðan 171
tonn og var Víðir II þeirra afla-
hæstur með 25 tonn, Helga var
með 21 tonn, Muninn 17 tonn
rúm. Þetta eru allt netabátar.
Eini línubáturinn héðan úr Sand
gerði, Jón Gunnlaugsson, var
með tæplega 11 tonn.
I KVÖLD kl. 8,30 flytur frú Hel-
en Engelstad fyrirlestur um
norskan myndvefnað frá fyrri
öldum og fram á vora tíma í Há-
tíðarsal Háskólans. Verða sýnd-
ar litskuggamyndir til skýringar.
Á góðum batavegi
DANSKI verkamaðurinn frá
Meistaravík, sem fluttur var
hingað vegna mikilla meiðsla á
hægri hendi við vinnu í námun-
um, er nú á góðum batavegi. Eru
taldar allgóðar horfur á því, að
takast muni að koma lífi í alla
fingur handarinnar. Maðurinn
verður fluttur til Kaupmanna-
hafnar um næstu helgi.
NA /5 hnúfor
y SV 50 hnular
X Snjóloma y OSi \7 Skúrir K Þrumur W&S, Kutíaskil Hihskit
H Hai
L Lmqi
Þokubelti um Austfirði
ENN er sama góðviðrið, þó að
í gær væri kominn allhvass
vindur af suðaustri á Græn-
landshafi. A Akureyri var
logn og heiðríkja um hádegi.
En yfir kalda sjónum, sem
streymir suður með Austfjörð
um, liggur nú daglega þoku-
belti. Sjórinn kælir ioftið og
þéttir því rakann. — Suður af
Grænlandi er kominn nýr
stormsveipur með 50 hnúta
vindi á veðurskipinu Bravo og
á Belle Isle. Er nú ófýsilegt
að vera á Nýfundnalandsmið-
um, sjórinn kaldur og hörku-
frost við ströndina, 16 stig a
Belle Isle.
Veðurhorfur kl. 22 í gær-
kvöldi:
SV-mið: SA-stinningskaldi,
skýjað. SV-land til Vestfj. og
Faxafl.mið til Vestfj.miða:
SA-gola, skýjað með köflum.
Norðurland, NA-land og norð-
urmið: Sunnan gola, bjart-
virði. — Austfirðir, norðaust-
urmið og Austfj.mið: Hæg-
virði, þokuloft. — SA-land og
SA-mið: Austan gola, skýjað.