Morgunblaðið - 28.04.1960, Page 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 28. apríl 1960
Við eigum að geta boðið
fólki beztu smáhestana
40 tryppi r Constellationvél vestur um haf
A FÖSTUDAGINN munu um 40 íslenzk tryppi verða send héðan
flugleiðis vestur til Bandarikjanna og Kanada, en þar hafa búfjár-
ræktarfirmu keypt þessi tryppi. Frá hinu hollenzka flugfélagi KLM
hefur verið tekin á leigu Super Constellation-flugvél, til flutnings
á þessum hestum og lendir hún suður á Keflavíkurflugvelli.
■A Á hrossasýningu
I gærdag átti Mbl. símtal
við Gunnar Bjarnason, hrossa-
ræktarráðunaut á Hvanneyri. —
Hann sagðist þekkja málið all-
náið og það væri síður en svo
ástæða til þess að amast við
þessari hrossasölu, frekar en öðr-
um, sem stuðla að því að skapa
markað fyrir íslenzka hesta.
í>essir hestar fara til Colorado
í Bandarikjunum og Saskatche-
wan í Kanada. Þar eiga þeir að
koma fram á hestasýningu í
byrjun júni, sýningu, sem sér-
stök búfjárræktarfirmU efna til,
0 0-0 0-0-0 0 0 0,0 i
Missti skrúfuna
- kom í netinul
FYRIR nokkru vildi það 6-
happ til á litlum báti héð-
an frá Reykjavík, sem
Harpa heitir, að hann missti
skrúfuna í róðri. Þennan
bát gerir út eini blaðamað-
urinn í Reykjavík, sem jafn
framt rekur stórútgerð.
Heitir sá Páll Beck; hjá
dagblaðinu Vísi. Annar
bátur frá útgerð Páls, Höfða
klettur, var sendur til að
draga net Hörpu. Þá skeði
það, sem telja má í frásögiur
færandi, að skrúfan af
Hörpu kom upp í einu net-
inu.
Menntaskóli
á ísafirði
1 GÆR var lagt fram á Alþingi
„frumvarp til laga um mennta-
skóla Vestfirðinga á Isafirði”
Frumvarpið er flutt í Neðri deild
og eru flutningsmenn þeir
Hannibal Valdimairsson, Birgir
Finnsson og Sigurður Bjarnason,
en í greinargerð er þess jjetið, að
þeir þingmenn Vestfjarða, sem
í Efri deild sitja, standi líka að
flutningi frumvarpsins. Höfuð-
ástæðuna til þess, að frumvarpið
er flutt, segja flutningsmenn vera
þá skoðun sína, „að skapa beri
ungu hsefileikafólki hvarvetna
á landinu sem jafnasta aðstöðu
til að geta aflað sér stúdentsmenn
tunar án tillits til efnahags, að-
eins ef hugur stendur til”. Nán-
ari grein verður gerð fyrir frum-
varpinu síðar.
Dagskrá Alþingis
AMEINAÐ Alþingi og báðar deildir
coma saman til funda í dag kl. 13:30 og
ru dagskrár þessar:
Sameinað þing: Fyrirspumir: a. Nið-
irgreiðsla á vöruverði. b. Framlag til
•yggingarsjóðs ríkisins. c. Vörukaupa
án í Bandaríkjunum. d. Lántaka í
landaríkjunum. e. Reikningar ríkisins
. Seðlabankanum. f. Lán út á afurðir.
». Efnahagsmál sjávarútvegsins. h.
Itofnlánasjóðir Búnaðarbankans. i.
júkrahúsalög.
Efri deild: 1. Jarðræktarlög, frv.
rh. 2. umr. (Atkvgr.) 2. Sala lands í
estmannaeyjum í eigu ríkisins og
ignarnámsheimild á lóðar- og erfða-
isturéttindum, frv. Frh. 2. umr. (At-
/gr.). 3. Sjúkrahúsalög, frv. — 3.
nr. 4. Lögheimili, frv. 3. umr.
Neðri deild: 1. Sjúkrahúsalög, frv.
h. 1. umr. (Atkvgr.). 2. Ríkisborg-
aréttur, frv. Frh. 2. umr. (Atkvgr.).
Sala tveggja jarða í A-Húnavatns-
ýslu, frv. Frh. 2. umr. (Atkvgr.). 4.
■ignarnámsheimild fyrir Húsavíkur-
caupstað á Preststúni, frv. Frh. 1. umr.
l Atkvgr.). 6. Lækningaleyfi, frv. — 3.
umr. 7. Innflutnings- og gjaldeyris-
mál, frv. 2. umr. 8. Reykjanesbraut,
frv. — 1. umr. 9. Abúðarlög, frv. — 2.
umr. 10. Matreiðslurnenn á skipum,
írv. — 1. umr. 11. Menntaskóli Vest-
firðinga, frv. 1. umr. 12. Dýralæknar,
írv, — 1. uuu',
þau hin sömu og kaupa hestana
héðan.
Menn eru stundum að amast
við slíkum hrossasölum sem
þessari, en slíkt er ástæðulaust.
Til þess að skapa íslenzkum hest-
um markað erlendis, þarf fyrst
og fremst að skapa áhuga hjá
kunnáttumönnum í viðkomandi
löndum, til þess að stunda af
alúð ræktun íslenzkra hesta. Nú
standa vonir til að þetta hafi
einmitt tekizt fyrir vestan haf.
Þá fyrst skapast kaupáhugi í
löndunum, þar sem ræktun
hestanna fer jafnframt fram.
Það leiðir svo aftur til stórlega
aukins markaðar fyrir hesta
héðan.
Sveit Jóns efst
HAFNARFIRÐI. — Sveitakeppni
Bridgefélagsins er lokið fyrir
nokkru og þar með vetrarstarf.
seminni, sem verið hefir með
svipuðu sniði og undanfarna vet-
ur. Efst varð sveit Jóns Guð-
mundssonar yfirlögregluþjóns,
sem hlaut 14 stig. f þeirri sveit
eru auk Jóns, Einar Guðnason,
Gunnlaugur Guðmundsson, Krist
ján Andrésson, Eysteinn Einars
son og Reynir Eyjólfsson. Næst
varð sveit Ólafs Guðmundssonar
með 11 stig, Gisla Stefánssonar
10, Einars Halldórssonar 6, Sig-
mars Björnssonar 5, Alberts
Þorsteinssonar 4, Ágústs Helga-
sonar 4 og sveit Sófusar Bertel-
sens 2 stig.
Á laugardaginn kemur heldur
Bridgefélagið árshátíð sína í Al-
þýðuhúsinu og fær þá fram verð
launaafhending fyrir spilakeppn-
ir í vetur. — G. E.
Það kæmi mér ekki á óvart að
brátt muni að því reka, að við
getum ekki staðið við nauðsyn-
legar skuldbindingar varðandi
gæði hestanna, sem keyptir
verða af erlendum aðilum. Við
getum áður en við vitum af,
verið komnir í sömu aðstöðu og
V-Þjóðverjar, sagði ráðunautur-
inn.
— Við hvað áttu?
— Jú, sjáðu til. Voru það ekki
einmitt þeir, sem opnuðu augu
fólks um allan heim fyrir ágæti
smábílanna með tilkomu Volks-
wagenbílanna. Eins munum við
geta, ef vel er á haldið, rutt
smáhestum braut inn á hesta-
markaðina, með því að geta boð-
ið beztu smáhestana, en það
krefst líka bættrar almennrar
hrossaræktunar í landinu.
Sex síldar
í þorskanet
Dr. Vaclav Smetacek
■ Allir
dag. I
AKRANESI, 27. aprfl:
bátar héðan eru á sjó
gær bárust á land 150 lestir af
13 bátum. Aflahæstir voru Sig-
rún með 22 lestir og Sigurður
með 18 lestir. Mikil síld er í sjón-
um og fékk véíbáturinn Ásthild-
ur 6 síldar í þorskanet sín vest-
ur undir jökli.
5. afmælistónIeikar
sinfóníusveitarinnar
eru i kvöld undir stjórn dr. Vaclav
Smetacek
SINFÓNÍUHL J ÓMSVEIT Is-
lands heldur fimmtu afmælis-
tónleika sina föstudaginn 29. þ.
m. í Þjóðleikhúsinu. Stjórnandi
tónleikanna verður hinn kunni
hljómsveitarstjóri, Vaclav Sme-
tacek frá Prag.
fslenzk og tékknesk hljómlist
Á tónleikunum verða ein-
göngu leikin íslenzk og tékk-
Læknakandidatar idi oð stunda
framhaldsntun erlendis og hér
Frumvarpinu um lœkningaleyfi breytf
í meðförum Alþingis
NA /5 hnutar / SV 50 hnútar X Snjókoma y 05 i \7 Skúrir ÍC Þrumur 'WS, Kutdaskit Hitaskit H HaÍ L Lomi
Freyja hæst
EINN þeirra báta sem stundað
hafa róðra héðan úr Reykjavík
og fengið góðan afla á vertíðinni,
er Freyja RE 9. Telja skipsmenn
sig vera meðal aflahæstu báta í
Reykjavíkurflotanum, og séu þeir
örugglega aflahæstir hinna minni
báta. Freyja er 24 tonna bátur og
hefur farið nær 50 róðra á neta-
vertíðinni. Hún hefur nú landað
hér til vinnslu hjá tsbirninum,
alls tæplega 44 tonn.
HEILBRIGÐIS- og félags-
málanefnd Neðri deildar Al-
þingis hefur að undanförnu
haft til meðferðar frumvarp
um breytingu á núgildandi
lögum um lækningaleyfi, og
skýrði formaður og fram-
sögumaður nefndarinnar, Sig-
urður Bjarnason, frá niður-
stöðum á fundi deildarinnar
sl. þriðjudag.
Umsagna leitað
Sigurður Bjarnason kvað meg-
inatricl frumvarpsins 1 sinni upp-
haflegu mynd vera þrjú: 1)
Læknakandidötum væri gert
skylt að ljúka hér á landi því
framhaldsnámi, sem skilyrði væri
fyrir veitingu læknaleyfis. 2)
LÆGÐARSVÆÐIÐ um vest- norðanlands og austan er hiti S
\ anvert Atlantshaf, ásamt há-
5 þrýstisvæði um Bretland, Is-
\ land og Grænland, setja nú
5 aðallega svip sinn á kortið og
\ ráða veðrinu um norðanvert
^ Atlantshaf og V-Evrópu.
\ Lægðin þokast mjög hægt
S NA á bóginn, og veður mun
i fara hlýnandi hér á landi, en
um eða undir frostmarki að •
næturlagi. Hins vegar nær \
sunnanloftið til Suðurlands, S
þar er hiti 6—9 stig. \
Veðurhorfur kl. 22 í gær- ^
kvöldi: SV-land og Faxaflói, S
SV-mið og Faxaflóamið: Hæg- !
viðri, víða þoka í nótt. Breiða ^
fj. til SA-lands og Breiðafj.- s
mið til SA-miða: Góðviðri. i
Landækni væri falið að ráðstafa
námsvlst kandidata, skv. föstum
reglum. 3) Akveðið væri að
kandidatar skyldu taka laun skv.
8. fl. launalaga.
Skýrði ræðumaður frá því, að
nefndin hefði leitað umsagnar
margra aðila, er málið snerti.
Hefðu þéir allir mælt mjög ein-
dregið gegn því nýmæli, að lækna
kandjdatar yrðu skyldaðir til að
ljúka námsvist hér á landi. Þá
hefðu skoðanir verið skiptar um
það, hversu heppilegt væri að
landlæknir ráðstafaði námsvist
kandidata, og sjálfur hefði land-
læknir talið ástæðulaust að
leggja slíka skyldu á sig.
Tvær breytingar
Af þessum ástæðum kvað Sig-
urður Bjarnason nefndina hafa
ákveðið að gera tillögu um að
þessum tveim atriðum frumvarps
ins yrði breytt. Leggði hún til að
ákvæðið um framhaldsnám
kandidata orðaðist svo: „Fram-
haldsnámi þessu skal lokið hér á
landi eða erlendis við sjúkra-
hús, sem fullnægir skilyrðum til
þess að dómi heilbrigðisstjórnar,
að fengnum tillögum læknadeild
ar háskólans". Sú breyting verði
gerð á síðara ákvæðinu, að ráð-
herra sé ,heimilt að setja reglur
um ráðstöfun námsvistar kandi-
data á sjúkrahúsum“.
Að.lokum skýrði framsögumað
ur frá því að þeir aðilar, sem
áður var getið, gætu allir fellt sig
við slíka afgreiðslu frumvarps-
ins.
Fleiri kvöddu sér ekki hljóðs
um málið, og voru breytingartil-
lögur nefndarinnar að svo búnu
samþykktar samhljóða og málinu
vísað til þriðju umræðu.
Íslandsglíman
ÍSLANDSGLÍMAN verður háð
sunnudaginn 8. maí n.k. — Glímu
deild Ungmennafélags Reykja-
víkur sér um mótið, og eiga skrif-
nesk verk. Fyrst verður leikinn
forleikur að gamanleik eftir
Jindrich Feld. Hann er talinn
einn af efnilegustu tónskáldum
Tékka og eru nokkur verk hans
kunn víða um lönd.
Næst á efnisskránni er In-
trada og kanzóna fyrir strengja-
sveit eftir dr. Hallgrím Helga-
son. Verkið er samið 1952 fyrir
tónleika, sem dr. Hallgrímur
flutti í Kaupmannahöfn og var
þá leikið af Tivoli-hljómsveit-
inni undir stjórn hans. Verkið
hefur verið valið til flutnings á
næstu norrænu tónlistarhátíð,
sem haldin verður í Stokkhólmi.
Síðan koma dansar frá Mæri
eftir tékkneska tónskáldið Leos
Janacek. Janacek var eitt kunn-
asta tóknskáld Tékka á fyrsta
hluta þessarar aldar og braut-
ryðjandi í tónsmíðum. Hann dó
árið 1928, þá kominn yfir sjö-
tugt. Þótti hann alltaf nýtízku-
legri í tónsmíðum sínum með
hverju ári sem leið. Eitt kunn-
asta verk hans er óperan Janufa,
sem sýnd hefur verið í flestum
óperuleikhúsum Evrópu.
Ekkert þessara þriggja ofan-
talinna verka hefur verið flutt
hér áður.
9. sinfónía Dvoraks
Að lokum leikur Sinfóníu-
hljómsveitin sinfóníu nr. 9 eftir
höfuðtónskáld Tékka, Antonin
Dvorak. Hann samdi verkið
seint á öldinni sem leið í New
York, þegar hann var skóla-
stjóri við tónlistarskóla þar í
borg. Þykir verkið lýsa vel
þeim áhrifum, sem hann varð
fyrir í þessu mikla landi, sem
þá var naumast hálfnumið. Sin-
fónían hefur verið flutt áður hér
á landi, og því kunn mörgum,
en fullvíst má telja að hún njóti
sín óvenjuvel undir stjórn landa
tónskáldsins, dr. Smetacek.
o—A—o
Dr. Smetacek hyggst dveljast
hér á landi að þessu sinni í þrjá
mánuði. Hann hefur komið
hingað tvisvar áður, í febrúar
1957 og marz 1958 og stjórnað
nokkrum tónleikum, sem vöktu
mikla athygli. Síðan 1943 hefur
hann verið hljómsveitarstjóri
borgarhljómsveitarinnar í Prag
— einnig mjög þekktur hljóm-
sveitarstjóri utan heimalands
síns og stjórnað hljómsveitum
mjög víða, bæði austan og vest-
an jámtjalds.
Dr. Smetacek mun stjórna
Sinfóníuhljómsveitinni í tón-
leikaferðum hennar um landið,
sem farnar verða í vor og sum-
ar. —■
legar þátttökutilkynningar að
— berast fyrir 3. maí.
Nýr þinginaður
DANÍEL Ágústínusson, bæjar-
stjóri á Akranesi, hefur tekið sæti
á Alþingi. Gegnir hann þing-
mennsku í stað Halldórs E. Sig-
urðssonar, sveitarstjóra, 3. þm.
Vesturlands, sem óskað hafði eft-
ir fjarvistarleyfi til að sinna
störfum heima fyrir.