Morgunblaðið - 13.01.1961, Page 17

Föstudagur 13. janúar 1961
MORGTJNBLAÐ1Ð
1?
Kristín
dóttir —
Í>AÐ ER margt, sem eldri Reyk-
víkingar ta-la um að hafi breyzt
hér á síðustu áratugum.
J>að er margt, sem er horfið
og farið frá þeim gömlu góðu
dögum, þegar svo gaman var að
alast hér upp — eða frá árun-
unum milli 1910 og 1920.
Síðan er Skólavarðan farin og
margir sakna hennar. Síðan er
það líka horfið býlið hans Hans
pósts, sem stóð þar sem nú er
eystri hlutti Leifsgötu. Kýrnar,
sem þar voru og kindurnar og
allir glæsilegu hestarnir, sem þar
prýddu umhverfið á sinni tíð,
þeir frísuðu, stukku og lögðu
kollhúfur. Þeir háðu stundum
einvígi standandi þráðbeinir á
afturfótunum. í þeirra hópi var
oft gleði, fjör og gáski.
En því kemur mér þetta núna
í huga að gamla húsmóðirin,
eem var hinn vökuli andi þessa
góða heimilis, er nú dáin, há-
öldruð eða 89 ára gömul búin
að vera ekkja í rúm 30 ár.
Haaa Hannesson póst þekktu
al'lir Reykvíkingar og allir Sunn
lendingar þeirra daga. Hann ann
aðist póstferðirnar frá Reykja-
vík og austur á Rangárvelli.
Hann og starf hans var merki-
legur þáttur í islenzku ferða-
lífi og samgöngum þeirra daga.
Allt var að vakna og ekki reyndi
þá sízt á tengslin milli höfuð-
borgarinnar og sveitanna fyrir
austan fjall.
Hans póstur með vagna sína og
Ihesta lagði svo að segja hófa-
dyninn í það „íslands lag“, sem
þá hljómaði yfir fjöllin og vötn
in og byggðimar. Það var gam
an að sjá þegar fjallavagnamir
fimm lögðu af stað. Hver ekill
með sinn langa písk, sem hann
aðallega notaði til að gjöra hvin
í loftið — og hestamir, tveir og
tveir fyrir hverjum vagni, dill
andi af ákefð og ferðaþrá, svo
þeim næstum skutu neistar úr
augum.
Og þegar komið var á móts
við bókabúð Braga (sem þá var
ekki til) blés Hans í póstlúður
inn. Póstferðin var hafin. Börn-
in og fullorðna fólkið ruggaði á-
fram í vögnum í al'lt öðruvísi
hreyfingum en nú em í tízku.
En heima á hólnum þar, sem
býlið stóð, hélt reykurinn áfram
að þyrlast upp um reykháfinn
— þar stóð hún og skaraði í
eldinn, bætti við nokkrum mó-
kögglum eldurinn mátti aldrei
deyja. Nei, eldur þessa heimilis
kulnaði aídrei né dó. Kristín
Hjálmsdóttir virtist alltaf vaka,
aldrei vera þreytt.
Og samt bar hún ríkan hluta
af samgöngumálum Suðurlands
með manninum á sínum herðum.
Oft voru ökumennirnir í fæði
hjá henni langtímum saman og
allskonar undirbúningur til
munns og fata hvíldi á henni og
stúlfcum hennar. Hún stóð þar
glöð í lund hverju sinni er hún
kvaddi eða heimti heim bónda
sinn og undir handarjaðri henn-
ar ólust þau upp hin fjögur
mannvænlegu böm, er bera
göfgi og tápi foreldra sinna vott
inn.
Kristín Hjálmsdóttir er mér ó-
gleymanleg fyrir það að hún virt
ist aldrei þurfa að hvílast.
Hún var mikil í augum mín-
um fyrir það hve hún þjónaði
heimili sínu og ástvinum af mik
illi sj álfsgleymsku.
Svona mikla orku gat ekkert
gefið nema kærleikurinn einn.
Og mig, aðskotadýrið, sem bara
var kominn til að vera með
krökkunum hennar, umvafði hún
»ama hlýleik og elskusemi.
Nú hefir hún hlotið hvíldina
því allir verða einhvern tíma að
hvílast — og nú þegar ég hlessa
minningu hennar og horfi á
eftir henni hljóður, þá hugsa ég
um það hve mikið hún kenndi
mér án þess að þurfa að nota
orð.
Garðar Svavarsson.
K R I S T 1 N Hjálmsdóttir var
fædd í Þingnesi í Borgarfjarðar-
Hjálms-
Minning
sýslu 13. nóv. 1871. Hún var
dóttir hjónanna Guðríðar Jóns-
dóttur, Jónssonar bónda í Deild-
artungu og Guðrúnar Böðvars-
dóttur, konu hans og Hjálmars
Jónssonar Einarssonar bónda á
Hóli í Lundarreykjadal, Þórólfs-
sonar, bónda 1 Klalmanstungu.
Stóðu því að henni góðir stofn-
ar og er þaðan komið margt
greint og söngelskt fólk.
Kristín ólzt upp í stórum
systkinahóp í Þingnesi hjá for-
eldrum sínum og naut góðrar
menntunar eftir þvi sem þá gerð
ist, enda stóð hugur hennar alla
tíð til lærdóms og þekkingar,
sérstaklega til tónlistarnáms þótt
tækifæri gæfust lítil til þess,
en hún var mjög söngelsk og
hafði góða söngrödd. Ung fór
Kristín til náms í kvennaskólan-
um í Reykjavík og lauk þaðan
ágætu prófi. Hún las alltaf mikið
og alveg fram á síðustu stund.
Hún giftist 13. okt. 1900 Hans
Hannessyni, pósti og bjuggu
þau fyrstu tvö árin á Elliða-
vatni, en fluttu þaðan til Reykja
víkur og reistu þar húsið nr. 27
við Laufásveg, «n þremur árum
síðar byggðu þau sér annað hús
austan Skólavörðuholts, Sem
kallað var Hanshús, en þar
bjuggu þau meðan Hans lifði og
Kristin eftir það til ársins 1932
og eftir það í húsi, sem hún lét
reisa á grunni gamla hússins,
sem bærinn lét flytja burtu og
hét það þá á Leifsgötu 25. í því
húsi undi hún hér hið bezta. Síð
ustu árin var hún í Bólstaðar-
hlíð 13 í sambúð með Ástu dótt-
ur sinni og manni hennar. voru
þær mæðgur lengst af samvist
um og mjög samrýmdar og
reyndist Ásta henni góð og hiálp
leg alla tíð ag einkum þegar
mest á reyndi.
Mann sinn missti Kristín 16.
janúar 1928 eftir langt og far-
sælt hjónaband. Þau eignuðust
4 börn, Ástu, sem gift er Hans
Christiansen, verzlunarmanni,
Guðríði, sem gift er Júlíusi Jóns.
syni, bifreiðastjóra, Jón bifvéla-
virkja og Oskar, rafvirkja, sem
kvæntur er Ingibjörgu Guð-
mundsdóttur, eiga þau öll upp-
komin börn og eru búsett hér í
Reykj avík.
Kristín var mikil trúkona,
starfaði í kiristilegum félögum
og var mjög kirkjurækin, hún
var góðum gáfum gædd, hjarta-
hlý og ljóðelsk, hún kunni ósköp
in öll af vísum og kvæðum, hafði
gaman af að kasta fram glettn-
um stökum og það var henni létt
ur leikur.
Vinhlýju hennar og ljúfu við-
móti gleymir enginn, sem kynnt-
ist henni.
Blessuð veri minning hennar.
Sigríður Einars,
frá Munaðarnesi.
Magnús Einarsson
framkv.stj. sextugur
í DAG er sexfugur Magnús Ein-
arsson vélfræðingur, fæddur 13.
jan. 1901 að Stakkadal á Rauða-
sandi. Foreldrar hans voru hjón-
in Elín Ólafsdóttir og Einar Sig-
freðsson, búendur þar.
Snemma mun hugur Magnúsar
hafa hneigst til athafna, því fór
hann ungur að heiman og sótti
þá fyrst á sjóinn, eins og títt var
um þróttmikla æskumenn á Vest-
fjörðum og víðar.
Á togurum var Magnús kynd-
ari og vélstjóri, vélstjóri og ljósa
meistari í Viðey, vélstjóri á
Djúpuvík á Ströndum fyrstu ár-
in, sem síldarverksmiðjan starf-
aði þar.
Árið 1936 gerðist Magnús einn
aðalstofnandi Dósaverksmiðjunn-
ar h.f. og var framkvæmdastjóri
fyrirtækisins fyrstu tíu árin. Að
byggja upp nýtt og margbrotið
iðnfyrirtæki eins og Dósaverk-
smiðja er, þar sem engin er fyr-
irmyndin nærliggjandi til að
fara eftir, þarf bæði tekniska
kunnáttu, sérstakan dugnað og
árvekni. Þennan vanda leysti
Magnús af hendi með sérstökum
ágætum, og ruddi úr vegi öllum
byrjunarörðugleikum, bæði m.eð
sölu á framleðslunni og allri
stjórn fyrirtækisins.
Undirritaður var starfsmaður
Dósaverksmiðjunnar fyrstu árin,
sem hún starfaði, en þá, sérstak-
lega á stríðsárunum, varð oft að
vinna allan sólarhringinn á vökt-
um, og unnu þá þar ca. 60 manns.
Starfsfólki sínu var Magnús
góður húsbóndi og ágætur félagi.
Magnús var annar aðalstofn-
andi og stjórnarformaður niður-
suðuverksmiðjunnar Síld hf. á
Akureyri ,sem starfaði frá 1944—
1950 og framleiddi aðallega síld
til útflutnings, en árin eftir stríð
urðu erfið niðursuðuiðnaði, svo
að sú verksmiðja hætti störfum.
Magnús Einarsson er duglegur
athafnamaður, sem reynt hefur
bæði blítt og strítt við hin ýmsu
verkefni.
Nú er Magnús framkvæmda-
stjóri Umbúðaverksmiðjunnar
h.f., Skipholti 17, sem er fyrir-
tæki fjölskyldunnar, en aðalverk
efni verksmiðjunnar er dósagerð.
Kvæntur er Magnús Önnu f.
Magnusen frá Færeyjum, hinni
ágætustu konu. Eiga þau fjögur
mannvænleg börn. Á heimili
þeirra hjóna þykir öllum gott að
koma.
Við vinir Magnúsar sendum
honum í dag okkar beztu afmæl-
isóskir.
S. Á.
Nemendur minnast
Inga Þ. Gíslasonar
NOKKRIR gamlir nemendur í
Verzlunarskólanum hafa afhent
honum að gjöf höggmynd af Inga
Þ. Gíslasyni, kennara, með ósk
um, að henni verði fundinn stað-
ur í hinni nýju byggingu skólans,
sem nú er að rísa. Þegar gjöfin
var afhent mælti Jósef Björnsson
fyrir hönd gefenda og sagði m.a.:
„Þeir, sem stunduðu nám í
Verzlunarskólanum á árunum á
árunum 1932 til 1956, munu áreið
anlega minnast eins kennara flest
um öðrum fremur, íslenzku- og
reikningskennarans Inga Þ. Gísla
sonar, og er þó síður en svo kast-
að rýrð á aðra ágæta kennara,
sem við skólann hafa starfað.
Ingi heitinn hafði ekki einungis
til að bera afburða kennsluhæfi-
leika, heldur var honum einnig
gefinn sérstakur hæfileiki til að
blanda geði við nemendur og þess
vegna ekki sízt verður flest af
því, sem hann kenndi, meira lif-
andi og áhrifaríkara, skilur eftir
sig meira, þegar fram líða stund-
ir. Veralunarskólinn og nemend-
ur hans geta seint fullþakkað þá
gæfu að hafa haft einmitt slíkan
mann til að kenna móðurmál
okkar, tunguna kæru, og skapa
virðingu og ást á henni og for-
sögu þjóðarinnar, sem að vísu
hefur oft verið dapurleg, en allt-
af verð mestu virðingar.
Ingi Þ. Gíslason var fæddur
13. janúar 1905 og lézt 3. desem-
ber 1956. Hann kenndi við Verzl-
unarskólann í 24 ár og skapaði
sér heiðurssess í hugum allra
þeirra nemenda, sem hann
kenndi. Ingi heitinn var mjög
listfengur að eðlisfari og eftir
nám í Menntaskólanum hér stund
aði hann nám í myndlist hjá snill
ingnum Einari Jónssyni, mynd-
höggvara og málara, og síðar í
Kaupmannahöfn. Til eru margar
myndir og tréskurðarverk eftir
Inga heitin, svo og einkaprent-
anir all margra bóka, prýddar
teikningum eftir hann. Hann
safnaði ýmsum listaverkum og
gripum. Tvær kennslubækur
samdi hann, Islenzka stílabók —
sýnishorn úr mál- og stilsögu
— og „Reikningsdæmi", og voru
þær notaðar við kennslu. Einnig
mun hann hafa verið einn af
fyrstu kennurum hér til að nota
stálþráð við kennslu, og sýnir
það, sem svo margt annað í fari
hans, framsýni hans og vitsmunL
Fyrir nokkrum árurn ákváðum
við nokkrir gamlir Verzlunar-
skólanemendur undir forustu
Más Elíassonar, hagfræðings, þá-
verandi formanns Nemendasam
bandsins að sýna nokkurn þakk
lætisvott okkar fyrir allt það,
sem við'álítum okkur skulda þess
um látna heiðursmanni og sýna
minningu hans verðskuldaðan
sóma. Það var gert með því að
fá Ríkharð Jónsson, myndhöggv-
ara, til að gera veggmynd af
Inga Þ. Gíslasyni.
Einnig hafa skólastjóri og kenn
arar Verzlunarskólans og Verzl-
unarráðs Islands sameiginlega
stofnað sjóð til minningar um
Inga heitinn. Skal honum varið
til kaupa á listaverkum til að
prýða skólann.
Eg afhendi mynd þessa með
djúpri virðingu fyrir látnum
merkismanni og þakka fyrir alla
þá, sem áttu því láni að fagna að
njóta kennslu Inga Þ. Gíslason-
ar“.
Einbýlishús
við Otrateig til sölu. — Húsið, sem er raðhús, er
tvær hæðir. Á neðri hæð er 1 mjög stór stofa, eldhús,
með borðkrók, þvotta-, miðstöðvarklefi og snyrti-
klefi. — Á efri hæð eru 4 herb. og bað. Bílskúrs-
réttindi. Skipti á 3 eða 4 herb. íbúðarhæð koma
til greina.
STEINN JÓNSSON, hdl.
Iögfræðistofa — fasteignasala
Kirkjuhvoli — Simar 19090 — 14951