Morgunblaðið - 09.02.1961, Qupperneq 10

10
MORGVNBLAÐIÐ
Fimmfudagur 9. febrúar 1961
Fiskverð hœrra á íslandi
en í Noregi
sagði sjávarútvegsmalaráðherra á þingi
Á FUNDI sameinaðs þings í
gær var rætt nokkuð um
fiskverð á íslandi og í Nor-
egi. Var tilefnið þáltill. Karls
Guðjónssonar og Lúðvíks
Jósefssonar um rannsókn
þessara mála. Gáfu þeir í
skyn í tillögu sinni, svo og
í ræðum, að fiskverð væri
mun hærra í Noregi en hér.
Emil Jónsson, sjávarútvegs-
málaráðherra, gaf hins vegar
þær upplýsingar, að ef borin
væru saman rétt atriði, væri
verðmunur á fiskinum sára-
lítill hér og þar, og það sem
munaði, væri fiskverðið
hærra hér á landi.
Gífurlegur verðmunur
Lúðvík Jósefsson tók fyrstur
til máls á fundinum í gaer. Sagði
hann, að lágmarksverð á fiski í
Noregi yrði 1,05 kr. á vertíðinni
í vetur, en það væri sama og
5,61 kr. ísl. Hæsta verð á fiski
hér væri hins vegar 3,11 kr. og
væri hér því um gífurlegan verð
mun að ræða. Mælti ræðumaður
með því, að þáltill. yrði sam-
þykkt og rannsókn færi fram.
Lítill verðmunur
Emil Jónsson, sjávarútvegs-
málaráðherra, sagði, að verðmis
munur væri raunverulega ekki
til staðar þegar öll kurl kæmu
til grafar. 1 samanburði tillögu-
manna væru bornar saman tölur,
sem alls ekki væru sambærileg-
ar, þegar tekið væri norskt
hámarksverð og íslenzkt meðal-
verð og auk þess væri verð á
hausuðum og slægðum fiski í
Noregi borið saman við verð á
óhausuðum og slægðum fiski hér
á landi.
ítarleg rannsókn
Kvaðst ráðherra hafa látið
rannsaka þessi mál vandlega og
hefði Fiskifélagið m. a. staðið að
þeirri rannsókn. Meðalverð á
3 þýzkir
námsstyrkir
RtKISSTJÓRN Sambandslýð-
veldisins Þýzkalands býður
fram þrjá styrki handa íslenzk-
um námsmönnum til háskóla-
náms þar í landi háskólaárið
1961—1962. Styrkirnir nema 350
þýzkum mörkum á mánuði, en
auk þess eru styrkþegar undan-
þegnir skólagjöldum. Styrtctíma-
bilið er tólf mánuðir, annað hvort
frá 1. október 1961 til 30. sept-
ember 1963 eða frá 1. marz 1962
til 28. febrúar 1963.
Styrkirnir eru eins og fyrir
segir ætlaðir til náms við þýzka
háskóla, þ. á m. tækniháskóla og
listaháskóla. Hugsanlegt er, að
nám við iðnfræðiskóla geti einn-
ig komið til greina.
Umsækjendur skulu vera á
aldrinum 20 til 30 ára. Þeir skulu
helzt hafa lokið prófi frá há-
skóla eða a. m. k. tveggja ára
háskólanámi. Umsækjendur um
styrk til náms við tækniháskóla
skulu hafa lokið sex mánaða
verklegu námi. Góð þýzkukunn-
átta er nauðsynleg, en styrkþeg-
um, sem áfátt er í því efni, gefst
kostur á að sækja námskeið í
Þýzkalandi áður en háskólanám-
ið hefst.
Sérstök umsóknareyðublöð fást
í menntamálaráðuneytinu, Stjóm
arráðshúsinu við Lækjartorg.
Umsóknir ásamt tiiskildum fylgi
gögnum skulu hafa borizt ráðu-
neytinu fyrir 10. marz nk.
Menntamálaráðuneytið.
8. febrúar 1961.
fyrsta flokks þorski í Noregi
hefði verið' 82 norskir aurar á
kg. í nóvemberlok sl. Nú væri
fiskurinn greiddur niður í Noregi,
að meðaltali um 11 aura kg.,
þannig að verðið, sem fiskkaup-
endur greiddu væri aðeins 71
eyrir, eða 3,77 ísl. kr. Þetta verð
ætti við hausaðan fisk, en ef
hausinn væri tekinn með til að
finna verð sambærilegt við ís-
lenzka fiskinn, yrði verðið í ís-
lenzkum kr. 3,02 pr. kg. En nú
hefði verið ákveðið verð hér á
landi, sem væri 3,11 kr. kg. í
fyrsta flokki, sem væri 9 aurum
hagstæðara pr. kg., en norska
verðið.
Ekki samið um nýtt verð
Sjávarútvegsmálaráðherra tók
það frarn, að hann hefði í hönd-
um norska skýrslu frá 25. jan.
sl. þar sem tekið væri fram, að
ekki hefði verið samið um nýtt
fiskverð, og væri þetta því hinn
rétti samanburður miðað við dag
inn í dag. Fullyrðing Lúðvíks
Jósefssonar um að 1,05 kr. væru
gefnar fyrr fiskinn í Noregi
væru því algerlega út í bláinn.
Lágmarksverð
Lúðvik Jósefsson sagði, að það
væri að vísu rétt, að í því fiski-
málatíi/ariti norsku, sem hann
hefði sína tölu, 1,05 kr., úr, væri
tekið fram að samningar hefðu
ekki tekizt um þetta verð. Þá
sagði hann að það verð, sem ráð
herrann hefði miðað við, 0,82
kr., væri ekki hámarksverð, held
ur lágmarksverð.
Kröfur Norðmanna
Emil Jónsson kvaðst hafa nefnt
verðið á hæsta verðflokknum há-
marksverð, en hitt væri sér ekki
kunnugt um, hvort hærra verð
væri greitt fyri fiskinn, en hið
lögboðna. Veðmismunurinn væri
miðaður við skráð verð. Þá
skýrði ráðherrann svo frá, að
hann hefði í höndum kröfur
Noregs r&fisklag um fiskverð, en
þessi samtök hefðu meðlimi milli
endimarka Noregs. Kröfurnar
fyrir vertíðina 1961 væru frá 98
til 95 aurar pr. kg., aðeins breyti
legar eftir verðlagssvæðum. Því
væri aðeins við að bæta, að ekk-
ert samkomulag hefði náðst um
þetta verð.
Sjávarútvegsmálaráðherra tók
það fram að lokum, að niður-
staðan af þessum samanburði
væri sú, að verðið á íslenzka
fiskinum væri ifið meira en á
þeim norska. Þetta mál virtist
nú vel upplýst.
Frumvarp um lána-
sjóð
namsmanna
í GÆR var lagt fram á Alþingi
frumvarp til laga um lánasjóð
íslenzkra námsmanna, stjórnar-
frumvarp. Mælir frumvarpið
svo fyrir, að stofna skuli sjóð,
er nefnist Lánasjóður íslenzkra
námsmanna. Skiptist hann í tvær
deildir: lánadeild stúdenta við
Háskóla íslands og lánadeild
námsmanna erlendis. Sjóðurinn
er sjálfseignarstofnun, og er
hlutverk han* að veita íslenzk-
um námsmönnum lán til náms
við Háskóla íslands, erlenda há-
*
ÞESSA febrúardaga, sem
blöðin segja að séu þeir köld-
ustu í 80 ár er lítil freist-
ing að reika um Broadway
og Times Square þó að ljósa-
dýrðin láti ekki harðindin á
sig fá.
Fólk flykkist í leikhús og
bíó og reynir að gleyma veð-
urfarinu eina kvöldstund.
Úti standa spikaðir lög-
regluþjónar með eyrnaskjól
og stjórna umferðinni meðan
snjónum kingir niður.
Auglýsingar glampa gegn-
um mugguna: söngleikir, gam
anleikir, nei helzt ekki harm-
leiir, ekkert sem minnir á
skuggahliðar mannlífsins. —
„Lífið er nógu erfitt þó það
sé ekki alltaf verið að minna
mann á það“, segir fólkið.
Clark Gable í síöasta hlutverkinu
skóla og aðrra erlendar kennslu-
stofnantr.
Ríkissjóður leggur sjóðnum
árlega til framlag í fjárlög-
um, eigi lægra en kr. 6.025.000.
Þá er sjóðsstjórninni heimilt
að taka innanlands allt að 45
millj. kr. lán handa sjóðnum
á árunum 1961 til 1980, gegn
tryggingu í verðbréfaeign
sjóðsins.
í athugasemdum við frumvarp-
ið segir, að mjög æskilegt sé, að
geta hœkkað lánsupphæðir til
námsmanna verulega. Því etr tal-
ið eðlilegt, að þeir tveir lána-
sjóðir, sem starfandi eru séu
sameinaðir og horfið verði frá
styrkveitingum, öðrum en „stóru
styrkjunum“, en fé því, sem til
ráðstöfunar verður samkvæmt
fjárlögum og frá lánastofnunum,
verði varið til hagkvæmra náma
lána.
unnarleysi og grimmd mann-
lífsins og linnir ekki látum
fyrr en hún fær kúrekann
til að hætta við fyrra á-
form sitt og sleppa hestun-
um.
Þannig lýkur myndinni
með því að hrossin rása
frjáls til fjalla, en konan
hallar sér þakklát að maka
sínum.
Þetta er uppistaða verks-
ins, heldur óljós og veik fyr-
ir jafngóðan höfund og Art-
hur Miller, þó að sitt af
hverju megi skilja á tákn-
ræna vísu.
Höfundur segir á einum
stað um Roslyn að hún geti
ekki horfzt í augu við dauð-
ann og þess vegna ekki við
lífið heldur, en hún er lát-
in segja um fráskilinn mann
sinn: „Ég gat komið við
Síöasta mynd Clark Gable
Og þarna er stór mynd af
Clark Gable í kúrekabúningi
með sitt heimsfræga bros og
Marilyn Monroe í flegnum
kjól döpur í bragði.
Þetta er ný kvikmynd, sú
seinasta sem Clark lék í áð-
ur en hann dó úr hjartaslagi.
Og það eitt út af fyrir sig
að sjá hann þarna í fullu
fjöri aðeins nokkrum vikum
áður en hann var allur
tryggir myndinni örugga að-
sókn.
Arthur Miller samdi hand-
ritið og hefur vafalaust haft
þáverandi konu sína mest í
huga. Heitir Marilyn Roslyn
í kvikmyndinni og er hún
nýfráskilin, en þau Marilyn
skildu skömmu eftir að töku
myndarinnar var lokið. Sagði
hún í réttinum að þau ættu
ekki saman, og hefur hún
nú reynt þá þrjá, en það er
mál manna að Miller hafi
lítið sinnt skáldskapargyðj-
unni meðan hann naut hjóna
bandssælunnar með Marilyn.
Hefur ekkert birzt eftir hann
síðan „Horft af brúnni" var
sýnt fyrir nokrum árum, og
var því talsverður áhugi fyr-
ir því hvernig honum myndi
takast að semja fyrir kvik-
mynd.
Eins og nafn myndarinnar
„The Misfits" bendir til, fjall-
ar hún um uppflosnað og rót
laust fólk, sem leitar að ein-
hverju sem það veit ekki
sjálft hvað er.
Clark Gable er kúreki sem
saknar barna sinna þegar
hann er orðinn drukkinn og
kallar á þau, Montgomery
Clift, sem leikur annað aðal-
hlutverkið, saknar móðuróst-
ar, en Marilyn lætur sig
dreyma um heim þar sem
fólk er gott hvert við ann-
að og samúðin ríkir.
Hún kynnist kúreka, rek-
ur honum raunir sínar og
vonbrigði og hann hlustar
hluttekningarfullur á. Þetta
er sígild forskrift fyrir ástar-
sögu, enda sænga þau sam-
an von bráðar og hún fer
seinna með honum og félög-
um hans út í eyðimörkina að
veiða hesta.
Rennur ekki upp fyrir
henni fyrr en þá, að hest-
amir eru ætlaðir kjötkaup-
mönnum í hundafæðu, verður
hún harmj lostin yfir misk-
hann og snert hann, en hann
var þar ekki samt“.
Og ýmislegt fleira mætti
finna í myndinni sem gæti
bent til sambúðar þeirra
hjóna og erfiðleika að skilja
hvort annað — fyrir allt fólk
að skilja hvert annað og ein-
manaleik sinn. Karlmennska
Clarks Gable og bros á vör
vegur þó upp á móti tóm-
leikanum, þó að Marilyn fái
ekki rönd við reist og sé
jafn döpur og svipbrigðalaus
allt í gegn.
New York, 5. febrúar 1961
Agnar Þórðarson.
Atriði úr myndinni „The Misfits“