Morgunblaðið - 17.02.1961, Blaðsíða 10

KJ
MORCUNBLAÐIÐ
Föstudagur 17. febr. 1961
★
ÞÓRÐUR Magnússon, bók-
bindari hjá ísafoldarprent-
smiðju, er áttræður í dag.
Hann hefur unnið við bók-
band hjá þessu fyrirtæki síð-
an 1. apríl 1897, eða nær 65
ár. Honum hefur sjaldan orðið
misdægurt, einn og einn dag
á áratuga fresti, og líklegt er
þvi, að Þórður hafi bundið inn
fleiri bækur en nokkur annar
íslendingur.
— Ég er fæddur í Vestur-
bænum, sagði Þórður, þegar
fréttamaður Mbl. heimsótti
hann á dögunum, en ég man
ekki eftir mér þeim megin
Lækjarins. Þegar ég fyrst man
eftir mér átti * *ég heima í
Ingólfsstræti 7. Þar hef ég átt
heima æ síðan og held nú upp
á áttræðisafmælið í þessu
gamla og góða húsi, sem faðir
minn, Magnús Magnússon,
byggði, þar sem áður var torf
bærinn Ofanleiti.
Þórður Magnússon bókbindari
bókbandið. Sannleikurinn var
sá, að hér var bókbandið að-
eins talið karlmannsverk, en
í Kaupmannahöfn vann mikið
af kvenfólki á bókbandsstof-
um. Mér fannst sjálfsagt að
beita mér fyrir því að þessi at-
vinnugrein yrði opnuð kven-
fólki — og ég veit ekki betur
en það hafi reynzt vel. Nú
erum við 16 í bókbandinu hér
— og bindum inn geysimikið,
sjálfsagt mest allt góðar bæk-
ur.
— Starfið er hins vegar
ekki sambærilegt við það, sem
áður var. Við höfum svo mik-
ið af vélum nú orðið. Áður
tók það 1—2 tíma að sauma
miðlungsbók, nú 5—6 mín-
útur. — Annars held ég að
við ættum ekki að tala um
bækur. Ég les að vísu tölu-
vert, en girnist aldrei bækur.
Mér er nóg að fá þær að láni.
♦ * *
— Ég hafði meiri áhuga á
böllunum í Gúttó í gamla
daga. En það er langt síðan
ég fór í Gúttó síðast! Ég er
meira að segja hættur að
nenna að fara í bó. Ég hlusta
á útvarpið og finnst það hálf-
gerður apaháttur að standa
gegn því að við fáum sjón-
1

Hef aldrei haft áhuga á bdkum
— sefgír áttræður bokbindari,
Þórður IVIagnússon
!
— Við skiptum lóðinni og
Magnús bróðir minn byggði
sér þar hús Ingólfsstræti 7B —
og að Ingólfsstræti 10 býr syst
ir mín, Halldóra, gift Kristjáni
Möller, málara. Við systkinin
eigum því öll heima við Ing-
ólfsstræti, okkur hefur liðið
mjög vel þar og sennilega
flytjum við ekki héðan af.
* * *
— Já, ég hef fest rætur í
Ingólfssft-ætinu — og reyndar
líka í ísafoldarprentsmiðju.
Þar hefur alltaf verið gott að
starfa og það er svo sem
ekkert einsdæmi, að þeim feðg
um haldist vel á fólkinu. Gísli
Guðmundsson, sem var verk-
stjóri, þegar ég byrjaði í bók-
bandinu hjá ísafoldarprent-
smiðju, vann 60—70 ár hjá fyr
irtækinu. Ég tók svo við verk-
stjórastarfinu og gegndi því í
43 ár. Þá tók Guðmundur, son-
ur Gísla heitins við, og nú
hefur hann verið hér í 20 ár.
Geir sonur minn er líka í bók-
bandinu hér — og ætli hann
verði það ekki áfram. Og í vik-
unni varð ein af konunum,
sem hér vinna, sextug. Hún er
búin að vera hér í 33 ár. Þú
sérð, að fólkið hérna er ekki
á eilífum hlaupum á milli
vinnustaða.
* * *
— Björn Jónsson rak ísa-
foldarprentsmiðju þegar ég
byrjaði, mjög vel látinn af
öllu starfsfólki. Og hann fylgd
ist alltaf vel með öllu sem
fram fór í fyrirtækinu, þegar
ég byrjaði hér, þá unglingur.
Björn kom eitt sinn og sagðist
ekki kunna við að sjá menn
með sígarettu við vinnuna. Þá
fór ég að taka í nefið, hef gert
það alla tíð síðan — og vakna
jafnvel stundum á nóttunni til
að fá mér í nefið. Það er alltaf
fjandi hressandi. Þú ættir að
prófa það.
* * *
— Fyrstu bækurnar, sem ég
batt inn, voru Passíusálmarnir
og danska orðabókin. Það var
minna gefið út af bókunum
þá en nú. Við vorum þá aðeins
sex bókbindararnir.
Eftir að ég kom úr náms-
ferð frá Danmörku laust eftir
aldamótin kom ég því til leið-
ar, að kvenfólk var ráðið í
varp. Ég veit ekki hvaða þjóð
það er, sem ekki hefur sjón-
varp, kannski þeir í Kongó
Og ætli þeir fái ekki sjón-
varpið á undan okkur. Það
væri eftir öðru!
* * *
— Ég er þess fullviss, að
sjónvarpið gæti veitt okkur
mikinn fróðleik, miklu fyllri
en útvarpið — ef rétt væri á
haldið. Ég hef varið flestum
sumarfríum mínum síðari ár-
in til að skoða landið, en auð-
vitað kemst maður ekki yfir
allt. Sjónvarpið gæti vafa-
laust komið mörgum að góðu
haldi á því sviði.
Annars hef ég komið í öll
helztu byggðarlög landsins,
þó ekki séð allt, sem ég vildi
— fyrir vestan. Mér þætti t.d.
fjandi þunnt að fara héðan án
þess að hafa séð ísafjörð.
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦í^í
SVEITAKEPPNI Meistaraflokks
hjá Iridgefélagi kvenna stendur
nú yfir. Spilaðar hafa verið 2
umferðir og urðu úrslit þessi:
1. umferð
Sveit Laufeyjar Þorgeirsdóttur
'vann sveit Ástu Plygering 75:64
4—0.
Sveit Júlíönu Isebarn vann
sveit Þorgerðar Þórarinsdóttur
60:40 4—0.
Sveit Eggrúnar Arnórsdóttur
vann sveit Elínar Jónsdóttur
93:55 4—0.
Sveit Dagbjartar Bjarnadóttur
vann sveit Sigríðar Ólafsdóttur
68:35 4—0.
Sveit Sigríðar Jónsdóttur vann
sveit Guðrúnar Einarsdóttur
93:35 4—0.
2. umferð
Sveit Sigríðar vann sveit Þor-
gerðar 61:77 4—0.
Sveit Guðrúnar vann sveit
Ástu 62:42 4—0.
Sveit Laufeyjar vann sveit
Eggrúnar 71:54 4—0.
Sveit Sigríðar Ól. vann sveit
Júlíönu 56:51 3—1.
Sveit Dagbjartar jafnt við sveit
Elínar 51:49 4—0.
Að tveimur umferðum loknum
er staðan þessi:
1. sv. Laufeyjar Þorgeirsd. 8 st.
2. — Sigríðar Jónsdóttur 8 —
3. — Dagbjaftar Bjarnad. 6 —
4. — JúlíönuTsebam 5 —
Þæfingur á Öxna-
dalsheiði
SIÐUSTU dagana hefur færð
pillzt á Öxnadalsheiði, en ekki
>ó svo mjög, að vegurinn lokað-
ist. Bíll frá Norðurleiðum kom
að norðan í gær og var þá þæfing
ur á heiðinni. Fulltrúi Norður-
leiða tjáði Mbl. í gær, að sam-
göngurnar við Akureyri hefðu
aldrei gengið jafnsnurðulítið á
þessum árstíma og einmitt nú.
Hann sagði farþegaflutninga
óvenjumikla, enda eðlilegt að
minna dragi úr þeim þegar færð-
in er jafngóð og raun ber vitni.
íslenzkur skelfisk-
ur til útflutnings
Tillaga Sjálfstœðismanna á Alþingi
ÞRÍR þingmenn Sjálfstæðis-
flokksins, þeir Sigurður
Bjarnason, Jónas G. Rafnar
og Guðlaugur Gíslason, flytja
tillögu til þingsályktunar á
Alþingi um hagnýtingu skel-
fisks. Er hún svohljóðandi:
„Alþingj ályktar að skora á
rikisstjórnina að láta fram fara
í samráði við Fiskifélag íslands
og fiskideild atvinnudeildar há-
Skólans rannsókn á skelfisks-
magni við strendur landsins.
Jafnframt verði athugaðir mögu
leikar á hagnýtingu skelfisks til
útflutnings og atvinnuaukningar
í landinu.“
Rækjur og humar fyrir
47 millj. kr.
i greinargerð segir á þessa
leið:
Meðal flestra þjóða eru ýmsar
tegundir skelfisks meðal dýrustu
og lystilegustu matvæla. Er því
víða lögð áherzla á öflun þeirra
Og sölu.
Hér á landi hefur lítið verið
gert að hagnýtingu skelfisks. Er
þó víða ógrynni af t. d. kúfiski og
kræklingi á fjörum og við strend
ur landsins. Fyrir nokkrum ár-
um er þó hafin veiði og hagnýt-
ing rækju og humars. Greinir
menn ekki á um, að þessir skel-
fiskar séu hin ágætasta fæða.
'Hefur þjóðin þegar verulegar
’ gjaldeyristekjur af útflutningi
J þeirra. Voru árið 1959 fluttar út
rækjur og humar fyrir 24,6 millj.
kr. Árið 1960 nam útflutnings-
verðmæti þessara afurða 47.2
] millj. kr. Er vafalaust hægt að
j auka þessar tekjur verulega, beg
ar ný mið hafa fundizt víðar
við landið.
Kræklingur og kúfiskur
En í þessum efnum þarf að
gera meira. Kræklingur og kú-
fiskur geta einnig orðið verð-
| mæt útflutningsvara, ef rétt er
á haldið. Flm. þessarar tillögu
i leggja því til, að rannsókn
verði látin fram fara á magni
þessara skelfisktegunda og e. t.
v. fleiri við strendur landsins og
mögulei'kum á hagnýtingu þeirra
til útflutnings. Virðist eðlilegt,
að samráð verði haft við Fiski-
félag íslands og fiskideild at-
vinnudeildar háskólans um þá
rannsókn.
Fjölbreyttara atviunulíf
Brýna nauðsyn ber til þess. að
við íslendingar gerum okkur
ljóst, að atvinnulíf okkar og
framleðisla þarf að vera fjöl-
breyttarj en nú er. Fleiri stoðir
þurfa að renna undir efnahags-
grundvöll þjóðfélags okkar. Öll
náttúruauðæfi landsins verður
að hagnýta. Við höfum ekki efni
á því að láta t. d. skelfisksteg-
undir, sem aðrar þjóðir telja
verðmæta vöru, liggja óhagnýtt.
ar í hrúgum á fjörum lands okk-
ar. Þess vegna er þessi tillaga
flutt.
Meiri niðursuðuiðnaður
Niðursuðuiðnaðinn verður
að efla að miklum mun. Að því
mun í senn verða mikil atvinnu-
aukning víðs vegar um landið og
útflutningsafurðir landsmanna
verða verðmætari og fjölbreytt-
ari. Það er einmitt slik aukning
framleiðslunnar, sem ein er þess
megnug að skapa þjóðinni raun-
hæfar kjarabætur og leggja
traustan grundvöll að framför-
um og uppbyggingu innan hins
íslenzka þjóðfélags.
Fiskveiðisamningur Breta
og Norðmanna staðfestur
FISKVEIÐISAMNINGUR
Breta og Norðmanna var
staðfestur á mánudaginn af
norska þinginu með sam-
hljóða atkvæðum. Aðalefni
hans er, að brezkum togur-
um verður bannað frá og
með 1. nóvember 1970, að
veiða innan tólf mílna fisk-
veiðimarka við Noreg. Fram
að þeim tíma mega brezkir
togarar veiða á svæðinu milli
6 og 12 mílna takmarka.
Búast á línu
AKRANESI, 15. febr. — Síldar-
bátarnir Sigurður A.K. og Sig-
urður S.I. eru farnir út á síld.
Fimm eða sex síldarbátar eru að
taka hringnæturnar í land og seg
ir það sína sögu um að nú á að
taka til óspilltra málanna við
línuveiðarnar.
Sigrún er komin niður úr drátt
arbrautinni með nýtt stýrishús.
Fiskaskagi fer úr slippnum ein-
hvern næstu daga eftir meirihátt
ar viðgerð. — Oddur.
• Engin breyting í EFTA
Nokkrar umræður urðu um
málið á Stórþinginu. Var tekið
fram í þeim, að Bretar hefðu
fallizt á það sjónai-mið í samn-
ingum við Norðmenn, að það
hefði ekki í för með sér megin.
breytingu í samkeppnisaðstöðu
gagnvart brezkum fiskimönnum,
þótt Norðmenn stækkuðu land-
helgina og myndu Bretar því
ekki krefjast neinna breytinga á
sáttmála Fríverzlunarsvæðisins
þessvegna.
• Þjóðverjar og Pólverjar
vilja samninga
Arne Skaug verzlunarmálaráð-
herra sagði í umræðunum að
fram væri komið frumvarp um
stækkun norsku fiskveiðiland-
helginnar upp í 12 mílur, en á
því lagafrumvarpi væru tak-
markanir í samræmi við samn-
inga þá sem gerðir væru við
aðrar þjóðir. Hann tók það fram
að samningaviðræður væru þeg-
ar hafnar við Vestur-Þjóðverja
um að þeir fengju líka aðstöðu
og Bretar og nú nýlega hefði
pólska stjórnin óskað eftir samn
ingum. Hefði norska stjórnin
svarað að hún væri fús að ræða
málið.